υπουργείο Εξω(φρεν)ικών

Δεν διέρρευσε τίποτε από τη συνάντηση για το Σκοπιανό του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή με την υπουργό Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη στο Μέγαρο Μαξίμου. Με κλειστά χαρτιά, αλλά με «όλες τις επιλογές ανοικτές», φαίνεται ότι θα βαδίσουμε το επόμενο διάστημα στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, τον Απρίλιο του 2008, όπου θα αξιολογηθούν οι υποψήφιες χώρες, Κροατία, Αλβανία και Σκόπια, για το εάν πληρούν τα κριτήρια για να ενταχθούν στην ατλαντική συμμαχία.

Δεν είναι όμως εύκολο να ξεχασθεί, τόσο γρήγορα, το διπλωματικό φιάσκο στον ΟΗΕ για το Μακεδονικό και να προχωρήσουμε σε άλλα θέματα… Όλο και μας έρχεται στη σκέψη τι θα μπορούσαμε ενδεχομένως να είχαμε κάνει, πώς θα έπρεπε να κινηθούμε επιδέξια τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια, με την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995, για να μη βρεθούμε σε αυτήν την ιδιαίτερα δυσάρεστη θέση να είμαστε τελείως απομονωμένοι, όπως σήμερα…

Θυμάμαι τους πανηγυρισμούς τη διετία 2005-2006… για την εξασφάλιση από τη χώρα μας της θέσης του Μη Μονίμου Μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ… Σε τι τελικά μας ωφέλησε, τι απέδωσε όλη αυτή η προσπάθεια -σε χρόνο, σε πρόσθετες δεσμεύσεις που αναλάβαμε και ιδίως σε χρήμα (αναπτυξιακή βοήθεια, υποτροφίες, «δωράκια» κ.λπ.)- για να εξασφαλίσουμε τις πολύτιμες ψήφους των διαφόρων κρατών και κρατιδίων που είναι μέλη του ΟΗΕ. Τρέχαμε, όπως μου λένε από τη Νέα Υόρκη, ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας στη Μαύρη Αφρική, στο Σουδάν, για να εξετάσουμε, ως Διερευνητική Επιτροπή, την ανθρωπιστική κατάσταση στο Νταρφούρ. Διοργανώσαμε -κατά το διάστημα που κατείχαμε την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας- ειδική συζήτηση για το Μεσανατολικό μήπως εκεί που απέτυχαν Αγγλοαμερικανοί, Ρώσοι και Ευρωπαϊκή Ένωση, υψώσουμε εμείς το διπλωματικό μας ανάστημα και δρομολογήσουμε εξελίξεις… Τέτοιους υψηλούς στόχους είχαμε θέσει, ενώ στις σεμνές και ταπεινές εθνικές μας επιδιώξεις, δεν πετύχαμε – επί ελληνικής συμμετοχής στο Συμβούλιο Ασφαλείας- κανένα ορατό αποτέλεσμα, ούτε καν μια ελπιδοφόρο προοπτική… Έτσι ολοκληρώθηκε η «ιστορική» μας θητεία στο Συμβούλιο Ασφαλείας, βγήκαν οι αναμνηστικές φωτογραφίες με τα πλατιά χαμόγελα, έφυγαν οι προβολείς της διεθνούς δημοσιότητας και μείναμε μόνοι με το Σκοπιανό…

