Οι αποκρατικοποιήσεις βλάπτουν σοβαρά την οικονομία μας

Δεν μας είπε όμως τι είδους θωράκιση διαθέτει η οικονομία μας. Και ακόμη δεν είπε ποιος έφτιαξε τον θώρακα. Όμως μια οικονομία με δημοσιονομικό χάος (πελώριο δημόσιο χρέος και υπερβολικά ελλείμματα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα), με εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών τριπλάσιες από τις εξαγωγές (πελώριο εμπορικό έλλειμμα), με φθίνουσα ανταγωνιστικότητα, αναγκασμένη να καταδικάζει τους εργαζομένους σε διαρκή λιτότητα, έχει διάτρητη θωράκιση. Μια οικονομία όπου το κράτος, η συντριπτική πλειοψηφία των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων και των νοικοκυριών επιβιώνουν με δανεισμό και έχουν καταστεί υπερχρεωμένοι, όμηροι του τραπεζικού συστήματος δεν διαθέτει καμία θωράκιση. Όταν το κράτος παρουσιάζεται με πολυτελείς και άσκοπες δαπάνες, τις οποίες καλύπτει με συνεχή αύξηση του φορολογικού βάρους και με πώληση της δημόσιας περιουσίας (αποκρατικοποιήσεις), δεν είναι δυνατόν να επιβιώσει. Και μέσα σε μια τέτοια κατάσταση μού προκαλεί απορία η τόση αισιόδοξη δήλωση του κ. υπουργού Οικονομίας, που είναι και καθηγητής των Οικονομικών. Και επομένως είναι σε θέση να κρίνει πότε μια οικονομία θεωρείται ότι είναι θωρακισμένη και ικανή να αντιμετωπίσει φουρτούνες.

Στον Τύπο γράφτηκε κατ’ επανάληψιν ότι το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και ειδικά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών αγωνιά για την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων (που τώρα πλέον έχουν μετονομαστεί σε «μεταρρυθμίσεις»), από τις οποίες βλέπουν ότι μπορεί να στηριχθεί ο προϋπολογισμός του 2008, που καταρτίστηκε χωρίς να ληφθεί υπόψη η δυσμενής διεθνής συγκυρία. Ναι, είναι τόσο θωρακισμένη η οικονομία μας, που δεν μπορεί να στηρίξει τον κρατικό προϋπολογισμό, χωρίς να πουληθεί ένα σημαντικό τμήμα της δημόσιας περιουσίας! Και αυτό συμβαίνει χρόνια τώρα. Και η αγωνία του οικονομικού επιτελείου πηγάζει από το γεγονός ότι η εισπρακτική απόδοση (για το κράτος) των αποκρατικοποιήσεων περιορίζεται διαχρονικά, καθώς τα «φιλέτα» της περιουσίας του Δημοσίου έχουν πλέον πουληθεί. Έτσι οι αποκρατικοποιήσεις δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται για πολύ ακόμη ως πηγή σημαντικών εσόδων για την κάλυψη των δημοσιονομικών μας αναγκών. Αυτό το είχε σωστά επισημάνει και ο αρμόδιος για τα δημοσιονομικά επίτροπος Χοακίν Αλμούνια. Αυτή είναι η… θωράκιση του δημοσιονομικού τομέα και η… εξυγίανση που με περηφάνια μας παρουσιάζει ο κ. Αλογοσκούφης; Αν είναι δυνατόν. Η αγωνία για την τύχη του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων στηρίζεται στο ότι το 2008 το προς πώληση «εμπόρευμα» είναι φτωχό. Περιλαμβάνει μικρές ως επί το πλείστον επιχειρήσεις ή μικρές δημόσιες τράπεζες ή υπερχρεωμένες ΔΕΚΟ (όπως για παράδειγμα η Ολυμπιακή). Η κυβέρνηση φοβάται ότι η «ψαριά» θα είναι «φτωχή» και θα αναγκαστεί ή να αυξήσει την έμμεση φορολογία ή να καταφύγει στην ολοκληρωτική πώληση ΔΕΚΟ μεγάλης στρατηγικής σημασίας για την ασφάλεια της χώρας μας (ΟΤΕ, ΔΕΗ) ή μεγάλης συμβολής στην ανάπτυξη. Υπάρχει βέβαια και το περιθώριο πώλησης των μεγάλων λιμανιών και των διεθνών αεροδρομίων. Ο κ. Αλογοσκούφης θέλει να κρατήσει και μερικά «φιλέτα» για το 2009 που το δημόσιο χρέος, που λήγει και είναι απαιτητό είναι στο υψηλότερο σημείο (περίπου φτάνει στα 27 δισ. ευρώ) και το ίδιο επιβαρημένοι είναι και οι τόκοι εξυπηρέτησης του συνολικού δημοσίου χρέους, που θα πρέπει να πληρωθούν (ή να κεφαλαιοποιηθούν, αυξάνοντας το χρέος!).

