Βρετανική μαχαιριά κατά της Κύπρου
Σε μια από τις παραγράφους γίνεται αναφορά σε «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου». Η αντίδραση της Λευκωσίας ήταν άμεση. Η υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Ερατώ Μαρκουλλή, προέβη σε έντονο διάβημα προς τον Ύπατο Αρμοστή της Βρετανίας Πίτερ Μίλετ, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι το Λονδίνο δεν αναγνωρίζει την «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου». Στόχος των Βρετανών είναι να πληγεί προεκλογικά ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος, να χάσει τις εκλογές και, σύμφωνα με ό,τι οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί σχεδιάζουν, να επανέλθει το Σχέδιο Ανάν με άλλο όνομα και με άλλον, περισσότερο ευέλικτο, Πρόεδρο.
Η «απομόνωση»
Το έγγραφο που υπογράφηκε μεταξύ Μπράουν και Ερντογάν φέρει τον τίτλο «Τουρκία – Ηνωμένο Βασίλειο Στρατηγική Συμμαχία 2007/8». Ένα από τα τμήματά του αναφέρεται στη βοήθεια που θα παρέχει η Βρετανία στον τερματισμό της λεγόμενης «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων και στις προσπάθειες ενθάρρυνσης και άλλων κρατών της Διεθνούς Κοινότητας να κινηθούν προς την εκπλήρωση του σκοπού αυτού.
Στην πρώτη κιόλας παράγραφο της τμήματος, που αναφέρεται στο ψευδοκράτος, τονίζεται η συνεχής υποστήριξη στις καλές υπηρεσίες και στις προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ «για την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης και διαρκούς διευθέτησης του Κυπριακού». Στη συνέχεια το έγγραφο αναφέρεται σε πακέτο πολιτικών δράσεων και μέτρων για τον τερματισμό της λεγόμενης «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων και στην αναβάθμιση του ψευδοκράτους.
Το περιεχόμενο της συμφωνίας
Συγκεκριμένα η συμφωνία αναφέρει τα ακόλουθα:
Πρώτον, οι δυο χώρες, Βρετανία και Τουρκία, θα εργαστούν σε διμερές επίπεδο, αλλά και εντός του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση απευθείας εμπορικών, οικονομικών, πολιτικών και πολιτιστικών επαφών μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, της ΕΕ και των Τουρκοκυπρίων.
Δεύτερον, θα διατηρηθούν επαφές υψηλού επιπέδου μεταξύ της Βρετανίας και των τουρκοκυπριακών «αρχών».
Τρίτον, θα συνεχιστεί η προσφορά βοήθειας στις «Αρχές της ʽʽΤουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρουʼʼ» και σε πανεπιστήμια, ώστε να συμμετάσχουν αυτά στη διαδικασία της Μπολόνιας.
Τέταρτον, θα υποστηριχτεί το «δικαίωμα» των Τουρκοκυπρίων για αντιπροσώπευση στο Ευρωκοινοβούλιο.
Πέμπτον, θα συνεχιστεί η εφαρμογή του προγράμματος που το Ηνωμένο Βασίλειο, σε διμερές επίπεδο, εφαρμόζει και προβλέπει στη μεγαλύτερη προσέγγιση των Τουρκοκυπρίων εντός της Ευρώπης με τρόπον ώστε να προετοιμαστούν και να μπορούν να συμμετάσχουν, χωρίς προβλήματα στην Ευρώπη, σε περίπτωση μελλοντικής διευθέτησης.
Έκτον, θα συνεχιστεί η υποστήριξη στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για υλοποίηση έργων στα κατεχόμενα με χρηματοδότηση.
Λονδίνο: Ουδέν νεώτερον
Το Λονδίνο, πάντως, θεωρεί ότι δεν υπάρχει οποιοδήποτε νέο στοιχείο στη συμφωνία Τουρκίας – Βρετανίας και τονίζει ότι δεν αναγνωρίζει τη λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου». Ταυτοχρόνως, όμως, δεν αλλάζει τον τρόπο γραφής του κειμένου, στο οποίο γίνεται ρητή αναφορά στη λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου», χωρίς εισαγωγικά.