Εκατόν είκοσι χώρες έχουν ήδη αναγνωρίσει τα Σκόπια με τη συνταγματική τους ονομασία, «Δημοκρατία της Μακεδονίας», προς δόξαν και τιμήν της ελληνικής διπλωματίας… Ποιες είναι όμως οι υπόλοιπες χώρες -περίπου εβδομήντα πέντε- που δεν έχουν αναγνωρίσει ακόμη την ΠΓΔΜ ως Δημοκρατία της Μακεδονίας, πλην της Ελλάδας και της Κύπρου βεβαίως; Ας δώσει λοιπόν το υπουργείο στη δημοσιότητα τη λίστα με τις χώρες αυτές και μη μας πουν ότι είναι και αυτό απόρρητο… Πάντως, η λίστα των 120 και πλέον χωρών που αναγνώρισαν την ΠΓΔΜ ως Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι αδιάψευστος καθρέφτης της ακινησίας, της ολιγωρίας και του εφησυχασμού μας. Εμπλέκονται βεβαίως αρκετές κυβερνήσεις στο χρονικό διάστημα κατά το οποίο η αντίπαλη πλευρά εκινείτο με σχέδιο και αλυτρωτικό όραμα… Ενώ οι Σκοπιανοί κινήθηκαν επιδέξια στον διεθνή χώρο, εμείς προτιμήσαμε εθνικιστικές κορώνες από τα προεκλογικά μπαλκόνια για το εσωτερικό ακροατήριο… Ιδού λοιπόν και τα αποτελέσματα αυτής της «συναισθηματικής διπλωματίας» μας…

Για το Σκοπιανό αγχώνεται και προβληματίζεται, όπως φαίνεται, όλη η οικογένεια Μητσοτάκη… Σαν «λαγός» εμφανίσθηκε στην περαιτέρω απαισιόδοξη πορεία του Σκοπιανού ο βουλευτής στη Βʼ Αθηνών Κυρ. Μητσοτάκης. Εξέφρασε την «προσωπική άποψη» ότι η Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995 με τα Σκόπια έχει ξεπερασθεί, δείχνοντας έτσι τον δρόμο της μονομερούς καταγγελίας, εφ’ όσον αυτός ο τακτικός ελιγμός ενισχύει την ελληνική πλευρά που βρίσκεται το τελευταίο διάστημα ιδιαίτερα στριμωγμένη με τα τόσα σωρευτικά λάθη σε επιμέρους χειρισμούς… Η υπουργός Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη, και αδελφή του βουλευτή, περιμένει να αφουγκραστεί τις αντιδράσεις από αυτήν την κίνηση του οικογενειακού «λαγού»…

Ενδιαφέρουσα και επίκαιρη η πρόταση του κοινωνιολόγου Ρήγα Ρηγόπουλου, που επανέφερε με σχετικό άρθρο του ο καθηγητής Νικ. Μαρκάτος, πρώην πρύτανης του ΕΜΠ – να δοθεί η μονολεκτική ονομασία «Μακεδοσκόπια» στον βόρειο γείτονά μας… Συμβιβαστική λύση και κάπως εύπεπτη για την ελληνική πλευρά, υπό τη σημερινή συγκυρία, αμφιβάλλω όμως για το αν θα την αποδεχθούν και αυτήν την πρόταση οι σκοπιανοί ιθύνοντες…

Πιο συχνά θα μπαινοβγαίνει στο υπουργείο Εξωτερικών για εμπιστευτική ενημέρωση ο βουλευτής Μιλτ. Βαρβιτσιώτης, που εξελέγη πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας. Θα προτιμούσε βεβαίως θέση υφυπουργού στη νέα κυβέρνηση Καραμανλή (είδες ο θορυβωδώς διαμαρτυρόμενος Παν. Καμμένος;), αλλά και η προεδρία στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων έχει αίγλη, ταξιδάκια και «ασύμμετρη» παρέα με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Θ. Πάγκαλο, που θα τον μυήσει στα ενδότερα του υπουργείου και του καλού κρασιού…

Δεν αξίζει βεβαίως να ασχοληθούμε με την «προσωπική άποψη» για τον Μέγα Αλέξανδρο, που διατύπωσε σε συνέντευξη Τύπου ο διαμεσολαβητής για το Σκοπιανό, αμερικανός διπλωμάτης Μ. Νίμιτς… Διερωτώμαι όμως πως θα χαρακτήριζε ο ίδιος τον σημερινό πρόεδρο των ΗΠΑ Τζ. Μπους, που στα μάτια και τη συνείδηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης (πλην της πολιτείας του Τέξας βεβαίως) είναι ο πραγματικός μέγας «σφαγέας» του ιρακινού λαού, κύριος υπεύθυνος της πολιτικής γενοκτονίας και του εξανδραποδισμού του Ιράκ, ο κυνικός καταπατητής κάθε αρχής του διεθνούς και ανθρωπιστικού δικαίου στον πλανήτη μας…

