Ο ευτελισμός της συμμετοχής των νέων

Στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς διαβάζουμε για την πρωτοβουλία σύστασης και λειτουργίας Τοπικών Συμβουλίων Νέων (δημοτικών και κοινοτικών) σε όλους τους δήμους και κοινότητες της χώρας, μέσω των οποίων «…επιτυγχάνεται η εξάπλωση των δημοκρατικών αρχών και η προβολή των αναγκών των νέων…» και τα οποία «…συντελούν και στην αντιμετώπιση του χάσματος των γενεών, αφού φέρνουν σε επαφή και διάλογο τους νέους µε τις τοπικές -εκλεγμένες- αρχές και τους επίσημους τοπικούς φορείς…»!
Κατ’ αρχάς, τα πρώτα Συμβούλια Νέων συστάθηκαν σε κάποιους δήμους της χώρας μας για πρώτη φορά το 1996, µε παρότρυνση και στήριξη της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς. Τότε ονομάζονταν Δημοτικά Συμβούλια Νεολαίας (ΔΗΣΥΝ) και αντίστοιχα σε κάποιες (λίγες) Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις λειτούργησαν και τα Νομαρχιακά Συμβούλια Νεολαίας, ενώ υπήρχε σχεδιασμός για τη δημιουργία του Εθνικού Συμβουλίου Νεολαίας. Στον Δήμο της Καλαμαριάς, που υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους στη σύσταση και λειτουργία ΔΗΣΥΝ, τα μέλη του εκλέγονταν με άμεση ψηφοφορία από τους μαθητές των Γυμνασίων και Λυκείων του δήμου. Μαζί με τα μέλη των δεκαπενταμελών συμβουλίων τους, το κάθε Γυμνάσιο και Λύκειο εξέλεγε και έναν εκπρόσωπό του στο ΔΗΣΥΝ. Αντίστοιχα εκλέγονταν αντιπρόσωποι από τα εφηβικά τμήματα των μεγάλων αθλητικών συλλόγων της περιοχής, από τους πολιτιστικούς συλλόγους (π.χ. από τον Ποντιακό Σύλλογο), από χορωδίες και γενικά από όπου συνυπήρχαν οργανωμένα νέοι και νέες. Μετά τα πρώτα μουδιασμένα βήματά του, το ΔΗΣΥΝ της Καλαμαριάς δημιούργησε ομάδες ενδιαφερόντων (π.χ. περιβαλλοντική – οικολογική ομάδα, ομάδες δημιουργικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου κ.λπ.), εξέδωσε το δικό περιοδικό, φιλοξένησε την Πανελλήνια Συνάντηση ΔΗΣΥΝ και ανέλαβε συντονιστικό ρόλο για τη βόρεια Ελλάδα.
Η τότε λειτουργία των ΔΗΣΥΝ, σχεδιασμένη για να δώσει φωνή και λόγο στη νεολαία για τις εξελίξεις που την αφορούν και την επηρεάζουν άμεσα, επαινέθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ζήτησε από τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς το πλαίσιο λειτουργίας τους, προκειμένου να το προωθήσει ως πρότυπο σε όλα τα κράτη μέλη. Δεν είναι λοιπόν πρωτοβουλία της σημερινής κυβέρνησης η οποία φρόντισε με τον τρόπο της να το απαξιώσει. Δεν ισχυρίζομαι ότι παλαιότερα όλα λειτουργούσαν στην εντέλεια. Σίγουρα χρειάζονταν διορθώσεις και νομοθετικές ρυθμίσεις, όχι όμως σαν αυτές που θέσπισε ο νόμος για τη λειτουργία των ΤΟΣΥΝ, στοχεύοντας να… καταργήσει το χάσμα των γενεών, όπως ο αλήστου μνήμης υπουργός Εργασίας της μεταπολίτευσης, ο Λάσκαρης, που με νόμο (ο περιβόητος Ν. 330, αν θυμάμαι καλά) θα «καταργούσε» την πάλη των τάξεων… Ξέχωρα που οι νέοι θα γνωρίσουν τη δημοκρατία και τη συμμετοχή, συνεδριάζοντας -όσοι εκλεγούν- μία φορά το χρόνο (!!!) όπως ορίζει ο νόμος.
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο λειτουργίας των ΤΟΣΥΝ, δικαίωμα συμμετοχής (και ψήφου) έχουν οι νέοι και οι νέες ηλικίας από 15 έως 28 ετών που είναι εγγεγραμμένοι στα δημοτολόγια των οικείων δήμων και κοινοτήτων και οι οποίοι θα έπρεπε μέχρι την Παρασκευή 7 Μαρτίου να καταθέσουν αιτήσεις εγγραφής στα Μητρώα Νέων που δημιουργούνται σε κάθε δήμο. Δεν υπάρχει ενημέρωση, εκτός από τα σποτάκια που προαναφέραμε και κάποια φυλλάδια που με πρωτοβουλία τους τύπωσαν μερικοί δήμοι, αλλά δεν υπάρχει και διάθεση για την ουσιαστική λειτουργία του θεσμού από τις δημοτικές αρχές. Λίγες είναι οι εξαιρέσεις. Προκειμένου να ενημερωθούν οι τοπικές κοινωνίες, αλλά και οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι φορείς για τον νέο θεσμό, ο γενικός γραμματέας Νέας Γενιάς, κ. Παντελής Σκλιάς, περιόδευσε στις ανά τη χώρα Περιφέρειες, όπου συναντιόταν με τους (διορισμένους από την κυβέρνηση) περιφερειάρχες και τους γραμματείς της ΟΝΝΕΔ!
