Βυζάντιον

Δεν κάνω πλάκα, αυτές είναι σκέψεις που κάνω στο μποτιλιάρισμα στην επιστροφή από το τριήμερο. Αν είχα το laptop μαζί μου θα μπορούσα να γράφω μέσα στο αυτοκίνητο. Αλλά είπα να μην το πάρω όπως ο αδειούχος βαρυποινίτης δεν κουβαλάει μαζί του τα αξεσουάρ της φυλακής. Χαζεύω προς τα διόδια της Κορίνθου, το μάτι ανοίγει μπροστά σε μια αλυσίδα από λαμαρίνες. Ποιο Άγιο Πνεύμα και λοιπά συναφή… Έχουμε ήδη φτάσει στην Αποκάλυψη, κεφάλαια μπροστά στα σχετικά κείμενα. Προσπαθώ να βρω πού διαφέρω από το μέλος ενός κοπαδιού με κατσίκια. Είμαι χειρότερα από αυτά, γιατί έχω συναίσθηση της κατάστασης. Στα κατσίκια έχουν κρεμάσει κουδούνια, εμείς έχουμε κόρνες και ραδιοφωνική καθοδήγηση. Στο βάθος η Ελευσίνα επιδεικνύει την ασκήμια και στο ράδιο ένας τύπος αναλύει τις σκέψεις και τα σχέδια της Άννας Διαμαντοπούλου. Δεν ξέρω τι ακριβώς σχεδιάζει η Άννα, αλλά ακόμα και αν είναι ρούχα για τον Αρμάνι μου είναι παγερά αδιάφορο. Θα έλεγα πως μου είναι εξίσου αδιάφορη η ατζέντα όλου αυτού του μικρόκοσμου που κινείται στα πλαίσια του τουριστικού χάρτη της Αθήνας. Κάπως έτσι σκέφτομαι πως η πιο γενναία πολιτική απόφαση που θα μπορούσε να λάβει ο υπουργός Δικαιοσύνης θα ήταν η πλήρης νομική ασυλία για όσα γραφτούν μια συγκεκριμένη μέρα του χρόνου. Να μπορείς, ας πούμε, μια Κυριακή τον χρόνο να γράψεις ελεύθερα την άποψή σου ή τις πληροφορίες που έχεις γιʼ αυτούς που αποκαλούμε πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής. Αυτό θα μπορούσε να συνδυαστεί και με την επέτειο για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας αν και έτσι δεν θα πατούσε ψυχή στο προεδρικό μέγαρο.
••••
Δεν ξέρω τι είναι χειρότερο: να μη γράφεις αυτά που ξέρεις ή να γράφεις ψέματα; Νομίζω το δεύτερο, καθώς για να μη γράψεις αυτά που ξέρεις υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που θα βρεθούν πρόθυμοι να σε εμποδίσουν. Αυτό, όμως, που με ενοχλεί περισσότερο είναι ο συγχρωτισμός πολιτικών και δημοσιογράφων στο ίδιο πολυτελές μαντρί. Οι δημοσιογράφοι θα σου πουν ότι το κάνουν για τη δουλειά τους. Βλακείες. Είναι η μούχλα στο ροκφόρ που όλοι αναμασούν. Και όταν ακούς μέλος της κυβέρνησης να λέει κατά λέξη «Μαλάκα, θα μας πάρουν με τις πέτρες για την ακρίβεια» και από δίπλα ο δημοσιογράφος να του υποδεικνύει λύσεις, τότε ψάχνεις εκείνη την ωραία χάρτινη σακουλίτσα που έχουν στα πλοία για να εκτονώσεις τον θυμό σου με έναν ωραίο εμετό.
••••
Στη δημοσιογραφική πιάτσα κυκλοφορούν εδώ και μήνες συγκεκριμένα ονόματα πολιτικών που φέρονται να έχουν πάρει μίζες από τη Siemens. Ακόμα και να έχεις όλη την καλή πρόθεση να το γράψεις δεν θα το κάνεις, γιατί ο τύπος εκτός από τις μίζες θα βάλει στην τσέπη και το δικό σου σπίτι που θα πρέπει να πουλήσεις προς αποζημίωσή του. Δεκτό και κατανοητό. Αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω είναι γιατί οι συγκεκριμένοι πολιτικοί σιωπούν και δεν βγαίνουν να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους. Το πιθανότερο είναι πως έχουν πάρει τις μίζες και ελπίζουν στο σύστημα να τους καλύψει και να μην ανοίξει τις πόρτες της φυλακής. Αυτό που προκαλεί απορία είναι τι στο διάολο γυρεύουν και ανακατεύονται ακόμα με τα πίτουρα. Προσωπικά αν είχα βάλει δέκα εκατομμύρια μάρκα στην τσέπη, τώρα θα πήγαινα για κοινοτάρχης σε χωριό των Φίτζι.
