ΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΑΓΙΔΕΥΜΕΝΗ, ΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ
Η κοινωνία μοιάζει να κινείται μόνη της. Να αντιδρά με προκλητικές πολιτικές επιλογές απαντώντας σε σχετικές δημοσκοπήσεις, να αντιπαρατίθεται ακόμα και ακραία -όπως η διακοπή λειτουργίας του χρηματιστηρίου- στα κυβερνητικά μέτρα για το Ασφαλιστικό, να κάνει πράγματα που θα τραβήξουν με καθοριστικό τρόπο την προσοχή των κομμάτων και του πολιτικού συστήματος της χώρας. Δεν έχει άλλους τρόπους η κοινωνία να αμυνθεί στην επίθεση που δέχεται αλλά και στη βύθιση του τόπου σε ένα τέλμα αναφορικά με την επιλογή στόχων για το αύριο και οραμάτων για τη χώρα.
Ο κ. Κ. Καραμανλής αντιμετωπίζει τη σχέση του με τον κόσμο ως μια διαδικασία προσωπικής επιβεβαίωσης, εντελώς φροϋδικά/ψυχαναλυτικά και όχι ως μια εντολή που έλαβε δύο συνεχείς φορές για να κυβερνήσει, να λύσει προβλήματα και να θέσει βάσεις για τη μορφωτική και οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας. Μάλλον αδιάφορος και βαριεστημένος, θίγεται και απαντά μόνον όταν πολιτικοί και δημοσιογράφοι θίγουν τον ίδιο προσωπικά ή φίλους του, απαντώντας, είναι αλήθεια, με μεγάλη αποτελεσματικότητα στην αξιωματική αντιπολίτευση σαν να είναι αυτή που (ακόμα) κυβερνά και όχι η Νέα Δημοκρατία. Η προεκλογική στρατηγική του Κ. Καραμανλή τόσο το 2004 όσο και το 2007 στηρίχτηκε στην απόρριψη από τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ και του τρόπου που αυτό κυβερνούσε, κάτι που φαίνεται να λειτουργεί ακόμα, αν και έχουν περάσει τέσσερα χρόνια από τότε που το ΠΑΣΟΚ απήλθε από την εξουσία. Επειδή ακριβώς λειτουργεί στον κόσμο αυτή η δέσμη επιχειρημάτων, περνάει σχεδόν απαρατήρητη η κυβερνητική πρακτική της ΝΔ. Αν σε αυτό προσθέσει κανείς την εκπληκτική αποστασιοποίηση του πρωθυπουργού από το κόμμα του και την αποσύνδεσή του, ως χωριστής δύναμης και πολιτικής έκφρασης, που αποδέχεται και κάνει ο πολίτης/ψηφοφόρος, έχουμε ένα αποτέλεσμα εξαιρετικά ευνοϊκό για τον κ. Καραμανλή. Ασφαλώς το αποτέλεσμα αυτό δεν είναι ούτε τυχαίο ούτε εύκολο. Έχει να κάνει με τις προσωπικές του ικανότητες να πείθει και να στριμώχνει κάθε φορά που χρειάζεται το άλλο μεγάλο κόμμα σε μονοπάτια που δεν του είναι καθόλου βατά και ευχάριστα.
Ο κ. Καραμανλής περιμένει από το ΠΑΣΟΚ να αποφασίσει αυτό να κάνει τη σε βάθος αυτοκριτική του – τότε αφενός θα δικαιώσει την έως τώρα στρατηγική του, αφετέρου θα μετακινηθεί ελαφρά στο πεδίο των (νέων) αντιθέσεων που θα προκύψουν στο ΠΑΣΟΚ ελπίζοντας ότι θα το παγιδεύσει εκ νέου σε άλλο γήπεδο. Όχι σ’ αυτό του κυβερνητισμού και της ανάλγητης κοινωνικής πολιτικής του ΠΑΣΟΚ της περιόδου 1999-2003, αλλά σε εκείνο της πολιτικής ανεπάρκειας να ξεπεράσει το κόμμα αυτό την κρίση (του) και να οικοδομήσει στρατηγική και πρόταση αντιμετώπισης της ΝΔ και επιστροφής στην εξουσία. Το πρόβλημα για το ΠΑΣΟΚ είναι ότι πρέπει να περάσει αυτό το δύσκολο ποτάμι για να βρεθεί στην άλλη πλευρά, στην άλλη όχθη κι από κει, να σχεδιάσει χωρίς τα βάρη που κουβαλάει τη νέα εικόνα και το νέο πολιτικό του πρόγραμμα. Στην πραγματικότητα πρέπει να σχεδιάσει τη νέα του υπόσταση. Που δεν πρέπει να θυμίζει καθόλου το -κοντινό τουλάχιστον- παρελθόν, αυτό για το οποίο καταδικάστηκε.
Όσο πιο γρήγορα μπει στη βάσανο του τι συνέβη όλα αυτά τα χρόνια πραγματικά, τόσο πιο γρήγορα θα απαλλαγεί από την ιδιότυπη ομηρία στην οποία έχει αυτοπεριέλθει, τα οφέλη της οποίας εισπράττει και χρησιμοποιεί επιτυχημένα ο ευφυής Κ. Καραμανλής. Χωρίς αυτήν την επιλογή θα μένει παγιδευμένο στην αναγκαστική συνύπαρξη των τάσεων που η μια πολεμάει και ακυρώνει την άλλη και σε ένα παρελθόν που το ίδιο το ΠΑΣΟΚ επιμένει να διατηρεί, έτσι ώστε να το μεταβάλλει και σε παρόν, με καταστροφικά για το ίδιο αποτελέσματα.
Μέχρι βέβαια να γίνουν όλ’ αυτά, η κοινωνία θα παραμένει μπερδεμένη, οργισμένη και χωρίς προσανατολισμό, και θα απευθύνει σαφή μηνύματα για την κατάστασή της, μια κατάσταση στην οποία θεωρεί (και σωστά) ότι την έχει οδηγήσει η πολιτική ηγεσία με τις επιλογές της.
Όταν, π.χ., λένε οι άνθρωποι στις δημοσκοπήσεις ότι δίνουν στο ΠΑΣΟΚ 20-25% και στον ΣΥΡΙΖΑ 15-20%, ξέρουν και οι ίδιοι ότι δεν είναι έτοιμοι να το κάνουν και στην κάλπη, αλλά εννοούν πως αν συνεχιστεί το πράγμα έτσι, είναι πολύ πιθανόν να κάνουν και αυτό. Όταν η κοινωνία προειδοποιεί πως δεν της αρέσει το σημερινό σκηνικό ποιοτικά και πολιτικά, και θέλει να το αλλάξει, είναι ευθύνη της κάθε πρωτοπορίας πολιτικής ή άλλης να πάρει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες.
Διότι μια κοινωνία παγιδευμένη είναι ικανή για πολλά. Και πιθανότατα καθόλου ευχάριστα για την εξουσία.