Να αλλάξει η οικονομική πολιτική. Πώς όμως;

Η κυρία Κατσέλη, διακεκριμένη οικονομολόγος με διεθνή καταξίωση, ξέρει τι ζητάει, αλλά το ζητάει κάπως αργά και από λάθος κομματικό χώρο. Αυτό είναι το δικό μας σχόλιο, με όλη την εκτίμηση που τρέφουμε στο πρόσωπο της κυρίας Κατσέλη. Στο άρθρο της αρχικά επικαλείται την πρόσφατη εαρινή έκθεση της Κομισιόν που «επιβεβαιώνει την οικονομική κρίση όπως αυτή εκδηλώνεται με τη μείωση του ρυθμού ανάπτυξης, την αύξηση του πληθωρισμού, την εκτίναξη του δημοσίου ελλείμματος και τη συρρίκνωση των επενδύσεων». Και αποδίδοντας στην πολιτική της σημερινής κυβέρνησης όλα αυτά τα αποτελέσματα ζητάει την αλλαγή της οικονομικής πολιτικής, που δεν στηρίζει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και στραγγαλίζει τα μεσαία και ασθενέστερα στρώματα με άμεσους και έμμεσους φόρους και με την υπερχρέωση.

Συμφωνούμε απόλυτα με τις διαπιστώσεις της κυρίας Κατσέλη, καθώς και με το αίτημα για αλλαγή της οικονομικής πολιτικής. Όμως θα πρέπει να επισημάνουμε ορισμένες πικρές αλήθειες, που και άλλοτε μας έχει δοθεί η ευκαιρία να παρουσιάσουμε από τη στήλη μας αυτή. Τις αλήθειες που ξεχνάνε πολλές φορές να αναφέρουν οι πολιτικοί, όταν αυτές δεν συμφέρουν το κόμμα στο οποίο είναι εντεταγμένοι. Υπενθυμίζουμε λοιπόν:
α)Η οικονομική πολιτική που ασκεί η σημερινή κυβέρνηση δεν είναι νέα. Είναι η συνέχεια της οικονομικής πολιτικής που άρχισε να εφαρμόζεται από την εποχή που ο σύζυγος της κυρίας Κατσέλη, κ. Γεράσιμος Αρσένης, αποχώρησε από το υπουργείο Εθνικής (τότε) Οικονομίας και Οικονομικών και τον διαδέχτηκε στο υπουργείο ο ακραιφνής νεοφιλελεύθερος κ. Κώστας Σημίτης. Ο Σημίτης ήταν ο πρώτος που «μπόλιασε» το ΠΑΣΟΚ με νεοφιλελεύθερες ιδέες και πρακτικές ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας! Όταν μετά τη λόγω σοβαρού κλονισμού της υγείας του απεσύρθη ο Ανδρέας Παπανδρέου και στο τιμόνι του ΠΑΣΟΚ και της κυβέρνησης βρέθηκε ο Σημίτης, άρχισε η μετάλλαξη της οικονομίας μας με γενναίο μπόλιασμα νεοφιλελεύθερων πρακτικών. Από τότε άρχισε η συρρίκνωση των επενδύσεων, η εκτίναξη του ελλείμματος και του δημοσίου χρέους, η υπέρμετρη αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης, η υπερβολική-κερδοσκοπική ακρίβεια, η σφιχτή εισοδηματική πολιτική, η υπερχρέωση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών στο τραπεζικό-τοκογλυφικό σύστημα και η μετοχοποίηση-ιδιωτικοποίηση των κερδοφόρων ΔΕΚΟ. Τότε άρχισαν τα υπερκέρδη των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων και η αποδημία ελληνικών κεφαλαίων για επενδύσεις στο εξωτερικό, τότε έγινε στο ΧΑ η ληστρική μεταφορά εισοδήματος (υπάρχοντος και μελλοντικού) από τα μεσαία και κατώτερα στρώματα προς τα υψηλά εισοδήματα. Τότε άρχισε να ριζώνει και στη χώρα μας το νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο και να αναπτύσσονται όλα τα «άνθη» του κακού, που τα αναφέρει στο άρθρο της η κ. Κατσέλη. Και όλα αυτά κρύβονταν από τις κυβερνήσεις του τάχα εκσυγχρονιστή Σημίτη εν ονόματι της ένταξης της χώρας μας στην ΟΝΕ, για να μη χάσουμε το «κελεπούρι» του ευρώ! Αυτό το νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο του νεο-ΠΑΣΟΚ συνέχισε και η κυβέρνηση της ΝΔ του Καραμανλή με αιχμή του δόρατος τον ατυχή σημερινό υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών. Η διαφορά μεταξύ νεο-ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είναι ότι το νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο το εφήρμοσε το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη με εξαπάτηση των οπαδών του, ενώ η ΝΔ εναρμονισμένη με τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία δεν μπορεί να κατηγορηθεί για πολιτική εξαπάτησης του ελληνικού λαού. Αυτήν τη βασική διαφορά δεν τη θυμούνται δυστυχώς στο ΠΑΣΟΚ. Και επειδή ο λαός θυμάται, τα πασοκικά λόγια δεν πιάνουν τόπο. Αντιθέτως, εισπράττουν ειρωνικά μειδιάματα από «τους νουν και μνήμην έχοντας».
