Τη στρατηγική για το κρίσιμο 2008 θα χαράξει στις γιορτές ο Γιώργος

Κι αυτό γιατί είναι μια «καθαρή χρονιά» σε ό,τι αφορά εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά ταυτόχρονα είναι και μια περίοδος «κρας τεστ» για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τον πρόεδρό του, καθώς θα πρέπει στους 12 αυτούς μήνες να αναδειχθεί μια συνεκτική και μαχητική αντιπολίτευση, με εναλλακτική πρόταση, ώστε να μπορέσει να εμπεδωθεί αυτή η εικόνα στη συνείδηση του εκλογικού σώματος.

Αυτή η πολιτική διαδικασία και όλες οι παράλληλες διεργασίες, με βάση τις εκτιμήσεις κορυφαίων παραγόντων του

ΠΑΣΟΚ, θα πρέπει να ξετυλιχθούν μέσα στο 2008, αφού το 2009 είναι «εκλογική χρονιά» (ευρωεκλογές), ενώ πάντα υπάρχουν και τα σενάρια για διπλές κάλπες.

Ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος τα τελευταία εικοσιτετράωρα, τόσο με τη δική του παρουσία όσο και με τη συνολική εικόνα του ΠΑΣΟΚ στη μάχη του προϋπολογισμού στη Βουλή, πήρε μια «μικρή ανάσα», φαίνεται ότι άρχισε να αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα της κατάστασης. Τις μέρες μάλιστα των χριστουγεννιάτικων διακοπών θα επιχειρήσει να ετοιμάσει ένα πλάνο στρατηγικής για το «καθοριστικό πολιτικά 2008».

Ο κ. Παπανδρέου μάλιστα φρόντισε να δώσει ένα πρώτο στίγμα των προθέσεών του:

– Κατ’ αρχάς, και μετά από συζητήσεις με στενούς του συνεργάτες, ετοιμάζεται να προχωρήσει σε «αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις», αναφορικά με πρόσωπα που τον στήριξαν με «νύχια και με δόντια» στην καυτή μάχη για την ηγεσία και που για τον έναν ή τον άλλον λόγο βρέθηκαν, σε πρώτη φάση, εκτός των «μεταβατικών οργάνων». Στέφανος Τζουμάκας, Γιώργος Παναγιωτακόπουλος και Θανάσης Τσούρας ήδη συζήτησαν με τον Γ. Παπανδρέου και θα αξιοποιηθούν πολιτικά το επόμενο διάστημα. Είναι πιθανόν ο Σ. Τζουμάκας να έχει ρόλο στην ανασυγκρότηση της Νεολαίας, ενώ ο Γ. Παναγιωτακόπουλος στην οργάνωση του Συνεδρίου και στις κινητοποιήσεις.

– Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επιχείρησε να κλείσει οποιαδήποτε συζήτηση περί «προθεσμιών» στο κόμμα. Το έκανε μάλιστα με πολύ «ηχηρό τρόπο», ενώπιον πολλών δημοσιογράφων την περασμένη Τρίτη το βράδυ (στην καθιερωμένη γιορτή για ανταλλαγή ευχών), όταν του ετέθη θέμα από δημοσιογράφους για τις δηλώσεις στελεχών ότι αν δεν ανακάμψει το ΠΑΣΟΚ σε έξι μήνες ή δεν κερδίσει τις ευρωεκλογές θα υπάρχει πρόβλημα: Ο κ. Παπανδρέου ξεκαθάρισε πως «η μόνη προθεσμία» που δέχεται «είναι η νίκη στις επόμενες εκλογές και καμία άλλη».

– Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τις τελευταίες μέρες κάλεσε στο γραφείο του και είχε πολλές κατ’ ιδίαν συζητήσεις με πολιτικούς του φίλους, στενούς του συνεργάτες και ανθρώπους που εμπιστεύεται την κρίση και τη γνώμη τους και συζήτησε μαζί τους για όλα τα μεγάλα και ανοικτά θέματα, αλλά και «το τι μέλλει γενέσθαι». Διαπίστωση αρκετών από αυτούς είναι ότι «ο πρόεδρος είναι βαθιά προβληματισμένος και ανήσυχος για όλα, αλλά και αποφασισμένος να τρέξει τα πράγματα».

Το ενδιαφέρον και η προσοχή του κ. Παπανδρέου και των συνομιλητών του επικεντρώνονται πρωτίστως στα εξής μέτωπα που συνιστούν ταυτόχρονα και βασικές προτεραιότητες για το επόμενο διάστημα:

– Η αντιπολιτευτική τακτική, καθώς όλοι όσοι συνομίλησαν τις τελευταίες μέρες μαζί του τού επεσήμαναν πως η εσωκομματική αναμέτρηση για την ηγεσία έχει φέρει πολύ πίσω την αντιπολιτευτική δράση του ΠΑΣΟΚ.

