Μέχρι και 35% χάνουν τα «εγκλωβισμένα» Ταμεία!
Tην ώρα που η κυβέρνηση σχεδιάζει επώδυνα μέτρα για την επίλυση του Ασφαλιστικού αποδεικνύεται περίτρανα ότι για να δανεισθεί το Δημόσιο με χαμηλό κόστος και να επωφεληθούν επιτήδειοι, αποσπώντας τεράστιες (νόμιμες ή παράνομες…) προμήθειες, τα Ταμεία έχουν φορτωθεί με «τοξικά» χαρτιά αξίας εκατοντάδων εκατ. ευρώ, που «ροκανίζουν» την κινητή περιουσία τους.
Μπορεί ήδη η JP Morgan, η Proton Bank και η Marfin Bank να έχουν επιστρέψει κεφάλαια άνω των 560 εκατ. ευρώ σε Ταμεία που αγόρασαν δομημένα, ώστε να περιορισθούν οι «παρενέργειες» του σκανδάλου των ομολόγων, αλλά η έρευνα του «Π» αποδεικνύει ότι άλλα ασφαλιστικά ταμεία εξακολουθούν να έχουν δεσμευμένα σε δομημένα ομόλογα περίπου 800 εκατ. ευρώ και να υφίστανται βαρύτατες απώλειες. Σύμφωνα με στοιχεία που αντλήσαμε από την πλατφόρμα συναλλαγών του Reuters:
1. Το ομόλογο με κωδικό (ISIN) XS0223870907 «κοσμεί» τα χαρτοφυλάκια τεσσάρων Ταμείων (ΤΣΑΥ, ΤΕΑ Πρατηριούχων Υγρών Καυσίμων, Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, ΤΕΑΥΕΤ). Το κουπόνι του, με βάση τη μαθηματική φόρμουλα υπολογισμού του, είχε πέσει στο 0,990%, δηλαδή ουσιαστικά με τα σημερινά δεδομένα η απόδοσή του έχει εκμηδενισθεί! Έτσι, το εύρος τιμών προσφοράς και ζήτησης (bid-ask) του ομολόγου ήταν 62,75-69, δηλαδή αν κάποιο Ταμείο επιδιώξει να το ρευστοποιήσει για να καλύψει κάποια ανάγκη, θα εγγράψει ζημία της τάξεως του 30-35%! Σημειώνεται ότι το ομόλογο είχε εκδοθεί με αναδόχους τις τράπεζες Alpha και Deutsche Bank και το Δημόσιο άντλησε 250 εκατ. ευρώ.
2. Το ομόλογο με (ISIN) XS0224227313, που είχαν εκδώσει για το Δημόσιο οι τράπεζες HSBC και Morgan Stanley (αντλήθηκαν επίσης 250 εκατ. ευρώ από ασφαλιστικά ταμεία) βρίσκεται σήμερα στα χαρτοφυλάκια του ΤΣΑΥ, του ΤΑΡΠ-ΟΤΕ και του ΤΕΑΥΕΤ. Η τιμή προσφοράς του τίτλου ήταν 71,73, ενώ δεν υπήρχε τιμή ζήτησης, δηλαδή έχει χάσει γύρω στο 30% της αρχικής του αξίας που πληρώθηκε από τα Ταμεία. Η απόδοσή του, με βάση τον μαθηματικό τύπο, ήταν ακόμη χειρότερη από το προηγούμενο, μόλις 0,628%!
Σημειώνεται ότι αυτά τα εφιαλτικά στοιχεία αφορούν δύο δομημένα που εκδόθηκαν από το 2005 και ήδη έχει εξαντληθεί η περίοδος που προσέφεραν υψηλό και εγγυημένο επιτόκιο και τώρα η απόδοσή τους υπολογίζεται με μαθηματικό τύπο. Άλλα τρία μεταγενέστερα ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους επτά Ταμεία (ΤΣΑΥ, Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων, ΤΕΑΥΕΤ ΤΑΠ-ΟΤΕ, ETEX, ΤΑΠΑΕ «Η Εθνική», ΤΕΑΠΟΖΟ, ΤΑΡΠ-ΟΤΕ) διανύουν την αρχική τους περίοδο υψηλών αποδόσεων (5-6%). Για τους τίτλους αυτούς δεν δίνει τιμές το Reuters (ένδειξη ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον για συναλλαγές), με εξαίρεση ένα μόνο ομόλογο που φαίνεται να έχει χάσει το 10% της αρχικής του αξίας.
Όλα τα παραπάνω ομόλογα έχουν εκδοθεί για λογαριασμό του Δημοσίου από σημαντικές ξένες και ελληνικές τράπεζες (Morgan Stanley, Deutsche Bank, BNP Paribas, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Alpha), που εξασφάλισαν σημαντικές προμήθειες, μέσω των συμφωνιών swap με το Δημόσιο οι οποίες συνοδεύουν όλους τους τίτλους. Το ίδιο το Δημόσιο εξασφάλισε αφύσικα χαμηλό κόστος δανεισμού (χαμηλότερο από το διατραπεζικό επιτόκιο Euribor σε όλες τις περιπτώσεις), ενώ ο μεγάλος χαμένος τελικά ήταν τα ασφαλιστικά ταμεία, που έμειναν με… τον μουτζούρη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμη και μετά την τελευταία νομοθετική ρύθμιση Μαγγίνα για τη διαχείριση της περιουσίας των Ταμείων, το θέμα των δομημένων ομολόγων και της καταγραφής τους στην περιουσία των ασφαλιστικών οργανισμών έχει μείνει «σκοτεινό». Οι τίτλοι αυτοί είναι οι μόνοι που εγγράφονται στα βιβλία των Ταμείων με βάση το κόστος κτήσεώς τους και όχι με βάση τις τρέχουσες (πολύ χαμηλότερες…) αποτιμήσεις τους, όπως γίνεται με όλα τα άλλα στοιχεία της κινητής περιουσίας των Ταμείων. Έτσι, στην πραγματικότητα «φουσκώνονται» τεχνητά οι περιουσίες των Ταμείων, ενώ στην πραγματικότητα έχουν στα συρτάρια τους χαρτιά με πολύ χαμηλές τρέχουσες αξίες.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η πιστωτική κρίση που ανέβασε κατακόρυφα τα βραχυχρόνια επιτόκια έχει επηρεάσει αρνητικά την αξία των δομημένων ομολόγων. Σε κάθε περίπτωση, όμως, και ανεξάρτητα από την εξέλιξη των επιτοκίων στο μέλλον, θεωρείται βέβαιο ότι τα Ταμεία που έχουν στην κατοχή τους δομημένα ομόλογα θα μείνουν εγκλωβισμένα στις επενδύσεις αυτές ως τη λήξη τους, αφού είναι απίθανο να καταφέρουν να τα ρευστοποιήσουν χωρίς σοβαρές ζημίες…