SOS για την ελληνική οικονομία
Η σύγχρονη καπιταλιστική «παγκοσμιοποίηση» είναι αντιμέτωπη με μια βαθιά και πολλαπλή κρίση. Κατ’ αρχάς βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη μια διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση, που ξεκίνησε από τα επισφαλή στεγαστικά δάνεια των ΗΠΑ και δεν φαίνεται να ανακόπτεται από τις πρωτοφανείς παρεμβάσεις των Κεντρικών Τραπεζών. Κι αυτή η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση συνοδεύεται από μια άνευ προηγουμένου νομισματική κρίση με τη ραγδαία πτώση του δολαρίου, από την κερδοσκοπική κρίση ανόδου των τιμών πετρελαίου και την κρίση ανόδου των τιμών στα τρόφιμα, από τη νέα έκρηξη του πληθωρισμού, από το «σκάσιμο» της διεθνούς φούσκας των ακινήτων αλλά και από την κρίση στο περιβάλλον με τις ραγδαίες κλιματικές αλλαγές. Ο σύγχρονος καπιταλισμός, με τη συσσώρευση κεφαλαίου και πλούτου σε ελάχιστα χέρια και την άνευ προηγουμένου αχαλίνωτη κερδοσκοπία στις αγορές, οδεύει σε μεγάλα αδιέξοδα και κινδυνεύει να ρίξει τον πλανήτη σε απίστευτες οικονομικές και πολιτικο-στρατιωτικές περιπέτειες. Ζούμε, ήδη, την αρχή του τέλους της σημερινής δεύτερης καπιταλιστικής «παγκοσμιοποίησης» (η πρώτη έχει οδηγήσει στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο)! Στο πλαίσιο αυτό η ανοχύρωτη ελληνική οικονομία, παραδομένη πλήρως στους πιο άγριους «παγκοσμιοποιητικούς» ανέμους και στην απληστία των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και των κερδοσκοπικών κεφαλαίων, οδεύει σε μια πολύ δύσκολη χρονιά, η οποία μπορεί να αποδειχθεί η χειρότερη της μεταπολίτευσης, με τις χειρότερες, ιδιαίτερα, κοινωνικές επιπτώσεις. Συνοψίζω τα κεντρικότερα, ίσως, προβλήματα της ελληνικής οικονομίας:
Πρώτον: Κάτω από την επίδραση και των δυσμενών διεθνών εξελίξεων είναι σχεδόν βέβαιη η κάμψη των ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, η οποία μπορεί να αποδειχθεί και η αρχή μιας ευρύτερης οικονομικής ύφεσης, πολύ περισσότερο που η ελληνική οικονομία δεν διαθέτει ενδογενή δυναμική και η κίνησή της στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην εσωτερική κατανάλωση και τη στέγη, η οποία με τη σειρά της τροφοδοτείται από την καλπάζουσα τα τελευταία χρόνια υπερχρέωση των νοικοκυριών. Μια υποχώρηση των ρυθμών ανάπτυξης και πολύ περισσότερο μια οικονομική ύφεση θα έχει για τη χώρα μας εφιαλτικές κοινωνικές συνέπειες και μπορεί να συνοδευτεί με το «σκάσιμο» της «φούσκας» των ακινήτων και του αχαλίνωτου δανεισμού.
Δεύτερον: Η ελληνική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια άνευ προηγουμένου έκρηξη των ελλειμμάτων στο εμπορικό της ισοζύγιο και το ισοζύγιο πληρωμών, που διεκδικούν τα πρωτεία στον κόσμο. Η οικονομία αυτής της χώρας έχει μετατραπεί, σχεδόν αποκλειστικά, σε οικονομία υπηρεσιών με διαρκώς φθίνουσα τη βιομηχανία και κυρίως τη γεωργική παραγωγή. Τα νεοφιλελεύθερα μονεταριστικά δόγματα της λιτότητας, της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και της υπερκερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων έχουν αποτύχει πλήρως στο υποτιθέμενο ισχυρό τους σημείο. Αντί να αυξάνουν, μειώνουν σταθερά την αποδοτικότητα της οικονομίας, την ώρα που διευρύνουν αφάνταστα τις κοινωνικές ανισότητες και τη νέα φτώχεια.
