Πολιτική θύελλα φέρνει η εκλογή Μπερλουσκόνι
Η επιτυχία του ιταλού
μεγιστάνα δεν αφορά μόνο την άνετη επικράτησή του
έναντι του κεντρώου αντιπάλου του, Βάλτερ Βελτρόνι,
καθώς αυτή συνοδεύτηκε
από τρία γεγονότα τεράστιας πολιτικής σημασίας: τη βαθιά δεξιά στροφή του εκλογικού σώματος, την κοινοβουλευτική εξαφάνιση της κομμουνιστικής Αριστεράς και το τέλος του κομματικού κατακερματισμού που ανέκαθεν χαρακτήριζε τη σύνθεση τόσο της
ιταλικής Βουλής όσο και
της Γερουσίας, αν και σε
μικρότερο βαθμό.
Πιο άνετη από ποτέ ήταν η επικράτηση του Σίλβιο Μπερλουσκόνι στις εκλογές που έγιναν στην Ιταλία την προηγούμενη Κυριακή και Δευτέρα, καθώς το κόμμα του, Λαός της Ελευθερίας, που το ίδρυσε πριν από λίγους μήνες μόνο και μόνο για να διεκδικήσει την πρωθυπουργία κέρδισε το 46,8% των ψήφων για τη Βουλή και το 47,3% των ψήφων για τη Γερουσία. Ο αντίπαλός του πρώην δήμαρχος της Ρώμης, Βάλτερ Βελτρόνι, κυριολεκτικά συνετρίβη, καθώς τα ποσοστά του (37,5% και 38% αντίστοιχα) υπολείπονταν 9 ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες. Η νίκη του Μπερλουσκόνι ήταν ακόμη πιο βαθιά καθώς συνοδεύτηκε από μια σημαντική εκλογική άνοδο της επιρροής της Λίγκας του Βορρά, της οποίας ηγείται ο Ουμπέρτο Μπόσι και στην προμετωπίδα της είχε επί χρόνια την απόσχιση της πλούσιας βόρειας Ιταλίας. Το τελευταίο διάστημα έχει ρίξει τους τόνους ζητώντας μεταξύ άλλων να πάψει το βόρειο τμήμα της χώρας να πληρώνει τον «φόρο των φτωχών» για το νότιο, επ’ ουδενί όμως δεν έχει σταματήσει τα ρατσιστικά του κηρύγματα. Το ποσοστό της Λίγκας ξεπέρασε το 8,3% από 4,6% που είχε συγκεντρώσει πριν δύο χρόνια. Αποτέλεσμα που προκαλεί ακόμη μεγαλύτερο δέος αν λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι η Λίγκα κατέγραψε αυτήν τη δύναμη αρνούμενη να κατεβάσει ψηφοδέλτια στις εκλογικές περιφέρειες όχι μόνο του νότου, αλλά ακόμη και της κεντρικής Ιταλίας.
Εκτός Βουλής η Αριστερά
Η παραπάνω μουντή εικόνα γίνεται ακόμη ζοφερότερη αν δούμε ότι ο συνασπισμός Αριστερά του Ουράνιου Τόξου, όπου συμμετείχαν η Κομμουνιστική Επανίδρυση, οι Πράσινοι, η Δημοκρατική Αριστερά και το Κόμμα Ιταλών Κομμουνιστών, και πριν δύο χρόνια είχε κερδίσει το 11,3% των ψήφων, τώρα δεν κατάφερε να ξεπεράσει το όριο του 4%. Το αποτέλεσμα είναι πως για πρώτη φορά μετά το 1945 η κομμουνιστογενής Αριστερά δεν αντιπροσωπεύεται στη Βουλή, ούτε φυσικά και στη Γερουσία, όπου το όριο είναι διπλάσιο! Μιλάμε δε για τη χώρα για την οποία το ΝΑΤΟ είχε επεξεργαστεί ειδικό σχέδιο οργάνωσης πραξικοπήματος, με την κωδική ονομασία γκλάντιο (ξίφος) στην πιθανότατη εκείνη την εποχή περίπτωση που το πανίσχυρο τότε Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας (PCI) θα κέρδιζε τις εκλογές. Η ήττα της Αριστεράς είναι ακόμη μεγαλύτερη αν δούμε επίσης ότι ο Βελτρόνι στο νέο κόμμα που δημιούργησε δεν περιέλαβε καθόλου κόμματα της Αριστεράς, αντίθετα με τον Ρομάνο Πρόντι προ διετίας, περιορίζοντας έτσι την πολιτική του αναφορά στον χώρο του κέντρου.
