Το εμπιστευτικό «ενημερωτικό σημείωμα Χατζηγάκη» για τις υποκλοπές και τις παράνομες βιντεοσκοπήσεις
Το νομοσχέδιο πέρασε την περασμένη Τρίτη από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής με την κατʼ αρχάς θετική στάση, στις περισσότερες διατάξεις του, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΛΑΟΣ.
Το νομοσχέδιο, που έχει τον τίτλο «Ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου διασφάλισης του απορρήτου της τηλεφωνικής επικοινωνίας», δίνει έμφαση στην προστασία του ιδιωτικού βίου και της προσωπικότητας των ανθρώπων και θέλει να τερματίσει τις γνωστές μεθόδους παραδημοσιογραφίας, με κρυφές κάμερες, παράνομες υποκλοπές σταθερής και κινητής τηλεφωνίας και με παράνομες βιντεοσκοπήσεις.
Το «ΠΑΡΟΝ» φέρνει στη δημοσιότητα ένα εμπιστευτικό έγγραφο των αρμόδιων συμβούλων του υπουργείου Δικαιοσύνης προς τον υπουργό Δικαιοσύνης κ. Σωτήρη Χατζηγάκη, σύμφωνα με το οποίο διευκρινίζονται οι απαγορεύσεις και οι εξαιρέσεις του νέου νόμου, που θα κληθούν να τον εφαρμόσουν οι Εισαγγελικές και Δικαστικές Αρχές, το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων κ.λπ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το έγγραφο αυτό:
Α) Απαγορεύεται:
1. Η καταγραφή ιδιωτικής πράξης ή συνομιλίας προσώπων σε δημόσιους χώρους. Επαφές, συναντήσεις και ιδιωτικές συζητήσεις, ακόμα και επώνυμων προσώπων (πολιτικών, επιχειρηματιών, καλλιτεχνών κ.λπ.), όταν αυτοί δεν επιθυμούν τη δημοσιότητα και αφορά σε ιδιωτικού χαρακτήρα συζητήσεις, ακόμα και εντελώς προσωπικές. Το αδίκημα αυτό γίνεται κακούργημα.
2. Η καταγραφή ιδιωτικής πράξης ή συνομιλίας προσώπων σε ιδιωτικούς χώρους, δηλαδή στα σπίτια τους και τα γραφεία τους (με βάση τα παραπάνω κριτήρια).
Β) Επιτρέπεται:
1) Η καταγραφή δημόσιας πράξης ή συνομιλίας προσώπων σε χώρους δημόσιους, με παράνομες μεθόδους, υπό την προϋπόθεση ότι αφορούν σε παράνομους, κακουργηματικούς σκοπούς. Για να αποδειχθεί, λ.χ., περίπτωση δωροδοκίας, διαφθοράς, λαθρεμπορίου ή άλλα σοβαρά εγκλήματα. Το κακούργημα δηλαδή της παράνομης παραβίασης της προστασίας του ιδιωτικού βίου αίρεται όταν διαπράττεται άλλο σοβαρότερο κακούργημα.
2) Η καταγραφή δημόσιας πράξης ή συνομιλίας προσώπων σε ιδιωτικό χώρο (γραφείο, σπίτι), πάντα με τις προηγούμενες προϋποθέσεις.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ
Απαγορεύεται, απόλυτα, η καταγραφή μη δημόσιων (δηλαδή ιδιωτικών) συνομιλιών και πράξεων των ατόμων (είτε αυτά είναι δημόσια πρόσωπα είτε όχι), οπουδήποτε και αν οι πράξεις αυτές λαμβάνουν χώρα. Είτε, δηλαδή, σε δημόσιους είτε σε ιδιωτικούς χώρους.
Απαγορεύεται κάθε χρήση απεικόνισης από κρυφή κάμερα και μαγνητοφώνηση από υποκλοπές μη δημόσιας δραστηριότητας του ατόμου, από οποιονδήποτε.
Απαγορεύεται, λ.χ., η καταγραφή της τηλεφωνικής επικοινωνίας, της συναντήσεως ή του γεύματος, π.χ., υπουργού (δημόσιου προσώπου) με φίλο του, που έχει, όμως, εντελώς ιδιωτικό χαρακτήρα, είτε αυτή γίνεται σε δημόσιο χώρο (υπαίθριο δημόσιο χώρο, εστιατόριο κ.λπ., χώρους προσιτούς στον καθένα) είτε, κατά μείζονα λόγο, σε ιδιωτικό χώρο (π.χ., σπίτι, γραφείο κ.λπ.).
Δεν απαγορεύεται, όμως, το αντίθετο. Δηλαδή, η καταγραφή και χρήση των προϊόντων αυτής δημόσιων (δηλαδή αυτών που δεν αφορούν αποκλειστικά και μόνο τον ιδιωτικό βίο) συνομιλιών και πράξεων των ατόμων (δημοσίων προσώπων ή ιδιωτών), είτε αυτές λαμβάνουν χώρα σε δημόσιο χώρο είτε και σε ιδιωτικό χώρο (γραφείο, σπίτι).
Συγκεκριμένα, με τον νέο νόμο ορίζεται σαφώς ότι:
α) Η πράξη της δωροδοκίας γιατρού σε νοσοκομείο, εφοριακού στην εφορία, σε δημόσιο κατάστημα ή χώρο κ.λπ. ή και σε ιδιωτικούς, ακόμα, χώρους, σπίτι, γραφείο, εφόσον οι πράξεις τους αυτές δεν αφορούν τον ιδιωτικό τους βίο, αλλά την άσκηση των δημοσίων καθηκόντων τους.
β) Διάφορες εγκληματικές πράξεις των ατόμων (π. χ. δωροδοκία, χρηματισμός, ανθρωποκτονίες, εμπορία ναρκωτικών, εμπορία ανθρώπων, παιδεραστίες, εγκλήματα από τα οποία μπορεί να προκύψουν σοβαροί κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία κ.λπ.), που λαμβάνουν χώρα είτε σε δημόσιο είτε σε ιδιωτικό χώρο, αφού και οι πράξεις αυτές δεν είναι ιδιωτικές (μη δημόσιες) «υποθέσεις» και ασφαλώς δεν ανάγονται στο ιδιωτικό βίο των ατόμων, αφού η εγκληματική δραστηριότητα για σοβαρότατα αδικήματα δεν μπορεί να είναι –και ασφαλώς δεν είναι– «ιδιωτική υπόθεση».
Οι νομικές έννοιες του «δημόσιου» και του «ιδιωτικού», ως εκδηλώσεις και εκφάνσεις του ατομικού βίου των ατόμων και ως οριοθετούσες χώρους είναι σαφώς και πάγια προσδιορισμένες και έχουν ορισθεί από τη νομολογία των δικαστηρίων αλλά και την επιστημονική θεωρία.