Τρίτον: Όπως δείχνουν και τα τελευταία στοιχεία από την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2007, αυτός βρίσκεται πλέον εκτός των προβλέψεων, ενώ ο προϋπολογισμός του 2008, με τα υπερέσοδα που προβλέπει και τα άλλα δεδομένα στα οποία στηρίζεται (πληθωρισμός 2,8%, τιμές πετρελαίου 78 δολάρια το βαρέλι, ανάπτυξη 4% κ.λπ.), βρίσκεται κυριολεκτικά εκτός τόπου και χρόνου. Αυτά, με δεδομένη την απαράδεκτη δέσμευση της κυβέρνησης για ισοσκελισμένους μέχρι το 2010 προϋπολογισμούς, σημαίνουν ακόμη μεγαλύτερη φοροθύελλα μέσα στο 2008, με νέα αύξηση των εμμέσων φόρων και ειδικότερα του ΦΠΑ.
Τέταρτον: Η οικονομία και η κοινωνία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα έκρηξη του πληθωρισμού και ειδικότερα της πραγματικής ακρίβειας, η οποία σαρώνει τις αγορές. Ο πληθωρισμός αυτός δεν τροφοδοτείται μόνο από εξωγενείς παράγοντες. Οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των κερδών μέσω αυθαίρετων ανατιμήσεων, ενώ εκφράζει την παταγώδη αποτυχία του δόγματος των «απελευθερωμένων» αγορών, οι οποίες, υποτίθεται, με την ενίσχυση του ανταγωνισμού, θα ευνοούσαν τον καταναλωτή. Την ίδια ώρα, η εξαγγελία αυξήσεων στους μισθούς, που θα κινούνται στο 3%-3,5%, θα σημάνει μια πραγματική λεηλασία των εισοδημάτων του κόσμου της μισθωτής εργασίας και των συνταξιούχων, η οποία θα έχει οδυνηρότατες κοινωνικές αλλά και οικονομικές συνέπειες, πολύ περισσότερο αν συνοδευθεί και με νέα μέτρα κατεδάφισης της κοινωνικής ασφάλισης.
Πέμπτον: Η συνέχιση μέσα στον καινούργιο χρόνο του φρενήρους προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, αρχής γενομένης με την ιδιωτικοποίηση των λιμανιών του Πειραιά – Θεσσαλονίκης και τη διάλυση-εκποίηση της Ολυμπιακής, θα δώσει τη χαριστική βολή στο Δημόσιο σ’ αυτήν τη χώρα και όχι μόνο στον τομέα των επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας. Η εξέλιξη αυτή, την ίδια ώρα που τα ξένα funds ελέγχουν το 55%, περίπου, της κεφαλαιοποίησης του χρηματιστηρίου, δίνει στη χώρα την όψη «μπανανίας» των ιδιωτικών συμφερόντων και ιδιαίτερα του πολυεθνικού κεφαλαίου και της διεθνούς κερδοσκοπίας. Η κατάσταση αυτή όχι μόνο υποβαθμίζει, μέχρι εκμηδένισης, την κυρίαρχη πολιτική αλλά και αφήνει την οικονομία έκθετη στην ιδιωτική καταλήστευση και στις διεθνείς κερδοσκοπικές θύελλες.
Απέναντι στα προβλήματα αυτά -και όχι μόνο αυτά- δεν υπάρχουν απαντήσεις τόσο από την πλευρά της κυβέρνησης όσο και από τον δικομματισμό συνολικά, παρά μόνο ευθύνες για τη συνεχή όξυνσή τους. Ζούμε την παταγώδη αποτυχία των νεοφιλελεύθερων καπιταλιστικών δογμάτων και την ανάγκη να αναζητήσουμε μια αναγεννητική προοδευτική στροφή στην πορεία της χώρας. Ο δήθεν «γενναίος δρόμος» των κυρίαρχων της «νέας εποχής» σωριάζεται και πρέπει να αλλάξει πριν προκαλέσει απίστευτες περιπέτειες.