Ασφαλιστικό: Λόγια χωρίς ουσία
Η συζήτηση έγινε με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού και θεωρήσαμε το γεγονός αυτό ότι είναι ενδεικτικό της πρόθεσης της κυβέρνησης να παρουσιάσει στον ελληνικό λαό τη σημερινή κατάσταση του ασφαλιστικού μας συστήματος με την αδιάψευστη γλώσσα των αριθμών. Και να αναγγείλει μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για τη θεραπεία των αδυναμιών που αναμφισβήτητα υπάρχουν στο ασφαλιστικό μας καθεστώς. Περιμέναμε να δούμε τον πρωθυπουργό να παραθέτει στοιχεία από μια μελέτη που θα είχε καταρτίσει η κυβέρνηση και πάνω στην οποία θα στηρίζονταν τα προτεινόμενα μέτρα. Και θα άρχιζε ένας εποικοδομητικός διάλογος με την αντιπολίτευση και τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς (εργοδοσία και συνδικάτα). Κάθε κυβέρνηση που σοβαρά και μεθοδευμένα αντιμετωπίζει τα μεγάλα προβλήματα έτσι πορεύεται. Είχαμε λοιπόν την εντύπωση ότι και η δική μας η κυβέρνηση θα παρουσίαζε στη Βουλή τη μελέτη του Ασφαλιστικού και τα μέτρα θεραπείας των όποιων αδυναμιών του, τι μας κοστίζουν σήμερα, τι θα κερδίσουμε και πόσα θα μας κοστίσουν τα προτεινόμενα μέτρα. Έτσι εξηγείται και το ζωηρό ενδιαφέρον όλων γύρω από τις συζητήσεις για το Ασφαλιστικό. Το έχουμε πει και άλλες φορές ότι το Ασφαλιστικό είναι πρωτίστως κοινωνικό πρόβλημα, καθώς συνάπτεται με την αξιοπρεπή διαβίωση εκατομμυρίων απομάχων της εργασίας και δευτερευόντως δημοσιονομικό (οικονομικό) πρόβλημα. Ενδιαφέρει το σύνολο των εργαζομένων (εν ενεργεία και συνταξιούχους), τους φορείς της εργοδοσίας και ένα σωρό επιχειρήσεις που συνδέονται με τις ασφαλιστικές παροχές, όπως νοσοκομεία, φαρμακεία, ασφαλιστικές εταιρείες, ασφαλιστικούς πράκτορες, υπαλλήλους ασφαλιστικών ταμείων και προμηθευτές υλικών και αγαθών στους φορείς ασφάλισης (ΙΚΑ, ΤΕΒΕ κ.λπ.). Όλοι μας έχουμε τεράστιο ενδιαφέρον για υπέρ ημών ρυθμίσεις και μεταρρυθμίσεις.
2 Η συζήτηση στη Βουλή δεν μας έκανε σοφότερους. Και τούτο γιατί συνήθως οι πολιτικοί είναι εραστές του αστοιχείωτου λόγου και των ωραίων συνθημάτων, αποφεύγουν την επίκληση αριθμητικών δεδομένων και έτσι η επιχειρηματολογία τους είναι αδύναμη. Τα δικά μας συμπεράσματα από τη συζήτηση στη Βουλή συνοψίζονται ως εξής:
α) Ο πρωθυπουργός δεν μας έπεισε με στοιχεία πού νοσεί το ασφαλιστικό μας σύστημα, πού χρειάζεται μεταρρύθμιση, ποιο θα είναι το όφελος. Δεν μας έπεισε ότι η κυβέρνηση έχει μια πλήρη και αξιόπιστη εικόνα της σημερινής κατάστασης του Ασφαλιστικού και αφού δεν την έχει, γιατί δεν την αποκτά; Και αν την έχει, γιατί δεν την εμφανίζει στον λαό; Η δημιουργία του Ταμείου Αλληλεγγύης των γενέων και οι πόροι του και κυρίως το 4% των εσόδων από τον ΦΠΑ μάλλον αποτελεί προϊδεασμό για τη δικαιολόγηση μιας αύξησης των συντελεστών, ίσως από την επόμενη χρονιά, αν τη γλιτώσουμε για φέτος. Πέραν αυτού, τα υπόλοιπα λόγια του πρωθυπουργού ή αφορούσαν άλλα θέματα ή αποτελούσαν συνθήματα και ευχολόγια.
β) Οι 12 κωδικοποιημένες προτάσεις του προέδρου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Γ. Παπανδρέου ήσαν ή συνθήματα παροχών (συντάξεις για τις αγροτικές οικογένειες, μετεξέλιξη του ΕΚΑΣ σε βασική σύνταξη) ή γνωστές προτάσεις (όπως π.χ. αναμόρφωση των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων) και γενικόλογα που δεν συνιστούν μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων θεραπείας των αδυναμιών του ασφαλιστικού μας συστήματος. Το τωρινό ΠΑΣΟΚ μοιάζει αδύναμο να παρουσιάσει πειστικές προτάσεις για τα δύσκολα προβλήματα. Πρέπει να αποκτήσει και μερικούς τεχνοκράτες. Περισσεύουν εκεί οι πολιτικοί των συνθημάτων και της χωρίς νόημα πολυλογίας.
γ) Η υπουργός Απασχόλησης στην ομιλία της στη Βουλή ανέφερε ότι τα ασφαλιστικά ταμεία που θα ενοποιηθούν θα διατηρήσουν την οικονομική και λογιστική αυτοτέλειά τους, τα αποθεματικά και την περιουσία τους (σ.σ.: αν φυσικά δεν τους τα φάει η χρηματοπιστωτική αγορά!). Τι θα ενοποιήσει η κυβέρνηση; Περίεργο μου φαίνεται. Είναι ποτέ δυνατόν Ταμείο που έχασε τη νομική του προσωπικότητα και τη διοικητική του αυτοτέλεια λόγω συγχώνευσης να διατηρεί ακίνητα στο όνομά του και τραπεζικές καταθέσεις; Ακαταλαβίστικες, μετέωρες εμπνεύσεις του ποδαριού, για εφησυχασμό των ενδιαφερόμενων φορέων!
Γενικά, η συζήτηση στη Βουλή διακρινόταν από μια τάση επιπόλαιης αντιμετώπισης ενός πολύ σοβαρού κοινωνικού και οικονομικού προβλήματος. Βλέπουμε και πάλι μια μεταρρύθμιση-μπάλωμα για να ικανοποιηθεί ο πόθος ορισμένων για «μεταρρυθμίσεις». Στο Ασφαλιστικό βιάζεται η κυβέρνηση να θεσμοθετήσει διατάξεις που θα ισχύσουν μετά από 10 ή 15 χρόνια. Γιατί αυτή η βιασύνη; Ερευνητέον, το 2019 θα είναι εντελώς διαφορετικές οι συνθήκες από τις σημερινές.