Σε διάλογο για τις «γκρίζες ζώνες» θέλει να σύρει τον Καραμανλή ο Ερντογάν

Το χειρότερο όμως είναι, όπως επισημαίνουν διπλωματικοί και πολιτικοί κύκλοι στην Αθήνα, ότι η τουρκική πλευρά μέσω κατευθυνόμενων δημοσιευμάτων στον Τύπο, αλλά και με προκλητικές δηλώσεις του πανίσχυρου Γενικού Επιτελείου Στρατού έχει ετοιμάσει ήδη το κλίμα για να «φορτώσει» οποιοδήποτε «επεισόδιο» και αν συμβεί στο Αιγαίο (και πρωτίστως στα Δωδεκάνησα και πλησίον των Υμίων) στην ελληνική πλευρά.

Σύμφωνα με όσα επισημαίνουν διπλωματικοί και πολιτικοί κύκλοι, οι καθημερινές «εμπρηστικές» παρεμβάσεις του τουρκικού Τύπου, οι διαρκείς ανακοινώσεις του τουρκικού Γενικού Επιτελείου που εξακολουθούν να μιλούν συστηματικά για παραβιάσεις των τουρκικών χωρικών υδάτων από ελληνικά αλιευτικά και ακταιωρούς του ελληνικού Λιμενικού, αλλά και «η εκστρατεία» που οργάνωσαν τρεις τούρκοι πυροσβέστες για να στήσουν την τουρκική σημαία στα Ύμια (αποτράπηκε στο παρά ένα αυτή η ενέργεια), έχουν ήδη δημιουργήσει ένα «ασφυκτικό κλοιό» γύρω από την Ελλάδα, η οποία από τώρα «βρίσκεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου» και εμφανίζεται ως «απολογούμενη» για δήθεν προκλήσεις και παραβιάσεις τουρκικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Η τουρκική πλευρά, αφού το προηγούμενο διάστημα (όπως αναλυτικά έγραφε το «Π» την περασμένη Κυριακή ) έκανε το ποιοτικό βήμα, να μιλήσει –χωρίς ουσιαστική αντίδραση από την Αθήνα– για τουρκικά χωρικά ύδατα γύρω από τα Ύμια (στην κρίση του 1996 είχε αμφισβητήσει την ελληνική κυριαρχία στα Ύμια και στη συνέχεια επέκτεινε αυτήν την αμφισβήτηση στο σύνολο των νησίδων και βραχονησίδων), είναι πλέον απολύτως έτοιμη να θέσει το θέμα των «γκρίζων ζωνών» στην ατζέντα των συνομιλιών που θα έχει ο Κ. Καραμανλής στην Άγκυρα με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Όπως τονίζουν έμπειροι διπλωμάτες, η Άγκυρα επιδίωκε και επιδιώκει την αναθεώρηση του καθεστώτος στο Αιγαίο, μέσα από έναν διμερή ελληνοτουρκικό διάλογο –στο υψηλότερο δυνατόν επίπεδο– για τα θέματα κυριαρχίας στο Αιγαίο.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και το γνωστό επεισόδιο στα Ύμια το 1996, που βάσει αυτού είχε ρίξει στο τραπέζι το θέμα για τη διευκρίνιση του καθεστώτος των βράχων, βραχονησίδων ακόμα και νησίδων στο Αιγαίο.

Οι ίδιοι κύκλοι τόνιζαν πως η τουρκική πλευρά και τώρα ακόμα (με αφορμή το ταξίδι του Κ. Καραμανλή στην Άγκυρα) επιχειρεί ένα τεστ των αντοχών της ελληνικής κυβέρνησης στο μείζον ζήτημα του Αιγαίου. Την τακτική αυτή και με αιχμή πάντα τα Ύμια και τις «γκρίζες ζώνες» την εφάρμοσε δύο φορές τα τελευταία χρόνια: Με την κρίση του 1996 που συνέπιπτε με την έναρξη της θητείας της πρώτης κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη και στη συνέχεια πριν από δύο περίπου χρόνια (όταν η πρώτη κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή περνούσε σημαντικές δυσκολίες), όταν παγίδευσε σε τουρκικό έδαφος τον τότε υπουργό Εξωτερικών Πέτρο Μολυβιάτη και τον ανάγκασε να διαπραγματευτεί για ταυτόχρονη αποχώρηση από τη θαλάσσια περιοχή των Υμίων των ελληνικών και των τουρκικών πλοίων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση (δηλαδή στο ταξίδι Καραμανλή στις 23-25 Ιανουαρίου) η Τουρκία επανέρχεται για τρίτη φορά στο θέμα, στην αρχή ακριβώς της νέας θητείας της κυβέρνησης και σε μια φάση μάλιστα που η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σημαντικά εσωτερικά προβλήματα, προκειμένου κατʼ αρχήν να μετρήσει τα όρια των αντοχών της, οργανώνοντας μια ατζέντα η οποία συμπεριλαμβάνει τα μεγάλα «καυτά» θέματα κυριαρχίας στο Αιγαίο.

Η νέα κρίση άρχισε από τις αρχές Δεκεμβρίου, με αφορμή την έντονη παρουσία γύρω από τα Ύμια ελλήνων ψαράδων, λόγω της προσέλευσης όγκου ψαριών (τσιπούρες) για να γεννήσουν.

Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αλί Μπαμπατζάν, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα στις αρχές του Δεκέμβρη έθεσε με έμφαση στους συνομιλητές του το θέμα των δήθεν παραβιάσεων των τουρκικών χωρικών υδάτων από ελληνικά αλιευτικά και ακταιωρούς του Λιμενικού. Ακολούθησε η ανακοίνωση του τουρκικού Γενικού Επιτελείου Στρατού περί στρατιωτικοποίησης της Ρόδου και ύπαρξης τουρκικής μειονότητας στα Δωδεκάνησα για να ακολουθήσει δύο μέρες μετά (κατά τα πρότυπα της κρίσης του 1996) τουρκική νότα περί δήθεν παραβίασης των τουρκικών χωρικών υδάτων από ελληνικά αλιευτικά και ακταιωρούς.

Ο χορός των προκλήσεων και των διαβημάτων συνεχίστηκε και παραμονές της Πρωτοχρονιάς και αφού προηγήθηκαν για αρκετές μέρες «εμπρηστικά» δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο. Ο πολιτικός διευθυντής του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών κάλεσε (παραμονή της Πρωτοχρονιάς) τον έλληνα πρέσβη στην Άγκυρα κ. Ξύδα και προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας για τη δραστηριότητα των ελληνικών αλιευτικών στα Ύμια. Ο έλληνας πρέσβης από την πλευρά του προέβη και αυτός σε ανάλογο διάβημα.

Το κλίμα βάρυνε ακόμα περισσότερο όταν την επομένη της Πρωτοχρονιάς το τουρκικό Γενικό Επιτελείο μπήκε και πάλι στον χορό, καταγγέλλοντας επίσημα την Ελλάδα για παραβίαση των τουρκικών χωρικών υδάτων από ψαράδικα και σκάφος του Λιμενικού στα Ύμια, τονίζοντας μάλιστα συγκεκριμένα πως μόνο την παραμονή της Πρωτοχρονιάς 13 ελληνικά αλιευτικά και ένα σκάφος του Λιμενικού παραβίασαν δύο φορές τα τουρκικά χωρικά ύδατα.

Εξάλλου ο τουρκικός Τύπος συνέχισε τα ενορχηστρωμένα ρεπορτάζ «από τον πόλεμο της τσιπούρας» στα Ύμια με ένα και μοναδικό συμπέρασμα: ότι η Ελλάδα συστηματικά παραβιάζει τα τουρκικά χωρικά ύδατα στο Αιγαίο, ενώ το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών διοχετεύει στον Τύπο στοιχεία για τα τουρκικά διαβήματα προς την Αθήνα με το ίδιο θέμα, των παραβιάσεων δηλαδή των τουρκικών χωρικών υδάτων, στην περιοχή των «γκρίζων ζωνών» που προσπαθεί με κάθε τρόπο να επιβάλει η Τουρκία στα Δωδεκάνησα.

Όλο αυτό το σκηνικό συνδέεται ευθέως με το επικείμενο ταξίδι του Κ. Καραμανλή στην Άγκυρα, ώστε να μπορέσει η τουρκική πλευρά να δεσμεύσει τον έλληνα πρωθυπουργό να συζητήσει το θέμα «γκρίζων ζωνών», αλλά και των χωρικών υδάτων, με βάση τα «γεγονότα» όπου παρουσιάζει ο τουρκικός Τύπος και το Γενικό Επιτελείο στην περιοχή των Υμίων.

Πάντως, απʼ ό,τι φαίνεται «ο κύβος ερρίφθη» και ο κ. Καραμανλής θα επισκεφθεί επίσημα την Τουρκία το διάστημα από 23-25 Ιανουαρίου και εν μέσω των τουρκικών συνεχών και κλιμακούμενων προκλήσεων. Οι τελικές αποφάσεις ελήφθησαν την Πέμπτη και καθορίσθηκαν οι λεπτομέρειες του ταξιδιού σε σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου ανάμεσα στον πρωθυπουργό και την υπουργό Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη και παρά τις αντίθετες εισηγήσεις των διπλωματών και των υπηρεσιακών παραγόντων του υπουργείου Εξωτερικών, που συνιστούσαν τουλάχιστον τώρα να μην πραγματοποιηθεί αυτή η επίσκεψη.

Είναι πλέον ζήτημα ημερών η επίσημη ανακοίνωση της επίσκεψης του κ. Καραμανλή στην Τουρκία, καθώς, όπως δήλωσε η κ. Μπακογιάννη, το ταξίδι θα πραγματοποιηθεί κανονικά.

«Όπως ξέρετε, είναι προγραμματισμένο το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Άγκυρα και όπως έχω πει πολλές φορές θα ανακοινωθεί ταυτόχρονα η ημερομηνία και στις δύο πρωτεύουσες», υπογράμμισε η κ. Μπακογιάννη σε δηλώσεις της μετά τη συνάντησή της με τον πρωθυπουργό.

Σχετικά με τις ημερομηνίες της επίσκεψης, η πλέον πιθανή είναι το τριήμερο από 23-25 Ιανουαρίου.

Τις δύο πρώτες μέρες ο κ. Καραμανλής θα επισκεφθεί την Άγκυρα, όπου θα συναντηθεί με τον τούρκο ομόλογό του Ταγίπ Ερντογάν. Θα προηγηθεί κατʼ ιδίαν συνάντηση των δύο πρωθυπουργών και ακολούθως θα υπάρξει συνάντηση των αντιπροσωπειών των δύο χωρών. Τη δεύτερη μέρα της επίσκεψης προγραμματίζεται συνάντηση του έλληνα πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ.

Την τελευταία μέρα της επίσκεψής του στην Τουρκία, δηλαδή στις 25 Ιανουαρίου, ο Κώστας Καραμανλής θα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη, όπου θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και πολύ πιθανόν να παραστεί σε ελληνοτουρκικό επιχειρηματικό φόρουμ.