Λιγοστές οι ελπίδες ανατροπής του νέου νόμου για το Ασφαλιστικό

Οι πρώτες πράξεις για την ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων άρχισαν να εκδίδονται από το υπουργείο Απασχόλησης, ενώ ανακοινώθηκαν και οι εγκύκλιοι για την έναρξη της εφαρμογής του πλασματικού χρόνου για τις εργαζόμενες μητέρες. Θα κατορθώσουν τα Συνδικάτα να μπλοκάρουν τον ασφαλιστικό νόμο;
«Ισχνές είναι οι ελπίδες για δικαστική ανατροπή θεμελιωδών διατάξεων του νέου ασφαλιστικού νόμου», υποστηρίζει ο καθηγητής εργατικού Δικαίου Αλέξης Μητρόπουλος, με την αιτιολογία πως «όλα ή σχεδόν όλα τα σημαντικά ζητήματα του νέου νόμου έχουν κριθεί στα ευρωπαϊκά ή εθνικά δικαστήρια με την ευκαιρία προσβολής ομοειδών διατάξεων προηγούμενων νόμων…». Ως προς την ισοπέδωση των παροχών, ο κ. Μητρόπουλος υπογραμμίζει πως είναι ο προπομπός της ιδιωτικής ασφάλισης, τονίζοντας ότι «και αυτή η παρέμβαση στο ασφαλιστικό σύστημα εγκλωβίζεται στην πάγια πολιτική θέση της συντηρητικής δημοσιονομικής διαχείρισης». Και αυτό γιατί, όπως εξηγεί ο καθηγητής:
• Προσπερνά τα τεκμηριωμένα αιτήματα για απόδοση, επιτέλους, διαχρονικής δικαιοσύνης στα Ταμεία (σχέδιο σταδιακής επιστροφής των αποθεματικών της κακοδιαχείρισης όλων των περιόδων).
• Υποβαθμίζει τις υποχρεώσεις του κράτους και δεν αναδεικνύει τις εποπτικές, ελεγκτικές και χρηματοδοτικές του υποχρεώσεις σε μείζονα προτεραιότητά του (εισροή των νομοθετημένων χρηματοδοτήσεων και σταδιακή αύξησή τους, όπως ορίζει ρητά το άρθρο 4 του ν. 3029/2002, πάταξη της εισφοροδιαφυγής και εισφοροαποφυγής, καταπολέμηση της «μαύρης» και ανασφάλιστης εργασίας, αντιμετώπιση της περίεργης και χρηματοβόρας όσμωσης του ιδιωτικού με τον δημόσιο τομέα περίθαλψης, μηχανοργάνωση και αυτοματοποιημένοι τρόποι ασφαλιστικής συναλλαγής, πρόσληψη νέου εξειδικευμένου προσωπικού στα ασφαλιστικά ταμεία).
• Απαξιώνει τις όποιες παρήγορες μορφές αποτελεσματικής αυτοδιαχειριστικής Κοινωνικής Οικονομίας στο ασφαλιστικό σύστημα (όπως π.χ. ΤΣΜΕΔΕ, με επιτυχημένες τραπεζικές επενδύσεις και στοχευμένα αναπτυξιακά-επαγγελματικά προγράμματα), τιμωρώντας έτσι τη δημιουργική συλλογική πρωτοβουλία.
• Αναδιανέμει τη φτώχεια (παίρνοντας τμήμα των πόρων των Ταμείων διαφόρων κοινωνικών ομάδων, την επιβίωση των οποίων επέτρεψε η καθολικότητα της ασφάλισης, η καταβολή υψηλών εισφορών και η κομβική συμμετοχή τους στη λειτουργία της κοινωνίας και των συναλλαγών).
• Επιμηκύνει τον εργασιακό βίο με εξοντωτικά αντικίνητρα, παρά την αυξανόμενη ανεργία των νέων (κυρίως των πτυχιούχων) και την αναγκαιότητα σήμερα -όσο ποτέ άλλοτε- της διεύρυνσης του ελεύθερου χρόνου για τη συμμετοχή στην οικογενειακή, συνδικαλιστική και πολιτική ζωή, αφού οι νέες τεχνολογικές παραγωγικές μέθοδοι και η αλματώδης αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, όχι μόνο το επιτρέπουν, αλλά αντίθετα το επιβάλλουν.
• Δυσκολεύει τη ζωή ευαίσθητων ομάδων πληθυσμού (γυναίκες), που εργάζονται πολλαπλώς και παραλλήλως υπέρ της αναγέννησης και της ευρυθμίας του κοινωνικού συνόλου.
