Με τη συμφωνία Καραμανλή – Πούτιν η Ελλάδα δεν είναι πια «ενεργειακός όμηρος» της Άγκυρας
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Παρουσία του πρωθυπουργού και του απερχόμενου ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος από την Τετάρτη θα είναι πρωθυπουργός της Ρωσίας, υπογράφτηκε στο Κρεμλίνο η συμφωνία συμμετοχής της χώρας μας στον σημαντικότατο αγωγό «Σάουθ Στριμ», ο οποίος θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Ιταλία με δύο κλάδους: ο ένας θα περνάει μέσω Βουλγαρίας και Βόρειας Ελλάδας μέχρι την Ήπειρο, από όπου υποθαλάσσια θα συνεχίζει την πορεία απέναντι, στο Οτράντο της Ιταλίας, ενώ ο άλλος κλάδος από τη Βουλγαρία θα περνάει στη Σερβία και από εκεί στη Βόρεια Ιταλία, μέσω Ουγγαρίας και Αυστρίας.
Πρόκειται για έναν αγωγό εξαιρετικά μεγάλης σημασίας, καθώς θα είναι σε θέση να μεταφέρει περίπου 33 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το χρόνο, εκ των οποίων τα περίπου 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέσω του κλάδου που θα περνάει από την Ελλάδα.
Ακριβώς επειδή πρόκειται για τόσο σημαντικό αγωγό, οι ΗΠΑ αντιδρούν λυσσασμένα στην κατασκευή του, επειδή στρατηγικός τους στόχος είναι να κρατούν την Ευρώπη «ενεργειακό όμηρο» της Ουάσινγκτον, αναγκάζοντάς την να προμηθεύεται πετρέλαιο και φυσικό αέριο από χώρες που εξαρτώνται στρατιωτικά ή πολιτικά από τον Λευκό Οίκο και φυσικά η Ρωσία δεν είναι τέτοια χώρα.
Τα αμερικάνικα σχέδια
Για να μην παίρνουν οι Ευρωπαίοι ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, οι Αμερικανοί προωθούν στην Ευρώπη αέριο και πετρέλαιο από το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο βρίσκεται στην Κασπία και που φυσικά τον ενεργειακό του πλούτο τον εκμεταλλεύονται αμερικάνικες και άλλες δυτικές εταιρείες.
Αυτό δεν θα αποτελούσε βέβαια πρόβλημα για την Ελλάδα, αν δεν συνέβαινε όλοι οι αγωγοί που θα μεταφέρουν το αζερινό φυσικό αέριο ή πετρέλαιο προς την Ευρώπη να περνούν μέσω Τουρκίας. Δεν χρειάζεται φιλοσοφία για να καταλάβει κανείς ότι έτσι η Ελλάδα μετατρέπεται σε χώρα ενεργειακά εξαρτώμενη από την Άγκυρα και την πολιτική της βούληση, κάτι που λογικό είναι να μην ενθουσιάζει καθόλου την Αθήνα.
Οι Αμερικανοί κατασκεύασαν ήδη τον πετρελαιαγωγό Μπακού – Τζεϊχάν, ένα λιμάνι της Τουρκίας απέναντι από την Κύπρο. Σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο προωθούν δύο αγωγούς: ο πρώτος είναι ο ΤGI, ένας αγωγός δηλαδή Τουρκίας – Ελλάδας – Ιταλίας, μικρής σχετικά δυναμικότητας, ο οποίος στη χώρα μας έχει φτιαχτεί μόνο μέχρι την Κομοτηνή – είναι αυτός που εγκαινίασαν στα τέλη Νοεμβρίου στον Έβρο ο Καραμανλής με τον Ερντογάν.
Ο δεύτερος αγωγός που υποστηρίζει η Ουάσινγκτον είναι ένας τεράστιος σε μήκος αγωγός 3.300 χιλιομέτρων από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας προς Αυστρία και ίσως Γερμανία.
Αυτός ο αγωγός λέγεται «Ναμπούκο» και την κατασκευή του θα την πληρώσουν οι Ευρωπαίοι. Βρίσκεται ακόμη στα χαρτιά, καθώς το κόστος του είναι πολύ υψηλό –ίσως υπερβεί τα 20 με 25 δισεκατομμύρια δολάρια– και υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα αν και πότε και από ποιες χώρες θα βρεθεί το φυσικό αέριο που θα τον κάνει οικονομικά συμφέροντα.
