Προβάδισμα της Χίλαρι Κλίντον αφού προηγουμένως τρόμαξε…

Το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται, φυσικά, στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών, καθώς η φθορά των Ρεπουμπλικάνων, λόγω της πολιτικής του Μπους, μειώνει στο ελάχιστο τις πιθανότητες για μια νέα τους νίκη τον προσεχή Νοέμβριο, ενώ καθιστά ταυτόχρονα πολύ πιθανή, αν όχι σχεδόν βέβαιη, την υπερίσχυση των Δημοκρατικών.

Παρ’ όλα αυτά είναι τόσο αποκλίνουσες οι θέσεις των υποψηφίων των Δημοκρατικών, ώστε το μέγεθος της αλλαγής που θα επέλθει με την αποχώρηση του Μπους από τον Λευκό Οίκο δεν μπορεί να προδικαστεί με βεβαιότητα. Πριν δούμε πού υπάρχουν αποκλίσεις και ποια σημεία αποτελούν κοινό τους τόπο, αξίζει να δούμε τους βασικούς υποψηφίους των Δημοκρατικών, μένοντας σε αυτούς που έχουν σοβαρές πιθανότητες να εκλεγούν. Πρώτη στη λίστα των υποψηφίων και αδιαμφισβήτητο φαβορί είναι η Χίλαρι Κλίντον, που φιλοδοξεί να γίνει η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος των ΗΠΑ, δεύτερος ο Μπάρακ Ομπάμα, που φιλοδοξεί να γίνει ο πρώτος μαύρος Πρόεδρος των ΗΠΑ, και τέλος ο Τζον Έντουαρντς, που ήταν υποψήφιος αντιπρόεδρος του Τζον Κέρι στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές και χωρίς αμφιβολία εκφράζει τις πιο ριζοσπαστικές θέσεις απ’ όλους τους υποψηφίους, σε βαθμό τέτοιο ώστε το αμερικανικό περιοδικό «Τάιμ» να τον χαρακτηρίζει ειρωνικά «ήρωα της εργατικής τάξης». Το πολιτικό του προφίλ συγκροτείται από ευθείες επιθέσεις στα λόμπι της Ουάσινγκτον και τις οικονομικές πολιτικές του Μπους, με αποτέλεσμα σύσσωμα τα σημαντικότερα εργατικά συνδικάτα να υποστηρίζουν την υποψηφιότητά του. Αυτό το γεγονός ωστόσο δεν στάθηκε ικανό να του δώσει την πρωτιά ούτε στις προκριματικές εκλογές που έγιναν στην Αϊόβα στις 3 Ιανουαρίου, όπου εκλέχτηκε δεύτερος, ούτε στο Νιου Χαμσάιρ την περασμένη Τρίτη 8 Ιανουαρίου, όπου πήρε την τρίτη θέση, με σημαντικότατη μάλιστα διαφορά από τους δύο άλλους, καθώς συγκέντρωσε 17% έναντι 36%, που συγκέντρωσε ο Ομπάμα, και 39%, που συγκέντρωσε η πρώην πρώτη κυρία των ΗΠΑ.

