ΔΕΝ ΦΟΒΑΜΑΙ ΚΑΝΕΝΑΝ!

Λάκης Λαζόπουλος: Ο άνθρωπος που με τη σάτιρα κάνει τομή στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα του τόπου μας. Και που πιστεύει πως δεν είναι δυνατόν να κάνεις τομή χωρίς να ενοχλήσεις. Γιατί διαφορετικά η σάτιρά σου δεν θα έχει δύναμη. Ούτε απήχηση. Η δυνατή σάτιρα είναι δεμένη με την ενόχληση. Ο Αριστοφάνης ενοχλεί εδώ και 2.500 χρόνια.

Απόψεις ρηξικέλευθες αλλά καθαρές. Βγαλμένες από τον άνθρωπο που προσωποποιεί τη σάτιρα στην εποχή μας, μέσα από ένα ταπεινό αλλά καλόγουστο ειδησεογραφικό τσαντίρι.

Ο Λάκης Λαζόπουλος σε μια αποκαλυπτική και απολαυστική συνέντευξή του στο «Π» τονίζει ότι είναι επικίνδυνο να αγγίζεις τα ψηλά, αλλά πιο επικίνδυνο είναι να σιωπάς. Δηλώνει δε ότι δεν θα σταματήσει, δεν θα κλείσει το στόμα του, δεν θα κάνει πίσω, γιατί απλώς δεν φοβάται. Ας με ψάξουν, δεν θα βρουν τίποτε, λέει. Γιατί να φοβηθώ;

Αναφερόμενος στις εκλογές ο Λάκης Λαζόπουλος υποστηρίζει ότι ο λαός… ζωγράφισε. Δεν έδωσε υπερβολική αυτοδυναμία στη ΝΔ για να την κάνει να τρέχει. Έστειλε όμως το μήνυμα σε όλους: Συμμαζευτείτε! Δεν χαρίζουμε σε κανέναν!

Όσον αφορά τον Βενιζέλο, ο Λάκης Λαζόπουλος λέει ότι κάνει για αρχηγός, αλλά δεν είναι καλό παιδί. Και το κάρο του ΠΑΣΟΚ δεν κουβαλιέται με τα άτομα που πάει να το… γεμίσει. Άνοιξε γρήγορα τις αγκαλιές του και δεν θα του βγει σε καλό. Επιστρέφοντας στη σάτιρα και κλείνοντας τη συνέντευξή του ο καλλιτέχνης τονίζει πως αν ο Αριστοφάνης δεν ενοχλούσε δεν θα τον γνώριζε κανείς. Μπορεί να πλήρωσε την τόλμη του με 11 χρόνια εξορίας στην Αίγινα, αλλά έμεινε στην Ιστορία.

Μπορεί ανά πάσα στιγμή κι εγώ να τα παρατήσω όλα. Μπορεί να ξεκινήσω από το μηδέν. Δεν με ενδιαφέρει όμως να κάνω… νερόβραστα πράγματα. Άλλωστε τα τσόκαρα αυτής της χώρας που με μέσον και γλείψιμο σέρνονται στα κανάλια έχουν απογυμνωθεί. Υπάρχουν επειδή έχουν μία ώρα εκπομπή. Εμένα το κοινό πληρώνει 25 χρόνια για να με βλέπει. Ας πάνε κι αυτοί…

Στο μυαλό μου, καταλήγει με σημασία, έχω πάντα μια εικόνα από την Οδύσσεια. Δένομαι μόνος μου στο κατάρτι και δεν ακούω τις Σειρήνες…

// Ταράξατε τα νερά και ενοχλήσατε πολλούς με το Τσαντίρι σας. Μάλιστα, ενοχλείτε ψηλά εκεί όπου δεν είναι συνηθισμένοι σε κριτική και έλεγχο. Δεν φοβάστε;
– Όχι, δεν φοβάμαι. Γιατί εκείνο που φοβόμουν πάντα από παιδί ήταν να μου κρατήσει κάποιος το στόμα κλειστό και να σκάσω. Ο φόβος μου είναι να με εμποδίσει κάποιος να πω αυτό που σκέφτομαι. Μικρός, ενώ το μυαλό μου ήταν κοντά στον κόσμο, η σκέψη μου αυτή δεν έφτανε στο στόμα. Αγωνίστηκα ως φοιτητής στο πανεπιστήμιο και μέσα από τη νεολαία της Αριστεράς να μπορώ να λέω τη σκέψη μου χωρίς να φοβάμαι. Μπορεί αυτό να φαίνεται αφύσικο στους άλλους, με την έννοια ότι εγώ κερδίζω χρήματα και αμείβομαι καλά ως καλλιτέχνης μ’ αυτά που λέω. Εδώ που έχω φτάσει λοιπόν, έχω φτάσει με ηρεμία, με ησυχία και από το μηδέν. Γι’ αυτό δεν φοβάμαι. Άλλωστε, αν θέλουν να σου κάνουν κακό όσα μέτρα και αν πάρεις για να προστατευθείς, τελικά θα το κάνουν.