Η ανακοίνωση της Βρετανικής Ύπατης Αρμοστείας στην Κύπρο έχει ως εξής: «Δεν υπάρχει τίποτε το καινούργιο στα σημεία που αφορούν την Κύπρο στη συμφωνία Στρατηγικής Συμμαχίας Ηνωμένου Βασιλείου – Τουρκίας, που υπογράφηκε στο Λονδίνο. Η πολιτική της μη αναγνώρισης της ούτω καλούμενης ”ΤΔΒΚ” παραμένει αναλλοίωτη. Τίποτε στο περιεχόμενο του κειμένου της συμφωνίας δεν αποτελεί προσπάθεια αναβάθμισης του καθεστώτος του ”βορρά” ή της προώθησης της διαίρεσης. Είμαστε πλήρως δεσμευμένοι στην επανένωση του νησιού και στην υποστήριξη των προσπαθειών του ΟΗΕ, για εφαρμογή της διαδικασίας της 8ης Ιουλίου».
Την επόμενη μέρα, 48 ώρες μετά τη συμφωνία, το βρετανικό υπουργείο των Εξωτερικών επανήλθε για να ισχυριστεί ότι δεν αναγνωρίζει τη λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», την οποία θέτει σε εισαγωγικά. Τα εισαγωγικά, τονίζει το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών, αναπληρώνουν τη φράση «ούτω καλούμενη».
Στο στόχαστρο ο Παπαδόπουλος
Όντως όσα αναγράφονται στη συμφωνία είναι όσα η βρετανική πολιτική εφαρμόζει ήδη εντός της ΕΕ και στα Ηνωμένα Έθνη. Στόχος της πολιτικής αυτής είναι να εκδικηθεί η Βρετανία τους Κυπρίους και τον Τάσσο Παπαδόπουλο για το «όχι» στο δημοψήφισμα. Η προσπάθεια αναβάθμισης του ψευδοκράτους στη βάση της λεγόμενης «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων, μέσω της πιο πάνω δέσμης δράσεων και μέτρων, σκοπό επίσης έχει, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, την επαναφορά του Σχεδίου Ανάν. Κομμάτι κομμάτι.
Οι κινήσεις του Λονδίνου, ειδικώς σε αυτήν την προεκλογική περίοδο, έχουν στόχο και τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο, τον οποίον θέλουν να βγάλουν εκτός σκηνικού. Οι Βρετανοί αποβλέπουν στη δημιουργία ενός αρνητικού κλίματος στη βάση του πολιτικού μηνύματος προς τους Κυπρίους ότι με τον Τάσσο Παπαδόπουλο στην Προεδρία «δεν έχετε τύχη. Χάνεστε. Θα έρθουν και χειρότερα…».
Διπλωματική τρομοκρατία
Οι Βρετανοί εφαρμόζουν τη λογική διπλωματικής τρομοκρατίας. Φαίνεται να υπάρχει αμφιβολία για το τι εννοούν χειρότερο… εφόσον η λύση του Σχεδίου Ανάν, που συνεχίζουν να την υποστηρίζουν, είναι το χείριστο για τους Κυπρίους, η χείριστη μορφή συγκαλυμμένης διχοτόμησης και διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην παρούσα φάση το Λονδίνο επιθυμεί να πλήξει τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο και να φέρει στην εξουσία έναν εκ των άλλων δυο υποψηφίων, είτε τον Δημήτρη Χριστόφια του ΑΚΕΛ είτε τον Ιωάννη Κασουλίδη του ΔΗΣΥ. Οι Βρετανοί εκτιμούν ότι με τον τρόπο αυτόν θα έχουν αυξημένες πιθανότητες για την επαναφορά παραλλαγής του Σχεδίου Ανάν και τελικής επιβολής του.
Ο Χριστόφιας
Ο Δ. Χριστόφιας με δηλώσεις του τόνισε ότι η βρετανική στάση συνιστά πρόκληση για την ενότητα και την κοινή αντιμετώπιση των εξελίξεων. Οι πρόνοιες της συμφωνίας, είπε ο γεν. γραμματέας του ΑΚΕΛ, που αφορούν στην Κύπρο και στους Τουρκοκυπρίους, δεν είναι αποδεκτές.
