Όταν η Ντόρα υπερασπίζεται τον φερετζέ και την ορθή ερμηνεία του Κορανίου…
Στη συγκέντρωση, που συνδέθηκε και με την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η επικεφαλής της ελλαδικής διπλωματίας εντυπωσίασε και ως ερμηνεύτρια των ιερών κειμένων, τονίζοντας ότι αποτελεί παρεξήγηση, που οφείλεται σε παρερμηνεία του Κορανίου, ότι το Ισλάμ θεωρεί τη γυναίκα κατώτερη από τον άνδρα: «Το Ισλάμ θέτει τη γυναίκα σε ίση μοίρα με τον άνδρα», διαβεβαίωσε η κ. Μπακογιάννη ένα ευήκοο ακροατήριο από μανδηλοφορούσες οπαδούς του ισλαμικού κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Και –για πρόσθετη πειστικότητα– πρόσθεσε: «Κακή ερμηνεία της Παλαιάς ή της Καινής Διαθήκης μπορεί να οδηγήσει στο ίδιο λανθασμένο συμπέρασμα για τον χριστιανισμό»…
Η παρουσία και ομιλία της στη συγκέντρωση ήταν η αφορμή και το αντικείμενο της δεύτερης μέσα σε τρεις μήνες επίσκεψής της στην Άγκυρα, ιδιωτικής αυτή τη φορά και χωρίς τη συνοδεία δημοσιογραφικής χορωδίας. Αλλά κατά την οποία υπήρξαν ιδιαίτερες συναντήσεις και συνομιλίες με τους κ. Μπαμπατζάν, Ερντογάν και Γκιουλ, στις οποίες εξείχε πάλι το νέο θέμα «τουρκικής μειονότητας».
Οι ελληνοτουρκικές διαφορές παραμερίσθηκαν όμως στους φακούς της τουρκικής δημοσιότητας, από την (διπλωματικά) καινοφανή τοποθέτηση της κ. Μπακογιάννη σ’ ένα θέμα που διχάζει στη σημερινή Τουρκία πολιτική ηγεσία, κράτος και διανόηση: το θέμα της μαντήλας (ή φερετζέ ) στο Πανεπιστήμιο, θέμα που εκκρεμεί και στο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Το Κοράνι και η γυναίκα
Η «οικογενειακή φίλη» -όπως την παρουσίασε ο κ. Ερντογάν στη σύναξη των γυναικών του κόμματός του- προκάλεσε παραλήρημα ενθουσιασμού, όπως αναφέρει η κυβερνητική «Ζαμάν», όταν σε αποστροφή της ομιλίας της τόνισε ότι: «Η ισλαμική καλύπτρα της κεφαλής δεν σκιάζει ούτε την κοσμικήν αντίληψη ούτε την ελευθερία. Πιστεύω ακράδαντα ότι πρόκειται για μιαν ελευθερία επιλογής. Η μαντήλα δεν απειλεί το κοσμικό κράτος και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Γιατί επομένως να απαγορεύσουμε στις γυναίκες να την φορούν;»
(Την ίδια ώρα, σε διάφορες πόλεις της Τουρκίας, δεκάδες χιλιάδες γυναίκες, μέλη πολιτικών, κοινωνικών και φεμινιστικών οργανώσεων και της Διεθνούς Αμνηστείας, διαδήλωναν με ακριβώς τα αντίθετα συνθήματα: Εναντίον της μαντήλας, εναντίον της ισλαμικής θεοκρατίας και εναντίον του Ερντογάν, που την προηγουμένη είχε καλέσει τις Τουρκάλες να κάνουν τρία παιδιά η κάθε μία. Κρατούσαν πλακάτ με τα συνθήματα «Θα τα ταΐσεις εσύ;», «Πού θα βρούνε δουλειά;» και «Ο Φέτο ( Φετουλάχ Γκιουλέν, θεωρητικός του σημερινού Ισλαμισμού στη Τουρκία, με διεθνή εξάπλωση) είναι πιο επικίνδυνος από τον Οτσαλάν». Μέλη της Πλατφόρμας της Γυναίκας, στη Νοτιοανατολική Τουρκία, επισκέπτονταν συμβολικά τον τάφο της Γιασμίν Κινίκ, πρόσφατου θύματος εγκλήματος τιμής, σκοτωμένης από τον ίδιο τον πατέρα της.)
Αυτή η «ξεκάθαρη» πράγματι λήψη θέσεως υπέρ μιας πλευράς στη τουρκική διένεξη, από υπουργό της αντίπερα όχθης, κεντήθηκε με «ψιλό γαζί» ειρωνείας από μερίδα του Τύπου, άλλα προκάλεσε έκρηξη οργής σε μιαν αντιπολίτευση με λιγότερη διάθεση χιούμορ. Και ο αντιπρόεδρος του Δημοκρατικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος έκανε δηλώσεις για να καταγγείλει «την ανάμειξη της κομματικής προσκεκλημένης του πρωθυπουργού» στο επίμαχο θέμα, ως «παραβίαση του διεθνούς πρωτοκόλλου». Ζήτησε μάλιστα από το τουρκικό υπουργείο των Εξωτερικών να επιστήσει την προσοχή της Ελλάδας στο ζήτημα…
Έλλειψη χιούμορ; Μπορεί. Αλλά πώς θα αντιδρούσε η ελληνική κοινή γνώμη εάν ο τούρκος υπουργός των Εξωτερικών, προσκεκλημένος ομιλητής στην Αθήνα, σε μιαν -ας πούμε- συγκέντρωση πανεπιστημιακών, έκρινε σκόπιμο να αγορεύσει υπερασπίζοντας το βιβλίο Ιστορίας της κ. Ρεπούση ή το αγγλόγλωσσο του κ. Βερέμη, ή, ακόμη, τον διαχωρισμό ελληνικού Κράτους και Εκκλησίας;
Περίπου βέβαιο είναι ότι η τοποθέτησή της κ. Μπακογιάννη, υπέρ του δικαιώματος του φερετζέ και στα πανεπιστήμια (γιατί περί αυτού πρόκειται), θα ακουσθεί με συγκαταβατική κατανόηση, ως «διπλωματία οριεντάλ», σε χώρες της ΕΕ που έχουν διδάξει ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά κρατούν τον φερετζέ έξω από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, επειδή τον θεωρούν μέσο ψυχολογικής πίεσης και επιβολής του δογματικού ισλαμισμού στις μη ιδιαίτερα θρησκευόμενες ομόδοξες φοιτήτριες.