// Ακούσαμε ότι σ’ ένα κόμμα άρχισαν να ψάχνουν πολλά γύρω από εσάς. Αν πήρατε απολυτήριο από τον στρατό, για την Κασταλία, για υποθέσεις εφορίας. Θα χαμηλώσετε τους τόνους;
– Μπορούν να ψάξουν ό,τι θέλουν και ψάχνουν μια ζωή. Ο κόσμος δεν μπορεί να φανταστεί τι έχω περάσει στη ζωή μου. Μόνο αν τα γράψω πιστεύω ότι κάποιοι θα πουν είναι αδύνατον μʼ όλα αυτά αυτός να έχει τόσο κέφι. Τον στρατό μου τον τελείωσα, έχω απολυτήριο στρατού Ι1, μπορούν να πάνε να το δουν. Υπηρέτησα στην Αλεξανδρούπολη. Ό,τι έχω είναι δηλωμένο και δεν είναι σε οφ σορ εταιρείες. Τρίτον, όποιος με αμφισβητεί για κότερα κ.ο.κ. και για τον τελευταίο βλάκα αυτή της γης να μου γίνουν όσα τεστ χρειάζονται, για ό,τι χρειάζεται. Είμαι εδώ παρών. Ό,τι ώρα θέλουν. Είμαι υπέρμαχος του σλόγκαν η καλύτερη ουσία είναι η φαιά ουσία.

// Είναι επικίνδυνο να αγγίζετε υψηλά ιστάμενους και τη διαπλοκή;
– Ναι, είναι επικίνδυνο αλλά, πιο επικίνδυνο είναι να σιωπήσεις. Είναι το επόμενο έργο που ετοιμάζω και πάντα ονειρευόμουν να κάνω. Ένα έργο καθαρά αριστοφανικό. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι ο ήρωας μαθαίνει πώς να μην πληγώνεται για να μπορέσει να νικήσει το σύστημα. Αυτός είναι ο τρόπος που μπορείς να νικήσεις. Να νεκρώσεις όλες τις αισθήσεις από τους πολέμους που δέχεσαι και να κρατήσεις ακέραιη την ψυχή και το μυαλό σου. Ο κόσμος αναγνωρίζει, νιώθει και ξέρει τι είναι ο καθένας…

// Ψήφισε ο λαός την Κυριακή σωστά;
– Θεωρώ ότι ο λαός ψήφισε σωστά. Ο λαός ζωγράφισε. Με έναν μαγικό τρόπο δεν έδωσε υπερβολική αυτοδυναμία στη Νέα Δημοκρατία. Ώστε να την κάνει να τρέχει. Ναι, μπορεί η κυβέρνηση να περάσει ένα νομοσχέδιο, αλλά ο λόγος της Αριστεράς θα είναι εκεί ισχυρός για να μην τα θεωρούν τα πάντα δεδομένα. Το μήνυμα που έστειλε ο κόσμος είναι συμμαζευτείτε όλοι, δεν χαρίζουμε σε κανέναν, δεν με ενδιαφέρεις τι είσαι, αλλά είναι η ώρα να ενδιαφερθείς να μάθεις τι είμαι εγώ και τι περνάω. Η κοινωνία συσπειρώνεται, επανιδρύεται ο λαός και αρχίζει να στηρίζει ο ένας τον άλλον. Εμείς φταίμε. Εμείς παρατήσαμε τους εαυτούς μας, εμείς αφήσαμε τους εαυτούς μας να διαφθαρούν και να μπουν σε περιπέτειες. Οι Έλληνες έχουν πάθει φοβερή απογοήτευση. Το ακούς οπουδήποτε. Έμαθα από παιδί να ακούω τους άλλους που μιλάνε…