ξ

Έντουαρντς, ο αριστερός

Οι εκλογές που έγιναν στο Νιου Χαμσάιρ την Τρίτη αποτέλεσαν ωστόσο ψυχρολουσία και για τον Μπάρακ Ομπάμα και όχι μόνο για τον Έντουαρντς, που λόγω των ριζοσπαστικών του θέσεων δεν έχει σοβαρές ελπίδες να κερδίσει το χρίσμα. Τα σχετικώς μικρά ποσά που έχει συγκεντρώσει ως τώρα από δωρητές ο Έντουαρντς (12,4 εκατ. δολάρια έναντι 36 εκατ. του Ομπάμα και 50 εκατ. της Κλίντον) βεβαιώνουν ότι δεν θα αντέξει τον ανταγωνισμό στο πεδίο των τηλεοπτικών διαφημίσεων, για παράδειγμα, όπου η δημοκρατία κλείνει χωρίς ντροπές το μάτι σε όσους έχουν περισσότερα χρήματα. Το Νιου Χαμσάιρ λοιπόν αποτέλεσε έκπληξη για τους οπαδούς του Ομπάμα, επειδή είδαν την άνετη πρωτιά που κέρδισε στην Αϊόβα, παρότι οι μαύροι αντιπροσωπεύουν λιγότερο από 2% του ντόπιου πληθυσμού, να μετατρέπεται σε ήττα στο Νιου Χαμσάιρ, έστω και με μια οριακή διαφορά από την Κλίντον. Η νίκη του στην πρώτη προκριματική αναμέτρηση δεν θα είχε επιτευχθεί αν η Κλίντον εντελώς συνειδητά δεν είχε αδιαφορήσει για την Αϊόβα, επιλέγοντας να συγκεντρώσει τις προσπάθειες του προσωπικού της και τα χρήματα των δωρητών της στις επόμενες προκριματικές αναμετρήσεις. Η μικρή μεσοδυτική αυτή πολιτεία άλλωστε δεν συγκεντρώνει παρά το 2,5% του αμερικανικού πληθυσμού, ενώ ποτέ τα αποτελέσματά της δεν έκριναν τις προεδρικές εκλογές, παρότι από εκεί εκ παραδόσεως ξεκινούν οι προκριματικές αναμετρήσεις. Ούτε ο Ρέιγκαν το 1980, ούτε ο πατέρας Μπους το 1988, ούτε ο Κλίντον το 1992 τα πήγαν καλά στην Αϊόβα. Το ίδιο μάλιστα ισχύει και για τους Ρεπουμπλικάνους. Το βεβαιώνει ο τερματισμός στην έκτη θέση του φαβορί τους Ρούντι Τζουλιάνι (πρώην δήμαρχου της Νέας Υόρκης και αρχιτέκτονα της βαρβαρότητας που γέννησε το δόγμα της «μηδενικής ανοχής», βάσει του οποίου όποιος κλέβει ένα κομμάτι πίτσα τιμωρείται το ίδιο σκληρά με όποιον κλέβει τράπεζα χωρίς ποτέ να εξετάζονται τα κοινωνικά αίτια της πράξης), ως αποτέλεσμα της υποτίμησης που έδειξε κι αυτός για την Αϊόβα. Η Χίλαρι Κλίντον ανάλογη υποτίμηση μάλιστα είχε επιδείξει αρχικά και για το Νιου Χαμσάιρ, για να αναγκαστεί κυριολεκτικά στο παρά πέντε να αναθεωρήσει τακτική, φοβούμενη μια χιονοστιβάδα επιτυχιών του Ομπάμα που θα άλλαζε εις βάρος της τις μέχρι τώρα προβλέψεις.

ξ

Στο νήμα η διαφορά

Κλίντον – Ομπάμα

Η μικρή διαφορά Χίλαρι Κλίντον – Μπάρακ

Ομπάμα στο Νιου Χαμσάιρ (παρά μάλιστα το γεγονός ότι η Κλίντον ασχολήθηκε την τελευταία στιγμή) δεν απέχει καθόλου από τη διαφορά στα εθνικά τους ποσοστά, όπως αυτά αποτυπώνονται σε δημοσκοπήσεις εθνικής εμβέλειας, προδιαγράφοντας για τις επόμενες εβδομάδες μια σφοδρή αντιπαράθεση ανάμεσα στους δύο υποψήφιους.

