ΤΟ 63% ΛΕΕΙ «ΝΑΙ» ΣΤΙΣ ΚΑΜΕΡΕΣ!
Όπως, για παράδειγμα, τα αποτελέσματα της πανελλαδικής δημοσκόπησης που πραγματοποίησε η εταιρεία RASS για «ΤΟ ΠΑΡΟΝ» (πανελλαδική, από 1 έως 2 Νοέμβρη, σε δείγμα 602 ατόμων, σταθμισμένο), εξαιτίας της γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να επιτρέπεται η χρήση καμερών για την καταγραφή αξιόποινων πράξεων κατά τη διάρκεια επεισοδίων σε πορείες και διαδηλώσεις.
Όσο κι αν θα φανεί περίεργο, όμως (ΠΙΝΑΚΕΣ 1 και 2):
• Με μεγάλη πλειοψηφία (63%) οι ερωτηθέντες συμφωνούν με αυτήν τη γνωμοδότηση του κ. Σανιδά και μόνο το 34,2% διαφωνεί! Δηλαδή υπάρχει μια αναλογία 2:1.
• Είναι επίσης ενδεικτικό ότι μπορεί μεν με μεγάλη πλειοψηφία να τάσσονται υπέρ του περιεχομένου της γνωμοδότησης Σανιδά οι ψηφοφόροι της ΝΔ (88,2% υπέρ και 10,8% κατά), όμως είναι σοβαρά και τα ποσοστά των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ καθώς και των άλλων κομμάτων που συμφωνούν (45% και 46,4% αντίστοιχα).
Επίσης το ότι η παραπάνω τάση είναι περίπου παγιωμένη και όχι συγκυριακή προκύπτει και από άλλα στοιχεία της έρευνας.
Για παράδειγμα, το βασικό επιχείρημα όσων διαφωνούν με τη χρήση και αξιοποίηση υλικού από κάμερες, ότι δηλαδή θα παραβιαστούν προσωπικά δεδομένα και θα λειτουργήσει ως «φακέλωμα», προκύπτει ότι επίσης είναι μειοψηφικό!
Συγκεκριμένα στο σχετικό ερώτημα (ΠΙΝΑΚΕΣ 3 και 4):
• Αυτό το επιχείρημα το αποδέχεται μόνο το 31,4%, ενώ το 63,8% θεωρεί ότι έτσι θα εντοπίζονται ευκολότερα όσοι διαπράττουν αξιόποινες πράξεις. Και εδώ δηλαδή αναλογία 2:1!
• Επίσης και σε αυτό συμφωνεί ένα καθόλα σοβαρό ποσοστό 46,9% των οπαδών του ΠΑΣΟΚ και ένα 40,6% των οπαδών των άλλων κομμάτων.
Άλλωστε, αυτήν την εκτίμηση-θέση, ότι δηλαδή η χρήση των καμερών θα συντελέσει αποφασιστικά στον εντοπισμό όσων διαπράττουν αξιόποινες πράξεις στη διάρκεια διαδηλώσεων, την ασπάζεται (ΠΙΝΑΚΕΣ 5και 6) η πλειοψηφία της κοινής γνώμης, συγκεκριμένα το 43%.
Ένα 32% θέλει τις κάμερες να χρησιμοποιούνται μόνο για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας.
Ακόμα ένα αξιοσημείωτο 21,9%, δηλαδή ο ένας στους πέντε, εκτιμά πως για πράξεις που γίνονται δημόσια το κοινωνικό συμφέρον θα πρέπει να είναι πάνω απʼ τα προσωπικά δεδομένα.
Προκύπτει λοιπόν ότι συναντά μεγάλη κοινωνική αποδοχή η γνωμοδότηση του κ. Σανιδά, ενώ τα επιχειρήματα κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ και του κ. Αλαβάνου μάλλον έρχονται κόντρα στο κλίμα που επικρατεί στην κοινωνία…
Τέλος, στο ερώτημα γιατί ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου έκανε αυτήν τη γνωμοδότηση (ΠΙΝΑΚΕΣ 7 και 8):
• Το 44,2% πιστεύει ότι την έκανε για να περιοριστούν τα επεισόδια σε πορείες και διαδηλώσεις.
• Το 36,6% εκτιμά ότι η ΕΛΑΣ με τη βοήθεια της τεχνολογίας προσπαθεί να προστατεύσει το κοινωνικό συμφέρον.
• Ένας στους τέσσερις, συγκεκριμένα το 25,5%, το αποδίδει στην ανικανότητα της Αστυνομίας να εντοπίσει τους δράστες και στη συνέχεια στον δισταγμό να πάνε (οι αστυνομικοί) να καταθέσουν ως μάρτυρες στο δικαστήριο.
• Μόνο το 18,5% πιστεύει ότι στόχος είναι να αποτραπούν οι πολίτες απʼ το να διαδηλώνουν.
• Επίσης μόνο το 18,4% κάνει λόγο για φακέλωμα όσων συμμετέχουν σε διαδηλώσεις.
Επισημαίνουμε επίσης ότι αυτή η κοινωνική αποδοχή της γνωμοδότησης Σανιδά προφανώς θα ενισχυθεί απʼ την εγκύκλιο του υπουργείου έπειτα από απόφαση του Πρ. Παυλόπουλου, σύμφωνα με την οποία το υλικό απʼ τη χρήση των καμερών θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο μετά από εισαγγελική εντολή, όχι δηλαδή ανεξέλεγκτα ή αυθαίρετα.
