ΜΕΣΑ Ή ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΝΤΡΙ πριν ή μετά την αναμέτρηση

Ο Γιώργος Παπανδρέου, που γνωρίζει πολύ καλά ότι τα παίζει όλα για όλα, στρέφει πλέον την προσοχή του στην «επομένη» της 11ης Νοεμβρίου, μια και οι εκτιμήσεις που υπάρχουν με βάση και τις δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι πολύ κοντά να κερδίσει αυτήν την αναμέτρηση και μένει ερωτηματικό μόνο η διαφορά που θα έχει από τον Ευάγ. Βενιζέλο. Ετοιμάζει –όπως λένε οι συνεργάτες του– «το συνέδριο της μεγάλης ρήξης». Θέλει το συνέδριο, που θα γίνει τον Φεβρουάριο, να είναι ένα συνέδριο «συνολικής επανίδρυσης» του ΠΑΣΟΚ, πολιτικής και οργανωτικής, ώστε να σηματοδοτήσει μια νέα πορεία «του κοινωνικού ΠΑΣΟΚ». Μάλιστα την πρόγευση αυτής της «συνολικής επανίδρυσης» θα τη δώσει ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου στην Εθνική Συνδιάσκεψη (αρχές Νοεμβρίου), τόσο με την πολιτική πλατφόρμα που θα παρουσιάσει όσο και με το οργανωτικό πλαίσιο, που στην τελική μορφή τους θα τεθούν σε ψήφιση στο Συνέδριο.

Από την άλλη, ο Ευάγ. Βενιζέλος φαίνεται πλέον ότι δεν έχει ως αφετηρία την 11η Νοεμβρίου ή δεν κινείται πλέον μόνο γύρω από την 11η Νοεμβρίου. Αν και ο ίδιος και οι συνεργάτες του εκτιμούν πως δεν έχει ακόμα κριθεί η μάχη της 11ης Νοεμβρίου, ωστόσο γνωρίζουν πολύ καλά πως παλεύουν για να βελτιώσουν τα ποσοστά και να αποφύγουν μια βαριά ήττα.

Γιʼ αυτό πλέον έχουν τεθεί επί τάπητος «τα εναλλακτικά σενάρια», το «τι κάνουμε πια», αφού το ένα μετά το άλλο τα επώνυμα στελέχη δίνουν στήριξη στον Γιώργο Παπανδρέου και ακόμα αρκετοί από τους βουλευτές που αρχικά είχαν στραφεί προς τον κ. Βενιζέλο είτε ουδετεροποιούνται είτε αναζητούν γέφυρες προσέγγισης με την πλευρά του Γ. Παπανδρέου.

Τα «σενάρια Βενιζέλου» και του πώς θα κινηθεί πλέον στο συνολικό εσωκομματικό, αλλά και στο ευρύτερο πολιτικό παιχνίδι, δεν απασχολούν μόνο το στενό επιτελείο του εκ Θεσσαλονίκης πολιτικού, αλλά απασχολούν και μάλιστα σοβαρά και το επιτελείο του Γ. Παπανδρέου.

Ο Ευάγ. Βενιζέλος κινείται στην κατεύθυνση δημιουργίας μιας πολιτικής πλατφόρμας και ενός συνεκτικού μηχανισμού ως πρωτόλειων ενός πολιτικού μορφώματος, ασχέτως του αποτελέσματος της 11ης Νοεμβρίου.

Ένα ερώτημα σχεδόν κοινό τόσο στο επιτελείο του Ευάγ. Βενιζέλου όσο και του Γ. Παπανδρέου είναι «το πότε και πώς θα καταγγείλει τις διαδικασίες που έχουν δρομολογηθεί για την εκλογή νέου προέδρου» ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Δηλαδή πότε και πώς θα αμφισβητήσει τη διαδικασία. Βολές και από τον ίδιο και από στελέχη που τον υποστηρίζουν έχουν ήδη εξαπολυθεί με αφορμή το περιβόητο μητρώο των μελών και των φίλων.

Όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Βενιζέλος δέχεται ήδη εισηγήσεις να αρχίσει αμέσως (εντός των επόμενων εικοσιτετραώρων) έναν νέο «ανοιχτό πόλεμο» με τη Χαριλάου Τρικούπη, αμφισβήτησης της διαδικασίας, όχι μόνο απλώς επαναφέροντας το γνωστό θέμα του μητρώου, αλλά πηγαίνοντας «στην καρδιά» της διαδικασίας, δηλαδή ότι δεν υπάρχει ακόμα καμιά γνωστή εταιρεία να αναλάβει την οργάνωση της εκλογικής διαδικασίας και κυρίως να πιστοποιεί online για το ποιοι ψηφίζουν και πόσες φορές ψηφίζουν, ενισχύοντας αυτήν του τη θέση και με το ότι υπάρχει πρόβλημα ακόμα με τις εφορευτικές επιτροπές.

