Μακροβούτι κερδοφορίας για το… καμάρι του Αράπογλου
τα κέρδη της τουρκικής θυγατρικής μειώθηκαν σημαντικά, ενώ οι καταθέσεις παραμένουν στάσιμες και η αύξηση των χορηγήσεων χρηματοδοτείται με περίπλοκες πράξεις άντλησης ρευστότητας από τη διεθνή αγορά χρήματος.
Το «Π» έγκαιρα έχει επισημάνει ότι η περσινή εντυπωσιακή κερδοφορία της Finansbank, την οποία είχε επικαλεστεί η διοίκηση της Εθνικής για να δικαιολογήσει την υπερβολικά υψηλή τιμή εξαγοράς της, δεν απεικόνιζε ορθά την πραγματική κατάσταση της μικρής τουρκικής τράπεζας, καθώς ένα πολύ μεγάλο μέρος των κερδών είχαν προέλθει από την πώληση θυγατρικών στην Εθνική, στο πλαίσιο της συμφωνίας εξαγοράς.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο 9μηνο του 2006, η Finansbank είχε εμφανίσει καθαρά κέρδη 590 εκατ. τουρκικών λιρών, ενώ 591 εκατ. λίρες είχαν μπει στα ταμεία της από «άλλες πηγές», δηλαδή κυρίως ως κέρδη από την πώληση θυγατρικών στην Εθνική. Με απλά λόγια, η περσινή υψηλή κερδοφορία του «κελεπουριού» του κ. Τάκη Αράπογλου δεν θα υπήρχε χωρίς τις… επιδοτήσεις της Εθνικής.
Τα φετινά στοιχεία, όπως αναγράφονται στη δημοσιευμένη εταιρική λογιστική κατάσταση 9μήνου της Finansbank δείχνουν ότι στο… βασίλειο της Κωνσταντινούπολης τα πράγματα δεν είναι όσο καλά τα παρουσιάζει ο κ. Αράπογλου και το επιτελείο του:
1. Τα καθαρά κέρδη εμφανίζονται μειωμένα περίπου κατά 22%, από τα 590 εκατ. λίρες την αντίστοιχη περσινή περίοδο στα 458. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 9μηνο του 2007 ήταν από τις καλύτερες περιόδους των τελευταίων ετών για τις τουρκικές τράπεζες. Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Τουρκικών Τραπεζών, οι 13 τράπεζες με μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται κατά 49,4%, στα 8,2 δισ. λίρες. Η Finansbank όχι μόνο δεν ακολούθησε τη γενική τάση, αλλά εμφάνισε και σημαντική μείωση κερδών.
2. Το πρόβλημα ρευστότητας της Finansbank παραμένει απειλητικό, υπό το φως και της διεθνούς πιστωτικής κρίσης. Έτσι, ενώ πέρυσι οι καταθέσεις ξεπερνούσαν τα δάνεια, έστω και οριακά, φέτος η σχέση δανείων/καταθέσεων εμφανίζεται διαταραγμένη, φθάνοντας το 1,13. Αυτό σημαίνει ότι η τράπεζα στηρίζεται όλο και περισσότερο σε δανεικά, που έχουν πολύ υψηλότερο κόστος από τις καταθέσεις.
3. Η διεθνής κρίση φαίνεται ότι βρίσκει τη Finansbank αρκετά ευάλωτη και προκαλεί ανησυχητικά υψηλές ζημιές από συναλλαγές. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ζημιές από συναλλαγές εμφανίζονται να έχουν υπερδεκαπλασιασθεί στο 9μηνο του 2007, φθάνοντας τα 194,3 εκατ. λίρες, έναντι περίπου 19 εκατ. λιρών την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Την ίδια ώρα, τα «λοιπά» κέρδη, που πέρσι είχαν ενισχύσει την κατάσταση αποτελεσμάτων με 590 εκατ. λίρες, φέτος ανέρχονται μόλις σε 186, γεγονός που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό και τη μείωση της καθαρής κερδοφορίας.
4. Εντυπωσιακό (και ανησυχητικό σε περίοδο διεθνούς κρίσης…) είναι και το άνοιγμα της Finansbank σε περίπλοκες συναλλαγές παραγώγων, οι οποίες εμφανίζονται εκτός του ισολογισμού της. Οι εκτός ισολογισμού εγγραφές φθάνουν συνολικά τα 41,8 δισ. λίρες, ποσό υπερβολικά υψηλό για μια τράπεζα με ενεργητικό 18,8 δισ. λιρών. Περισσότερα από 24 δισ. λίρες είναι το ύψος των ανοικτών θέσεων σε διάφορα εργαλεία της αγοράς παραγώγων.
Τα στοιχεία αυτά αφήνουν σε δεύτερο πλάνο τη σημαντική αύξηση των εσόδων από τόκους (42%) και προμήθειες (σχεδόν 50%), καθώς συνθέτουν την εικόνα μιας τράπεζας με ισχυρούς μεν ρυθμούς ανάπτυξης, αλλά και ιδιαίτερα ευάλωτης εάν εκδηλωθεί μια κρίση. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Finansbank δεν κατάφερε να ενισχύσει την κερδοφορία της, σε μια περίοδο που η υπερτιμημένη τουρκική λίρα κέρδιζε συνεχώς έδαφος έναντι του δολαρίου και του ευρώ, το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπουλος είχε σημαντική άνοδο και η οικονομική ανάπτυξη στη χώρα παρέμενε αρκετά ισχυρή.
Το αδύνατο σημείο της Finansbank, που μπορεί στο μέλλον να αποδειχθεί επικίνδυνο, είναι η εξάρτηση της ανάπτυξής της από τεράστιο δανεισμό σε συνάλλαγμα, το οποίο με σύνθετες πράξεις μετατρέπει σε τουρκικές λίρες και τις δανείζει στους τούρκους πελάτες της. Όπως εξηγούν αναλυτές, αν η Finansbank δεν δημιουργήσει γρήγορα μια ισχυρότερη καταθετική βάση, όπως κάνουν και οι άλλες τουρκικές τράπεζες, στην επόμενη αναταραχή στις τουρκικές αγορές θα βρεθεί επικίνδυνα εκτεθειμένη.
Το «θαύμα» ξεθωριάζει;
Το τουρκικό οικονομικό «θαύμα» της τελευταίας πενταετίας, μετά τη θυελλώδη κρίση του 2000 που έφερε βαθιά ύφεση και «λουκέτα» σε τράπεζες, φαίνεται ότι αρχίζει να ξεθωριάζει. Όπως επισήμανε πρόσφατα ο πρόεδρος των τούρκων βιομηχάνων Ερντάλ Καραμερτσάν, η πρόοδος στη συγκράτηση του πληθωρισμού, των ελλειμμάτων και του κόστους εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους έχει σταματήσει και σε ορισμένες από τις προηγούμενες επιτυχίες της οικονομικής πολιτικής αρχίζουν να αναστρέφονται.