// Ποιο ήταν το μήνυμα που έστειλε στο ΠΑΣΟΚ;
– Βρείτε τι έφταιξε. Βρείτε την ταυτότητά σας. Το ΠΑΣΟΚ μοιάζει μ’ αυτόν που περπατά στον δρόμο και έχασε την ταυτότητά του, την πήρε κάποιος άλλος. Αυτός ο άλλος με πλαστή ταυτότητα προσπάθησε να περάσει στην ιστορία. Αναφέρομε στον κ. Σημίτη. Και στη συνέχεια παρέδωσε την ταυτότητα αυτή και στον Γιώργο με την πλαστή ιστορία που δημιούργησε να εξαπατήσει ξανά τον κόσμο. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να βρει τον παλιό του εαυτό, τον καλό του εαυτό, την αριστερή του προοπτική και να δώσει δύναμη στους ψηφοφόρους αυτού του μεγάλου προοδευτικού ρεύματος που περιμένουν να τους μιλήσει ξανά κάποιος στην ψυχή και να τους φέρει με δύναμη μπροστά.

// Παπανδρέου ή Βενιζέλος;
– Το ερώτημα δεν είναι Γιώργος ή Βενιζέλος. Βεβαίως θα τεθεί γιατί είναι θέμα αρχηγίας. Το σίγουρο είναι ότι ο Γιώργος Παπανδρέου δεν έχει αρχηγικές ικανότητες. Δεν μπορεί να συνεφέρει το κόμμα αυτό. Ο Γιώργος πέρα από τα εμπόδια και τις τρικλοποδιές που του βάζουν και τις αντιλαμβάνομαι, όταν ο ίδιος είναι σ’ επαφή με τον λαό δεν τον κερδίζει. Γιατί ξέρεις και εμένα μπορούν να με πολεμούν. Αλλά στην σκηνή είμαι εκεί. Είμαι εγώ. Αν είμαι καλός, θα καταλάβουν ότι αξίζω. Ο κόσμος του λέει, Γιώργο, δεν κάνεις για αυτό. Βρες έναν άλλο ρόλο. Είσαι καλό παιδί, είσαι χρήσιμος. Ο Βενιζέλος κάνει για αρχηγός, αλλά δεν είναι καλό παιδί.

// Πώς σας φάνηκε η κίνηση του Βενιζέλου στο Ζάππειο;
– Τη βρήκα σωστή από άποψη χρονική. Το πτώμα του ΠΑΣΟΚ μύριζε εδώ και 3,5 χρόνια. Τι άλλο να περιμένεις να πει κάποιος από το είμαι παρών; Άλλωστε έπρεπε να προλάβει. Γιατί δεν ήξερε αν κάποιος έλεγε κάτι τέτοιο και πιο μπροστά απ’ αυτόν. Και όπως καταλαβαίνετε, ο Βενιζέλος δεν θα ʽφηνε κάποιον άλλον να μπει μπροστά και να πει δεύτερος «παρών». Είναι μια στιγμή που την προετοίμαζε πάρα πολύ καιρό στον καθρέφτη, είχε κάνει πάρα πολλές φορές πρόβα τα λόγια του. Ξυπνούσε μ’ αυτά τα λόγια και κοιμόταν, σαν το «Πάτερ ημών». Δεν έκανε κανένα λάθος, καμία παύση. Ήξερε τι θα τονίσει, πώς θα γυρίσει το πρόσωπο στην κάμερα. Ούτε ο Πίτερ Στάιν να το είχε σκηνοθετήσει!

// Σας προβλημάτισε, βλέποντας δίπλα στον Βενιζέλο παλιούς σημιτικούς και απόβλητους;
– Με προβλημάτισε. Το θέμα του Βενιζέλου είναι να πάρει την αρχηγία. Αλλά πλησιάζοντας όλους αυτούς δεν έχει καταλάβει το βαθύτερο πρόβλημα. Δεν το έχει αντιληφθεί. Και αν γίνει ο νέος αρχηγός μπορεί να είναι πιο ικανός για να απαντάει στα προβλήματα, αλλά ξέρετε κάτι; Το κάρο του ΠΑΣΟΚ με τα συγκεκριμένα αυτά άτομα δεν κουβαλιέται. Ενώ δεν πιστεύω ότι βιάστηκε για την ανακοίνωση, πιστεύω ότι βιάστηκε να ανοίξει τις αγκαλιές του και δεν θα είναι σε καλό.

