Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΒΑΛΕ ΒΕΤΟ, ΤΟ ΝΑΤΟ ΠΗΡΕ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ

Το μήνυμα το πήραν και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ και ο αρμόδιος επίτροπος της ΕΕ, ο φιλότουρκος Όλι Ρεν από τη Φινλανδία.

Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, ο Ολλανδός Γιαπ ντε Χόοπ Σέφερ, μετά τη συνομιλία που είχε τη Δευτέρα στην Αθήνα με τον πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, στον οποίον μετέφερε και μήνυμα του αμερικανού Προέδρου Τζορτζ Μπους, έσπευσε να δηλώσει ότι «η διαφορά για το όνομα είναι μεταξύ ενός ισχυρού παλαιού συμμάχου και μιας υποψήφιας προς ένταξη χώρας».

Την Τετάρτη ήταν η σειρά του Όλι Ρεν, του επίτροπου της ΕΕ που είναι αρμόδιος για τη διεύρυνση, να δηλώσει, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου από τα Σκόπια, ότι «η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να προβάλει το βέτο της στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΠΓΔΜ με την ΕΕ λόγω μη εξεύρεσης λύσης στο θέμα της ονομασίας αυτής της χώρας».

Πείστηκαν ότι το βέτο είναι οριστικό

Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ του Δεκεμβρίου πρόκειται να αποφασιστεί αν θα οριστεί ή όχι ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων μεταξύ Βρυξελλών και Σκοπίων, να αποφασιστεί δηλαδή αν θα αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις για ένταξη της ΠΓΔΜ στην ΕΕ ή αν η Ελλάδα θα βάλει βέτο, απαγορεύοντας ν’ αρχίσουν τέτοιες συνομιλίες.

Η απάντηση του Όλι Ρεν σε ερώτηση επίσης δημοσιογράφου από τα Σκόπια ήταν σαφής, αν και… «κατάπινε γουστέρες» γι’ αυτά που ήταν υποχρεωμένος να πει:

«Γνωρίζετε τόσο καλά όσο κι εγώ ότι όλες οι αποφάσεις για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ απαιτούν ομόφωνη απόφαση όλων των κρατών μελών. Από αυτό συνάγεται ότι κάθε κράτος μέλος έχει το δικαίωμα της αρνησικυρίας ή, όπως εγώ προτιμώ να το διατυπώσω, το δικαίωμα να επηρεάζει την απόφαση. Ελπίζω ειλικρινά ότι η Ελλάδα και η ΠΓΔΜ θα επιλύσουν αυτό το ζήτημα, γιατί γνωρίζω ότι και η Ελλάδα υποστηρίζει αναφανδόν την ευρωπαϊκή προοπτική της ΠΓΔΜ και όλοι θέλουμε να δούμε τη χώρα αυτή να πλησιάζει την ΕΕ. Αν δεν επιλυθεί όμως αυτό το ζήτημα, φοβάμαι ότι η μη επίλυσή του θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή προοπτική αυτής της χώρας, παρόλο που πρόκειται ουσιαστικά για διμερές ζήτημα, το οποίο θα πρέπει να ρυθμιστεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ».

Είναι προφανές ότι οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών συνειδητοποίησαν ότι αυτήν τη φορά η ελληνική κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να εμμείνει στην απόφασή της για βέτο, κι έτσι μέσω του Όλι Ρεν προσπαθούν να ξεκαθαρίσουν στα «σλαβοαμερικανάκια» της κυβέρνησης των Σκοπίων ότι αν νομίζουν ότι θα τους σώσει η υποταγή τους στην Ουάσινγκτον είναι πολύ γελασμένοι και δεν πρόκειται να μπουν στην ΕΕ, άρα όσο νωρίτερα αποφασίσουν να συμβιβαστούν, τόσο καλύτερα γι’ αυτούς.

Ήρεμη αποφασιστικότητα

Την Πέμπτη, στην άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών των 26 χωρών μελών του ΝΑΤΟ, με ήρεμη αποφασιστικότητα και χωρίς ανώφελες φραστικές κορόνες, η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη διατύπωσε με διπλωματική γλώσσα το βέτο της κυβέρνησης, το οποίο οδήγησε φυσικά στο να μην απευθυνθεί πρόσκληση ένταξης στα Σκόπια.

