Ανοιχτό κόμμα με «κλειστά στόματα»
Επισήμως στη ΝΔ δεν συζητούν κάτι παρόμοιο, αλλά είναι κοινό μυστικό ότι οι ανοιχτές διαδικασίες βρίσκουν σύμφωνη τη συντριπτική πλειοψηφία της βάσης. Το «ιταλικό μοντέλο», που εφαρμόσθηκε σχεδόν πανομοιότυπα από το ΠΑΣΟΚ, δείχνει να συγκινεί πρωτοκλασάτα στελέχη, όπως τον δήμαρχο Αθηναίων, αλλά και υπουργούς οι οποίοι υποστηρίζουν πως από τη στιγμή που έγινε η αρχή, οι ψηφοφόροι αλλά και οι φίλοι της παράταξης θα απαιτήσουν να έχουν λόγο και συμμετοχή στις εξελίξεις.
Το «μοντέλο ΠΑΣΟΚ», και για λόγους τακτικής, απασχολεί την ηγεσία της Κεντροδεξιάς. Δεν επιθυμούν να φανεί στην κοινή γνώμη ότι η ΝΔ αντιγράφει μια διαδικασία της οποίας την πατρότητα για τα ελληνικά δεδομένα έχει το ΠΑΣΟΚ. Πάντως, μακροπρόθεσμα αναγνωρίζουν ότι θα πρέπει να προσαρμοσθούν στα δεδομένα που αλλάζουν και από τώρα να αρχίσουν να συζητούν μια δική τους εκδοχή για το «ανοιχτό κόμμα». Πρώτος και σε ανύποπτο χρόνο το έκανε ο Δ. Αβραμόπουλος, όταν από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 ζήτησε το άνοιγμα των κομμάτων στην κοινωνία. Πρόσφατα, μάλιστα, είχε δηλώσει πως «ό,τι εμβαθύνει και διευρύνει τη δημοκρατία, την ανανεώνει και την ισχυροποιεί». Ο υπουργός Υγείας φέρεται να πιστεύει ότι μόνο με μια ισχυρή ηγεσία, όπως αυτή του Καραμανλή, μπορούν να δρομολογηθούν ριζοσπαστικές αλλαγές στην οργάνωση και τη λειτουργία του κόμματος. Θιασώτης ο ίδιος της «μεγάλης Κεντροδεξιάς», που θα αποτελεί την πολιτική έκφραση ενός μεγάλου πλειοψηφικού ρεύματος στην κοινωνία, δεν μπορεί παρά να είναι υπέρμαχος των ανοιχτών διαδικασιών και της συμμετοχής όλων των πολιτών στις αποφάσεις. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και άλλοι όπως ο Α. Σπηλιωτόπουλος, η Μ. Γιαννάκου, ο Α. Κοντός, ο Π. Παναγιωτόπουλος, ο Κ. Μητσοτάκης, ενώ επιφυλακτική στο άνοιγμα δείχνει η Ντ. Μπακογιάννη.
Είναι προφανές ότι στη ΝΔ δεν έχουν κανέναν λόγο να ανοίξουν ένα θέμα που ενδεχομένως να φέρει στην επιφάνεια προβλήματα τα οποία όλοι έχουν εναποθέσει στο μέλλον. Είναι, επίσης, προφανές πως μια τέτοια συζήτηση δεν έχει ουσιαστικό νόημα από τη στιγμή που η ΝΔ δεν ψάχνει για αρχηγό. Ωστόσο, όλοι αναγνωρίζουν ότι στην πολιτική οι πειρασμοί δεν υπαγορεύονται από τη λογική του αυτονόητου και γι’ αυτό εκτιμούν ότι από την ώρα που η κοινωνία αποδέχθηκε αυτήν τη διαδικασία, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο ένα μεγάλο κόμμα εξουσίας, όπως είναι η ΝΔ, να αγνοήσει τις εξελίξεις.