Ξεχάστε το βέτο

«Δεν έχετε δικαίωμα να βάλετε βέτο στην ένταξη της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, παρά τη θέλησή μας! Είμαστε υπερδύναμη και δεν θα σας το επιτρέψουμε!» ήταν το πνεύμα των αμερικανικών απειλών προς την Ελλάδα τη νύχτα της Παρασκευής. «Είναι η τελευταία σας ευκαιρία να βρεθεί λύση» ήταν το άλλο μήνυμα που εξέπεμπαν οι αμερικανοί διπλωμάτες προς τους έλληνες ομολόγους τους.

Είναι προφανές ότι μέχρι στιγμής παρατηρείται παντελής έλλειψη ανταπόκρισης εκ μέρους της Ουάσινγκτον και των Σκοπίων στις τεράστιου πολιτικού κόστους κινήσεις συνδιαλλαγής που έχει κάνει η κυβέρνηση Καραμανλή. Φυσικά, αν θέλουμε να είμαστε ψυχροί αναλυτές, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι μια ανάλογη στάση των Αμερικανών ήταν εκ των προτέρων αναμενόμενη. Τόσα χρόνια έχουν μάθει ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις υποχωρούν άτακτα, όταν η Ουάσινγκτον υψώνει τη φωνή της ή χτυπάει τη γροθιά της στο τραπέζι, οπότε αναπότρεπτο ήταν να δοκιμάσουν και αυτήν τη φορά αν η γνωστή τους τακτική αποδίδει.

Τελευταίες όμως πληροφορίες, το βράδυ της Παρασκευής, από πάντα καλά ενημερωμένες πηγές, μιλούσαν για ένα εντελώς διαφορετικό κλίμα, αποτέλεσμα της κατηγορηματικής θέσης που έχει πάρει ο πρωθυπουργός, αφού προηγουμένως μετρήθηκαν όλες οι δυνατές αντιδράσεις της Ουάσινγκτον, ότι δεν πρόκειται να βάλει καμία υπογραφή! Που αν πράγματι επιβεβαιωθεί στην πράξη, τότε αλλάζουν πολλά πράγματα στην πολύπαθη γειτονιά μας.

Μάλιστα, επειδή υπάρχει ανησυχία ότι μπορεί οι Αμερικανοί να μεθοδεύσουν σύγκληση της Συνόδου του ΝΑΤΟ με συμμετοχή των Σκοπίων, παρά την άσκηση βέτο από την Ελλάδα, νομικοί και διπλωμάτες έκαναν… φύλλο – φτερό όλες τις συμφωνίες που αφορούν την Ατλαντική Συμμαχία και η ελληνική πλευρά είναι έτοιμη να αντιδράσει και να μην υπογράψει την οποιαδήποτε σε βάρος μας εξέλιξη. Η ουσία πάντως είναι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης και στη συνέχεια θα εξετάσουμε και την πολιτική των Αμερικανών.

Οι θέσεις της Αθήνας

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τουλάχιστον το 80% του ελληνικού λαού διαφωνεί ριζικά με την ιδέα της σύνθετης ονομασίας που συμπεριλαμβάνει τη λέξη Μακεδονία. Αυτός είναι ο λόγος που ποτέ δεν θα αποτολμούσε η κυβέρνηση να θέσει αυτό το ζήτημα σε δημοψήφισμα, αφού η απάντηση θα ήταν ένα συντριπτικό «όχι» στη σύνθετη ονομασία. Ας μη σταθούμε όμως στο θέμα αυτό στη σημερινή μας ανάλυση, και ας δούμε τι μπορεί και τι πρέπει να γίνει, θεωρώντας δεδομένη την απόφαση της κυβέρνησης Καραμανλή να αποδεχθεί σύνθετη ονομασία.

Άριστα έχει πράξει ο πρωθυπουργός και έχει τονίσει με κατηγορηματικό τρόπο ότι «μη λύση σημαίνει μη πρόσκληση». Στη θέση αυτή πρέπει να επιμείνει ανυποχώρητα.

Πρέπει επίσης να ενσωματώσει χωρίς δισταγμούς και πολιτικές σκοπιμότητες τη θέση του ΠΑΣΟΚ (ασχέτως του τι έλεγε και έκανε όταν ήταν αυτό στην κυβέρνηση) ότι η χώρα μας απορρίπτει τη διπλή ονομασία – πόσω μάλλον που τα Σκόπια έχουν πλέον κάνει φανερό ότι δεν εννοούν μια ονομασία για διεθνή χρήση και μια άλλη για το εσωτερικό τους. Αυτό θα μπορούσε να συζητηθεί. Τα Σκόπια όμως εννοούν μια ονομασία που θα χρησιμοποιείται μόνο στους διεθνείς οργανισμούς και μια άλλη που θα χρησιμοποιείται στις διμερείς διεθνείς σχέσεις!

Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει ότι θα ονομάζονται σκέτη Μακεδονία στις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, την Αγγλία, τη Γαλλία κ.λπ. και μόνο στις συνόδους του ΟΗΕ ή του ΝΑΤΟ, για παράδειγμα, ο εκπρόσωπος των Σκοπίων θα έχει μπροστά του ένα καρτελάκι που θα γράφει το διεθνές όνομα!

Όλος ο κόσμος δηλαδή θα τους λέει Μακεδονία, αυτό θα γράφουν τα επίσημα κρατικά έγγραφα όλης της Γης, έτσι θα τους αποκαλούν τα μέσα ενημέρωσης, τα σχολικά βιβλία, οι άτλαντες κ.λπ. και μόνο στις αόρατες για τον κόσμο συνεδριάσεις διεθνών οργανισμών θα βάζουν το ταμπελάκι με το άλλο όνομα μπροστά τους!

Πρόκειται για εξόφθαλμο εμπαιγμό…

Φυσικά και μπορούμε

να βάλουμε βέτο!

Οι γνωστοί κήρυκες του ενδοτισμού -σε οποιοδήποτε θέμα είναι διαρκώς οι ίδιοι, από το Σχέδιο Ανάν ως την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ ή το όνομα των Σκοπίων- έχουν αρχίσει στη χώρα μας καινούργιο «νταραβέρι»: Η Ελλάδα δεν έχει δικαίωμα να βάλει βέτο στην ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, επειδή της το απαγορεύει η Ενδιάμεση Συμφωνία, ισχυρίζονται. Πρόκειται περί πλήρους άγνοιας και ασχετοσύνης για τους καλοπροαίρετους εξ αυτών ή περί συνειδητής προσπάθειας παραπλάνησης της κοινής γνώμης εκ μέρους των άλλων που δρουν αδίστακτα και με πλήρη επίγνωση του τι λένε και τι κάνουν.

Το δικαίωμα προβολής βέτο της Αθήνας απορρέει από τον καταστατικό χάρτη του ΝΑΤΟ. Το δικαίωμα αυτό το έχει κάθε χώρα, ασχέτως του αν έχει δίκιο ή όχι στην προβολή του, ασχέτως αν οι άλλοι σύμμαχοί της συμμερίζονται ή όχι τους λόγους για τους οποίους το προβάλλει. Το δικαίωμα του βέτο δεν προκύπτει μόνο όταν πειστούν οι άλλοι σύμμαχοι. Ασκείται κατά πλήρη κυριαρχία με βάση την πολιτική βούληση και μόνο της κυρίαρχης χώρας που το προβάλλει.

Η Ελλάδα έχει λοιπόν δικαίωμα να ασκήσει βέτο όποτε θέλει, χωρίς να δίνει λόγο σε κανέναν – άσχετο αν πολιτικά τη συμφέρει φυσικά να πείθει όσο περισσότερους εταίρους της μπορεί.

Έχει και παραέχει λοιπόν η κυβέρνηση Καραμανλή το δικαίωμα να ασκήσει βέτο εναντίον της πρόσκλησης προς την ΠΓΔΜ να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, έστω κι αν είναι μόνη της.

Φυσικά και η προβολή ελληνικού βέτο συνιστά παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας Αθήνας – Σκοπίων, το πνεύμα της οποίας έχουν κατά κόρον παραβιάσει τα Σκόπια. Η συμφωνία αυτή και η τήρησή της όμως δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση με το αν έχει η Ελλάδα ή όχι δικαίωμα προβολής βέτο στο ΝΑΤΟ.

Απλώς η Αθήνα θα προβάλει το βέτο της στο ΝΑΤΟ και έπειτα θα σκεφτεί αν θέλει ή όχι να καταγγείλει εκ των υστέρων την άχρηστη και επιβλαβή πλέον Ενδιάμεση Συμφωνία, πράγμα άσχετο με το βέτο.

Το βέτο είναι αναπότρεπτο

Όλη αυτή η συζήτηση δεν είναι θεωρητική. Είναι πολύ πρακτική και συνδέεται άμεσα με τις πολιτικές εξελίξεις που περιμένουμε στο πολύ εγγύς μέλλον. Ας μη γελιόμαστε, η προβολή βέτο στο να απευθυνθεί πρόσκληση ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ είναι ουσιαστικά αναπόφευκτη, είτε οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν όπως είναι το πιθανότερο είτε προχωρήσουν σε καλή κατεύθυνση, όσο κι αν αυτό ακούγεται παράδοξο.