«Η πολιτική της γειτονικής χώρας στις σχέσεις με την Ελλάδα συνδέεται αφενός με αδιαλλαξία και αφετέρου με ενέργειες εθνικιστικής, αλυτρωτικής λογικής, άρρηκτα συνυφασμένης με το ζήτημα της ονομασίας… Η μέχρι και χθες επίμονη αδιαλλαξία στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, που πολλές φορές συνδυάζεται με ενέργειες, αποφάσεις και συχνά προσβλητικές δηλώσεις ακόμη και με αναφορές στην ελληνική εσωτερική πολιτική, δεν μας άφηνε άλλη επιλογή από το να μη συναινέσουμε στην πρόσκληση», υπογράμμισε η Ντόρα.

Η υπουργός Εξωτερικών είχε στον νου της συν τοις άλλοις και την επίθεση που είχε εξαπολύσει μόλις δύο 24ωρα νωρίτερα ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Αντόνιο Μιλόσοσκι εναντίον του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή προσωπικά. Τον κατηγόρησε για «απειλές και εκβιασμούς που εξαπολύει κάθε δεύτερη μέρα» και ότι για τον Κ. Καραμανλή «είναι σημαντικότερη η σταθερότητα της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας του από τη σταθερότητα στην περιοχή».

Ισχυριζόμενος ότι ενώ αυτός «περιμένει τον Μάθιου Νίμιτς με επιχειρήματα, είναι κακό να πιέζει ο Καραμανλής με απειλές για βέτο», στην ίδια γραμμή είχε κινηθεί και ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι.

Στη γραμμή αυτή κινείται και η υποτιθέμενα μετριοπαθέστερη σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευση. Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στα Σκόπια την Τρίτη η πρόεδρος της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Ράντμιλα Σεκέρινσκα, τάχθηκε εναντίον οιουδήποτε συμβιβασμού στο θέμα της ονομασίας. Υποστήριξε ότι η χώρα της «δεν πρέπει να θυσιάσει ούτε το όνομα ούτε το ΝΑΤΟ» και «δεν πρέπει να απολέσει τη μακεδονική ιστορία, την ταυτότητα και το συνταγματικό όνομά της».

Οι ΗΠΑ καιροφυλακτούν

Η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις, η οποία φυσικά παραβρέθηκε στην άτυπη Σύνοδο των Βρυξελλών, δεν έκρυψε φυσικά την επιθυμία της να κρατήσει το ελληνικό βέτο μόνο… τέσσερις εβδομάδες και στις 4 Απριλίου, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, να απευθυνθεί τελικά η πολυπόθητη για τις ΗΠΑ πρόσκληση προς τα Σκόπια.

Στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε η Ράις μετά τη Σύνοδο, αφού εξέφρασε την ελπίδα ότι «η Ελλάδα και η Μακεδονία θα βρεθούν σε θέση να αποδεχθούν να κινηθούν προς τα εμπρός», έσπευσε να υπογραμμίσει πως «είναι γενική αίσθηση ότι η Μακεδονία ανταποκρίνεται στα κριτήρια και θα πρέπει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, στο Βουκουρέστι»!

Μέσα στη Σύνοδο των υπουργών, όπως μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο βάσει πληροφοριών που του έδωσε διπλωμάτης που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του, η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών φέρεται να είπε στους ομολόγους της ότι «δεν πρέπει να εξωθήσουμε την Ελλάδα σε πολιτική αυτοκτονία!»

Κατά το Γαλλικό Πρακτορείο, το νόημα της δήλωσης της Ράις ήταν πως αν ασκηθούν πιέσεις στην ελληνική κυβέρνηση να άρει το βέτο, θα υπάρξει θύελλα αντι-ΝΑΤΟϊκών και εθνικιστικών αντιδράσεων στη χώρα, λόγω των διαθέσεων της ελληνικής κοινής γνώμης.