Από τις πρώτες ταχύτατες αλλαγές σε θέσεις γεν. γραμματέων υπουργείων στις οποίες συμφώνησε ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής, μετά από πρόταση του νέου υπουργού Παιδείας Ευρ. Στυλιανίδη, ήταν η τοποθέτηση του διπλωμάτη Δημ. Πλατή στο υπουργείο Παιδείας, στη θέση του καθηγητή Ανδ. Καραμάνου. Άλλος ένας λίαν φιλόδοξος διπλωμάτης βρήκε πεδίον δράσης λαμπρόν εκτός υπουργείου… Επιβεβαιώνεται ότι οι διπλωμάτες προσαρμόζονται εύκολα σε άλλα υπουργεία. Στενός συνεργάτης του Ευρ. Στυλιανίδη στο υπουργείο Εξωτερικών, πρώην διευθυντής του διπλωματικού του γραφείου, ο Δημ. Πλατής δεν προτίθεται να διεκδικήσει προς το παρόν, λένε οι διαδρομιστές, τη θέση του προϊσταμένου του γραφείου του υπουργού…

Εύλογο το ενδιαφέρον και η συγκίνηση στο υπουργείο Εξωτερικών για την πορεία της υγείας του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου. Συνεχής είναι και η ενημέρωση της υπουργού Ντ. Μπακογιάννη για τη μετεγχειριτική πορεία του Μακαριωτάτου. Διαβάζω, όμως, σε σχόλιο απογευματινής εφημερίδας ότι στο Μαϊάμι κατέφθασε επειγόντως ο δεύτερος στην ιεραρχία της πρεσβείας μας στην Ουάσινγκτον για να «παρακολουθήσει από κοντά τις εξελίξεις». Και ότι επιπλέον της παρουσίας του προξένου μας στο Μαϊάμι πρόκειται να μεταβεί και ο μόνιμος αντιπρόσωπος μας στον ΟΗΕ πρέσβης Ι. Μουρίκης… Δηλαδή τι πρόκειται να κάνουν στην ηλιόλουστη λουτρόπολη όλοι αυτοί οι υψηλόβαθμοι διπλωματικοί; Δεν ζήτησε ο Αρχιεπίσκοπος σώνει και καλά να του κρατά την «πάπια» εν ενεργεία πρέσβης… Λίγη σοβαρότητα, λοιπόν, δεν βλάπτει για όσους συντάσσουν τα δελτία Τύπου, ιδίως γιʼ αυτούς που τα μεγεθύνουν επί το εντυπωσιακότερον…

Συνοπτικότατη εβδομαδιαία ενημέρωση από όλες τις πρεσβείες για τις πλέον σημαντικές εξελίξεις, πολιτικές, οικονομικές και περιβαντολλογικές, ζήτησε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, πέρα από τα καθημερινά αναλυτικά τηλεγραφήματα για τις τρέχουσες εξελίξεις στις χώρες διαπίστευσής τους. Τι νομίζετε, λοιπόν, ότι αξιολόγησε ως σημαντική είδηση η επικεφαλής μιας πρεσβείας μας; Ότι έχει γενέθλια η Πρόεδρος της χώρας… και για αυτό το λίαν χαρμόσυνο γεγονός έστειλε τηλεγραφήματα σχεδόν σε όλο το υπουργείο. Δεν λυπήθηκε τα έξοδα και τη σπατάλη σε χαρτί; Θα μπορούσε με αυτά τα λεφτά να προσφέρει μια τούρτα στην εορτάζουσα Πρόεδρο… Δικαίως λένε μερικοί ότι αρκετοί διπλωμάτες «μουντζουρώνουν» χαρτιά ρουτίνας, που αρχειοθετούνται σχεδόν αδιάβαστα.

Α. Κ.