Στελέχη της πλευράς Βενιζέλου λένε ότι η Χαριλάου Τρικούπη «παγώνει» σκοπίμως αυτό το θέμα, το αφήνει στην άκρη, αλλά, όπως τονίζουν, «δεν θα περάσει έτσι αυτή η μανούβρα».

Πάντως στελέχη που πρόσκεινται στον Γ. Παπανδρέου λένε πως «όλα αυτά είναι για να φεύγει η μπάλα στην εξέδρα και να σκιάζεται η κουβέντα για τις αιτίες της ήττας και ο διάλογος για τις πολιτικές θέσεις και την προοπτική του ΠΑΣΟΚ». Σημείωναν ακόμα πως αυτό το θέμα θα αντιμετωπιστεί από κοινού με τα επιτελεία και των τριών υποψηφίων.

Πάντως μέσα από αυτόν τον «πόλεμο» δημιουργούνται, όπως εκτιμούν και οι δύο πλευρές, προϋποθέσεις για να μη φτάσει η πλευρά Βενιζέλου, με δική της επιλογή, στην 11η Νοεμβρίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μετά και την πολύ κακή εμφάνιση του κ. Βενιζέλου στο γεύμα που παρέθεσε σε δημοσιογράφους την προηγούμενη βδομάδα, έγινε μια κουβέντα μήπως και αποσυρθεί ο κ. Βενιζέλος και τη θέση του πάρει κάποιο άλλο στέλεχος. Ωστόσο αυτό απορρίφθηκε.

Ένα σενάριο που εξετάζεται είναι μαζί με τις θέσεις που παρουσιάζει ο κ. Βενιζέλος και το «σφίξιμο» του μηχανισμού του να υπάρξει ισχυρή καταγγελία της διαδικασίας εκλογής και να αποχωρήσουν πριν από την 11η Νοεμβρίου, δημιουργώντας ένα πολιτικό μόρφωμα έξω από το ΠΑΣΟΚ, που βοηθούντος και του υπάρχοντος εκλογικού νόμου να πάρει στις ερχόμενες εκλογές ένα μονοψήφιο νούμερο, το οποίο όμως θα του δώσει 15 -25 βουλευτές. Το σχήμα αυτό θα μπορεί να παίξει τον ρόλο «κράσπεδου» (ή κατά το γερμανικό πρότυπο τον ρόλο του «μισού κόμματος»), δηλαδή στην πιθανή πλέον περίπτωση μη αυτοδυναμίας να «κολλήσει με το πρώτο κόμμα» (πιθανόν τη ΝΔ) ή αν τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα να «διαπραγματευτεί» σε μια ενδεχόμενη συνεργασία ΠΑΣΟΚ – Συνασπισμού.

Όπως λένε πάντως έμπειρα κομματικά στελέχη, αλλά και πολιτικοί αναλυτές, αν έχει έστω και μια μικρή ελπίδα ο κ. Βενιζέλος με ένα πολιτικό μόρφωμα να σταθεί έξω από το ΠΑΣΟΚ, αυτό θα πρέπει να γίνει πριν από την 11η Νοεμβρίου, γιατί μετά θα είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα. «Τώρα έχει μια κάποια δυναμική και κάποια στελέχη δίπλα του, μετά πόσοι θα του απομείνουν, αλλά και πόσο θα υπάρχει ακροατήριο στην κοινωνία». Βέβαια καθοριστικός παράγοντας για μια τέτοια κίνηση είναι ο Κώστας Σημίτης, αν «θα ευλογήσει» ή όχι ένα τέτοιο εγχείρημα και αν ή όχι θα του δώσει «ομπρέλα».

Βέβαια κάποιοι λένε ότι ο Κ. Σημίτης «θέλει να παίζει θεσμικά» και άρα δύσκολα θα πει το «ναι» για κάτι τέτοιο, εκτός πια και αν εκτιμήσει ότι μετά την 11η Νοεμβρίου «κανείς δεν θα μπορεί στο ορατό μέλλον να κλονίσει και να ανατρέψει τον Γ. Παπανδρέου».

Βέβαια υπάρχουν και αυτοί (και στο επιτελείο του Ε. Βενιζέλου, αλλά και του Γ. Παπανδρέου) που εκτιμούν πως αν κάνει μια τέτοια κίνηση πριν από τις εκλογές ο Ε. Βενιζέλος θα δείξει ηττοπάθεια που θα τον ακολουθεί στην πορεία. Τονίζουν ακόμα πως είναι πολύ πιθανό να απογοητεύσει και τον κόσμο του και όχι μόνο τους βουλευτές και τα στελέχη που τον ακολουθούν. Επίσης υπογραμμίζουν πως όσο χοντρή και αν είναι η καταγγελία του για τις διαδικασίες, από μόνη της δεν μπορεί να σταθεί, άρα θα πρέπει να τη συνδυάσει και με κάτι άλλο.