••••
Ένα απλό και κατανοητό παράδειγμα για όλα τα παραπάνω: την Τετάρτη η υπουργός των Εξωτερικών παραχώρησε συνέντευξη Τύπου. Δέχθηκε μόλις δύο ερωτήσεις για τη Siemens που απαντήθηκαν με τα γνωστά κλισέ για τη δικαιοσύνη και τη Βουλή που πρέπει να βγάλουν άκρη. Ούτε καν πιέστηκε όσο έπρεπε για την εμπλοκή στην υπόθεση του ονόματος στενού συνεργάτη της. Τι να πει κανείς; Τα προσχήματα κοστίζουν περισσότερο από την ηθική και τη διαφάνεια. Στη Βρετανία γίνεται έρευνα επειδή η πρόεδρος των Συντηρητικών πλήρωνε με δημόσια χρήματα τον μισθό της υπηρέτριάς της. Εδώ δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Αντιθέτως, η υπηρέτρια θα μπορούσε να εγείρει και πολιτικές φιλοδοξίες. Επίσης, εδώ είμαστε μικρή χώρα και επιτρέπονται οι συμπτώσεις, θεωρούνται λογικές. Πώς αλλιώς, πέρα από σύμπτωση, να εξηγηθεί ότι υπουργός διαθέτει εξοχική κατοικία που κατασκευάστηκε από ανάδοχο μεγάλων έργων; Όσο δεν μπορείς να αποδείξεις το αντίθετο, τότε μένεις στη σύμπτωση.
••••
Μόνο που αυτό δεν είναι το χειρότερο. Το χειρότερο είναι η απάθεια με την οποία αντιμετωπίζουμε τα πράγματα. Εδώ πια θεωρείται φυσιολογικό ο πολιτικός πρώτης γραμμής να διαθέτει χρήματα, επαύλεις, να ευημερεί ακόμα και όταν οι ψηφοφόροι του δυστυχούν. Οι πολιτικοί έχουν ασυλία. Όλοι οι υπόλοιποι είμαστε γραφικοί για το άσυλο.
••••
Ας είναι. Ούτως ή άλλως το τέλος του κόσμου είναι τόσο κοντά, που αδυνατούμε να το παραδεχθούμε. Προσωπικό μου ρεπορτάζ: στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχουν αρχίσει να φτάνουν κάτι εμπιστευτικές μελέτες ξένων οίκων που προβλέπουν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου τα παγκόσμια χρηματιστήρια θα έχουν υποστεί κατάρρευση, ενώ οι κεντρικές τράπεζες δεν θα μπορούν να διαχειριστούν την άνοδο του πληθωρισμού, ο οποίος θα επιμένει παρά τον έλεγχο των επιτοκίων. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μαζεύουμε χώμα από τα μνήματα, το ρίχνουμε στο μπαλκόνι και κάνουμε μπαξέ για να έχουμε τα απαραίτητα προς επιβίωση. Πολιτικά σημαίνει μια κατάσταση μεταξύ παιδικής χαράς και ομηρίας από ένοπλο σε αμερικανικό πανεπιστήμιο. Θρησκευτικά σημαίνει ραγδαία αύξηση των πιστών στις εκκλησίες, διότι το αντίδωρο θα είναι πλέον ένα πλήρες πρωινό γεύμα.
••••
Νομίζετε, για παράδειγμα, ότι είναι φυσιολογική η σφαγή που γίνεται για το κτηματολόγιο; Δεν σας φαίνεται απίστευτο που ο Έλληνας τρέχει να κάνει χαρτιά ενώ έχει μπροστά του περισσότερους από τρεις ολόκληρους μήνες; Μα είναι το άγχος και η κακομοιριά που γιγαντώνουν τις ουρές. Ο άλλος τρέχει να δηλώσει το ακίνητο, επειδή φοβάται ότι θα γίνει κάποια στραβή και θα το χάσει. Επίσης σπεύδει για να ικανοποιήσει αυτήν τη γνωστή κουτοπονηριά: πάω να το δηλώσω πρώτος, ώστε να έχω (και καλά) προτεραιότητα, αν πάει να το δηλώσει και ο ξάδερφος δεύτερος. Και αυτό είναι υπέροχο, αφού στην ωραία ελληνική επαρχία θα αναβιώσουν στιγμές Ανέστη Βλάχου με οικογένειες να σφάζονται, όταν αναρτηθούν οι πίνακες με τους αστερίσκους που θα δηλώνουν ότι το ίδιο ακίνητο δηλώθηκε από τρεις πλευρές. Και όλοι αυτοί που τώρα στριμώχνονται στις ουρές αγνοούν ότι για το έργο του κτηματολογίου είχαν εκταμιευθεί κάποιοι πόροι από την Ευρωπαϊκή Ένωση που χάθηκαν στα γνωστά άγνωστα κανάλια των αναθέσεων. Πού πήγαν τα λεφτά; Ποιοι τα πήραν για να ξεκινήσουν το έργο;
Είναι σαν να ρωτάς
αν υπάρχει ζωή μετά
θάνατον.
