Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1Το πετρέλαιο μας καίει. Καίει την παγκόσμια οικονομία, καίει και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς των χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριών. Η τιμή του ξεπέρασε κατά πολύ τις όποιες προβλέψεις. Σας υπενθυμίζω την πρόβλεψή μας από τη στήλη αυτή της περασμένης Κυριακής για τιμή πετρελαίου που να κυμαίνεται ακόμη και στα 130 δολάρια το βαρέλι. Ορισμένοι από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης χαρακτήρισαν «τρελή» την πρόβλεψη αυτή. Δικαιολογημένα βέβαια, γιατί έχουν μείνει κολλημένοι στην πρόβλεψη για μέση ετήσια τιμή του πετρελαίου για το 2008 στα 78,8 δολάρια/βαρέλι. Και με βάση την τιμή αυτή καταρτίστηκε ο φετινός κρατικός προϋπολογισμός και υπολογίστηκε ο πληθωρισμός και η εισοδηματική πολιτική. Τώρα ο πληθωρισμός τρέχει παγκοσμίως. Στην Ελλάδα ο κυβερνητικός πληθωρισμός έφτασε τον Φεβρουάριο στο 4,4%. Και η ακρίβεια σε ξέφρενη κούρσα. Όλες οι παραδοχές πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η κατάρτιση του φετινού προϋπολογισμού έχουν πλέον ξεπεραστεί. Και βρισκόμαστε ακόμη στον τρίτο μήνα του έτους. Η διεθνής οικονομία βαδίζει τον δικό της γολγοθά. Μείωση του ρυθμού ανάπτυξης, πληθωρισμός, ακρίβεια, μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών και της ζήτησης αγαθών και υπηρεσιών. Η απειλή στασιμοπληθωρισμού βρίσκεται προ των πυλών. Και ημείς «άδομεν»!
2 Αμετάβλητα τα ευρωεπιτόκια, σύμφωνα με την τελευταία απόφαση της διοίκησης της ΕΚΤ. Οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης (ΟΝΕ) συμφώνησαν ότι η απειλή πληθωρισμού είναι ισχυρότερη από κάθε άλλη απειλή. Οι προβλέψεις των οικονομολόγων της ΕΚΤ είναι ότι ο πληθωρισμός φέτος θα ξεπεράσει το 3% (μέσος ετήσιος πληθωρισμός) και θα κυμανθεί στο 3,2-3,5%. Μετά τη χαλεπή αυτή πρόβλεψη η ΕΚΤ αποφάσισε να διατηρήσει σταθερά τα ευρωεπιτόκια για την όσο το δυνατόν συγκράτηση του πληθωρισμού σε χαμηλότερα ύψη. Οι προβλέψεις για τις αποδοχές των εργαζομένων είναι περισσότερο χαλεπές. Στην Ευρωζώνη οι μισθοί και οι συντάξεις θα αυξηθούν φέτος οριακά (δηλαδή στα όρια του πληθωρισμού της περσινής χρονιάς). Και για το 2009 αναμένεται να μη δοθεί καμιά αύξηση για ικανοποίηση της αντιπληθωριστικής μανίας της ΕΚΤ. Σ’ αυτό θα βοηθήσουν η στενότητα στην αγορά, η μειωμένη ρευστότητα των τραπεζών και γενικά των επιχειρήσεων, ο περιορισμός της ζήτησης (στο εσωτερικό της Ευρωζώνης και της διεθνούς) και η αναμενόμενη σημαντική συρρίκνωση των εξαγωγών. Έτσι, τα χειρότερα για τους εργαζομένους προβλέπονται για το 2009, όταν η διεθνής οικονομία θα διαπλέει τις «συμπληγάδες πέτρες» του στασιμοπληθωρισμού. Το γεγονός ότι φέτος θα μειωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρωζώνη (προβλέπεται να κυμανθεί γύρω στο 1,3%) δεν ανησυχεί τη διοίκηση της ΕΚΤ. Εκείνο που την ενδιαφέρει είναι η λαμπρή πορεία του ευρώ. Και οι εργαζόμενοι ας βράζουν στο ζουμί τους, βουτηγμένοι στην εξαθλίωση!
3 Οι ανισορροπίες της διεθνούς οικονομίας πολλαπλασιάζονται ταχέως και αυτό δημιουργεί προβλήματα ισόρροπης ανάπτυξης. Η άνοδος των τιμών του πετρελαίου βοήθησε στην ανάδειξη ισχυρών οικονομικών δυνάμεων με παγκόσμια εμβέλεια και διεθνή ισχυρή επιρροή, όπως η Ρωσία, το Ιράν, τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη, η Βενεζουέλα και οι ταχέως αναπτυσσόμενες Κίνα και Ινδία. Στην άλλη ακτή του Ατλαντικού οι ΗΠΑ το 2000 είχαν εμπορικό πλεόνασμα 5 τρισ. δολάρια και τώρα παρουσιάζουν συνολικό έλλειμμα 4 τρισ. δολάρια και πάνω. Είναι η περισσότερο υπερχρεωμένη χώρα, με το νόμισμά της συνεχώς να χάνει έδαφος και την οικονομίας της να βρίσκεται στα πρόθυρα της ύφεσης. Στο μέσον η ΕΕ, που μόλις μπορεί να διατηρήσει κάποιο θετικό ρυθμό ανάπτυξης και εμφανίζει έκδηλες πληθωριστικές πιέσεις, με το φάντασμα του στασιμοπληθωρισμού να πλανάται. Η ανάπτυξη και ο πλούτος έχουν μεταναστεύσει στην Ασία και οι ΗΠΑ και η ΕΕ περιμένουν τη λύτρωση από τη Ρωσία και τις επενδύσεις των αραβικών χωρών που διαθέτουν πετρέλαιο. Και όλα αυτά, κατά την προσωπική μας άποψη, οφείλονται κατά μεγάλο ποσοστό στην αποτυχημένη οικονομική και εξωτερική πολιτική του Προέδρου Μπους, την οποία στήριξε ο Μπλερ και μερικοί άλλοι ευρωπαίοι ηγέτες, φανατικοί ΗΠΑσπιστές. Με τέτοιους μικρούς, ασήμαντους ηγέτες, η ΕΕ έχασε την ανεπανάληπτη ευκαιρία να αναδειχθεί παγκόσμια δύναμη, εκμεταλλευόμενη την αποτυχημένη πολιτική του Μπους. Ο πανέξυπνος Πούτιν της πήρε την μπουκιά από το στόμα! Πώς θα διορθωθούν τώρα αυτές οι ανισορροπίες; Έφτασε η ώρα της κρίσης για τον νεοφιλευθερισμό!