Με δύο πρόσωπα ο Καραμανλής

Πόσω μάλλον που κάθε εναλλακτική λύση (ανασχηματισμός κ.ά.) φαντάζει αυτήν την ώρα ημίμετρο, χωρίς να προσφέρει καμιά προοπτική ανάκαμψης. Όσο κι αν από το Μέγαρο Μαξίμου ξορκίζουν το ενδεχόμενο αυτό (το διέψευσε ο ίδιος ο Κ. Καραμανλής μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας), σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, το θέμα έχει συζητηθεί σε κλειστές συσκέψεις υπό τον πρωθυπουργό (και μάλιστα έχει γίνει και λόγος ακόμη και για την ημερομηνία: Κυριακή 9 Μαρτίου!), ενώ τη λύση των πρόωρων εκλογών φαίνεται να προκρίνουν αρκετά στελέχη τα οποία ανησυχούν βαθύτατα με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Κυβερνητικοί παράγοντες επισημαίνουν ότι η προσφυγή στις κάλπες θα αλλάξει άρδην το κλίμα, αν και αναγνωρίζουν ότι είναι ισχνές οι πιθανότητες αυτοδυναμίας. Με βάση τα σημερινά δεδομένα (όπως αποτυπώνονται στις δημοσκοπήσεις) η Νέα Δημοκρατία θα είναι πρώτο κόμμα, έστω κι αν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει το μαγικό ποσοστό 41,8%. Σʼ αυτήν την περίπτωση ο κ. Καραμανλής θα αρνηθεί να συνεργαστεί με τον ΛΑΟΣ και καθόσον τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν θα καταφέρουν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας (το ΚΚΕ έχει αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο), η χώρα θα οδηγηθεί εκ νέου σε εκλογές. Αυτήν τη φορά, με τον νέο εκλογικό νόμο που ψήφισε πρόσφατα η κυβέρνηση, βάσει του οποίου το πρώτο κόμμα κατακτά την αυτοδυναμία με ένα ποσοστά εκεί κοντά στο 39,7%.

Στελέχη της παράταξης εκτιμούν ότι η Νέα Δημοκρατία, όσο σημαντική κι αν είναι η φθορά, θα καταφέρει να διατηρήσει τις δυνάμεις της, αφενός διότι το ΠΑΣΟΚ θα αργήσει πολύ ακόμη να ανασυγκροτηθεί ούτως ώστε να αποτελεί εναλλακτική λύση, αφετέρου γιατί ο ελληνικός λαός –μετά την εμπειρία του 1989-1990– δεν θα θελήσει να πάει και σε τρίτη εκλογική αναμέτρηση σε διάστημα ολίγων μηνών. Όσοι υποστηρίζουν ότι σε περίπτωση πρόωρων εκλογών το ΠΑΣΟΚ θα βρεθεί απροετοίμαστο… δικαιώθηκαν από τον πανικό που προκλήθηκε τα προηγούμενα 24ωρα στη Χαρ. Τρικούπη. Έγιναν συσκέψεις, βγήκε κι ο Φ. Πετσάλνικος ο οποίος, ερμηνεύοντας το Σύνταγμα, έλεγε ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να πάει τώρα σε πρόωρες εκλογές. Όσο για τον λόγο που πρέπει να επικαλεστεί ο πρωθυπουργός για να προσφύγει σε πρόωρες εκλογές, πολιτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι με άνεση θα μπορέσει να προβάλει τις εξελίξεις στα εθνικά θέματα (Σκοπιανό), άλλωστε και τον περασμένο Σεπτέμβριο επικαλέστηκε τη σύνταξη του νέου προϋπολογισμού, άσχετα αν δεν έπεισε κανέναν.

Ιανός ο πρωθυπουργός…

Είναι γεγονός πάντως ότι σύμφωνα με το Σύνταγμα δεν μπορεί να ζητήσει η κυβέρνηση προσφυγή σε πρόωρες εκλογές αν δεν περάσει ένας χρόνος από τις προηγούμενες και όχι βέβαια για τον ίδιο λόγο. Και στην περίπτωση που οι κάλπες στηθούν πριν συμπληρωθούν 18 μήνες, θα γίνουν με λίστα, που μάλλον δεν συμφέρει κανένα κόμμα, αφού οι υποψήφιοι δεν θα έχουν κανέναν λόγο να τρέξουν… μια και δεν θα κινδυνεύουν από τους επόμενους…

