Η πείνα

Άνω των 10 εκατ. είναι άστεγοι. 47 εκατ. δεν έχουν κάλυψη υγείας, 2,5 εκατ. είναι φυλακισμένοι, ενώ άλλα 5,8 εκατ. τελούν υπό επιτήρηση για εγκλήματα που διέπραξαν. 21 εκατ. Αμερικανοί έχουν χάσει ή οσονούπω χάνουν το σπίτι τους, αφού για τα 200.000 δολ. που δανείσθηκαν από τις τράπεζες πρέπει να επιστρέψουν 600.000 και αδυνατούν να το κάνουν. (Όλα τα συγκλονιστικά στοιχεία από το ειδωλοκλαστικό άρθρο του καθηγητή του Howard Ν. Σταύρου, Βήμα Ιδεών, Απρίλ. 2008.)
Ζούμε στην εποχή της θεσμοποιημένης ανισότητας.
Η αμερικανική οικονομία έχει βυθισθεί σε κρίση. Τα ως τώρα αντίδοτά της αποδείχθηκαν απρόσφορα να ανακόψουν τον κατήφορό της. Δυστυχώς, η κρίση είναι εξαγώγιμη και μεταδοτική. Και οι ΗΠΑ επιχειρούν την εξαγωγή διά της συνεχούς διολισθήσεως του δολαρίου (το ευρώ έφτασε το 1,59 δολ.). Οι Αμερικανοί στοχεύουν την ανάπτυξη, οι Ευρωπαίοι την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Η ΕΕ επιδιώκει για το β΄ εξάμηνο του 2008 επιτόκια 3,5 – 3,75% με διατήρηση του σημερινού επιπέδου ανάπτυξης και αισιοδοξεί να υπερκεράσει την κρίση. Οι οικονομολόγοι του κυρίαρχου νεοφιλευθερισμού ανακαλύπτουν καθυστερημένα τον Keynes. Αυτός συμβουλεύει: «ο πληθωρισμός είναι άδικος, ενώ η ύφεση είναι άσκοπη». Από τα δύο αυτά φαινόμενα «η ύφεση είναι χειρότερη. Διότι σʼ έναν κόσμο όπου η πλειοψηφία των ανθρώπων είναι φτωχοί, είναι χειρότερο να προκαλείς ανεργία, παρά να απογοητεύεις τους εισοδηματίες». Σίγουρα ο πληθωρισμός εκμηδενίζει τα ισχνά εισοδήματα των φτωχών γεννώντας στρατιές εργαζομένων – φτωχών (ευρεσιτεχνία των ημερών μας). Αλλά η ύφεση παράγει μακροχρονίως ανέργους που τους καθιστά ψυχοσωματικά ερείπια.
Ρωσία, Κίνα, Ινδία και Βραζιλία είναι αν μη τι άλλο 3 δισ. δυνητικοί καταναλωτές. Αναπτύσσονται αλματωδώς, προσφέρουν επιτοπίως φτηνά εργατικά χέρια, προσαρμόζονται ραγδαία στα δυτικά καταναλωτικά πρότυπα. Η φτώχεια σκοτώνει σήμερα ένα παιδί κάθε 3 δευτερόλεπτα. Το 40% του πληθυσμού του πλανήτη ζει με λιγότερο από 2 δολ. τη μέρα (Σεσίλ Μολινιέ, Ευρωπαϊκό Γραφείο ΟΗΕ, εφημ. 27/3/08).
Η επισιτιστική ανασφάλεια αυξάνεται κατακόρυφα.
Οι δυτικόστροφες διατροφικές συνήθειες στην Ινδία και την Κίνα, η διά της ραγδαίας αστυφιλίας εγκατάλειψη της υπαίθρου, η αλόγιστη εκδαπάνηση αγαθών διατροφής για τα βιοκαύσιμα των ανεπτυγμένων χωρών, οι καταστροφές λόγω κλιματικών αλλαγών με ξηρασίες και πλημμύρες εκτεταμένων αγροτικών παραγωγών ήδη από το 2007 ανέβασαν τις συνολικές τιμές στα τρόφιμα +25% και στα δημητριακά στο 50%.
Ο ΟΗΕ διά γραφίδος του Μπαν-Κι-Μουν μιλάει για το νέο πρόσωπο της φτώχειας και επισείει τον κίνδυνο εκατομμύρια συνάνθρωποί μας να πεθάνουν από πείνα και υποσιτισμό.
Σιτάρι, καλαμπόκι και ρύζι έχουν εκτιναχθεί σε τιμές ρεκόρ.
Η πείνα είναι έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Το διαπράττουν οι κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων χωρών και κατά των πολιτών τους, αλλά κυρίως κατά των πολιτών των «αναπτυσσομένων».
