ΠΑΣΟΚ και αυτονόητα

Έτσι, με αυτήν την παραδοχή, πραγματικοί αναποφάσιστοι δεν υπάρχουν – ο κάθε ικανός ερευνητής με κατάλληλες ερωτήσεις μπορεί να διαβλέψει την ψήφο τους, όπως για παράδειγμα κάνει με επιτυχία η VPRC και ο κ. Μαυρής. Επίσης, έτσι, γίνεται ορατό πως οι ψηφοφόροι αποφάσισαν αξιολογώντας και την περίοδο διακυβέρνησης Σημίτη και την περίοδο ηγεσίας Παπανδρέου. Δεύτερο αυτονόητο, το αποτέλεσμα είχε κριθεί πριν από την προεκλογική περίοδο, καθότι τα τελευταία δύο χρόνια το προβάδισμα της ΝΔ σταθερά κυμάνθηκε από 3,5-4,5 μονάδες. Το βαρόμετρο της VPRC δεκαεπτά μέρες πριν από τις κάλπες έδινε τα εξής αποτελέσματα: ΝΔ 42%, ΠΑΣΟΚ 38%, ΚΚΕ 8,5%, ΣΥΝ 5%, ΛΑΟΣ 4%. Τελικά η κάλπη έδωσε: ΝΔ 41,8%, ΠΑΣΟΚ 38,1%, ΚΚΕ 8,15%, ΣΥΝ 5,04%, ΛΑΟΣ 3,8%. Όπως γίνεται εμφανές οι αποκλίσεις είναι αμελητέες κι άρα επιβεβαιώνεται πως για τους ερευνητές, που κάνουν σωστά τη δουλειά τους, αναποφάσιστοι δεν υπάρχουν.

•Αυτονόητο τρίτο, το ΠΑΣΟΚ σε κάθε περίπτωση και με κάθε ηγεσία θα έχανε τις εκλογές, καθότι η τάση μέρους του εκλογικού σώματος για «δεύτερη ευκαιρία» (σε κάθε πρωθυπουργό) είναι ισχυρότατη, πόσω μάλλον όταν ο πρωθυπουργός διαθέτει δημοφιλία κι όταν κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του δεν έχει συγκροτηθεί κοινωνικό αντιπολιτευτικό κίνημα (εκτός από τον χώρο των ΑΕΙ, όπου όμως εκεί το ΠΑΣΟΚ εμφανίστηκε να συμπλέει με τις κυβερνητικές θέσεις κι άρα δεν κέρδισε, αντίθετα έχασε). Παρότι για το ΠΑΣΟΚ η ήττα ήταν αναπόφευκτη, η έκταση της ήττας το καταναγκάζει να δει τα πάντα εκ του μηδενός. Όσοι μέσα στο ΠΑΣΟΚ πιστεύουν ότι «μπορεί να ζήσουν όπως πριν» ζουν εκτός τόπου και χρόνου.

•Η έκταση της ήττας δημιουργεί στον χώρο του ΠΑΣΟΚ μια δυνάμει «επαναστατική κατάσταση», με την κορυφή «να μην μπορεί να ζήσει όπως πριν» και τη βάση «να μη θέλει να ζήσει όπως πριν». Άρα όλα πρέπει να επανεξετασθούν, η ηγεσία του κόμματος, η πολιτική του φυσιογνωμία και οι κοινωνικές του αναφορές. Η συζήτηση μπορεί να οδηγήσει σε νέες συνθέσεις ή και σε συγκρούσεις, όμως δεν επιτρέπεται να επιστρατεύονται βολικά άλλοθι περί θεωριών συνωμοσίας ή να γίνονται προσωπικές επιθέσεις με χτυπήματα κάτω από τη μέση. Ούτε δικαιούται κανείς να ενοχοποιήσει το οποιοδήποτε στέλεχος θελήσει να διεκδικήσει την ηγεσία. Κάθε κόμμα μέσα από κρίση μπορεί να βγει είτε ενδυναμωμένο είτε κατακερματισμένο, αυτό εξαρτάται από το πώς θα διαχειριστεί την κρίση το πολιτικό του προσωπικό. Κατά τ’ άλλα, τόσο ο Γιώργος Παπανδρέου όσο και ο Ευάγγελος Βενιζέλος οφείλουν να δεσμευτούν από τα πριν ότι θα αποδεχτούν το αποτέλεσμα που θα προκύψει μέσα από διαφανείς και μαζικές διαδικασίες. Και η δέσμευση να είναι δημόσια και να προηγηθεί των πάντων…