Η αποκρατικοποίηση ΔΕΚΟ στρατηγικής σημασίας για την ασφάλεια της χώρας μας και την αναπτυξιακή της πορεία άραγε δεν προβληματίζει την κυβέρνηση; Επαναπαύεται ίσως στο ότι οι συνέπειες για την εθνική ασφάλεια και την ανάπτυξη δεν είναι άμεσα ορατές και δεν επέρχονται ακαριαία, ώστε να γίνουν αντιληπτές από τον λαό. Εκείνο που είναι άμεσα ορατό είναι η είσπραξη από το κράτος του αντίτιμου της πώλησης. Πάντως θα θέλαμε να τονίσουμε ότι οι αποκρατικοποιήσεις των ΔΕΚΟ έχουν αρκετές παράπλευρες παρενέργειες και επιπτώσεις, πολύ πέρα από την αναμφισβήτητη ενίσχυση των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού. Από το 1993, όταν άρχισε η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, έχει συνταχθεί καμιά μελέτη για τις παράπλευρες αυτές επιπτώσεις; Όχι βέβαια! Οι κυβερνήσεις βάδιζαν στις αποκρατικοποιήσεις με τυφλό φανατισμό και με μοναδικό κριτήριο το χειροπιαστό δημοσιονομικό (δηλαδή εισπρακτικό) όφελος. Οι λοιπές επιπτώσεις παραγνωρίζονταν και έμεναν στο σκοτάδι. Την ίδια πολιτική ακολουθεί και η τωρινή κυβέρνηση. Ας δούμε λοιπόν μερικές από τις παράπλευρες επιπτώσεις των αποκρατικοποιήσεων:

α)Η βασική παρενέργεια είναι η αρνητική επίδραση στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Οι ξένες και ντόπιες επενδύσεις κατευθύνονται στην εξαγορά των πλέον κερδοφόρων ΔΕΚΟ. Και αυτή η προτίμηση δεν αποτελεί αναπτυξιακή επένδυση, καθώς δεν ενισχύεται ο παραγωγικός ιστός. Και η πραγματική οικονομία εμφανίζει επενδυτική αδράνεια (αποεπένδυση) και η παραγωγική μηχανή υφίσταται απομείωση. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι ξένοι επενδυτές έχουν εξαγοράσει το 54% των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας και την Εμπορική, το 77% της ΑΤΕ, το 41% της Πειραιώς, που έχει απορροφήσει και την ΕΤΒΑ, το 45% της Alpha Bank και αρκετά πακέτα μετοχών άλλων ΔΕΚΟ (ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΕΛΠΕ,

ΟΠΑΠ κ.λπ.). Είδατε καμιά σοβαρή επένδυση στην πραγματική οικονομία από ξένους επενδυτές (ή και από ντόπιους) που να ενισχύει την αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας μας; Γιατί να ρισκάρουν οι επενδυτές με την ίδρυση καινούργιας επιχείρησης, όταν μπορούν να αγοράσουν μια έτοιμη επιχείρηση με τη σιγουριά για την πορεία της; Γίνεται σαφές ότι η απορρόφηση των διαθεσίμων για επενδύσεις χρηματικών πόρων από το κράτος, μέσω των αποκρατικοποιήσεων, φρενάρει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας μας.

β) Επακόλουθο της επενδυτικής άπνοιας στην πραγματική οικονομία είναι ότι δεν δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και η ανεργία, κυρίως των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας, φουντώνει, αφού η ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων υστερεί. Και πέρα από αυτό, σε πολλές ΔΕΚΟ που ιδιωτικοποιήθηκαν έγινε κατάργηση θέσεων μόνιμης απασχόλησης, για να γίνουν ελκυστικότερες στους επενδυτές! Απλώς υπενθυμίζουμε τις περιπτώσεις του ΟΤΕ και της Ιονικής Τράπεζας, με την εξαγορά της από την Alpha Bank, και της ΕΤΒΑ, με τη συγχώνευσή της με την Τράπεζα Πειραιώς. Πόση ανεργία δημιούργησαν αυτές οι αποκρατικοποιήσεις; Πόσο ζημιώθηκε το ασφαλιστικό μας σύστημα από τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις; Πόσο επιβαρύνθηκε το Δημόσιο από την επιδότηση των ανέργων αυτών με τα επιδόματα ανεργίας; Πόση ζημία και ανασφάλεια στους εργαζομένους έφερε ο περιορισμός των θέσεων μόνιμης απασχόλησης στον ευρύτερο δημόσιο τομέα; Η ζημία από την άνοδο της ανεργίας (κοινωνική και οικονομική ζημιά) είναι μη μετρήσιμη και δεν μπορεί να μετριαστεί με τα διάφορα κοινοτικά μέτρα αντιμετώπισης (σεμινάρια επαγγελματικής εξειδίκευσης ανέργων) ή με τα ευχολόγια της διακήρυξης της Λισσαβώνας και με τα επιδόματα ανεργίας. Οι νέες επενδύσεις είναι αυτές που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Και δυστυχώς οι εκτεταμένες αποκρατικοποιήσεις εμποδίζουν (τροχοπεδούν) τις επενδύσεις στην πραγματική οικονομία. Βέβαια υπάρχουν και άλλες αιτίες που προκαλούν την ανεργία, η οποία αποτελεί βασικό παράγοντα επιβράδυνσης της αναπτυξιακής πορείας της χώρας μας.