// Η άνοδος της Αριστεράς σημαίνει τίποτα;
– Πάρα πολλά πράγματα. Πραγματικά πιστεύω ότι άρχισε να ελπίζει στην Αριστερά πολύς κόσμος. Καταρχάς στην Ελλάδα η αριστερά είχε δύναμη, αλλά ο κόσμος έκανε την καρδιά του πέτρα και ψήφιζε ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα. Ο Συνασπισμός παλιά είχε γίνει το προχόλ του ΠΑΣΟΚ. Τώρα πήρε τη δύναμη του πίσω. Ο Συνασπισμός έχει δικό του λόγο. Δεν μπορείτε να χρησιμοποιείται ο ΣΥΝ ως φυτώριο για την εκλογή του εκάστοτε αρχηγού. Το ίδιο και το ΚΚΕ. Έχουν διαφορές. Αλλά οι δρόμοι σταδιακά θα αρχίσουν να ενώνονται. Με αρχηγό τη νεολαία, η οποία παίρνει θέση από αριστερά για να αντιμετωπίσει το σύστημα. Νομίζω ότι η νεολαία μπαίνει για πρώτη φορά μπροστά και αλλάζει το σκηνικό. Οι νέοι ζωγράφισαν το διαφορετικό τοπίο.

// Η αποχή…
– Υγιής αντίδραση. Είναι σαν μια οικογένεια με τέσσερα άτομα όπου ο ένας από αυτούς δεν θα πάει να ψηφίσει και οι άλλοι του λένε καλά θα κάνεις. Μείνε, θα πάμε εμείς. 1 στους 4 πολύ καλώς δεν πήγε.

// Η είσοδος της Ακροδεξιάς στη Βουλή τι σας λέει;
– Δεν μπορώ να πω ότι μ’ ευχαρίστησε. Και δεν μ’ ευχαρίστησε, γιατί κανένα ακροδεξιό κόμμα δεν συμβάλλει στη δημοκρατία. Η δημοκρατία αυτές τις ακροδεξιές απόψεις θα τις βρει μπροστά της. Πιστεύω ότι η ξενοφοβία και ο ρατσισμός, αν αναπτυχθούν στη χώρα μας, θα είναι για κακό. Η Ελλάδα δεν μπορεί να αφομοιώσει οικονομικούς μετανάστες από συγκεκριμένες χώρες. Κάποιους τους δέχεται, κάποιους όχι. Με κάποιους έχουν πρόβλημα οι Έλληνες, με κάποιους δεν έχουν. Ακόμη και οι πιο διανοούμενοι κάνουν τέτοιους διαχωρισμούς. Οι κοινωνίες όμως έτσι που πάνε θα είναι πολυεθνικές. Το θέμα είναι τι δυνατότητα και τι πολιτισμό έχει μια χώρα για να δώσει και σ’ αυτούς που έρχονται. Δηλαδή δεν μπορεί να έρχεται κάποιος για να του δώσεις φως και εσύ να του το σβήνεις γιατί είναι ξένος. Αν έχεις πολιτισμό τον αφήνεις κάτω από το φως σου να δημιουργήσει. Εξαπατήθηκαν πολλοί νέοι μ’ αυτό το μοντέλο. Η τηλεόραση διδάσκει ρατσισμό. Το περνάνε για άποψη. Τα ΜΜΕ επέβαλαν τον ρατσισμό και την ξενοφοβία.

// Με μια κυβέρνηση με 152 έδρες μπορεί να πάρει κανείς αποφάσεις;
– Βεβαίως μπορεί. Το θέμα είναι αν μπορεί να πείσει την κοινωνία. Η κοινωνία δεν ακούει μόνο την αντιπολίτευση. Ακούει όλα τα κόμματα. Αυτή είναι η νέα κατάσταση του Έλληνα. Μπορεί να ακούσει τους πάντες. Ο Έλληνας, όταν το κόμμα δεν του άρεσε, δεν άκουγε καν τι έλεγαν οι βουλευτές του. Τώρα ακούει και το ΚΚΕ. Βλέπει ότι είναι ένα κόμμα κοντά στους εργαζομένους. Όταν πέσει κάποιος στον δρόμο, δεν χρειάζεται να τον ρωτήσεις αν είναι ΠΑΣΟΚ ή ΝΔ για να τον σηκώσεις από κάτω… Η αγωγή μας έχει λείψει τα τελευταία χρόνια. Έτσι φτιάξαμε μια Ελλάδα του θράσους, όπου πρέπει να πληρώσουμε για να φτιάξουμε το αυθαίρετο, να λαδώσουμε τον εφοριακό. Μια Ελλάδα που εκβιάζει.