Σωστά ο γ.γ. του ΟΗΕ διαπιστώνει ότι έχουμε τα μέσα και την τεχνολογία να καταπολεμήσουμε την πείνα, και μας βεβαιώνει «Ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε». Ευχαριστούμε, αλλά, κατά το ευαγγελικόν «ο γνούς και μη ποιήσας δαρήσεται πολλάς». Ξέρουν τι πρέπει να κάνουν, αλλά δεν το κάνουν. Μαζεύτηκαν χτες, προχθές και οι περιλάλητοι G7 στην Ουάσιγκτον. Περιορίστηκαν σε δύο ανέξοδες «συστάσεις» για περισσότερη διαφάνεια (μεταξύ τους φυσικά και όχι έναντι των λαών) και άνοιγμα του μετοχικού κεφαλαίου των μεγάλων τραπεζών στα εθνικά επενδυτικά κεφάλαια. Τώρα «εθνικοποιούν» και υπό χρεοκοπία τράπεζες. Ο ΟΗΕ ξέχασε ότι είχε αναλάβει ως το 2015 να μειώσει στα μισά την παγκόσμια φτώχεια. Θυμίζουμε και ολίγον Αριστοτέλη (για την ώρα οι Σκοπιανοί δεν τον σφετερίζονται όπως τον Φίλιππο και τον Μεγαλέξανδρο, κάπου θα δυσκολεύονταν να ονομάσουν μακεδονική τη γλώσσα που έγραφε ο Σταγειρίτης), λέει λοιπόν ο φιλόσοφος : «Ου γαρ βουλόμεθα ειδέναι τι εστίν ανδρεία και τι δικαιοσύνη, αλλ’ είναι ανδρίει και δίκαιοι». Δεν θέλουμε να μάθουμε τον ορισμό της ανδρείας και της δικαιοσύνης, αλλά να είμαστε ανδρείοι και δίκαιοι.
Στο νέο πρόσωπο της φτώχειας εντάσσονται αλματωδώς και στη χώρα μας λογής λογής αυτοαπασχολούμενοι και ως χτες μικρομεσαίοι. Το καλάθι της νοικοκυράς πηγαίνει μισοάδειο στο ταμείο και στην κουζίνα της. Μέχρι πρότινος καλοστεκούμενοι γείτονες αναζητούν εναγωνίως μερίδιο φαγητού στο συσσίτιο της ενορίας τους. Και είμαστε ακόμη στην αρχή της κρίσης. Οι συγκρατημένες προβλέψεις του ΔΝΤ μιλούν για επερχόμενη ύφεση. Ο πρόεδρος της Fed Μπερνάνκι το συνομολογεί με μισόλογα και ψελλίζει άνοδο ανεργίας, μείωση μισθών και τραγωδίες με στεγαστικά.
Μιλάμε για τις ΗΠΑ αλλά είμαστε πολίτες του «παγκόσμιου χωριού» στο οποίο μας μάντρωσαν. Και οι δικοί μας, εννοείται οι Eυρωπαίοι και ελλαδικοί, δεν δείχνουν να ετοιμάζονται για μέτρα σωτηρίας.
Στα σύνορα της μεγάλης κρίσης, που ας ελπίσουμε να μην εξελιχθεί σε κραχ τύπου 1929, πανικόβλητοι οι ηγέτες του νεοφιλελευθερισμού αναζητούν εναγωνίως το δεκανίκι του κράτους, το οποίο κράτος το κατέστησαν ελαχιστότατο και καχεκτικό, να τους σώσει. Και μπορεί να τους σώσει αν του δώσουν τη φυσική του θέση και δύναμη. Οι ιεροφάντες της απορρύθμισης, της ευελιξίας της flexicurity, της αυτορρύθμισης της αγοράς των ιδιωτικοποιήσεων και των επιμόνων «μεταρρυθμίσεων» και λοιπών ενεργειών αποδόμησης του κοινωνικού κράτους περιέρχονται σε πλήρες αδιέξοδο. Ίσως αυτό οδηγήσει σε ριζική αναθεώρηση της στάσης τους. Ψάχνονται για ισχυρό κράτος που θα λάβει αποφάσεις εκτελεστές.
Ο κ. Αλμούνια τρέμει στην ιδέα να αυξηθούν τα μεροκάματα. Τα ευρωπαϊκά συνδικάτα βγαίνουν από το μακρό λήθαργό τους και αρχίζουν να ενεργοποιούνται: «το σκιάχτρο του πληθωρισμού δεν θα κόψει τους μισθούς μας». Παρ’ ημίν ο πληθωρισμός είναι στο 4,5%. Το Εcofin λέει πως πρέπει να αποφευχθεί κάθε πληθωριστική επιβάρυνση. Άρα κρατικά τιμολόγια (φως, νερό, τηλέφωνο), έμμεσοι φόροι πρέπει να παραμείνουν σταθερά.
Εδώ βρίσκονται μονίμως όμως στον ανήφορο και τον διανύουν γοργά.
Το μερίδιο των μισθών επί του
ΑΕΠ στην Ευρωζώνη μεταξύ 1995 και 2007 μειώθηκε από 59,4% στο 55,8%.
Καιρός για αποφασιστική παρουσία του κράτους για να μην την πάθουμε αλά αμερικάνικα και ουσιαστική αύξηση των δημοσίων επενδύσεων.
Και κάτι ακόμα: μαζέψτε τα υπερκέρδη των Τραπεζών.