Πρόσθεσε ότι η συμφωνία αυτή κάνει ένα βήμα πιο μπροστά από την προηγούμενη μεταξύ Μπλερ – Ερντογάν.
«Είναι περιττό», παρατήρησε, «να πω πόσο εμείς επικρίνουμε, δεν μπορούμε ούτε κατά διάνοια να συμφωνήσουμε με τέτοιες διατάξεις του πρωτοκόλλου». Σύμφωνα με τον Δ. Χριστόφια χρειάζονται πρωτοβουλίες προληπτικές. Εκτιμά δε ότι η Τουρκία εκμεταλλεύεται ακόμα μια φορά την κρίση με τους Κούρδους και προσπαθεί να επιβάλει και στον δικό μας χώρο νέους όρους και τη θέλησή της.
Ο Αναστασιάδης
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Νίκος Αναστασιάδης, χαρακτήρισε τη βρετανική στάση εντελώς απαράδεκτη και υποστήριξε ότι η κίνηση του Λονδίνου σημαίνει και μια νέα αρνητική εξέλιξη για το μέλλον της Κύπρου.
Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, όπως και ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Δ. Χριστόφιας, άφησε σαφείς αιχμές κατά της πολιτικής του Προέδρου Παπαδόπουλου. «Η αγωνία μου», παρατήρησε ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, «είναι ποια χώρα θα ακολουθήσει. Όλα αυτά που συμβαίνουν αποσκοπούν στην αναβάθμιση του κατοχικού καθεστώτος και στην πρόκληση δυσχερειών στην εξεύρεση λύσης και επανένωσης. Δεν είναι αρκετό να παρακολουθούμε και να κάνουμε εκ των υστέρων διαβήματα. Η εικόνα που δώσαμε στους Ευρωπαίους είναι ότι έχουμε βολευτεί με την ένταξη και θυμηθήκαμε τριάμισι χρόνια μετά το δημοψήφισμα να αναλάβουμε μια σειρά πρωτοβουλιών».
Η Μπακογιάννη
Η υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Ντόρα Μπακογιάννη, κληθείσα να σχολιάσει την υπογραφή μνημονίου μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Τουρκίας, στο οποίο, μεταξύ άλλων, γίνεται και αναφορά στο ψευδοκράτος ως «ΤΔΒΚ», εξέφρασε την πεποίθηση ότι «θα υπάρξουν οι απαραίτητες διευκρινίσεις και διορθώσεις, ώστε να αποφευχθούν επιζήμιες παρανοήσεις σε ένα κρίσιμο στάδιο για την επανεκκίνηση των προσπαθειών επίλυσης του Κυπριακού». Πρόσθεσε ότι σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα δεν χωρούν αβλεψίες, παρανοήσεις ή παραλείψεις από το βρετανικό ΥΠΕΞ.
Βρετανικές βάσεις
Η Λευκωσία δηλώνει ότι θα αντιδράσει με ψυχραιμία και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να εγείρει θέμα βρετανικών βάσεων. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Βασίλης Πάλμας τόνισε σε τοποθετήσεις του την περασμένη Τετάρτη ότι η υπογραφή του εγγράφου Στρατηγικού Συνεταιρισμού Μεγάλης Βρετανίας – Τουρκίας αποτελεί «σημαντική αρνητική εξέλιξη και ότι η κυβέρνηση θα ενεργήσει αποφασιστικά και ψύχραιμα για την προστασία των εθνικών συμφερόντων της Κύπρου, αξιοποιώντας όλα τα διπλωματικά και νομικά μέσα που διαθέτει και αναθεωρώντας εκεί όπου χρειάζεται διαχρονικές πολιτικές». Ο κ. Πάλμας είπε επίσης ότι η Κύπρος θυσιάζεται σε συμφέροντα ξένα και άσχετα με την ίδια και τον λαό της. Οι αντιδράσεις της Κύπρου αναμένεται να κινηθούν σε δυο επίπεδα. Το ένα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και το άλλο η Κοινοπολιτεία.