Αποτέλεσμα; Οι περισσότεροι δήμοι δεν έχουν ούτε έναν ενδιαφερόμενο νέο. Οι δημοτικές αρχές για να μπορέσουν να λειτουργήσουν τον νέο θεσμό, μια και προβλέπεται από το υπουργείο Εσωτερικών, αναζητούν νέους στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον των δημάρχων και των δημοτικών συμβούλων της πλειοψηφίας. Στον Δήμο Καλαμαριάς, με το μέχρι πριν από λίγα χρόνια πρότυπο ΔΗΣΥΝ, είχαν γραφτεί, τρεις μέρες πριν από το κλείσιμο των καταλόγων, 20 νέοι! Στον Δήμο Θεσσαλονίκης καθιερώθηκε άλλο σύστημα. Παρ’ όλο που ο νόμος τού δίνει το δικαίωμα να δημιουργήσει ΤΟΣΥΝ σε κάθε δημοτικό διαμέρισμα, όχι μόνο δεν δημιουργεί πέντε συμβούλια, αλλά για να γραφτεί κάποιος στα Μητρώα Νέων έπρεπε να παρουσιαστεί αυτοπροσώπως στο γραφείο του προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Σωτήρη Καπετανόπουλου (μήπως έχουμε φέις κοντρόλ;). Πρέπει δηλαδή ένας νέος να ξεκινήσει από το Χαριλάου ή την Ξηροκρήνη, να διασχίσει όλη την πόλη (σήμερα, λόγω των έργων του μετρό, αυτό θα του πάρει πάνω από μία ώρα) για να γραφτεί στο ΤΟΣΥΝ, ενώ αυτό θα μπορούσε να γίνει στα γραφεία των διαμερισμάτων. Ξέχωρα που με την προϋπόθεση που απαιτείται για την εγγραφή, να είναι δημότης και όχι κάτοικος, αποκλείονται αυτόματα χιλιάδες φοιτητές των τριών ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της πόλης, δηλαδή το πιο δυναμικό, το πιο συνειδητοποιημένο μέρος όχι μόνο των νέων αλλά του συνολικού πληθυσμού της Θεσσαλονίκης.
Βέβαια, ο Δήμαρχος Βασίλης Παπαγεωργόπουλος είχε δείξει σπουδή από το καλοκαίρι του 2006, παραμονή των δημοτικών εκλογών, όταν -φυσικά με έξοδα του δήμου- είχε στείλει επιστολή σε όλους τους νέους (παίρνοντας τα στοιχεία τους από τα δημοτολόγια), στην οποία ανέφερε ότι η πρωτοβουλία (;) που ο ίδιος είχε πάρει πριν από τέσσερα χρόνια, δημιουργώντας Δημοτικό Συμβούλιο Νέων, έγινε νόμος του κράτους! Τους καλούσε λοιπόν να γραφτούν στα Μητρώα Νέων (προφανώς περνώντας από το γραφείο του, όπου θα έπαιρναν και το προεκλογικό του φυλλάδιο) και να συμμετάσχουν στις εκλογές που θα γίνονταν το πρώτο τρίμηνο του 2007.
Οι εκλογές φυσικά δεν έγιναν το 2007. Ορίστηκαν για φέτος και έχουν προκηρυχθεί για τις 22, 23, 29 και 30 Μαρτίου. Ο κάθε ΟΤΑ, με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου του, θα επιλέξει μία από αυτές τις προτεινόμενες ημερομηνίες. Και βέβαια, ούτε κουβέντα για τη σύσταση και συγκρότηση Νομαρχιακών Συμβουλίων Νέων, καθώς και για την εκπροσώπηση των Δημοτικών, Κοινοτικών και Νομαρχιακών Συμβουλίων Νέων σε πανελλήνιο επίπεδο μέσα από την Εθνική Επιτροπή Τοπικών Συμβουλίων Νέων.
Να λοιπόν πώς, μέσα από την προχειρότητα και τη γραφειοκρατία, απαξιώνουμε έναν θεσμό που θα μπορούσε να ενεργοποιήσει τη νεολαία, να της δώσει τα μέσα για να εκφραστεί, να διεκδικήσει, να αποκτήσει φωνή… Κάτι τέτοιο όμως δεν ωφελεί τον συντηρητισμό. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση προτιμά να γνωρίσει στους νέους τη χειρότερη πλευρά του κρατισμού, να πνίξει την όποια διάθεση συμμετοχής και ταυτόχρονα να εγγράψει μαζικά ΟΝΝΕΔίτες ώστε, την επομένη των εκλογών, να θριαμβολογήσει για την εκλογή στελεχών της.