Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1 Ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ (FED) Μπεν Μπερνάνκι σε ομιλία του την Πέμπτη 10/1/2008 προανήγγειλε και νέες μειώσεις των αμερικανικών επιτοκίων για να διασωθεί η αμερικανική οικονομία από την ύφεση. Και τόνισε ότι είναι γεγονός η ραγδαία μείωση των ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας του. Οι αλόγιστες επενδύσεις έφεραν ρήγματα στο αμερικανικό τραπεζικό σύστημα. Οι τράπεζες κλυδωνίζονται από τις ζημιές στις χορηγήσεις δανείων σε αφερέγγυους δανειολήπτες για την αγορά κατοικίας και η συρρίκνωση της οικοδομικής δραστηριότητας απειλεί τώρα σοβαρά πολλούς κλάδους της αμερικανικής βιομηχανίας που συνδέονται με την κατασκευή της οικοδομής. Έτσι αρχίζει να ξετυλίγεται το κουβάρι μιας γενικότερης ύφεσης, στην οποία συμβάλλουν και οι αλόγιστες επενδύσεις στις «φούσκες» που διαφημίζουν οι εξυπνάκηδες της χρηματοπιστωτικής αγοράς, με τα «κερδοφόρα» προϊόντα της. Τώρα η χρηματοπιστωτική αγορά των ΗΠΑ (η περίφημη Wall Street) αρχίζει να αισθάνεται έντονα τους κραδασμούς που ακούγονται από την απειλή της ύφεσης. Με τα δεδομένα αυτά η μέχρι πρότινος ισχυρότερη οικονομία της Δύσης, το καταφύγιο προστασίας των πάσης φύσεως κεφαλαίων, το προπύργιο του καπιταλισμού απειλείται με σοβαρή ύφεση, που ασφαλώς θα προκαλέσει και σημαντική εξασθένηση της… γοητείας του δολαρίου ως επενδυτικού χρήματος. Προσοχή λοιπόν.
2 Στον αντίποδα τώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) άφησε αμετάβλητα τα ευρωπαϊκά επιτόκια της Ευρωζώνης στο 4% και το ίδιο έπραξε και η Κεντρική Τράπεζα της Βρετανίας (5,5%), δείχνοντας ότι η Ευρώπη αψηφά τον κίνδυνο από τις πληθωριστικές πιέσεις, που άρχισε να γίνεται πλέον ορατός. Και στην Ελλάδα εξαιρετικά πιεστικός. Ωστόσο, μια αύξηση των ευρωεπιτοκίων υπολογίζεται ότι θα επιφέρει επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Ευρώπη. Επειδή η διοίκηση της ΕΚΤ έχει αναγάγει τη συγκράτηση του πληθωρισμού σαν κύριο στόχο της αδιαφορώντας για την ανάπτυξη, ο πρόεδρός της Ζαν Κλοντ Τρισέ δήλωσε προ ημερών ότι η τράπεζα θα λάβει όλα τα απαιτούμενα προληπτικά μέτρα για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων, ενώ παράλληλα δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να πραγματοποιήσει και άλλες «ενέσεις ρευστότητας» στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και στις χρηματαγορές για τη στήριξή τους. Πραγματικά η ΕΚΤ βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Η νομισματική πολιτική της πιέζεται ισχυρά. Η ανάπτυξη απαιτεί χαμηλά επιτόκια και πιστωτική επέκταση και το ίδιο και η στήριξη της ελαφρόμυαλης χρηματοπιστωτικής αγοράς. Αντιθέτως, οι διαφαινόμενες πληθωριστικές πιέσεις απαιτούν αύξηση των επιτοκίων. Τι θα κάνει τώρα ο κ. Τρισέ και οι συνεργάτες του; Καθώς φαίνεται, απλώς θα περιμένουν τις εξελίξεις στη δύσκολη φάση της οικονομίας που περνάμε. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της άφρονης πολιτικής των ΗΠΑ.
3Πάντως όλα δείχνουν ότι οι αβεβαιότητες της φετινής χρονιάς γύρω από τις εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία θα προκαλέσουν σίγουρα αύξηση των επιτοκίων στις τραπεζικές χορηγήσεις δανείων. Κι αυτό θα πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπόψη τους και οι έλληνες δανειολήπτες (επιχειρήσεις και νοικοκυριά). Οι αναλυτές της χρηματοπιστωτικής αγοράς υπολογίζουν ότι κατά τη διάρκεια του α΄ εξαμήνου του 2008 η διοίκηση της ΕΚΤ θα διατηρήσει σταθερό το βασικό ευρωεπιτόκιο, εν αναμονή των εξελίξεων. Όμως οι τράπεζες της Ευρωζώνης (με πρώτες και καλύτερες όπως πάντα τις ελληνικές) δεν θα ευθυγραμμιστούν με αυτήν την πολιτική της ΕΚΤ. Θα αυξήσουν σύντομα τα επιτόκια χορηγήσεων. Ο «Economist» σε σχετικό άρθρο του της περασμένης εβδομάδας προβλέπει ότι «σε ό,τι αφορά τη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ τα πάντα θα εξαρτηθούν από την ικανότητα της οικονομίας (της Ευρωζώνης) να ανταποκριθεί στη δυσλειτουργία της πιστωτικής αγοράς και στη συσσωρευόμενη απαισιοδοξία σχετικά με την οικονομική κατάσταση των ΗΠΑ». Αν είστε υποψήφιοι δανειολήπτες, πρέπει να σκεφτείτε σοβαρά όλα τα παραπάνω και να προβληματιστείτε, καθώς όλα δείχνουν ότι οι τράπεζες φαίνεται ότι θα αξιοποιήσουν κερδοσκοπικά τις αβεβαιότητες που εγκυμονεί το 2008 και ανεξάρτητα από τις όποιες αποφάσεις της ΕΚΤ. Μην επαναπαύεστε ότι οι τράπεζες έχουν τη «δική μας έγνοια» για το ύψος των επιτοκίων χορηγήσεων. Όλη τους η έγνοια είναι η κερδοφορία η δική τους.