Η μάστιγα της γραφειοκρατίας, της παραοικονομίας και των κλειστών επαγγελμάτων σε αριθμούς
Με τη διαπίστωση αυτή ο κ. Αλογοσκούφης παρουσίασε μιαν εικονική οικονομία, η οποία θα μπορούσε ή θα έπρεπε να είχε γίνει πραγματική προς όφελος της χώρας μας. Διότι δεν αποτελεί μέγα άγος για την ελληνική οικονομία και την κοινωνία μόνο η γραφειοκρατία. Παράλληλα με τις διοικητικές αυτές επιβαρύνσεις – ρεκόρ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπάρχουν ακόμη και η μάστιγα της παραοικονομίας (ρεκόρ στην Ευρωπαϊκή Ένωση), το καταθλιπτικό βάρος των διαρθρωτικών αγκυλώσεων (τελευταία η χώρα μας σε επιδόσεις διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων) και η περίπτωση των κλειστών επαγγελμάτων (η χώρα μας κάνει πως δεν «ακούει» στις επίμονες πιέσεις των Βρυξελλών).
Ας αρχίσουμε από τη μάστιγα της γραφειοκρατίας. Όπως προκύπτει από στοιχεία μελέτης του Netherlands Bureau of Economic Analysis, τα οποία χρησιμοποιεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ελλάδα παρουσιάζει ρεκόρ (6,8% του ΑΕΠ ή 14 δισ. ευρώ!) άμεσων και έμμεσων επιβαρύνσεων από διοικητικές παρεμβάσεις, έναντι μόνο 1,5% στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σουηδία και τη Φινλανδία, 1,9% στη Δανία και 2,4% στην Ιρλανδία. Μετά την Ελλάδα, τη δεύτερη θέση στον πίνακα με βάση τις διοικητικές επιβαρύνσεις (% του ΑΕΠ) είναι με 4,6% η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Αυστρία. Η σημασία της κατάργησης των παρεμβάσεων αυτών για την ευρωπαϊκή οικονομία και ιδιαίτερα την Ελλάδα φαίνεται και από τον στόχο που έθεσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών στις 8 – 9 Μαρτίου του 2007 να περιοριστούν έως το 2012 κατά 25% οι διοικητικές επιβαρύνσεις καθώς και από την απόφασή του να καλέσει τα κράτη – μέλη να θέσουν εντός του 2008 τους δικούς τους εθνικούς στόχους για τη μείωση των διοικητικών παρεμβάσεων. Επίσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε να επανεξετάζεται ετησίως η πρόοδος ως προς τη βελτίωση της νομοθεσίας γενικότερα και ως προς τη μείωση των διοικητικών παρεμβάσεων ειδικότερα.
Το ερώτημα είναι τι κάνει η χώρα μας για να επιβεβαιωθεί η διαπίστωση του κ. Αλογοσκούφη ότι έως το 2012 θα εξοικονομηθούν πάνω από 4 δισ. ευρώ από τη μείωση των διοικητικών αυτών επιβαρύνσεων στην οικονομία και την κοινωνία. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα και ιδιαίτερα από το υπουργείο Ανάπτυξης επί υπουργίας του σημερινού προέδρου της Βουλής κ. Δημήτρη Σιούφα. Υπενθυμίζουμε, ενδεικτικά, τις νομοθετικές ρυθμίσεις για τη διευκόλυνση της διαδικασίας εγκατάστασης και λειτουργίας μεταποιητικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος, την απλούστευση της διαδικασίας ίδρυσης άλλων επιχειρήσεων όλων των νομικών μορφών, την τροποποίηση του Νόμου 2190/1920 «Περί ανωνύμων εταιρειών». Αλλά νομίζουμε ότι το πιο σημαντικό μέτρο που μπορεί να οδηγήσει σε ορθολογικότερες ρυθμιστικές παρεμβάσεις είναι η εγκύκλιος του πρωθυπουργού κ. Κώστα Καραμανλή του Ιουλίου του 2006 η οποία προβλέπει την υποχρέωση να συνοδεύουν τα υπουργεία τις προτάσεις τους για νομοθετικές ρυθμίσεις με έκθεση αξιολόγησης του οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου των προτεινόμενων ρυθμίσεων και με μέτρηση του διοικητικού κόστους της νομοθεσίας. Δεν γνωρίζουμε αν εφαρμόζεται πιστά αυτή η εγκύκλιος του πρωθυπουργού. Πάντως, μία μείωση του διοικητικού αυτού κόστους, πέρα από την εξοικονόμηση ποσού 4 δισ. ευρώ, θα συμβάλει στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,4% ή κατά 3,2 δισ. ευρώ.
Υπάρχει όμως, όπως προαναφέραμε, και η μάστιγα της παραοικονομίας, η οποία στη χώρα μας εκτιμάται ότι αντιστοιχεί στο 37% του ΑΕΠ, έναντι 15% στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό σημαίνει ότι, αν η παραοικονομία στη χώρα μας ήταν στα ευρωπαϊκά επίπεδα, το ΑΕΠ της χώρας μας (με βάση το 2007) θα ήταν αυξημένο κατά 50,5 δισ. ευρώ και θα ανερχόταν στα 279,9 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ανάλογα αυξημένα θα ήταν και τα δημόσια έσοδα (πάνω από 10 δισ. ευρώ).
Υπάρχει και η εκκρεμότητα των κλειστών επαγγελμάτων. Εκτιμάται ότι ένας περιορισμός τους σε μικρότερο από τον σημερινό αριθμό (πάνω από 70) θα ενίσχυε το ΑΕΠ κατά 1,6 εκατοστιαίες μονάδες ή κατά 3,7 δισ. ευρώ, ενώ θα συνέβαλλε στη μείωση της ανεργίας κατά 0,35 εκατοστιαίας μονάδας, στη βελτίωση των πραγματικών μισθών κατά 0,4%, στη βελτίωση του επιπέδου ευημερίας (κατανάλωση) κατά 0,3%, στην αύξηση της συνολικής απασχόλησης κατά 0,2% και της προστιθέμενης αξίας κατά 1,1%.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι η Ελλάδα υποφέρει από στρεβλώσεις και ρυθμιστικές αγκυλώσεις, που προκαλούν μεγάλο κόστος στην ελληνική οικονομία και κοινωνία και αποστερούν σημαντικούς πόρους που θα διοχετεύονταν για την ενίσχυση της ανάπτυξης και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και των δημόσιων υποδομών. Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι στρεβλώσεις δεν χρειάζεται τίποτε άλλο από μια θαρραλέα πολιτική βούληση και προσπάθεια σε όλους τους τομείς.