Για την πρώτη περίπτωση, της αποτυχίας των διαπραγματεύσεων, δεν χρειάζονται φυσικά αναλύσεις. Η κυβέρνηση πρέπει να προβάλει βέτο όχι μόνο για εθνικούς λόγους, αλλά και για λόγους ιδιοτελούς πολιτικής επιβίωσής της. Δεν θα μπορέσει να σταθεί ούτε ώρα αν υποχωρήσει και σίγουρα θα ανατραπεί αρχικά και στη συνέχεια θα σαρωθεί στις εκλογές. Μια τέτοια πολιτική αυτοκτονία δεν είναι δυνατόν να αποτελέσει επιλογή της.

Στη δεύτερη περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις θα πηγαίνουν καλά, η ελληνική συναίνεση για την πρόσκληση δεν μπορεί να υπάρξει, παρά μόνο μετά την ολοκλήρωση όλων των πτυχών της όποιας συμφωνημένης λύσης.

Αυτό το «όλων των πτυχών» έχει μεγάλη σημασία. Αν υπάρξει λύση, αυτή σίγουρα θα συμπεριλαμβάνει και αλλαγές στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ. Είναι άκρως απίθανο να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι αναγκαίες διαδικασίες (συνεδριάσεις Βουλής, δημοψήφισμα ίσως κ.λπ.) μέσα σ’ έναν μήνα. Οποιαδήποτε άλυτη πτυχή όμως μπορεί να ακυρωθεί εκ των υστέρων, αν π.χ. ανατραπεί η κυβέρνηση των Σκοπίων, γίνουν εκλογές και η νέα κυβέρνηση αρνείται να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της προηγούμενης. «Πρώτα η λύση και αμέσως μετά η πρόσκληση» πρέπει να είναι η στάση της Αθήνας στην πραγματικότητα.

Η παγίδα που μας απειλεί

Αυτή η σώφρων και αναγκαία επιφυλακτικότητα επιβάλλεται όχι μόνο εξαιτίας της αβεβαιότητας ως προς τη στάση και την αξιοπιστία της ηγεσίας της ΠΓΔΜ, αλλά και λόγω της δυσπιστίας απέναντι στις ΗΠΑ.

Η παγίδα που μπορεί να μας στήσουν οι Αμερικανοί είναι η εξής: Να πουν ότι αφού τόσο η Αθήνα όσο και τα Σκόπια έχουν αποδεχθεί ως βάση συζήτησης την πρόταση Νίμιτς και εφόσον οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται (αναφερόμαστε φυσικά στην περίπτωση που οι συνομιλίες δεν έχουν διακοπεί ως τις αρχές Απριλίου, όταν θα γίνει η σύνοδος του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι), η ελληνική πλευρά πρέπει να αφήσει να απευθυνθεί η πρόσκληση ένταξης στα Σκόπια για να μη δυναμιτίσει τις διαπραγματεύσεις. Να συνεχιστούν έτσι οι διαπραγματεύσεις και αν τελικά αποτύχουν, τότε η ελληνική κυβέρνηση να ασκήσει βέτο στο τέλος, όταν θα ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις και η επιτευχθείσα συμφωνία ένταξης θα πρέπει να επικυρωθεί από όλες τις χώρες.

Θα πρόκειται φυσικά για ολέθριο λάθος, το οποίο δεν πρέπει να διαπράξει η ελληνική κυβέρνηση. Αν προβάλει το βέτο της τώρα, απλώς δεν θα απευθυνθεί πρόσκληση στα Σκόπια. Αν το προβάλει τότε, θα στέκεται μόνη της εναντίον μας συμφωνίας ένταξης που θα έχουν ήδη αποδεχθεί 25 χώρες!

Είναι προφανές ότι τότε θα βρεθεί τελείως απομονωμένη η Ελλάδα, κατηγορούμενη απ’ όλους. Τώρα πρέπει να προβάλει το βέτο της, προειδοποιώντας εμπράκτως ότι αυτή τη στάση θα τηρήσει και στην ΕΕ, όταν θα μπει θέμα έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΠΓΔΜ. Μόνο έτσι θα καταλάβουν οι «σύμμαχοι» και οι δήθεν εταίροι ότι αυτήν τη φορά τελείωσαν τα ψέματα και ότι είτε θα πιέσουν τα Σκόπια να αποδεχθούν συμβιβαστική λύση είτε αποκλείεται να τα κάνουν μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, μέχρι να διαλυθούν ίσως από τις συγκρούσεις των Αλβανών και των Σλάβων που κατοικούν εκεί.