Οι δικηγορικές εκλογές από μιαν άλλη όψη…
Γιατί στο είδος της «δημοκρατίας» που ζούμε και σ’ αυτόν τον δημόσιο βίο, στον οποίο από κεκτημένη ταχύτητα πολλοί από εμάς μετέχουμε, οι εκλογές στον ΔΣΑ δεν καταγράφουν τη θεσμική τους αξία και δεν σηματοδοτούν εξελίξεις και προοπτικές ανάκαμψης στον χώρο της δικαιοσύνης, που κυρίως τον υπηρετούμε. Ούτε κοινωνικές και πολιτικές κατακτήσεις. Απλώς ακολουθούμε τη γενική απαξίωση των θεσμών, την εγκατάλειψη αρχών και αξιών. Άλλωστε, κάποιοι από μας δεν λένε όχι στη διαπλοκή και τη συναλλαγή.
Συνακόλουθη είναι η συνδικαλιστική μας ταυτότητα, που δεν διαφέρει σε τίποτα από τη σημερινή εικόνα του πολιτικού συστήματος, των θεσμών και της δικαιοσύνης.
Πέρα όμως από τις διαπιστώσεις αυτές, είναι γεγονός ότι η διαφορετική κοινωνική διαστρωμάτωση των δικηγόρων, οι αντίθετες αφετηρίες και πορείες του καθενός μας και η μεταβαλλόμενη σύνθεση του κλάδου μας (με άξονα όλων αυτών τον χρόνιο υπερπληθωρισμό του επαγγέλματος) έχουν αλλοιώσει, τα τελευταία τουλάχιστον δέκα χρόνια, τη σύνθεση του δικηγορικού κόσμου. Με χαρακτηριστικό του στοιχείο έναν διχασμό της επαγγελματικής και επιστημονικής συμπεριφοράς των δικηγόρων. Από τη μια αυτοί που πραγματικά ή φαινομενικά νιώθουν τη σιγουριά της «επιτυχίας» (πολλές φορές πρόωρης), στηριγμένης σε βάσεις οικογενειακές, κοινωνικές, οικονομικές. Από την άλλη αυτοί που καθημερινά βιώνουν και πονούν με άμεσα προβλήματα, όπως είναι η ανάγκη της επιβίωσης, η εκμετάλλευση των νέων αλλά και παλιότερων έμμισθων δικηγόρων, η ανεργία, η υποτιμημένη και αναξιοπρεπής καθημερινή άσκηση της δικηγορίας, η ανασφάλεια, το επαγγελματικό κόστος, η απουσία προοπτικής.
Με βάση τη διαπίστωση αυτή, για δύο, γενικά βέβαια, είδη δικηγόρων, με συντριπτική υπεροχή σε αριθμό συναδέλφων του δεύτερου «είδους», θα έπρεπε ο δικηγορικός συνδικαλισμός να έβαζε και να αναδείκνυε πολιτικές και στρατηγικές άρσης των ανισοτήτων και προώθησης βασικών δικηγορικών αιτημάτων, που παραμένουν δυστυχώς άλυτα, όπως ο έλεγχος των όρων απασχόλησης και αμοιβής των έμμισθων συναδέλφων, η λήψη μέτρων για την αποφυγή μείωσης της δικηγορικής ύλης και την υποχρεωτική παράσταση και αμοιβή δικηγόρου σε χιλιάδες συμβάσεις και νομικές πράξεις των μεγάλων εγχώριων και διεθνών οικονομικών συγκροτημάτων, η απαίτηση για δημιουργία στοιχειωδών όρων αξιοπρεπούς άσκησης της δικηγορίας στα δικαστικά κτίρια, καλύτερη ασφάλιση και τόσα άλλα. Και αναπότρεπτα να εκφραζόταν η ανάγκη ικανοποίησης των δικαιωμάτων και αιτημάτων των δικηγόρων με την αναλογική εκπροσώπηση των συνδικαλιστικών δυνάμεων στο ΔΣ του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
Κι όμως, οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των δικηγόρων που ανήκουν στην κυρίαρχη πλειοψηφία του διοικητικού συμβουλίου (με ποσοστό πάνω από το 60%) και η στάση των ίδιων που είναι σήμερα οι υποψήφιοι της εικόνας, των έμμισθων θέσεων, της πολυτελούς «ενημέρωσης», των χορηγών, των SMS, των πάρτι, με λίγα λόγια των lifestyle συνδικαλιστών είναι ευθέως ανάλογη της μιας από τις εικόνες της δικηγορίας που δείξαμε. Με «επικοινωνιακή» γλώσσα αλλά και με διγλωσσία που σπάει κόκαλα (αναζητήστε τους μετά τις εκλογές, να δείτε πώς «συνεχίζουν την επανάσταση» που κήρυξαν προεκλογικά) προκαλούν τους συνάδελφους με συνθήματα: «Ήλθε η ώρα», «Για μια σύγχρονη δικηγορία», «Συνέχεια του έργου», «Αλλαγή τώρα» και άλλα παρόμοια. Με λίγα λόγια, με την εκφορά του απόλυτου τίποτα. Η πλήρης απουσία λόγου (όπου λόγος σημαίνει το λογικό, η ιδέα, η προσδοκία, η κρίση). Όλα αυτά βέβαια πρέπει να πω πως αποτελούν ένα παγιωμένο σύστημα αξιών στην ελληνική κοινωνία. Πρέπει να υποταχθούμε κι εμείς;
Χρειάζεται να λέγονται κάποιες αλήθειες. Ως πολίτες αυτής της χώρας, που αντιμετωπίζει, με καθυστέρηση πάντα, τα σύγχρονα κοινωνικά και πολιτικά δεδομένα και αδιέξοδα, ως επαγγελματίες και επιστήμονες, αλλά και ως πολιτικά όντα (το έχουμε ξεχάσει κι αυτό), είναι ανάγκη να σκεφθούμε πολιτικά και δημοκρατικά, χρωστάμε να πούμε με ποιους πάμε και ποιους αφήνουμε, για πού πορευόμαστε και τι ελπίζουμε.
Ας κάνουμε κάτι. Ας ξεπεράσουμε τις αναστολές μας κι ας πούμε πως είναι καιρός να εναντιωθούμε. Υπάρχει κι άλλο πιάτο απ’ αυτό που μας σερβίρουν. Υπάρχουν τόσοι συνάδελφοι ικανοί, ακέραιοι, διατεθειμένοι να σταθούν όρθιοι, να δουλέψουν, ν’ αλλάξουν τα δεδομένα. Μπορούμε ν’ ανοίξουμε τον ΔΣΑ σ’ όλους τους δικηγόρους, να στηριχθούμε πάνω τους, χωρίς κομματικές εξαρτήσεις, χωρίς την αναπαραγωγή ενός εξαντλημένου πολιτικού συστήματος. Χρωστάμε καλύτερο μέλλον στην κοινωνία και στην πατρίδα μας. Έχουμε τη δύναμη. Είναι στο χέρι μας ν’ αλλάξουμε τα πράγματα.