Πανικός στο ΠΑΣΟΚ από την κατρακύλα

Περισσότερο από ποτέ οι βουλευτές αισθάνονται παραιτημένοι. Και αγωνιούν, όχι βέβαια για την πολιτική παρουσία του ΠΑΣΟΚ, αλλά για την προσωπική τους επιβίωση. Δεν κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους, δεν μασάνε τα λόγια τους και ρίχνουν τις ευθύνες στον αρχηγό τους, αποποιούμενοι (όπως πάντα) τις δικές τους. Γιατί κι αυτοί έχουν ευθύνες!

Ορισμένοι μάλιστα διατυπώνουν εξαιρετικά σκληρές κρίσεις και μιλάνε ευθέως για ανυπαρξία πολιτικής ηγεμονίας του κόμματός τους, που δεν μπορεί να βάλει τη δική του ατζέντα στα τόσο μεγάλα και έντονα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος. Η σφραγίδα του ΠΑΣΟΚ δεν είναι ανεξίτηλη. Έχει ξεθωριάσει, λένε, και «δεν ξέρουμε μέχρι πού θα φτάσει αυτή η κατρακύλα». Φοβούνται ότι ο αριθμός «2» ως πρώτο νούμερο του ποσοστού του ΠΑΣΟΚ στις δημοσκοπήσεις θα παραμείνει για αρκετό χρόνο ακόμη αν και ορισμένοι δεν αποκλείουν τα χειρότερα, δηλαδή να μείνουν στον… άσσο, το «1» να είναι το πρώτο νούμερο του εκλογικού ποσοστού του Κινήματος.

Αντίθετα, υποστηρικτές του Παπανδρέου θεωρούν ότι η σημερινή εικόνα του ΠΑΣΟΚ θα αλλάξει μετά το συνέδριο (λες και το συνέδριο θα δώσει λύσεις στα σημαντικά θέματα). Μάλιστα ο Φίλιππος Πετσάλνικος τονίζει ότι όλα κάνουν τον κύκλο τους: Και ο Καραμανλής θα κάνει τον κύκλο του. Ωστόσο, αυτό που χρειάζεται είναι το ΠΑΣΟΚ να αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες που θα ξεσηκώσουν τους πολίτες από τον καναπέ τους.

Άλλα στελέχη, όπως ο Γιάννης Μίχας, υποστηρίζουν ότι για την εικόνα του ΠΑΣΟΚ ευθύνονται τα μέσα ενημέρωσης που δεν αναδεικνύουν την πολιτική του πρόταση. Το λεγόμενο μπλοκ Βενιζέλου αναμένει τα χειρότερα για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ωστόσο μετά την υποχώρηση του Βαγγέλη, όσον αφορά τον υπό ίδρυση όμιλό του, όλοι οι υποστηρικτές του άλλαξαν γραμμή και επιδιώκουν να δείξουν ότι τώρα προέχει η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση και στον Καραμανλή.

Ο Γιώργος Παπανδρέου εκτιμά ότι η εικόνα του ΠΑΣΟΚ δεν είναι αυτή που δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, τις οποίες άλλωστε η Χαριλάου Τρικούπη δεν θεωρεί αξιόπιστες, αλλά πιστεύει ότι είναι ενταγμένες σ’ ένα πλέγμα διαπλοκής με κέντρα που δεν επιθυμούν την αυτοδυναμία του ΠΑΣΟΚ, αλλά τη «μπαχαλοποίηση» της πολιτικής ζωής πριν ή μετά τις εθνικές εκλογές. Άλλωστε, όπως λένε στελέχη του ΠΑΣΟΚ, «από τις δικές μας συνομιλίες με δημοσκόπους, αυτό που προκύπτει είναι ότι ο κόσμος στον οποίο απευθύνονται με τα ερωτηματολόγιά τους πολύ δύσκολα τους απαντά, και άρα εξαιτίας του δείγματος τα αποτελέσματα που βγάζουν δεν διακρίνονται από καμία σοβαρότητα ως προς το πολιτικό συμπέρασμα κάθε φορά.

Ωστόσο το πρόβλημα απομόνωσης του ΠΑΣΟΚ εξακολουθεί να υφίσταται. Και αυτό το διαπιστώνουν κάθε μέρα οι βουλευτές, ιδίως τώρα που παρευρίσκονται σε διάφορες εκδηλώσεις συλλόγων και οργανώσεων για την κοπή της πίτας. Ο Γιάννης Διαμαντίδης, λόγου χάριν, τονίζει ότι στην περιοχή του, τη Β΄ Πειραιά, όπου το ΠΑΣΟΚ έχει το πάνω χέρι εκλογικά, ο κόσμος δεν έχει ξεθυμώσει ακόμη, γιατί δεν έχει ξεχάσει τις παλιές αμαρτίες των στελεχών του ΠΑΣΟΚ επί κυβερνήσεων Σημίτη.