Από αναβολή σε αναβολή
Ο αγωγός αυτός θα έχει δυναμικότητα περίπου 30-31 δισεκατομμυρίων κυβικά μέτρα τον χρόνο, όση δηλαδή και ο ρωσικός «Σάουθ Στριμ». Το πρόβλημα όμως είναι ότι για την επόμενη δεκαετία το Αζερμπαϊτζάν μπορεί να υποσχεθεί μάξιμουμ 18 δισεκατομμύρια κυβικά και αυτό είναι και πολύ αμφίβολο.
Αν όμως επί… 20 χρόνια αυτός ο αγωγός υποαπασχολείται, γιατί οι Ευρωπαίοι να τον κατασκευάσουν από τώρα και να πληρώσουν τα μαλλιοκέφαλά τους και να μην αγοράζουν ρωσικό φυσικό αέριο, πληρώνοντας μόνο το κόστος του αερίου και όχι επιπλέον το υπέρογκο κόστος κατασκευής του ανεπαρκούς αγωγού «Ναμπούκο»;
Αυτά σκέπτονται και οι συζητήσεις τραβούν σε μάκρος, με αποτέλεσμα να μετατίθεται όλο και αργότερα η έναρξη κατασκευής του έργου, η οποία αυτή τη στιγμή έχει μετατεθεί για το 2010, ενώ η τελευταία ημερομηνία έναρξης ήταν το 2008.
Η Ρωσία προτείνει στους Ευρωπαίους να αναλάβει να γεμίζει αυτή τον «Ναμπούκο» με όσο φυσικό αέριο λείπει, πράγμα που είναι τεχνικά πολύ εύκολο, γιατί υφίσταται ήδη ένας αγωγός που μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Τουρκία και υποαπασχολείται.
Οι Τούρκοι συμφωνούν ανεπιφύλακτα, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι αποδέχονται ευχαρίστως τη ρωσική πρόταση, αλλά οι Αμερικανοί δεν θέλουν να ακούσουν κουβέντα, γιατί έτσι το σχέδιό τους να κρατούν οι ίδιοι ενεργειακό όμηρο την Ευρώπη, τινάζεται στον αέρα.
Η Ουάσινγκτον γίνεται έξω φρενών και με την άλλη πρόταση της Άγκυρας, η οποία προτείνει το επίσης λογικότατο να απογεμίζουν τον «Ναμπούκο» με φυσικό αέριο από το γειτονικό Ιράν!
Η στάση των ΗΠΑ όμως εξοργίζει τόσο τους Ευρωπαίους όσο και τους Τούρκους, γιατί με τις διαρκείς αρνήσεις τους δεν αποκλείεται να οδηγήσουν σε ναυάγιο την κατασκευή του «Ναμπούκο».
Δεν φτάνει που οι Αμερικανοί δεν θα πληρώσουν ούτε ένα δολάριο για την κατασκευή του «Ναμπούκο», δεν φτάνει που όλο το κόστος θα το πληρώσουν οι Ευρωπαίοι και οι Τούρκοι, η Ουάσινγκτον θέλει να ασκήσει και γεωπολιτική με τα λεφτά των Ευρωπαίων – και μάλιστα σε μια κατεύθυνση που τους καθιστά ενεργειακούς ομήρους των ΗΠΑ!
Αυτό θα πει θράσος…
Ο εκβιασμός της Άγκυρας προς την Ελλάδα
Όλα αυτά θα είχαν θεωρητικό λίγο-πολύ ενδιαφέρον, αν δεν αφορούσαν και τη χώρα μας και μάλιστα πάρα πολύ.
Δεν φτάνει που αν θέλαμε να αγοράζουμε αζερινό φυσικό αέριο και μόνο, όπως απαιτούν οι Αμερικανοί, θα ήμαστε αναγκασμένοι να το παίρναμε μέσω Τουρκίας, πράγμα καθόλου ευχάριστο. Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα.
Οι Τούρκοι δεν αρκούνται καθόλου να είναι η χώρα τους απλώς χώρα διέλευσης των αγωγών του «Ναμπούκο» ή του TGI. Στις διαπραγματεύσεις που κάνουν, απαιτούν να αγοράζει η Τουρκία όλο το φυσικό αέριο που θα φτάνει στα ανατολικά σύνορά της με αυτούς τους αγωγούς από την Κασπία και να το πουλάει η Άγκυρα στα δυτικά σύνορά της!
Αυτό όμως είναι πολύ σοβαρό, γιατί έτσι η Τουρκία γίνεται ιδιοκτήτρια του φυσικού αερίου, άρα το πουλάει σε όποιον θέλει!