Ερωτηματικά και σχόλια, στο μεταξύ, εξακολουθούν να προκαλούν στα πολιτικά «πηγαδάκια» τα δύο πρόσωπα που παρουσιάζει ο Κ. Καραμανλής κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Ενώ στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής εμφανίζεται «σκληρός παίκτης», αναλαμβάνει «ρίσκα», τολμάει ρήξεις, στα εσωτερικά παρουσιάζεται αδύναμος, αμήχανος και δυσκολεύεται να πάρει αποφάσεις. Πολιτικοί παράγοντες που δεν προέρχονται από τον ευρύτερο χώρο της Κεντροδεξιάς διατυπώνουν την απορία: «Πώς είναι δυνατόν ο Καραμανλής να υπογράφει συμφωνίες κορυφής με τον Πούτιν, δυσαρεστώντας τις ΗΠΑ και την ίδια ώρα διστάζει να στείλει σπίτι του τον Κλαδά ή τον Κουκοδήμο;». Οι ίδιοι παράγοντες παρατηρούν ότι ο κ. Καραμανλής πήγε στην Άγκυρα, προέβαλε με σθένος τις ελληνικές θέσεις υπερβαίνοντας «συμβιβαστικές θέσεις» που είχε διατυπώσει ως πρωθυπουργός ο Κ. Σημίτης (περί συνοριακών διαφορών), αλλά όταν πρόκειται να χειρισθεί ένα ενδοκυβερνητικό ζήτημα καθυστερεί να πάρει αποφάσεις, η υπόθεση οδηγείται σε τέλμα, με πολλές παρενέργειες κάθε φορά. Είναι κοινό μυστικό μεταξύ των υπουργών ότι επιθυμεί διακαώς να ασχολείται με θέματα εξωτερικής πολιτικής, αλλά δεν παρουσιάζει την ίδια διάθεση όταν πρέπει να ασχοληθεί με θέματα διαχείρισης.

Μάλιστα, παράγοντες που έζησαν από κοντά τον Α. Παπανδρέου διακρίνουν ομοιότητες με τον Κ. Καραμανλή στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής και υπενθυμίζουν μια αποστροφή της Μ. Θάτσερ για τον αείμνηστο ότι «δεν τον συμπάθησα ποτέ, αλλά πάντα κάτι έπαιρνε για τη χώρα του». Παράλληλα, από πολιτικούς παρατηρητές υπογραμμίζεται η «αστοχία» του πρωθυπουργού στην επιλογή των προσώπων, κυρίως δε αυτών που συγκροτούν το στενό επιτελείο του. «Εμπιστεύεται άτομα που δεν έχουν τις απαιτούμενες ικανότητες και στην πορεία αποδεικνύονται κατώτερα των περιστάσεων», λένε χαρακτηριστικά. Παρατήρηση που δεν απέχει από την πραγματικότητα, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι τα μεγαλύτερα προβλήματα (που προκάλεσαν πολιτικό κόστος) δεν προέκυψαν από την εφαρμογή πολιτικών ή επιλογές του κ. Καραμανλή, αλλά από λάθη υπουργών, «περίεργες αποφάσεις» κρατικών λειτουργών και απανωτές «γκάφες» βουλευτών και κομματικών στελεχών.

Είναι γεγονός ότι στις αρχές της πρώτης θητείας του ο κ. Καραμανλής είχε δημιουργήσει προσδοκίες ότι θα συγκρουστεί με τα συμφέροντα στο εσωτερικό, αλλά σταδιακά άμβλυνε τη στάση του, γεγονός που αποδόθηκε στην απειρία του και στις δυσκολίες που συνάντησε στην αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων που βρήκε η κυβέρνηση. Ωστόσο, τώρα, στη δεύτερη θητεία του, δεν δείχνει διατεθειμένος για μεγάλες συγκρούσεις, που σημαίνει ότι είτε έχει συμβιβαστεί με την ιδέα της απλής διαχείρισης προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία είτε λειτουργεί υπό το βάρος πιέσεων από οικονομικούς παράγοντες και εκδοτικά συμφέροντα που επιχειρούν να ελέγξουν τις εξελίξεις και να τις στρέψουν προς όφελός τους. Κι αν ο πρωθυπουργός δεν συγκρούστηκε στη διάρκεια της πρώτης θητείας του που είχε 165 βουλευτές, δείχνει σχετικά απίθανο να το κάνει τώρα με 152 που, μετά την ανεξαρτητοποίηση του Κ. Κουκοδήμου, έγιναν 151.

«Παίρνει κεφάλια»

Μέσα σʼ αυτό το ζοφερό πολιτικό κλίμα με στενούς συνεργάτες του πρωθυπουργού να βρίσκονται στη δίνη των γεγονότων δεχόμενοι «πυρά» και μέσα από την κυβερνητική παράταξη, ανακυκλώνονται πληροφορίες και φήμες για σαρωτικές αλλαγές στο ευρύτερο επιτελείο του Μεγάρου Μάξιμου. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο κ. Καραμανλής φέρεται αποφασισμένος να απομακρύνει πρόσωπα που μέχρι σήμερα χαρακτηρίζονται «δικοί του