// Η έκπληξη για εσάς είναι ότι άντεξε ο Καραμανλής ή ότι βούλιαξε το ΠΑΣΟΚ;
– Καμία έκπληξη σ’ αυτές τις εκλογές. Πιστεύω ότι έτσι θα ήταν τα πράγματα. Η κυβέρνηση έχασε έδαφος, αλλά ο κύκλος του Καραμανλή δεν έκλεισε και ο κύκλος του Παπανδρέου δεν άνοιξε ακόμη. Νομίζω ότι το ΠΑΣΟΚ δεξιοποιήθηκε πάρα πολύ από τον Σημίτη κι αυτό κοστίζει τις ήττες. Μεταξύ δύο δεξιών κομμάτων ο Καραμανλής μοιάζει καλύτερος αρχηγός για ένα κεντροδεξιό κόμμα. Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι κεντροαριστερό κόμμα, αλλά κεντροδεξιό.

«Τα φτωχά παιδιά έχουν όνειρα και τα πλούσια εφιάλτες…»!

// Θα μπορούσε στην Ελλάδα να υπάρξει μια κυβέρνηση τύπου Γερμανίας;
– Ο Έλληνας μέχρι τώρα δεν ήθελε να συνεννοηθεί. Αρνείται. Δεν βλέπετε τον ΣΥΝ και το ΚΚΕ; Αν δεν μπορούν να συνεννοηθούν οι νεώτεροι, πώς να μπορέσουν να συνεννοηθούν οι γεροντότεροι που έχει ξεκουτιάνει το μυαλό τους… Μπορούν να συνεννοηθούν τα κόμματα, αλλά δεν θέλουν. Άλλωστε η Ευρώπη δίνει οδηγίες. Δεν νομίζω ότι κανένας από τα κόμματα θέλει να λυθεί άσχημα το Κυπριακό. Και εδώ θέλω να πω ότι το Κυπριακό κόστισε στο ΠΑΣΟΚ. Το «ναι» του Γιώργου στο σχέδιο Ανάν. Πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι θέλουν μια Παιδεία δημόσια και πολύ δυνατή. Αν θέλεις να φτάσεις στο ιδιωτικό σχολείο, πρώτα δες το δημόσιο σχολείο και το πανεπιστήμιο. Χωρίς δημόσιο πανεπιστήμιο δεν υπάρχουν προσωπικότητες. Αν τα παιδιά πήγαιναν σε ιδιωτικό Πανεπιστήμιο, δεν θα μπορούσαν να φωνάξουν. Θα τους έδιωχναν. Αν δεν υπάρξει δημόσιο πανεπιστήμιο, τότε η Ελλάδα θα χάσει το μοναδικό πράγμα που έχει. Το ζωντανό μυαλό. Το δημόσιο δεν μαθαίνει απλώς, αλλά συντελεί στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του μαθητή. Τον τρόπο να σκέφτομαι τον βρήκα στο πανεπιστήμιο, όταν βρέθηκα μόνος μου και αναγκάστηκα να δουλέψω. Αν τα είχα όλα έτοιμα, δεν θα κατάφερνα τίποτα. Τα φτωχά παιδιά έχουν όνειρα και τα πλούσια εφιάλτες!

