Η άλλη -πραγματική- πλευρά της ακρίβειας στη χώρα μας
Γιατί όλα αυτά, καθώς και οι στρεβλώσεις, οι συντεχνιακές αντιλήψεις και τα συμφέροντα, τα οποία επίσης απαρίθμησε ο κ. Ζησιμόπουλος, θυμίζουν απλώς αυτό που λέει ο θυμόσοφος ελληνικός λαός για τον λύκο που στην αναμπουμπούλα χαίρεται.
Η άλλη πλευρά, λοιπόν, της ακρίβειας στη χώρα εντοπίζεται κυρίως στους παράγοντες που μόνιμα προσδιορίζουν τον ελληνικό πληθωρισμό και συμβάλλουν στη μόνιμη διαφορά από τον αντίστοιχο της ζώνης του ευρώ. Οι κυριότεροι αυτοί παράγοντες είναι οι εξής:
Πρώτον, ο μόνιμα σε σχετικά υψηλά επίπεδα πυρήνας του πληθωρισμού, ο οποίος οφείλεται σε μακροοικονομικούς παράγοντες που συνδέονται με τους υψηλούς ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ, τους υψηλούς ρυθμούς αύξησης του κόστους παραγωγής και, φυσικά, στις μη ικανοποιητικές συνθήκες ανταγωνισμού σε ορισμένες αγορές. Έτσι, η διαμόρφωση των τιμών επηρεάζεται δυσμενώς και από την εκμετάλλευση από επιχειρήσεις της δεσπόζουσας θέσης τους στην αγορά και από τις εναρμονισμένες πρακτικές ή συμπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων, οι οποίες είναι ακριβώς ζητήματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα της Επιτροπής Ανταγωνισμού, της οποίας πρόεδρος είναι ο κ. Ζησιμόπουλος. Εννοείται ότι στους μακροοικονομικούς παράγοντες, που ενισχύουν τον πυρήνα του πληθωρισμού, συμπεριλαμβάνονται και η φορολογική και η τιμολογιακή πολιτική (αύξηση κυρίως έμμεσων φόρων και αύξηση τιμολογίων δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων, που διαχέεται ως «λαδιά» στην παραγωγή και τις υπηρεσίες). Η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι οι υπηρεσίες, τα επεξεργασμένα είδη διατροφής και τα βιομηχανικά αγαθά χωρίς τις τιμές ενέργειας, κάνουν τη μεγάλη διαφορά του πυρήνα του πληθωρισμού στην Ελλάδα και τη ζώνη του ευρώ και συμβάλλουν στη σημαντική απόκλιση από τον αντίστοιχο εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή.
Δεύτερον, οι εξωγενείς παράγοντες και η αδυναμία τιθάσευσής τους από την οικονομική πολιτική δημιουργεί μιαν «αντάρα» στην αγορά. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια ο σημαντικότερος δυσμενής αυτός εξωγενής παράγοντας που επηρεάζει ανοδικά τον πληθωρισμό και τροφοδοτεί την ακρίβεια είναι οι διεθνείς τιμές – ρεκόρ του πετρελαίου. Η επίπτωση των διεθνών αυτών τιμών πετρελαίου στον ελληνικό πληθωρισμό ήταν και είναι σαφώς υψηλότερη από την αντίστοιχη στη ζώνη του ευρώ, εξαιτίας της υψηλότερης εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας από το πετρέλαιο. Η επίπτωση αυτή, σε ορισμένους μήνες, ξεπέρασε τη μια εκατοστιαία μονάδα! Ευτυχώς όμως ότι τα ίδια χρόνια υπάρχει και ο εξωγενής παράγοντας της συναλλαγματικής ισοτιμίας ευρώ – δολαρίου, ο οποίος συμβάλλει στη συγκράτηση της ανόδου του γενικού επιπέδου των τιμών καταναλωτή!
Τρίτον, η επιτάχυνση του κόστους εργασίας, καθώς και η σύγκλιση του επιπέδου των τιμών και των εισοδημάτων στην Ελλάδα προς τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ είναι επίσης παράγοντες που προσδιορίζουν τον πληθωρισμό, αλλά από την άλλη μεριά (ουδέν κακόν αμιγές καλού) καταδεικνύουν και την πορεία προς την πραγματική σύγκλιση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τέταρτον, η υπερβάλλουσα ζήτηση στην οικονομία, η οποία προκαλείται από την ανάκαμψη των επενδύσεων (καλό αυτό!), αλλά και τον ρυθμό ανόδου της ιδιωτικής κατανάλωσης (κι αυτό καλό, όταν δεν στηρίζεται σε υπερβολικό δανεισμό) επηρεάζει δυσμενώς τον πληθωρισμό.
Είναι, πάντως, εκπληκτική η διαπίστωση ότι οι πληθωριστικές πιέσεις εντείνονται και σε μια περίοδο κατά την οποία σημειώνεται σημαντική μείωση του δημόσιου ελλείμματος, η οποία κανονικά θα έπρεπε να είχε συμβάλει, μαζί με τη συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ – δολαρίου, σε κάποιο βαθμό στη συγκράτηση του πληθωρισμού.