Ζωηρές επευφημίες απέσπασε όμως η ομιλήτρια και σε μη κοινωνικο-θρησκευτικές τοποθετήσεις της, όταν μίλησε για το «τολμηρό όραμα του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και του ηγέτη του, Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος βελτίωσε τη θέση της γυναίκας στη Τουρκία» και όταν απέτισε φόρο τιμής «στον ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας Κεμάλ Ατατούρκ, που έβαλε την ισότητα των δύο φύλων στις θεμελιακές αρχές της τουρκικής δημοκρατίας».
Η συγκέντρωση είχε θέμα Γυναίκα και Αυτοδιοίκηση και οργανώθηκε με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, αλλά με στόχευση τις δημοτικές εκλογές του 2009. Η καλεσμένη ομιλήτρια παρακίνησε τις ακροάτριές της να τολμήσουν να κατέβουν στην πολιτική και -ακολουθώντας το δικό της παράδειγμα- να παίξουν ηγετικό ρόλο. «Οι γυναίκες», είπε, «πρέπει να ηγηθούν». Και πρόσθεσε φράση της Θάτσερ, χωρίς να την αναφέρει: «Αν θέλεις κάτι να λέγεται, πες το σ’ έναν άνδρα. Αν θέλεις κάτι να γίνει, πες στο σε μια γυναίκα»…
Και η ανταμοιβή;
Ένα «δίπλωμα»
Ελάχιστα απασχόλησε τον τουρκικό Τύπο η συνάντηση με τον υπουργό των Εξωτερικών κ. Μπαμπατζάν και τα διμερή θέματα που συζητήθηκαν. Από τις δηλώσεις πού έκαναν οι δύο υπουργοί μετά τη συνάντηση, η ισλαμική «Ζαμάν» εσημείωσε ότι και οι δύο μίλησαν αυτολεξεί για «παράθυρο ευκαιρίας που άνοιξε στο Κυπριακό το αποτέλεσμα των πρόσφατων κυπριακών προεδρικών εκλογών». Ο κ. Μπαμπατζάν μίλησε επίσης για «μειονοτικά θέματα», τα οποία «η Αθήνα και η Άγκυρα μπορούν πλέον να συζητούν ανοικτά» -τόσο καλές είναι οι μεταξύ τους σχέσεις- ενώ η κ. Μπακογιάννη επανέλαβε στον υπερθετικό την ελλαδική υποστήριξη στη ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ: «Η μέρα που η Τουρκία θα είναι πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι μέρα χαράς για την Ελλάδα», βεβαίωσε. «Επειδή αυτό θα σημαίνει ότι έχει εκπληρώσει τα κριτήρια της ΕΕ, γεγονός που θα φέρει σταθερότητα και ανάπτυξη στη περιοχή…»
Κατά την «Turkish Daily News», η κ. Μπακογιάννη επέστρεψε στην Αθήνα, έχοντας στις βαλίτσες της, αυτήν τη φορά, ένα τιμητικό δίπλωμα που της ενεχείρησαν ο Ταγίπ Ερντογάν και η σύζυγός του Εμινέ, για την προσφορά της ως Διακεκριμένης Γυναίκας. Τι άλλο;
Για την Ελλάδα τίποτα, σύμφωνα με τις πληροφορίες κυβερνητικής εφημερίδας. Η συγκομιδή αυτής της αποκριάτικης ιδιωτικής διπλωματίας στην Άγκυρα συμποσούται σ’ αυτό το οικογενειακό «Δίπλωμα», στα χειροκροτήματα των ισλαμιστών οπαδών του φερετζέ, στην οργή όσων φοβούνται το ισλαμικό κύμα και στα ειρωνικά μειδιάματα ουδέτερων τούρκων σχολιαστών.
Πληροφορίες διπλωματικών πηγών στον «Ελεύθερο Τύπο» συνοψίζουν τα μηνύματα στα εξής: «Η Τουρκία επιμένει στο Σχέδιο Ανάν σαν μοναδική εκδοχή για λύση του Κυπριακού, πιστεύει στις δυνατότητες του διμερούς διαλόγου (σ.σ.: υπό την απειλή πολέμου) στο Αιγαίο και προτάσσει θέμα μειονοτικό, με το βλέμμα σταθερά στραμμένο στη Θράκη».
Συμπέρασμα τελικό και απ’ αυτό το καρναβαλικό επεισόδιο: Η «διπλωματία Χατζηαβάτη» δεν περπατάει. Απλώς προσθέτει γελοιοποίηση…
Μ. Σ.