••••
Ο Γιώργος Παπανδρέου μου θυμίζει τον Άμλετ. Κάθεται με το κρανίο στο χέρι, έρχεται και το φάντασμα του πατέρα του και ο ήρωας βιώνει το προσωπικό του δράμα. Μόνο που ο Άμλετ δείχνει να λησμονεί ότι με την ιδιότητα του πρίγκιπα αποτελεί τμήμα του σαπισμένου βασιλείου της Δανιμαρκίας και ας έλειπε εδώ και καιρό για δουλειές στο εξωτερικό. Όπως και να έχει, δεν μπορείς να μη λατρέψεις τον Γιώργο για την επίθεση που δέχεται. Του κάνει και καλό, ενισχύει ένα προφίλ καλού παιδιού που δέρνεται από τους ισχυρούς, κάτι σαν τον Κεμάλ του Γκάτσου που στο τέλος τον κρέμασαν. Με το απαίδευτο μάτι μου βλέπω τον Γιώργο να δέχεται επίθεση πιο μεγάλη και πιο χυδαία από εκείνη που δέχθηκε ο Τσίπρας. Διότι ο Τσίπρας είναι και εύκολος στον χειρισμό του. Χρειάζεται απλώς να τον εξαφανίσεις από το προσκήνιο, να τον αντιμετωπίζεις σαν να μην υπάρχει. Ο Γιώργος, όμως, υπάρχει και πρέπει να αποδομηθεί αλλιώς. Έχουν λυσσάξει να κάνουν δημοσκοπήσεις για το αν ήταν σωστή η κίνηση του Γιώργου να απομακρύνει τον Σημίτη. Και, τι σύμπτωση, κανένας τους δεν σκέφθηκε να ρωτήσει αν ήταν σωστή η κίνηση του Σημίτη να δώσει στη δημοσιότητα την επιστολή του προς τον Γιώργο. Κανένας δεν ρώτησε την κοινή γνώμη (κοινή, ως οι γυναίκες ελευθέρων ηθών) τι θα έπρεπε να κάνει ο Γιώργος με δεδομένο το ύφος και την κίνηση Σημίτη. Είναι σαν να ρωτάς αν η κοινή γνώμη συμφωνεί με το διαζύγιο Κούγια – Βατίδου. Και επειδή στην κοινή γνώμη δεν αρέσουν οι χωρισμοί, θα σου απαντούσε ότι κακώς τράβηξαν το σχοινί στα άκρα. Μόνο και μόνο για αυτό ο Γιώργος αξίζει τη συμπάθειά μας και τους πόντους που λογικά θα πάρει στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός. Βλέπετε εδώ στον βαλκανικό χωριό δεν αρκεί να συμπαθείς κάποιον για να θέλεις να σε κυβερνήσει. Πρέπει πρωτίστως να τον φοβάσαι.
••••
Κλείνω επί προσωπικού. Πήρα ένα μεγάλο e-mail από μία κυρία που διαφωνεί με τη θέση που εξέφρασα για τους gay γάμους και το σύμφωνο συμβίωσης. Μου γράφει πως όσο η κοινωνία απομακρύνεται από θεσμούς που απαιτούν υπεύθυνη στάση, τόσο θα διαλύεται ο ιστός της. «Δεν είναι δυνατόν να αντικαθίσταται ο γάμος από πράξεις που θα αναιρούνται με μία υπογραφή. Η οικογένεια απαιτεί υπεύθυνη στάση απέναντι στην ίδια και στον νόμο», γράφει χαρακτηριστικά. Ίσως να έχει δίκαιο, αλλά προσωπικά μου είναι αδιάφορη η διάλυση του κοινωνικού ιστού, αν πρόκειται να διαλυθούν ζωές. Και εν τέλει, αφού όλοι γκρινιάζουμε γιʼ αυτά που έχουμε και ζούμε, ας τα διαλύσουμε και πάμε πάλι από την αρχή.

Προκόπιος