γ) Η αποκρατικοποίηση των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας (ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΑΤΕ κ.λπ.) έχει ως επακόλουθο τον καθορισμό της τιμολογιακής τους πολιτικής με αυστηρώς ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, δηλαδή κερδοσκοπικά, έστω και αν το Δημόσιο ασκεί τη διοίκηση αυτών των εταιρειών που μετατράπηκαν σε επιχειρήσεις ωφέλειας των όποιων μετόχων και εις βάρος του καταναλωτικού κοινού. Τρανό παράδειγμα η προ μηνός αξίωση της διορισμένης από το Δημόσιο διοίκησης της ΔΕΗ για αύξηση των τιμών του ρεύματος κατά 30% περίπου. Οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ πέφτουν βροχή εις βάρος των καταναλωτών. Ο ΟΤΕ βρήκε άλλον, εξυπνότερο τρόπο, για να ροκανίζει το εισόδημά μας. Αυξάνει τα πάγια τέλη. Και ποια άραγε δικαιολογία έχει η επιβολή πάγιων τελών από τις ιδιωτικές πλέον επιχειρήσεις τέως κοινής ωφέλειας; Μήπως θα έπρεπε το κράτος να σκεφτεί για λίγο και το συμφέρον του καταναλωτή και να καταργήσει το καθεστώς των πάγιων τελών; Ποιο άραγε είναι το κέρδος των καταναλωτών, και της οικονομίας γενικότερα, από την ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας; Οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες έχουν ποτέ υπολογίσει την επίπτωση της τιμολογιακής πολιτικής των ιδιωτικοποιημένων ΔΕΚΟ στον πληθωρισμό και στην υποβάθμιση του βιοτικού μας επιπέδου; Έχουν υπολογίσει τις επιπτώσεις στο κόστος παραγωγής των ελληνικών προϊόντων; Πόση ακρίβεια προκαλεί στην αγορά αυτή η συμπεριφορά των τέως ΔΕΚΟ (επιχειρήσεων και τραπεζών).

δ) Τέλος, προσωπικά, αμφισβητούμε το δημοσιονομικό όφελος από τις αποκρατικοποιήσεις. Το κράτος χάνει κάθε χρόνο εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από τα μερίσματα των μετοχών των

ΔΕΚΟ που έχουν πουληθεί σε ξένους και ντόπιους επενδυτές. Η ζημία αυτή είναι τεράστια και δεν μπορεί να ισοφαριστεί με την τιμή πώλησης, που εφάπαξ εισπράττει το κράτος. Πόσα έχασε και πόσα θα χάσει το μέλλον το κράτος από τα μερίδια που πούλησε; Έχει γίνει καμιά σχετική μελέτη για να δούμε ποιος είναι ο κερδισμένος; Πόσα χάνει το κράτος από την αύξηση της χρηματιστηριακής αξίας των εισηγμένων ΔΕΚΟ (κυρίως των κρατικών τραπεζών) που ιδιωτικοποιήθηκαν; Πόσα χάνει το κράτος όταν οι αποκρατικοποιήσεις τού εξασφαλίζουν τη δυνατότητα να συνεχίζει τη σπάταλη δημοσιονομική του συμπεριφορά;

Το συμπέρασμα είναι ότι οι αποκρατικοποιήσεις, η εκποίηση του κοινωνικού κεφαλαίου, είναι ένα κακοτράχαλο μονοπάτι χωρίς επιστροφή. Βλάπτουν σοβαρά την οικονομία και συνεπώς και το κοινωνικό σύνολο. Δεν το κατανοούν αυτό οι οικονομολόγοι της κυβέρνησης; Τι θα απολογηθούν στις επόμενες γενιές; Όλα τα κράτη, για τους λόγους αυτούς, τις έχουν πλέον εγκαταλείψει, ενώ εμείς, με τη «θωρακισμένη» οικονομία, ας αγωνιούμε για την επιτυχία τους!