Είναι προφανές ότι όχι μόνο οι ΗΠΑ, αλλά και όλες οι άλλες χώρες μέλη του ΝΑΤΟ δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να εντάξουν την ΠΓΔΜ στους κόλπους του και να την αποκαλούν Μακεδονία, σκέτα και χωρίς προσδιορισμούς, αν δεν είχε βάλει βέτο η Αθήνα. Η αλήθεια είναι πάντως πως επειδή αυτήν τη φορά η ελληνική κυβέρνηση είχε καταστήσει πεντακάθαρο το τι επρόκειτο να κάνει και επειδή καμιά στιγμή δεν έδειξε να ταλαντεύεται, δεν υπήρξε καμιά σοβαρή αντίδραση από κανέναν υπουργό Εξωτερικών οποιασδήποτε χώρας μέλους.

Εξαίρεση αποτέλεσε μόνο ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αλί Μπαμπατζάν, ο οποίος δήλωσε ότι «κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να επιλέγει το όνομά της» (αυτά να τα βλέπουν οι εντός της κυβέρνησης φανατικοί υποστηρικτές της τουρκικής ένταξης στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων του πρωθυπουργού και της υπουργού Εξωτερικών).

Τι θα γίνει από δω και πέρα

Το ερώτημα φυσικά είναι τι θα γίνει από εδώ και πέρα, μετά το πρώτο βέτο που έβαλε η ελληνική κυβέρνηση στις Βρυξέλλες.

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, όλα δείχνουν ότι ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής θα χρειαστεί να βάλει οπωσδήποτε βέτο και στις αρχές Απριλίου, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι.

Τα Σκόπια δεν έχουν κάνει απολύτως κανένα βήμα συμβιβασμού και υποχώρησης ακόμη και είναι μάλλον δύσκολο να κάνουν κάτι τέτοιο μέσα στις επόμενες είκοσι μέρες, οπότε το βέτο είναι αναπότρεπτο.

Στην πραγματικότητα, ακόμη κι αν όντως κάνουν υποχώρηση υπό το κράτος της πίεσης των ΗΠΑ και τη σταδιακή συνειδητοποίηση της δυσκολίας της θέσης τους, θα είναι πρακτικά αδύνατον να ολοκληρωθεί αυτή η λύση μέσα στις ασφυκτικές προθεσμίες.

Σε καμιά περίπτωση δεν αρκεί κάποια συμφωνία απλώς επί της αρχής για να συναινέσει η Αθήνα σε πρόσκληση ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα απαιτήσει αλλαγές και στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ για να κατοχυρωθεί το όνομα που θα συμφωνηθεί και καμιά κυβέρνηση των Σκοπίων δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα περάσει αυτές τις συνταγματικές αλλαγές οπωσδήποτε. Κάλλιστα μπορεί να ανατραπεί π.χ. η σημερινή κυβέρνηση συνασπισμού και η επόμενη να αρνηθεί να υπογράψει συμφωνία της οποίας δεν είχε την ευθύνη και εξαιτίας της οποίας θα έχουν ανατραπεί οι προκάτοχοί της από την εξουσία!

Πρώτα ολοκλήρωση όλων των πτυχών της όποιας συμφωνίας και αμέσως μετά συναίνεση για πρόσκληση ένταξης, όχι αντίστροφα, είναι και πρέπει να συνεχίσει να είναι η θέση της Αθήνας. Διαφορετικά, η χώρα μας απειλείται με μοιραία παγίδευση!

Καμιά υποχώρηση σε πιέσεις των Αμερικανών για συναίνεση σε πρόσκληση, αν υπάρξει κατ’ αρχήν συμφωνία, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί πριν από τις 4 Απριλίου. Δεν πειράζει, ας ολοκληρωθεί πρώτη η συμφωνία και η ΠΓΔΜ γίνεται μέλος του ΝΑΤΟ του χρόνου. Θα γίνει οπωσδήποτε Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ την άνοιξη του 2009, για να γιορτάσουν τα 60 χρόνια του, οπότε της απευθύνει την πρόσκληση εκείνη η Σύνοδος. Δεν χάθηκε ο κόσμος!