Οι εκλογές του 2008 θα μείνουν για πολύ καιρό χαραγμένες στον πολιτικό χάρτη της Ιταλίας ως σημείο τομής που σηματοδοτούν το τέλος της παλιάς πολιτικής τάξης γιατί για πρώτη φορά η λέξη «ιταλοποίηση», συνώνυμη του κομματικού κατακερματισμού που είχε ως αποτέλεσμα στη Βουλή να αντιπροσωπεύονται από 23 έως και 30 πολιτικά κόμματα, περνάει στην ιστορία, όπως και οι κυβερνήσεις που αποτελούνταν ακόμη και από δέκα κόμματα. Δεν μπαίνει στο χρονοντούλαπο, όπως θα συνέβαινε για παράδειγμα αν σχηματιζόταν μονοκομματική κυβέρνηση και ο Μπερλουσκόνι δεν αναγκαζόταν να ζητήσει τη στήριξη του Ουμπέρτο Μπόσι, ωστόσο η νέα τετρακομματική ιταλική Βουλή και η κυβέρνηση συνεργασίας περιορισμένης φυσικά σύνθεσης περισσότερα κοινά έχει με τις κοινοβουλευτικές συνήθειες της υπόλοιπης Ευρώπης παρά με ό,τι επικρατούσε στην Ιταλία όλη τη μεταπολεμική περίοδο.
Φίλος των ΗΠΑ και του Ισραήλ
Τα αποτελέσματα λειτούργησαν ως σοκ στο πολιτικό σύστημα, καθώς ο Μπερλουσκόνι είναι βαθιά αντιδραστικός πολιτικός, οπότε η χρόνια κρίση του πολιτικού συστήματος ξεπερνιέται προς μια κατεύθυνση που δεν γεννάει ελπίδες διεύρυνσης της δημοκρατίας ή επούλωσης των κοινωνικών πληγών. Η αποχώρηση δε από τον συνασπισμό του των χριστιανοδημοκρατών, οι οποίοι κατά το παρελθόν τον ανάγκαζαν να συμβιβαστεί σε πολλά θέματα, έχει αποτέλεσμα να ηγείται πλέον ενός περισσότερο συνεκτικού συνασπισμού. Πλεονέκτημα που θα μεταφραστεί σε μια πιο επιθετική πολιτική γραμμή. Στο ζήτημα των διεθνών σχέσεων ο Μπερλουσκόνι, που το 2003 είχε συμμετάσχει στη Συμμαχία των Προθύμων του Μπους στέλνοντας στο Ιράκ 3.000 στρατιώτες, είναι τόσο φιλοαμερικάνος που είχε δηλώσει ότι συμφωνεί με την Ουάσινγκτον ανεξάρτητα με τη… θέση που υποστηρίζει. Κατ’ επέκταση θαυμάζει και το Ισραήλ, το οποίο αποκαλεί τη «μοναδική πραγματική δημοκρατία στη Μέση Ανατολή». Στο Ισραήλ θα πραγματοποιήσει και το πρώτο του ταξίδι ως πρωθυπουργός της Ιταλίας τον επόμενο μήνα κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων για τα 60 χρόνια από την ίδρυσή του. Καθόλου τυχαία έχει κατ’ επανάληψη μιλήσει υβριστικά για τους μουσουλμάνους, βάζοντας κι αυτός το δικό του λιθαράκι στον (προπαρασκευαστικό των αιματηρών επεμβάσεων σε Αφγανιστάν και Ιράκ) «πόλεμο των πολιτισμών».
Στα ζητήματα της δημοκρατίας έδειξε, για πολλοστή φορά, το αποκρουστικό του πρόσωπο μόλις την Τετάρτη όταν χαρακτήρισε «ροζ» τη νέα κυβέρνηση της Ισπανίας, επειδή τα μισά της μέλη είναι γυναίκες. Με χυδαιότητες έτσι και σεξουαλικά υπονοούμενα επιχείρησε να διαπομπεύσει την αξιοθαύμαστη και υποδειγματική προσπάθεια διεύρυνσης των δημοκρατικών ελευθεριών από τον Θαπατέρο στην Ισπανία. Μια προσπάθεια που κινείται στον αντίποδα των μέτρων περιστολής δημοκρατικών δικαιωμάτων που εφαρμόζονται σε πλανητική κλίμακα. Ο καβαλιέρε αστόχησε όμως, γιατί αν κάπου ταιριάζει το ροζ χρώμα είναι στο δικό του πολιτικό προφίλ, όπως το δήλωσε ο ίδιος αγκαλιάζοντας στο τέλος της κεντρικής του προεκλογικής εκστρατείας τη νεοφασίστρια εγγονή του Μουσολίνι και πρώην μοντέλο του Πλεϋμπόι, Αλεσάντρα Μουσολίνι, η οποία βρισκόταν όλη την ώρα κοντά στο βήμα… Σε ό,τι αφορά τους θεσμούς, ευθείες επιθέσεις που εξαπέλυσε εναντίον των ιταλών εισαγγελέων κατά την προεκλογική περίοδο, λέγοντας ότι πρέπει να περνούν από τακτικές εξετάσεις για τον έλεγχο της διανοητικής τους υγείας, προμηνύονται νέες κοινοβουλευτικές ταφόπλακες στις δικαστικές διερευνήσεις των ατασθαλιών του και σοβαρά εμπόδια στο έργο της δικαιοσύνης κατά την επόμενη πενταετία.