Τα βαρίδια του παρελθόντος δεν μπορεί να τα αποτινάξει από πάνω του το Κίνημα, όσο κι αν θέλει ο αρχηγός του, για τον οποίο λένε ότι γνωρίζει μεν το αρνητικό κλίμα, δεν μπορεί ωστόσο να οργανώσει τη δουλειά του έτσι που να γίνει πιο αποδοτικός και να επανακτήσει την εμπιστοσύνη του απλού κόσμου, ο οποίος απομακρύνεται καθημερινά από τις τάξεις του ΠΑΣΟΚ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι εδώ και καιρό οι κορυφαίες συνδικαλιστικές οργανώσεις που ελέγχει το ΠΑΣΟΚ (ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΕΣΣΑΣΕ) ζητούν να συναντηθούν με τον Παπανδρέου, αλλά δεν έχουν πάρει θετική απάντηση από το γραφείο του. Βέβαια, χωρίς το πράσινο φως από τον ίδιο δεν μπορούν να του κλείσουν ραντεβού με τους επικεφαλής των συνδικαλιστών, οι οποίοι μάλιστα τον στήριξαν ανοικτά στην ενδοκομματική σύγκρουση για την αρχηγία και μάλιστα τους είχε υποσχεθεί ότι θα εργαστούν μαζί για τις ανάγκες του τόπου… Περασμένα ξεχασμένα…

Οι συνδικαλιστές τονίζουν ότι η παρουσία του Χρήστου Πολυζωγόπουλου στα ανώτερα κλιμάκια του κόμματος δεν τους προσφέρει τίποτα απολύτως, κάνοντας έτσι σαφές και ότι τίποτα δεν τους ενώνει με τον πρώην ηγέτη της ΓΣΕΕ.

Έτσι, μοιραία, το ΠΑΣΟΚ οδηγείται στην πλήρη απαξίωση, με αποτέλεσμα να έχουν αρχίσει από τώρα τα σενάρια για την επόμενη μέρα. Κομβικό σημείο φαίνεται να είναι οι ευρωεκλογές. Αν βέβαια, όπως λένε ορισμένα στελέχη, μέχρι τότε δεν προκύψουν ξαφνικά πρόωρες εκλογές. Τα σενάρια για τα οποία μιλάνε ορισμένοι αφορούν περίπτωση μη αυτοδυναμίας των δύο μεγάλων κομμάτων και άνοδο της Αριστεράς, με την οποία το ΠΑΣΟΚ δεν έχει καταφέρει μέχρι τώρα να βρει κοινό βηματισμό. Θα μπορέσει, σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας, το ΠΑΣΟΚ να απευθύνει πρόσκληση στον ΣΥΡΙΖΑ για κυβέρνηση συνεργασίας; Εξαρτάται από το ποιος θα είναι στο τιμόνι το Συνασπισμού. Ο Φώτης Κουβέλης, που διεκδικεί την ηγεσία του κόμματός του, φαίνεται πως έχει έρθει αντιμέτωπος με τα συμφέροντα εκείνα που πολεμούν τον Παπανδρέου και στηρίζουν τον Τσίπρα για αρχηγό του Συνασπισμού. Άρα το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να ελπίζει σε μια συνεργασία με την Αριστερά του Τσίπρα, ενώ με τον Κουβέλη θα μπορούσε να είχε λόγο ύπαρξης η πρόταση του ΠΑΣΟΚ. Τώρα με αυτήν την Αριστερά δεν μας συνδέει τίποτα. Ούτε κοινωνικά, ούτε πολιτικά, λένε αυτοί που γνωρίζουν τι λέγεται και τι διαμορφώνεται στο παρασκήνιο. Ίσως όμως μια πρόταση όπου επικεφαλής θα ετίθετο άλλο στέλεχος ευρείας αποδοχής από την Αριστερά να μπορούσε να ξεμπλοκάρει τις εξελίξεις στα δύο κόμματα σε περίπτωση που χρειαστεί το ΠΑΣΟΚ να απευθύνει πρόταση συνεργασίας. Αν ο Νίκος Κωνσταντόπουλος τεθεί επικεφαλής, τότε στο ΠΑΣΟΚ το συζητούν. Όχι ότι δεν θα υπάρξουν αντιδράσεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, από την άλλη όμως τα στελέχη του διψούν για εξουσία που τους έχει λείψει.

Σε κάθε περίπτωση τα σενάρια αυτά είναι ηττοπαθή. Σε όλα το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται αδύναμο, αλλά μέχρι τώρα δεν έχει καταφέρει κανείς να βρει τη λύση που χρειάζεται.

Όσοι πιστεύουν ότι πρέπει το ΠΑΣΟΚ να στηριχθεί στο πρόγραμμα που έχει εκπονήσει έχουν δίκιο, αλλά δεν φτάνει μόνον αυτό. Ούτε φυσικά αρκεί ο καταγγελτικός λόγος του Παπανδρέου. Φαίνεται εξάλλου ότι ο λόγος του δεν πείθει την ελληνική κοινωνία. Άρα χρειάζεται, όπως υποστηρίζουν άλλα στελέχη, εκτός από την καταγγελία να υπάρχει και συγκεκριμένη εναλλακτική πρόταση, πέρα από γραφειοκρατικές διαδικασίες, που θα καταστήσει το ΠΑΣΟΚ αξιόπιστη λύση και θα προσελκύσει τα κοινωνικά στρώματα που τώρα του έχουν γυρίσει την πλάτη.

Στο εσωκομματικό πεδίο, παρά τη φαινομενική ηρεμία, όλοι τηρούν στάση αναμονής. Και βεβαίως ο Βενιζέλος, που δεν θα είχε καμία απολύτως τύχη αν έφευγε από το ΠΑΣΟΚ, γιατί ούτε ένας από τους βουλευτές δεν θα τον ακολουθούσε, κατάλαβε ότι καλύτερα είναι να περιμένει. Τι; Μα φυσικά την επόμενη αποτυχία του Γιώργου, γιατί μόνο τότε θα του δοθεί η ευκαιρία να αναλάβει αρχηγικό ρόλο. Αν και πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι ο Βενιζέλος επιχείρησε, δοκιμάστηκε, απέτυχε και «έκαψε» τις προσωπικές του φιλοδοξίες. Παρ’ όλα αυτά το μπλοκ του πιστεύει ότι τίποτε δεν έχει χαθεί και ότι αν ο Παπανδρέου ηττηθεί και πάλι, οι φιλοδοξίες του θα… νομιμοποιηθούν.