// Με τα όσα έγιναν στο ντιμπέιτ και καθ’ όλη την προεκλογική περίοδο θεωρείτε ότι υπάρχουν «παπαγαλάκια δημοσιογράφοι»; Που άγονται και φέρονται ανάλογα με το τι θέλουν τα κόμματα ή με το πώς αλλάζουν οι εξουσίες;
– Αναμφίβολα. Και από το ΠΑΣΟΚ από τη ΝΔ. Λέγανε, λέγανε ψέματα και στο τέλος τα πίστεψαν και οι ίδιοι. Αφού έβλεπαν τα γκάλοπ, γιατί τα έλεγαν; Εκτός εάν κάποιοι έδιναν στον Παπανδρέου ψεύτικα γκάλοπ για να μην τον στεναχωρήσουν αλλά και στους δημοσιογράφους. Και φτάνω στο σημείο να πιστεύω ότι κάποιοι δεν τον ενημέρωναν σωστά. Δεν μπορεί αυτός ο άνθρωπος να ήταν ενημερωμένος και να συνέχιζε να ακολουθεί τη γραμμή αυτή. Το αποκλείω κατηγορηματικά. Πίστεψαν τα παπαγαλάκια ότι μετά τις φωτιές θα ήταν η καλύτερη ευκαιρία για να πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους. Αυτό ενόχλησε τον κόσμο. Ο κόσμος ξέρει ότι η κυβέρνηση στάθηκε εντελώς ανίκανη στο θέμα των πυρκαγιών. Ξέρει ότι έχει ευθύνες. Το έβαλε σταντ-μπάι στο κεφάλι της η κοινωνία. Περίμενε να δεις να καεί ένα δέντρο και να μην πάει η πυροσβεστική. Περίμενε και θα δεις. Δεν αστειεύεται κανείς πια. Αλλά όταν είδε το σύστημα να εκμεταλλεύεται τον πόνο του και τους νεκροθάφτες να μαζεύονται, το πρώτο που έκανε είναι να διώξει τους νεκροθάφτες. Η κοινωνία έχει επιτέλους υγιή αντανακλαστικά.

// Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι με τις φωτιές, τους κουμπάρους, τα ομόλογα η Νέα Δημοκρατία κέρδισε ξανά;
– Ο λαός δεν πίστεψε ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν μια προοδευτική παράταξη που θα μπορούσε να αλλάξει τα πράγματα. Το ΠΑΣΟΚ έλεγε το τι δεν κάνει ο Καραμανλής και όχι τι κάνουν αυτοί. Έκαναν διαφήμιση στη Νέα Δημοκρατία. Δεν ένιωθε ότι το ΠΑΣΟΚ και ο Γιώργος θα μπορούσε να λύσει τα προβλήματα της χώρας την επόμενη ημέρα. Δεν το ένιωθαν. Πολλές φορές και να θέλεις να κάνεις αλλαγή βλέπεις ότι ο ένας το κάνει λάθος, αλλά ο άλλος θα το κάνει πιο λάθος. Τι να κάνω σκέφτεσαι;

// Έπιασε το δίλημμα αυτοδυναμία ή εκλογές;
– Δεν έπαιξε ρόλο. Οι Έλληνες είχαν αποφασίσει από την αρχή να δώσουν οκταετία στον Καραμανλή. Απλώς θα ήθελαν να τη δώσουν με μεγαλύτερη χαρά και όχι με μισή καρδιά.

// Ο Κώστας Καραμανλής πήρε μόνος του στις πλάτες του την όλη προεκλογική εκστρατεία της ΝΔ;
– Ψήφισαν απολύτως και μόνο τον Καραμανλή.
Ο Καραμανλής έβγαλε τη Νέα Δημοκρατία.

// Στο πολιτικό σύστημα τι πρέπει να αλλάξει;
– Στο πολιτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει το ψέμα και η υποκρισία της δήθεν διαφωνίας. Έχει καταλάβει ο κόσμος ποιοι διαφωνούν και γιατί. Το έργο δεν περνάει στον κόσμο. Δεν κόβουμε πια εισιτήρια να δούμε αυτό το έργο. Αλλάξτε το έργο. Θέλω να ξέρω αυτά που πρέπει. Πρέπει να ξέρω ποιος συνδικαλιστής τα παίρνει, ποιος γιατρός τα παίρνει. Αν ξέρουν ποιοι είναι αυτοί οι γιατροί στη δικαιοσύνη, γιατί τέτοια ασυλία; Υπάρχει μια ασυλία για μια μεγάλη κατηγορία πολιτών. Οι γιατροί από τις ΕΔΕ, οι αστυνομικοί μέσα από τις ΕΔΕ. Το μεγαλύτερο μέρος του Δημοσίου που δέρνει και εξουσιάζει δεν φτάνει στα δικαστήρια. Στα δικαστήρια φτάνουν μόνο οι αθίγγανοι. Οι πλούσιοι στις ΕΔΕ και τους φτωχούς τα δικαστήρια; Είναι δίκαιο σύστημα αυτό; Να χωρίζεται έτσι η πολιτεία; Είναι κράτος δικαίου; Καλύπτω τον πλούσιο; Η Παιδεία πρέπει ν αλλάξει. Τα παιδιά δεν είναι ηλίθια, δεν βγήκαν στους δρόμους γιατί υποκινήθηκαν από κάποιους. Στην ηλικίες αυτές συγκινεί η αθωότητα, η διορατικότητα και το ζωντανό κύτταρο. Στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ δεν έβγαιναν, οι νέοι είχαν γεμίσει ενοχές και αισθανόντουσαν άσχημα να αμφισβητήσουν ένα σοσιαλιστικό κίνημα. Θέλω να φτάσουμε να λέμε ότι δεν με νοιάζει αν είσαι σοσιαλιστής, αλλά αν με κλέβεις θα σε πάρει ο διάολος.