Όχι χωρίς δικαστικές εγγυήσεις η θέση του υπουργού
Έχουν ενδιαφέρον και οι θέσεις του υπουργού Δικαιοσύνης επί του επίμαχου ζητήματος.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες μας, με τις θέσεις του ο κ. Χατζηγάκης επί της ουσίας καλύπτει τη γνωμοδότηση Σανιδά. Παράλληλα όμως θέτει όρους και προϋποθέσεις διασφάλισης και των ατομικών δικαιωμάτων από αυθαιρεσίες.
Έχει ακόμα ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι με τις θέσεις του ο υπουργός Δικαιοσύνης ασκεί κριτική στις Ανεξάρτητες Αρχές, ζητώντας να οριοθετηθεί και να περιοριστεί η ντε φάκτο αυτονόμησή τους απ’ τον κοινοβουλευτισμό.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες οι απόψεις του κ. Σωτήρη Χατζηγάκη πάνω στο καυτό αυτό θέμα κινούνται στο εξής πλαίσιο:
1. Γενική διαπίστωση είναι ότι οι ρυθμίσεις για τη λειτουργία των καμερών και τα προσωπικά δεδομένα δε έχουν νομοθετική πληρότητα. Έχουν κενά. Είναι ατελείς.
2. Ατομικά Δικαιώματα: Σύμφωνα με τον υπουργό Δικαιοσύνης, τα ατομικά δικαιώματα αποτελούν σημαντική δημοκρατική κατάσταση που πρέπει να διαφυλαχτεί και να προστατευθεί. Όμως, η ατομικότητα και τα δικαιώματά της δεν μπορούν να προσκρούουν στα δικαιώματα μιας άλλης ατομικότητας. Πρέπει να υπάρχει ο ισότιμος και πλήρης σεβασμός του άλλου ανθρώπου, ως ηθικού-κοινωνικού υποκειμένου. Διαφορετικά, υπάρχει κατάχρηση δικαιώματος και αυθαιρεσία. Δεν υπάρχουν μόνο οι ατομικές ελευθερίες, αλλά και οι υποχρεώσεις για έναν πολίτη μιας δημοκρατικής κοινωνίας και πολιτείας.
3. Κοινωνικά Δικαιώματα: Επιπλέον, όλα τα επιμέρους ατομικά δικαιώματα πρέπει να εναρμονιστούν με τις αρχές του υπερθετικού Δικαίου, δηλαδή τα δικαιώματα της ολότητας, τα οποία έχουν πρωταρχική αξία ως σπουδαία κοινωνικά αγαθά.
Οφείλουμε να καθορίσουμε τα όρια, σʼ αυτήν τη λεπτή γραμμή, ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Να βρούμε τη σωστή μέση οδό, σε παρόμοιες καταστάσεις του δημόσιου βίου και του ιδιωτικού, της κοινωνίας και του πολίτη.
4. Εγγυήσεις: Δίνοντας έμφαση στα κοινωνικά δικαιώματα και με βάση την αναγκαία ευαισθησία στα ατομικά δικαιώματα, το θέμα της λειτουργίας των καμερών, πρέπει αυστηρά να οριοθετηθεί με συγκεκριμένες διατάξεις και διαδικασίες. Με συγκεκριμένες σκέψεις για μέτρα, όπως:
– Ο προσδιορισμός πότε ακριβώς οι κάμερες αρχίζουν να καταγράφουν μια διαδήλωση και σε ποια ακριβώς φάση τους (πριν, κατά και μετά τη διαδήλωση), σε συνδυασμό με την τέλεση αξιόποινων πράξεων ή και με την παρακολούθηση υπόπτων προς παράνομη δράση.
– Η παρουσία λ.χ. Εισαγγελέα στο συντονιστικό κέντρο καμερών ασφάλειας, ο οποίος θα εποπτεύει τις φάσεις της βιοντεοσκόπησης και της φωτογράφησης. Δηλαδή θα είναι ο εγγυητής της νομιμότητας.
– Η διασφάλιση για την ορθή διαχείριση – προορισμό του εικαστικού υλικού (βιντεοσκόπηση, φωτογράφηση), μόνο ως αποδεικτικών μέσων για τις ανακρίσεις και ενόπιων του Δικαστηρίου. Όχι για «φακελώματα».
5. Ανεξάρτητες Αρχές: Πρέπει επίσης να καθοριστεί ο ρόλος των Ανεξάρτητων Αρχών, σε σχέση με τον κοινοβουλευτισμό, δεδομένου ότι ορισμένες από αυτές αυτονομούνται απολύτως κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, υπερκαλύπτουν και ελέγχουν τους θεσμούς και γενικά λειτουργούν ως όργανα μιας νεοφιλελεύθερης συστηματικής αντίληψης που υπηρετεί μόνον επιμέρους ή ατομικές αντιλήψεις.
6. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να εξεταστεί η νομοθεσία και η εμπειρία άλλων χωρών για τον θεσμό και το έργο των Ανεξάρτητων Αρχών και επίσης υπό το πόρισμα της παγκοσμιοποίησης.