β) Η κυρία Κατσέλη γνωρίζει άριστα ότι η ένταξη μιας χώρας με αδύναμη και αθωράκιστη οικονομία σε μια Ένωση οικονομική και νομισματική, στην οποία μετέχουν ισχυρές οικονομίες με ανώτερο επίπεδο ανάπτυξης και τεχνολογικής εξέλιξης, καταδικάζει τις αδύναμες και αθωράκιστες οικονομίες που μετέχουν στην Ένωση σε στασιμοπληθωρισμό. Αυτά διδάσκει η θεωρία της οικονομικής ολοκλήρωσης. Κι αυτά θα γευτούμε και στη χώρα μας. Αναπτυξιακή υστέρηση όταν θα σταματήσει η δωρεάν μεταφορά κοινοτικών πόρων και η υπερχρέωση κράτους, επιχειρήσεων και νοικοκυριών φτάσει στην «κόκκινη» γραμμή. Και παράλληλα υψηλό πληθωρισμό. Αυτή η κατάσταση έρχεται σαν μακροπρόθεσμο και διαρκές αποτέλεσμα στις αθωράκιστες οικονομίες. Αυτήν την κατάσταση αρχίσαμε να βιώνουμε στη χώρα μας. Και θα γίνει ασφαλώς εντονότερη, όταν τα κοινοτικά πακέτα τελειώσουν ή αρχίσουν να μετριάζονται με γοργούς ρυθμούς. Η θωράκιση των αδύναμων οικονομιών, διδάσκει η θεωρία, γίνεται με τη συνδυασμένη συνδρομή: α) της δωρεάν μεταφοράς πόρων από τις ισχυρές προς τις αδύναμες οικονομίες και β) της θωράκισης των αδύναμων οικονομιών με την εκτέλεση έργων υποδομής και την εξειδίκευση των οικονομιών αυτών στους τομείς που διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα και συνεπώς διαθέτουν και ανταγωνιστικό προβάδισμα ή τουλάχιστον μπορούν να το αποκτήσουν. Η θωράκιση και η ανύψωση της δυναμικότητας των αδύναμων οικονομιών αποτυπώνεται στους δείκτες των μακροοικονομικών μεγεθών κυρίως. Βαδίζοντας στη δημιουργία της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ) και στην καθιέρωση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος (ευρώ), η ΕΕ εφάρμοσε τη δωρεάν μεταφορά πόρων προς τις αδύναμες οικονομίες με τα ΜΟΠ, τα διάφορα πακέτα Ντελόρ κ.λπ. και με τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης. Ακριβώς για την ενδυνάμωση και της οικονομίας μας. Και στη συνέχεια με τη γνωστή μας Συνθήκη του Μάαστριχτ καθόρισε τα όρια των μακροοικονομικών επιδόσεων για να ξεχωρίσουν οι οικονομίες εκείνες που είναι θωρακισμένες και μπορούν να αντέξουν τα βάρη του μέλους μιας οικονομικής και νομισματικής Ένωσης. Από την πλευρά της η ΕΕ έκανε άψογα τη δουλειά της και δημιούργησε ευκαιρίες για τις μικρές και αδύναμες οικονομίες. Από τότε που η Ελλάδα έγινε πλήρες μέλος της ΕΕ (1981) οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ διαχειρίστηκαν τους κοινοτικούς πόρους μέχρι και το 2003 με μια διακοπή την περίοδο 1988-1993. Τι πέτυχαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ στην αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων και στην εξειδίκευση και θωράκιση της οικονομίας μας; Πολύ πενιχρά αποτελέσματα. Αν εξαιρέσουμε την εκτέλεση ορισμένων αναγκαίων μέτρων υποδομής και την εκπόνηση μερικών κλαδικών μελετών για την εξειδίκευση της οικονομίας μας που έγιναν από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας επί των ημερών Γεράσιμου Αρσένη την περίοδο 1983-ʼ85 και οι περισσότερες ουδέποτε εφαρμόστηκαν πλήρως, δεν υπήρξε άλλη συντονισμένη προσπάθεια εξειδίκευσης και θωράκισης της οικονομίας μας. Ειδικά οι ευθύνες των οικονομικών επιτελείων των κυβερνήσεων Σημίτη την περίοδο 1996-2003, εν όψει της ένταξης της χώρας μας στην ΟΝΕ και της υιοθέτησης του ευρώ, είναι τεράστιες. Η χώρα υπερχρεώθηκε, η δημόσια περιουσία εκποιήθηκε και οι κοινοτικοί πόροι κατασπαταλήθηκαν. Και αντί για ενδυνάμωση της οικονομίας μας και εξειδίκευσή της παρουσίαζαν οι κυβερνήσεις Σημίτη ψευδή, μαγειρεμένα στοιχεία ότι τάχα η ελληνική οικονομία πέτυχε τις επιδόσεις που απαιτούσε η Συνθήκη του Μάαστριχτ και συνεπώς ακίνδυνα μπορούμε να γίνουμε μέλος της ΟΝΕ και να υιοθετήσουμε το ευρώ, χωρίς προβλήματα! Αυτήν την ΠΑΣΟΚική ευδαιμονία πληρώνουμε σήμερα και ίσως αργότερα την πληρώσουμε πιο ακριβά! Οι ευθύνες των οικονομικών επιτελείων των κυβερνήσεων Καραμανλή αναμφισβήτητα υπάρχουν, αλλά συγκριτικά σε μικρότερη κλίμακα.