// Τα κόμματα είναι πια ξεπερασμένα… Ο κόσμος είναι πιο μπροστά;
– Τα κόμματα είναι καθυστερημένα. Είναι σαν να υπάρχει ένα λεωφορείο, ο λαός να είναι μέσα και τα κόμματα να παρακαλούν να μπουν και αυτά, αλλά να μην έχουν θέση. Ο κόσμος θέλει πρόσωπα και πολιτικές που να έχουν όλα το χρώματα. Δεν κυβερνάς μόνο με δεξιά πολιτική. Στην Παιδεία, στην Υγεία, στο Περιβάλλον και στη Δικαιοσύνη θέλει αριστερή πολιτική. Η πολιτική θέλει συνδυασμό. Να εφευρεθεί το νέο κράτος. Αυτός που θα δουλέψει στο Δημόσιο να αισθάνεται ότι δεν είναι σκουπίδι και βλάκας. Όποιος δουλεύει στο Δημόσιο, θα μπορούσε να ήταν ο πιο χρήσιμος άνθρωπος, όχι αυτός που δεν μπορούμε να τον βολέψουμε κάπου αλλού. Δεν είναι συρτάρι που βάζουμε τα βρακιά μας το Δημόσιο. Γιατί θα τα ανοίξουμε και θα βρούμε μπροστά μας τα άπλυτα.

// Απογοητευτήκατε για τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού στις πυρκαγιές;
– Τα γνώριζα, γιατί να απογοητευθώ; Δεν έλπιζα ότι θα λειτουργήσει, αφού όλοι ξέρουμε ότι το κράτος είναι διαλυμένο. Αφού όπου και να πάμε δεν λειτουργεί τίποτα. Στενοχωριέμαι, όμως, που η διάλυση του μηχανισμού φέρνει πάντα νεκρούς. Στους δρόμους ξέρετε πώς κόβουμε ταχύτητα; Από τα εκκλησάκια που φτιάχνουν οι συγγενείς των νεκρών. Έτσι καταλαβαίνουμε σ’ αυτήν τη χώρα την επικίνδυνη στροφή. Η χώρα δεν έχει δομές. Πήραν οι νομάρχες λεφτά για τον καθαρισμό των ξερόκλαδων και τα έδωσαν για να βουλώσουν άλλες μαύρες τρύπες.
Τα κονδύλια δεν πήγαν εκεί. Δέστε επίσης την απροθυμία του κόσμου να φτιάξει το οικόπεδό του και να είναι έτοιμος για το κακό. Ο Έλληνας είναι έτοιμος μόνο για το καλό. Σαν το ΠΑΣΟΚ. Θα είμαστε κυβέρνηση.
Και σε περίπτωση που δεν είσαι; Έψαχνε ο Παπανδρέου την τελευταία στιγμή να φτιάξει το κείμενο της αποτυχίας.

// Εσείς με τι συναισθήματα πήγατε στις κάλπες;
– Με χαρά. Γιατί ήξερα ότι θα ανέβει η Αριστερά και πήγα πολύ ήσυχος στη Λάρισα.