Ο Μπάρακ Ομπάμα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αποτελεί την έκπληξη των αμερικανικών προκριματικών εκλογών. Ο απεσταλμένος της ισπανικής εφημερίδας «Ελ Παΐς» στο Νιου Χαμσάιρ δεν μπορούσε να κρύψει τον θαυμασμό του την Τρίτη όταν έγραφε ότι «μπορεί να βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα πολιτική πραγματικότητα σε αυτήν τη χώρα. Κατά σημαντικό μέρος αυτό οφείλεται, χωρίς αμφιβολία, στον Μπάρακ Ομπάμα. Οποιαδήποτε κι αν είναι η τύχη της υποψηφιότητάς του στο κόμμα, από τώρα η παρουσία του αφροαμερικανού υποψήφιου σε αυτήν την εκστρατεία έχει ανανεώσει την πολιτική ζωή των ΗΠΑ. Η εκλογική κινητοποίηση είναι μια απόδειξη. Ο ενθουσιασμός των συνοδών του επίσης. Το παραδέχονται ακόμη και οι δημοκρατικοί και ρεπουμπλικάνοι ανταγωνιστές του», έγραφε στην ανταπόκρισή του, εμφανώς γοητευμένος από την επικοινωνιακή ικανότητα του Ομπάμα. Για το γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ» αποτελεί τον «ήρωα της Ευρώπης», δεδομένων των σχετικά ήπιων θέσεων του για τα διεθνή ζητήματα. Και ήταν αναμενόμενο. Σπουδάζοντας νομικά και πολιτικές επιστήμες και διδάσκοντας στη συνέχεια Συνταγματικό Δίκαιο, δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει την αφοσίωσή του στις συνταγματικές δεσμεύσεις και την αποστροφή του για οποιοδήποτε καθεστώς έκτακτης ανάγκης, όπως αυτό που έχει επιβάλει ο Μπους μετά την 11η Σεπτέμβρη και με πρόσχημα τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. Στα σημαντικότερα θέματα που βρίσκονται στην ατζέντα της αντιπαράθεσης στην Αμερική υιοθετεί θέσεις που κινούνται στον αντίποδα των θέσεων του νεοσυντηρητικών. Αναφέρει πολύ χαρακτηριστικά στο βιβλίο του «Τολμώ να ελπίζω – Σκέψεις για την ανάκτηση του αμερικανικού ονείρου» (Πόλις, 2007): «Εξαγριώνομαι με πολιτικές που ευνοούν τους πλούσιους και ισχυρούς σε βάρος του μέσου Αμερικανού και πιστεύω ότι το κράτος οφείλει να εξασφαλίζει ίσες ευκαιρίες σε όλους. Πιστεύω στη θεωρία της εξέλιξης, στην επιστημονική έρευνα και στο ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι γεγονός. Πιστεύω στην ελευθερία του λόγου -πολιτικώς ορθού ή μη- και διαφωνώ με την πρακτική άσκησης πιέσεων στην κυβέρνηση για την επιβολή οποιωνδήποτε θρησκευτικών απόψεων, των δικών μου συμπεριλαμβανομένων». Και για να μη δημιουργηθούν φόβοι στο αμερικανικό κατεστημένο, λίγες αράδες πιο κάτω διευκρινίζει και τα εξής: «Πιστεύω στην ελεύθερη αγορά, στον ανταγωνισμό και την επιχειρηματικότητα, καθώς και ότι ένας διόλου ευκαταφρόνητος αριθμός κυβερνητικών προγραμμάτων δεν έχουν τα αποτελέσματα που έχουν εξαγγελθεί… Πιστεύω ότι η Αμερική έχει παίξει μάλλον θετικό παρά αρνητικό ρόλο στην παγκόσμια πολιτική σκηνή. Δεν τρέφω ψευδαισθήσεις για τους εχθρούς μας και θαυμάζω το θάρρος και την ικανότητα του στρατού μας». Το «ηρωικό» του προφίλ ξεθωριάζει ακόμη περισσότερο προς το τέλος το βιβλίου, όταν υποστηρίζει ότι «έχουμε το δικαίωμα να αναλάβουμε μονομερή στρατιωτική δράση». Επίσης όταν κατακεραυνώνει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, σε άπταιστη νεοσυντηρητική διάλεκτο, γράφοντας πως είναι «ένα σώμα που από άποψη δομής και κανόνων μοιάζει να έχει κολλήσει στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου» και υποστηρίζοντας στη συνέχεια ότι δεν πρέπει «να ασκεί βέτο στις αποφάσεις μας».