Τόνιζαν ότι η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα το επόμενο διάστημα πρέπει να είναι η αντιπολίτευση και ο κ. Παπανδρέου συμφώνησε απόλυτα. Υπογραμμίστηκε μάλιστα πως με όλη αυτήν την εσωκομματική αντιπαράθεση δεν υπήρξε συγκροτημένη και μαχητική απάντηση του ΠΑΣΟΚ στις αντιλαϊκές πολιτικές της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αξιοπιστία στον πολιτικό του λόγο.

Αν και μετά την 11η Νοεμβρίου άρχισε να πυκνώνει η αντιπολιτευτική παρέμβαση του ΠΑΣΟΚ, ωστόσο υπάρχουν ακόμα φαινόμενα έλλειψης συντονισμού και δυναμικών παρεμβάσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το αίτημα για απομάκρυνση του κ. Μαγγίνα δεν υποστηρίχθηκε δημοσίως σχεδόν από κανένα στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Την… τιμή έσωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Γιάννης Ραγκούσης, ο οποίος σε μια αναφορά του -δύο ημέρες προ της αποπομπής του υπουργού Απασχόλησης- είχε επισημάνει ότι ο κ. Μαγγίνας «θα έπρεπε να έχει ήδη παραιτηθεί». Μια αναφορά που ωστόσο πέρασε σχεδόν απαρατήρητη. Το κενό στην αντιπολιτευτική δράση για το συγκεκριμένο θέμα οφείλεται στις αντικρουόμενες εκτιμήσεις που υπήρχαν στο επιτελείο του κ. Παπανδρέου, καθώς οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι δεν πρέπει το ΠΑΣΟΚ να σταθεί σε ένα προσωπικό θέμα αλλά να επιμείνει στις επικρίσεις για την πολιτική που ασκείται. Η υποτίμηση του θέματος Μαγγίνα και ο αιφνιδιασμός από την κίνηση Καραμανλή να τον αποπέμψει ήταν «ένα καλό μάθημα» για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όπως παραδέχονται στελέχη τα οποία εκτιμούν ότι πρέπει να αφυπνιστούν τα ανακλαστικά του Κινήματος.

– Σημαντικό κεφάλαιο που κυριάρχησε και σε όλες τις πρόσφατες συζητήσεις του κ. Παπανδρέου είναι το θέμα του προγραμματισμού. Πολλοί συνομιλητές του μάλιστα του επεσήμαναν πως είναι ανάγκη να υπάρξει σαφής και δεσμευτικός προγραμματισμός δράσεων για το επόμενο διάστημα. Να εκπονηθεί «στρατηγική τριμήνου – εξαμήνου», με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, ώστε το ΠΑΣΟΚ να αποκτήσει εκ νέου την πρωτοβουλία της πολιτικής ατζέντας.

Μάλιστα, αρκετοί από τους συνομιλητές του ήταν ιδιαίτερα σκληροί σ’ αυτό το θέμα και χρησιμοποίησαν αιχμηρές εκφράσεις «για να κρούσουν των κώδωνα» στον Γ. Παπανδρέου. Κάποιος μάλιστα από τους πολιτικούς φίλους του τού είπε, σχεδόν οργισμένα, ότι «πληρώσαμε ακριβά τους ερασιτεχνισμούς. Δεν μπορεί να γίνονται όλα στο πόδι και την τελευταία στιγμή». Άλλος μάλιστα συνομιλητής του τού επεσήμανε «πως αν δεν υπάρξει πολιτικός προγραμματισμός και αν δεν βάλουμε τώρα μυαλό, θα πάμε πάλι για φούντο από έναν ήδη ξοφλημένο Καραμανλή, που όμως ακόμα και τώρα μπορεί και προγραμματίζει σε βάθος χρόνου».

– Στις συζητήσεις των τελευταίων ημερών τέθηκε, για μια ακόμη φορά με έμφαση, η εκπόνηση πολιτικού σχεδιασμού και η ορθή επικοινωνιακή αξιολόγηση των θεμάτων της συγκυρίας. Ο κ. Παπανδρέου εμφανίζεται θετικός για να προχωρήσει ένα τέτοιο εγχείρημα, αλλά δεν θέλει για την ώρα να προσδώσει θεσμικό χαρακτήρα στην κίνηση αυτή. Για την ώρα μια σειρά στελεχών και πολιτικών φίλων του κ. Παπανδρέου (όπως οι Νίκος Κοτζιάς, Γιώργος Σεφερτζής, Θαν. Τσούρας, Χάρης Παμπούκης κ.ά.) θα συναντώνται κατά περιόδους, που κρίνεται απαραίτητο, με τον κ. Παπανδρέου και θα αναλύουν, θα σχεδιάζουν, θα προτείνουν. Στόχος είναι κυρίως η αξιοποίηση του think tank και των προτάσεών τους από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, αλλά με προσοχή, καθώς δεν επιθυμεί να μεταφερθεί η εικόνα ότι αυτή η ομάδα υποκαθιστά τα όργανα του Κινήματος.