Το άλλο σενάριο είναι να καταγγείλει την όλη διαδικασία της εκλογής και έχοντας ήδη μια πολιτική πλατφόρμα και έναν «στοιχειώδη στρατό» να φύγει αμέσως μετά τις εκλογές και να προχωρήσει στη δημιουργία δικού του πολιτικού μορφώματος, παίζοντας και πάλι με τις προαναφερθείσες πιθανότητες που δίνει ο εκλογικός νόμος, αλλά και με τις επιλογές του Κ. Σημίτη.

Πάντως αυτό το ενδεχόμενο θεωρείται το πιο δύσκολο, γιατί πρωτίστως θα προσκρούσει σε μαζική άρνηση βουλευτών και στελεχών που στηρίζουν τον Ευάγ. Βενιζέλο «να βγουν από το μαντρί», ειδικά σε περίπτωση ήττας. Κατʼ αρχάς, γιατί παρά την εσωκομματική πόλωση, οι περισσότεροι έχουν «κομματική κουλτούρα», επίσης θα ελπίζουν στο να ξεχαστούν στην πορεία οι αντιπαραθέσεις και να αξιοποιηθούν, αλλά και γιατί μέσα στο ΠΑΣΟΚ θα έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να επανεκλεγούν βουλευτές ακόμα και αν το ΠΑΣΟΚ παραμείνει αξιωματική αντιπολίτευση.

«Δεν είμαστε έτοιμοι πολιτικά να εγκαταλείψουμε το σπίτι μας, που είναι το ΠΑΣΟΚ», υπογράμμιζαν βουλευτές και στελέχη που πρόσκεινται στον κ. Βενιζέλο όταν ερωτόνταν για το αν, σε περίπτωση ήττας, θα εγκαταλείψουν το ΠΑΣΟΚ και θα μπουν στην περιπέτεια ενός νέου πολιτικού μορφώματος.

Πάντως στην περίπτωση που μείνει ο κ. Βενιζέλος στην αναμέτρηση και ηττηθεί, το πλέον πιθανό και αυτό που από τώρα του εισηγούνται αρκετοί συνεργάτες του είναι «να μείνουν μέσα στο ΠΑΣΟΚ και να ετοιμαστούν για τη δεύτερη ευκαιρία».

Οι περισσότεροι βουλευτές και στελέχη που τώρα συντάσσονται με τον Ευάγ. Βενιζέλο φαίνεται να συμφωνούν στο ότι «και να πάρει τώρα το μαγαζί ο Γιώργος Παπανδρέου είναι αναλώσιμος, δεν έχει πολλά περιθώρια». Βέβαια η εκτίμηση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την εκτίμηση που ο ίδιος ο κ. Βενιζέλος έκανε δημοσίως στους δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα, στο πολύκροτο γεύμα, όταν είπε καθαρά πως «αν δεν φύγει τώρα ο Γιώργος, δεν φεύγει ποτέ». Αρκετά έμπειρα στελέχη, μέσα από αυτές τις διαφορετικές εκτιμήσεις για το τι θα γίνει την επόμενη μιας πιθανής ήττας του κ. Βενιζέλου, υπογραμμίζουν πως «ήδη υπάρχει διχασμός στο στρατόπεδο Βενιζέλου και αυτό θα βοηθήσει στην πορεία να ενσωματωθούν και πάλι στον κεντρικό κορμό του κόμματος στελέχη που για διάφορους λόγους πήγαν αρχικά με τον Βενιζέλο».

Τα στελέχη και οι βουλευτές, που υποστηρίζουν ότι μετά από πιθανή ήττα του Βενιζέλου μπορεί να υπάρχει «και δεύτερη ευκαιρία», τονίζουν ακόμα πως «ο Γ. Παπανδρέου και αν νικήσει θα ηγείται ενός πολιτικού πτώματος και το πρόβλημα θα διογκωθεί μετά από μια νέα πιθανή ήττα και νέα συρρίκνωση το 2009 στις ευρωεκλογές».

Τονίζουν ακόμα ότι θα είναι θέμα χρόνου πάλι να απομακρυνθεί ο Γιώργος Παπανδρέου και προσθέτουν πως όποιο ποσοστό και αν πάρει ο Ευάγ. Βενιζέλος στις 11 Νοεμβρίου (35%, 40% ή οτιδήποτε άλλο), μπορεί να «κεφαλαιοποιηθεί», να αποτελέσει «μια μεγάλη και σοβαρή μαγιά για τον τελικό γύρο με τον Γ. Παπανδρέου». Τονίζουν ακόμα πως «ο Ευάγ. Βενιζέλος είναι πολύ μεγάλο κεφάλαιο για να τελειώσει με μια αναμέτρηση» και προσθέτουν πως μόλις τεθεί εκ νέου θέμα ηγεσίας, αν «λείπει ο Βενιζέλος», τότε «ό,τι έχει απομείνει από το ΠΑΣΟΚ» θα διεκδικηθεί από στελέχη όπως οι Χ. Παπουτσής, Μ. Χρυσοχοΐδης, Α. Διαμαντοπούλου, Φ. Γεννηματά, που απέναντί τους ο Ευάγ. Βενιζέλος υπερτερεί συντριπτικά.