ξ

Νεοσυντηρητικοί πιστοί του Ομπάμα

Γι’ αυτούς πιθανόν τους λόγους ο Μπάρακ

Ομπάμα δεν έχει κερδίσει μόνο όσους ασκούν κριτική από φιλειρηνικές θέσεις ή τα αριστερά στον Μπους, αλλά ακόμη και από ανθρώπους που υπηρέτησαν με πάθος και για μεγάλο χρονικό διάστημα την επέλαση του νεοσυντηρητισμού. Σ’ αυτήν την ομάδα εντάσσεται, για παράδειγμα, ο κυριότερος συγγραφέας των ομιλιών του Μπους την (μαύρη) περίοδο 2001 – 2006, Μάικλ Γκέρσον, ο οποίος σε άρθρο του με τίτλο «Η στιγμή του Ομπάμα», στην «Ουάσινγκτον Ποστ» της Τετάρτης, έπλεκε το εγκώμιο του μαύρου υποψήφιου, εκθειάζοντας τις φιλελεύθερες αρχές του. Η περίπτωση του Γκέρσον δεν ήταν μοναδική, καθώς στο πλευρό του Ομπάμα τάχθηκαν κορυφαίοι νεοσυντηρητικοί σχολιαστές του αμερικανικού Τύπου, ακόμη και ο Καρλ Ρόουβ, το «μυαλό» του Μπους, όπως χαρακτηριζόταν πριν εγκαταλείψει το σκάφος. «Γιατί υποστηρίζουν οι συντηρητικοί;» αναρωτιόταν εύλογα το γερμανικό «Σπίγκελ»: «Θέλουν να δουν τον Ομπάμα να τα καταφέρνει εκεί όπου αυτοί δεν τα κατάφεραν. Δεν είναι μόνον η ανατροπή της μισητής δυναστείας των Κλίντον. Αλλά έχει να κάνει με την επιθυμία να καθαρίσουν μια για πάντα την Αμερική από τα πολιτικά θεμέλια που αντιπροσωπεύουν οι διαδηλώσεις του 1968, η συντριβή του Βιετνάμ και η καταστροφή του Γουότεργκέιτ. Παρά το σκάνδαλο Γουάιτγουοτερ και την υπόθεση Λεβίνσκι, οι αμερικανοί συντηρητικοί ποτέ δεν κατάφεραν να σβήσουν τα περασμένα. Τώρα ελπίζουν πως θα το κάνει γι’ αυτούς ο Ομπάμα»! Φαίνεται λοιπόν ότι η δυναμική του Ομπάμα δεν υποκινείται μόνο από τη διάθεση απαλλαγής του Μπους, αλλά κι από μια σειρά εσωτερικές αντιθέσεις του αμερικανικού κατεστημένου, που αποκαλύπτουν και τις αντιφάσεις του Ομπάμα.

ξ

Η Ολμπράιτ σύμβουλος της Χίλαρι

Παρά όμως την επίθεση που δέχεται για όσα συμβολίζει, η Χίλαρι Κλίντον έχει αναμφισβήτητα την πιο δεξιά πολιτική πλατφόρμα μεταξύ των Δημοκρατικών, καθώς αφήνει πάντα ανοιχτό στις ομιλίες της το ενδεχόμενο εισβολής στο Ιράν (λέγοντας ότι «θα κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει το Ιράν από την απόκτηση πυρηνικών όπλων»), ενώ η στήριξη που της παρέχει το εβραϊκό λόμπι είναι πασιφανής και πολυεπίπεδη, πάντα φυσικά με ανταλλάγματα. Καθόλου τυχαίο δεν είναι πως έχει σύμβουλό της την Μαντλίν Ολμπράιτ!

Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και η Χίλαρι Κλίντον, που εκφράζει για το αμερικανικό κατεστημένο την πιο ομαλή μετάβαση από την

οκταετία του Μπους, συνεπώς την πιο ασφαλή επιλογή, συμφωνεί, όπως όλοι οι υποψήφιοι των Δημοκρατικών, στο κλείσιμο του στρατοπέδου συγκέντρωσης στην αμερικανική βάση του Γκουαντάναμο, στην κατάργηση των έκτακτων στρατοδικείων και στην επαναφορά των εγγυήσεων που παρέχει το κράτος ενάντια στην παρατεταμένη προφυλάκιση υπόπτων. Συνθήκες ικανές για να κλείσουν οριστικά τη ζοφερή εποχή Μπους. Όσο για τα υπόλοιπα, σε λιγότερο από έναν μήνα θα είναι γνωστά…