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Άγκυρα θα είναι συνεπής προς τις υποχρεώσεις που θα έχει αναλάβει με συμβόλαια απέναντι στην Ελλάδα κατά το 99% του χρόνου – με εκείνο το κρίσιμο 1% όμως που θα θελήσει να ασκήσει πολιτική πίεση στην Αθήνα για το Κυπριακό ή για τα ελληνοτουρκικά ή κατά τη διάρκεια μιας ελληνοτουρκικής κρίσης η Τουρκία θα κρατάει τη χώρα μας ενεργειακό όμηρο. Θα μας έχει στο χέρι!
Καθώς μάλιστα αναφέραμε πως για 15-20 χρόνια είναι αμφίβολο, αν το Αζερμπαϊτζάν θα μπορεί να γεμίζει με αέριο τους αγωγούς, η Άγκυρα θα μπορεί να προβάλει όποτε θέλει τη δικαιολογία ότι το αέριο δεν επαρκεί για να μας δώσει κι εμάς. Θα έχει μάλιστα την πλήρη υποστήριξη της Κομισιόν και των Ευρωπαίων στη στάση της αυτή, καθώς οι Ευρωπαίοι στην Αυστρία ή στη Γερμανία θα προτιμούν φυσικά να προμηθεύονται αυτοί φυσικό αέριο σε επαρκείς ποσότητες και όχι εμείς!
Χώρια που αν το φυσικό αέριο πηγαίνει μέχρι την Αυστρία, θα εισπράττουν τέλη διέλευσης όλες οι χώρες από όπου περνάει ο «Ναμπούκο», ενώ για τις ποσότητες που καταλήγουν στην Ελλάδα αυτές οι χώρες δεν εισπράττουν ούτε ένα ευρώ, άρα έχουν και ίδιο οικονομικό όφελος να στηρίξουν οποιαδήποτε προσχηματική άρνηση της Τουρκίας να χορηγήσει φυσικό αέριο στη χώρα μας και να το προωθήσει προς την Κεντρική Ευρώπη…
Η ανάγκη διαφοροποίησης πηγών
Ακριβώς από αυτόν τον δυνητικό εκβιασμό εκ μέρους της Άγκυρας μας γλιτώνει η συμφωνία Καραμανλή-Πούτιν για συμμετοχή της Ελλάδας στον ρωσικό αγωγό «Σάουθ Στριμ».
Δεν είπε κανείς να μην αγοράζει η Ελλάδα και αζερινό φυσικό αέριο αμερικανικών συμφερόντων, έστω και αν αυτό έρχεται στη χώρα μας μέσω Τουρκίας, οπότε αναγκαστικά ενισχύουμε οικονομικά τον εχθρό μας. Εκείνο όμως που πρέπει να εξουδετερωθεί οπωσδήποτε είναι η δυνατότητα της Τουρκίας να καταστήσει την Ελλάδα ενεργειακό της όμηρο, επειδή έτσι το θέλουν οι Αμερικανοί και να μας εκβιάζουν μέσω φυσικού αερίου όποτε θέλουν η Άγκυρα και η Ουάσινγκτον είτε μαζί είτε χωριστά.
Ας φανταστούμε, π.χ., πόσο θα μπορούσε η Ελλάδα να κρατήσει σταθερό το βέτο της εναντίον των Σκοπίων, αν εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από το τουρκικό φυσικό αέριο και αποφάσιζαν οι ΗΠΑ να εκβιάσουν την Αθήνα να άρει το βέτο διακόπτοντας την παροχή φυσικού αερίου προέλευσης Αζερμπαϊτζάν!
Χίλιες φορές καλύτερα ρωσικό φυσικό αέριο, λοιπόν, και μάλιστα κυρίως ρωσικό, ώστε να ξέρουν και οι Αμερικανοί και οι Τούρκοι ότι στην παραμικρή υποψία εκβιασμού που θα επιχειρήσουν να μας κάνουν με το φυσικό αέριο που θα προμηθεύεται η Ελλάδα μέσω Τουρκίας, η Αθήνα θα στραφεί αμέσως στην πλήρη αντικατάστασή του από ρωσικό φυσικό αέριο, με έτοιμη την υποδομή, αφού ο «Σάουθ Στριμ» θα περνάει από τη χώρα μας.
Η διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας ενέργειας αποτελεί ζωτικής σημασίας στόχο για τη χώρα μας. Αλίμονο αν πέφταμε στα νύχια ΗΠΑ και Τουρκίας!