Κτύπημα Ρεν κάτω από τη μέση
Ο κ. Ρεν σε σχετική ερώτηση του κύπριου ευρωβουλευτή Μάριου Ματσάκη για το καθεστώς των κατεχόμενων λιμανιών της Κυπριακής Δημοκρατίας, απάντησε ότι, μπορεί μεν η κυπριακή κυβέρνηση να τα έκλεισε μετά το ʼ74 ως κυρίαρχο κράτος που είναι, όμως η γνώμη της Επιτροπής, εξ ονόματος της οποίας μιλά ο κ. Ρεν, είναι η εξής: Με βάση τις αρχές του διεθνούς δικαίου «τα λιμάνια στον βορρά» δεν είναι παράνομα! Μπορούν, όπως τονίζεται στην απάντηση, τα πλοία να εισέρχονται και να εξέρχονται «στα λιμάνια του βορρά».
Χωρίς πρόβλημα
Ο κ. Ρεν ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει εμπάργκο με βάση τις αρχές του διεθνούς δικαίου, αλλά με βάση τις αποφάσεις της κυπριακής κυβέρνησης. Επιχείρησε, δηλαδή, να δώσει το μήνυμα ότι τα λιμάνια της κατεχόμενης Κύπρου μπορούν να χρησιμοποιούνται χωρίς πρόβλημα.
Η αντίθεση
Η γνώμη του κ. Ρεν είναι άκρως αντίθετη με εκείνην του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και των νομικών του υπηρεσιών. Σε παρόμοιο με του κ. Ματσάκη ερώτημα, που ετέθη από τον βρετανό ευρωβουλευτή Ρόμπερτ Έβανς για το καθεστώς των πτήσεων από και προς το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου, καθώς και για το καθεστώς των λιμανιών και των αεροδρομίων στα κατεχόμενα, η απάντηση της πορτογαλικής Προεδρίας, που δόθηκε στις 14 Νοεμβρίου του 2007, ήταν η ακόλουθη: Η Κυπριακή Δημοκρατία στο πλαίσιο της άσκησης των κυριαρχικών της εξουσιών έκλεισε τα κατεχόμενα λιμάνια της και επί τούτου προσθέτει ότι: «Χωρίς την απαραίτητη εξουσιοδότηση των αρμόδιων αρχών της Κυπριακής Δημοκρατίας η λειτουργία των λιμανιών και των αεροδρομίων στα κατεχόμενα είναι, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, παράνομη». (Εδώ αναφέρεται ρητώς στη Συνθήκη του Σικάγου).
Κυβέρνηση και… 133
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της κυπριακής κυβέρνησης Βασίλη Πάλμα, η γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το θέμα των κατεχόμενων λιμανιών της Κύπρου είναι εναρμονισμένη με τη θέση της Επιτροπής στο θέμα του «απευθείας εμπορίου». Γιʼ αυτό το θέμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η νομική της υπηρεσία υποστήριξαν ότι για τον σχετικό κανονισμό έπρεπε να χρησιμοποιηθεί το άρθρο 133 που αναφέρεται σε τρία υπό ένταξη κράτη ή περιοχές. Δηλαδή, εάν γινόταν δεκτή η θέση της Επιτροπής, τα κατεχόμενα θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι είναι μια τρίτη επαρχία ή οντότητα εκτός Κυπριακής Δημοκρατίας. Με τη θέση της νομικής υπηρεσίας της Επιτροπής διαφώνησε η νομική υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία δικαίωσε την Κυπριακή Δημοκρατία, διότι καθιστά σαφές ότι με βάση το πρωτόκολλο 10 εντάχθηκε ολόκληρη η Κύπρος στην ΕΕ. Συνεπώς, κακώς γίνεται εισήγηση για χρήση του άρθρου 133.
Από τον Νοέμβριο
Η ερώτηση Ματσάκη είχε τεθεί τον Οκτώβριο. Με βάση τους κανονισμούς το αργότερο που θα μπορούσε να δοθεί απάντηση ήταν οι αρχές Δεκεμβρίου. Τελικώς, καθυστέρησε… και βγήκε στον αέρα λίγο πριν από τις εκλογές. Η καθυστέρηση και η έκδοσή της έγινε στο αποκορύφωμα του προεκλογικού αγώνα και δικαίως υπάρχουν υποψίες ότι είναι ενταγμένη στη φιλοτουρκική πολιτική των επιτελείων του κ. Ρεν, με στόχο να κτυπηθεί η υποψηφιότητα Τ. Παπαδόπουλου.