• Αποσυνδέει το ασφαλιστικό σύστημα με το αλληλένδετο και συναρτώμενο σύστημα των εργασιακών σχέσεων (αφού οι γενικευόμενες ευέλικτες μορφές εργασίας της flexicurity αποστερούν το σύστημα από πολύτιμους πόρους, αποδίδοντας καταφανώς λιγότερες εισφορές).
Αναγκαία η αντίσταση στον ν. 3656/08
Παρά τις δυσκολίες που υφίστανται για την ανατροπή του νέου ασφαλιστικού νόμου, ο κ. Μητρόπουλος κρίνει αναγκαία κάθε μορφή κινητοποίησης των Συνδικάτων και των εργαζομένων, όπως και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, προκειμένου να μη χαθεί και η παραμικρή πιθανότητα ακύρωσης της επίμαχης παρέμβασης. Ο καθηγητής υπενθυμίζει ότι οι τρεις διατάξεις που συρρικνώνουν ασφαλιστικά δικαιώματα είναι κατά σειρά «σκληρότητας» οι εξής:
α. Οι διατάξεις για τα ειδικά όρια των γυναικών και κυρίως η κατάργηση της δυνατότητας της ασφαλισμένης με τρία παιδιά να συνταξιοδοτηθεί με 20 χρόνια εργασίας (υπηρεσίας), ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας και όχι στα 50, όπως θεσπίζεται, καθώς επίσης και η διάταξη που αυξάνει κατά τρία χρόνια, μετά το 2013, το όριο συνταξιοδότησης εργαζόμενων με 10.000 ένσημα από τα 57 χρόνια στα 60. Εδώ εντάσσονται και άλλες ρυθμίσεις που καταργούν τη δυνατότητα των γυναικών να βγαίνουν με καλύτερες προϋποθέσεις στη σύνταξη. Όλο αυτό το πλέγμα, καθώς και η επιβάρυνση κατά δύο χρόνια (από τα 53 στα 55) των γυναικών που δουλεύουν και ασφαλίζονται στα ΒΑΕ, όχι μόνο δυσκολεύουν τη συνταξιοδότηση των Ελληνίδων (μητέρων ή όχι), αλλά ανατρέπουν και αυστηροποιούν τους όρους εισόδου, παραμονής και, βεβαίως, εξόδου των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Τις συνέπειες αυτών των ρυθμίσεων θα αισθανθεί έντονα η ελληνική οικογένεια από την πρώτη περίοδο εφαρμογής του νόμου (2009, 2010 και κυρίως από το 2013 και μετά), εφόσον και οι νέες πολιτικές συνθήκες του επιτρέψουν να ευδοκιμήσει.
β. Η ενότητα για τη δραστική μείωση, έως αφανισμού, των επικουρικών συντάξεων (αυτού του ωραίου και ανακουφιστικού αυτάρκους δημιουργήματος της συνεργασίας των τάξεων εντός του καπιταλιστικού συστήματος παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών) για όλους ανεξαιρέτως από το 2013!
Προϋποθέτει, μάλλον, ευδιάκριτα «σκληρή» διάθεση η επιλογή του σημαδιακού αυτού έτους, κατά το οποίο συντελείται το μοιραίο συναπάντημα της μερικής ωρίμανσης του ν.3029/2002 (με τη μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης κατά 6 μονάδες και τον υπολογισμό της κύριας σύνταξης βάσει του μέσου όρου των αποδοχών της τελευταίας πενταετίας στον στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα, ΔΕΚΟ, Τράπεζες, Σώματα Ασφαλείας κ.λπ.) με τη χρονική έναρξη δραστικής περικοπής των επικουρικών συντάξεων.
Αυτή η ιδεολογική-πολιτική όσμωση της ύστερης εκσυγχρονιστικής πολιτικής με τον άκρατο και παρωχημένο φιλελευθερισμό του παρόντος δημιουργεί μια νέα δεξαμενή παραγωγής νεόπτωχων και μονιμοποιεί έναν διαβρωτικό μηχανισμό αποσυγκρότησης των μικρομεσαίων στρωμάτων.
γ. Το πακέτο των ενοποιήσεων, που, ενώ φαίνεται τυπικό και άδολο (για διοικητική-λειτουργική ενοποίηση κάνει λόγο η εισηγητική έκθεση και η κυβέρνηση), είναι το πιο επικίνδυνο της παρούσας «μεταρρύθμισης».