γ) Η κυρία Κατσέλη ως διακεκριμένη οικονομολόγος γνωρίζει ότι μια νομισματική μεταρρύθμιση χρειάζεται μια ανάλογη προς τη σπουδαιότητα του γεγονότος προπαρασκευή. Διαφορετικά ροκανίζει τα μικρά και μεσαία εισοδήματα και ευνοεί τα μεγάλα. Οι εκσυγχρονιστές του Σημίτη και ο ίδιος ίσως από ενθουσιασμό δεν μπόρεσαν να αντιληφθούν την παγίδα που έκρυβε το ευρώ και να αντιδράσουν ανάλογα ή ίσως την αντελήφθησαν και δεν μπόρεσαν (ή δεν θέλησαν) να περιφρουρήσουν το βιοτικό επίπεδο του λαού μας. Οι εργαζομένοι πλήρωσαν ακριβά το ευρώ. Υπολογίστηκαν οι αποδοχές τους με την απαράδεκτα υψηλή ισοτιμία 1 ευρώ = 340 δραχμές. Όμως η κερδοσκοπία και η αισχροκέρδεια, που εμφανίζονται σε περιπτώσεις νομισματικής μεταρρύθμισης οργίασαν. Όσο το νέο νόμισμα είναι ισχυρότερο έναντι του προηγούμενου, τόσο ευκολότερα εγκαθίσταται και μακροημερεύει η ακρίβεια. Αυτήν τη διεθνή εμπειρία την ξέχασε η κυβέρνηση Σημίτη. Όταν για παράδειγμα στην περίοδο της δραχμής εμφανιζόταν μια αύξηση της τιμής ενός είδους κατά 10% (από 340 δραχμές σε 375) ξεσηκωνόταν ο κόσμος και γινόταν πάταγος. Τώρα μια αύξηση της τιμής από 1 ευρώ σε 1,10 περνάει απαρατήρητη. Κανένας δεν καταδέχεται να αντιδράσει για αύξηση 10 σεντς την οποία θεωρεί αμελητέα. Έτσι θριαμβεύει η ακρίβεια και βαθμηδόν το νέο νόμισμα χάνει την αγοραστική του δύναμη, επʼ ωφελεία των κερδών του κεφαλαίου. Τα μεσαία και ασθενέστερα στρώματα άρχισαν να στραγγαλίζονται από την ακρίβεια και την υπερχρέωση από τον καιρό του Σημίτη και μάλιστα χωρίς έλεος.
δ) Γνωρίζει άριστα η κ. Κατσέλη ότι η νόθευση του υγιούς ανταγωνισμού, η ακρίβεια, η σφιχτή εισοδηματική πολιτική, η φτώχεια, η αισχροκέρδεια, η ασυδοσία των δυνάμεων της αγοράς, η αναπτυξιακή υστέρηση και όλα όσα δεινά αναφέρει στο άρθρο της είναι συμφυή με το νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο, που, όπως γράψαμε στο άρθρο της Κυριακής 11/5/2008, στηρίζεται στο τετράπτυχο «Ιδιωτικοποιήσεις – φιλελευθεροποίηση (ασυδοσία) των αγορών – σταθεροποίηση δημοσιονομική – τα βάρη στους ώμους των εργαζομένων». Όπου έχει εφαρμοστεί αυτά τα αποτελέσματα βλέπουμε. Και μας προξενεί κατάπληξη πως η κ. Κατσέλη τελειώνει το άρθρο της, λέγοντας ότι «το ΠΑΣΟΚ έχει δέσμη μέτρων» που θα φέρουν τάχα θεραπεία σε κάθε νόσο της οικονομίας μας και στήριξη της αγοραστικής δύναμης των χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος νοικοκυριών. Αλήθεια, πιστεύει ότι οι συνασπισμένες δυνάμεις της διαπλοκής (διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί, ΟΝΕ, τραπεζίτες, γιγάντιες πολυεθνικές επιχειρήσεις, ΜΜΕ κ.λπ.) θα επιτρέψουν τη νόθευση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου; Μία είναι η λύση. Ξερίζωμα του μοντέλου που μας φύτεψε ο Σημίτης και ποτίζει ο Καραμανλής. Όλα τʼ άλλα είναι τα «41 μέτρα του Φώλια», για να νανουρίζονται οι λαοί και να γελάνε οι διαπλεκόμενοι αεριτζήδες.