Επίδειξη πλούτου και αλαζονεία
Στο κοινωνικό επίπεδο ο Μπερλουσκόνι, κάτοχος μιας περιουσίας ύψους 9,4 δισ. δολ. με τις συντηρητικότερες εκτιμήσεις που εκτείνεται μεταξύ άλλων από μέσα ενημέρωσης μέχρι κατασκευές και τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος της Ιταλίας σύμφωνα με το περιοδικό «Φορμπς» ποτέ δεν έκρυψε την αλαζονεία και τη βαθιά υποτίμηση με την οποία αντιμετωπίζει τον κόσμο. Χυδαιότητες απέναντι στους απλούς ανθρώπους και άπειροι νόμοι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα των επιχειρήσεών του σημάδεψαν μια πενταετή διακυβέρνηση που ανήγαγε σε υπέρτατη αξία τον εύκολο πλουτισμό.
Το παραπάνω πλαίσιο θα ήταν ιδανικό για αντιπολίτευση και ο Μπερλουσκόνι θα ήταν εύκολος στόχος για τους αντιπάλους του αν… Αν, πρώτα και κύρια, οι αντίπαλοί του τη στιγμή που ο Μπερλουσκόνι στρεφόταν στην άκρα Δεξιά, ιδεολογικοποιώντας στο έπακρο τη διαμάχη, αυτοί δεν στρεφόντουσαν στο… κέντρο. Το πολιτικό στίγμα του Βελτρόνι είναι πιο δεξιά από του Πρόντι, ακόμη και απ’ αυτό των Νέων Εργατικών της Αγγλίας που έδωσαν το εναρκτήριο λάκτισμα για τη συντηρητική μετάλλαξη της σοσιαλδημοκρατίας, σε βαθμό να ισοδυναμεί πλέον με λάθος πολιτική εκτίμηση η ένταξη του στην ευρωπαϊκή Κεντροαριστερά. Ο Μπερλουσκόνι επομένως, κατά το κοινόν, έπαιζε χωρίς αντίπαλο. Αξιοποίησε δε στο μέγιστο βαθμό τα έργα της βραχύβιας κυβέρνησης Πρόντι. Το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο που πέρασε η προηγούμενη κεντροαριστερή κυβέρνηση και τα συνεχή μέτρα λιτότητας έπειθαν ότι η νέα κυβέρνηση του Μπερλουσκόνι περισσότερο θα αποτελεί συνέχεια παρά τομή των προηγούμενων κυβερνήσεων. Γιατί να μην τον ψηφίσουν λοιπόν; Πολύ περισσότερο που στην πράξη φάνηκε ότι διαθέτει περισσότερους βαθμούς ελευθερίας από τους αντιπάλους του, τον Πρόντι παλιότερα και τον Βελτρόνι τώρα, στην εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί το βέτο που έβαλε προεκλογικά στην πώληση του 49,9% της αεροπορικής εταιρείας Αλιτάλια και η επίθεση που άσκησε πριν λίγες μέρες στα υψηλά επιτόκια του ευρώ λέγοντας πως «είναι σαφές ότι κάτι δεν πάει καλά με την πολιτική επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας»; Εν είδει παρενθέσεως και προς εξαγωγή συμπερασμάτων να σημειωθεί ότι η ευρωπαϊκή Δεξιά, με πρώτο διδάξαντα τον Σαρκοζί, είναι που πρωτοστατεί στην αμφισβήτηση της ευρω-λιτότητας και όχι η Κεντροαριστερά που εμφανίζεται βασιλικότερη του βασιλέως…
Επιστρέφοντας στη Ιταλία οι αιτίες της ήττας της Αριστεράς, συμπεριλαμβανομένης της κομμουνιστικής, πρέπει να αναζητηθούν στον ενεργό ρόλο που είχε στην υλοποίηση της προηγούμενης αντιλαϊκής πολιτικής. Όλες της οι μεγαλεπήβολες διακηρύξεις και το κύρος της στον λαό θυσιάστηκαν άδοξα στον βωμό της αντιλαϊκής πολιτικής του Ρομάνο Πρόντι. Γι’ αυτό δεν φταίει ο Μπερλουσκόνι…