Το πρώτο ξεσκόνισμα…

// Ο λαός πέταξε έξω από την Βουλή τη Μαριέττα, τον Άκη…
– Τυχαία; Ο λαός έκανε το πρώτο ξεσκόνισμα. Είχαμε πιάσει αράχνες. Το έκανε μόνος του. Πήραν το ξεσκονόπανο και ξεκαθάρισαν. Ο Βενιζέλος πρέπει να αποκτήσει τα μάτια του λαού για να βλέπει. Πρέπει να βλέπει τι βλέπουμε. Εγώ θα ήθελα στις περιοχές που επλήγησαν από τις φωτιές να πάει ένας συντονιστής που θα έχει οριστεί από την κυβέρνηση και να γυρίσει στην Αθήνα, όταν θα έχουν τακτοποιηθεί όλοι στα σπίτια τους. Λάθος αυτήν τη στιγμή όλη αυτή η ζημιά να ενταχθεί σ’ ένα υπουργείο. Να υπάρξει ένας μηχανισμός που θα ασχολείται με τις καταστροφές και κάθε φορά να πηγαίνει στην εκάστοτε περιοχή. Χρειάζονται πολιτικά κομάντος που θα κάθονται εκεί οχτώ μήνες, έναν χρόνο όσο χρειαστεί, για να δουν πώς θα φτιάξουν οι άνθρωποι τη γη τους. Ασφαλώς όσα έγιναν είναι εμπρησμοί. Είναι αυτονόητο. Το να λέει κανείς ότι αυτές οι φωτιές είναι τυχαίες είναι σαν να αθωώνει τον εμπρηστή εκ των προτέρων και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Δεν πιστεύω σε ασύμμετρες απειλές. Απλώς δεν σημαίνει ότι κάθε μέρα που στην Ελλάδα έχουμε μια ξερή μέρα πρέπει να καεί αυτή η χώρα. Έχουν περάσει πολλές ξερές ημέρες… Ούτε τα μποφόρ είναι καινούρια. Άρα… Αυτή η πυροσβεστική μας έβγαλε καθαρούς στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τι έγινε μετά; Ο Έλληνας τσιτώθηκε με τους Ολυμπιακούς και μετά παραιτήθηκε. Στον πανικό και όταν τον περιμένουν οργανώνεται μετά χαλαρώνει. Όπως όταν μας έρχονται ξαφνικά επισκέπτες στο σπίτι. Σε πέντε λεπτά το κάνουμε κούκλα. Όταν δεν είναι να έρθει κανείς, τα χαρτοκιβώτια στη μέση. Ε, αυτά τα χαρτοκιβώτια βρήκαμε πάνω στον πανικό μας. Εμπρησμοί ήταν. Τα δελτία δεν λένε πολλές φορές την αλήθεια. Ξέρετε κάτι; Ζούμε στη δικτατορία του μοντάζ. Το μοντάζ κάνει αυτό που θέλει.

Ξέρω που πηγαίνω από 6 χρονών

// Βλέποντας το Τσαντίρι συνειδητοποιούμε ότι είναι η επιθεώρηση που θέλουμε…
– Ο κόσμος έδωσε δύναμη στο Τσαντίρι όχι εγώ. Παλιά ένα γεγονός διαχεόταν σε βάθος χρόνου γιατί η ζωή ήταν απλή. Τώρα αυτό που γίνεται σήμερα σʼ΄ ένα μήνα είναι παλιό. Ένα από τα στοιχεία της επιθεώρησης είναι η αμεσότητα. Εγώ ψαρεύω αυτά που κρατάει ο κόσμος στο μυαλό του και δεν τα λέει… Ψαρεύω αυτά που μου λένε στον δρόμο, στα γράμματά τους, στα e-mail τους. Αυτή είναι η περιουσία μου, οι ιστορίες των ανθρώπων. Οι άνθρωποι τα ξέρουν όλα. Το Τσαντίρι λέει αλήθειες. Στεναχωριούνται, πονάνε στην αλήθεια. Και ο άλλος που πιστεύει σ ένα κόμμα πονάει να του πεις για τον αρχηγό του. Η σάτιρα δεν μπορεί να μην κάνει την τομή. Όταν πιάσεις το στιλό η σάτιρα πρέπει να ενοχλήσει. Η σάτιρα με την ενόχληση είναι δεμένη. Αλλιώς δεν είχε δύναμη. Ο Αριστοφάνης ενοχλεί εδώ και 2.500 χρόνια. Αν δεν ενοχλούσε δεν θα τον είχε μάθει κανείς. Εξορίστηκε ο Αριστοφάνης 11 χρόνια στη Αίγινα. Και εγώ μέσα μου έχω πει, τα παρατάω. Ανά πάσα στιγμή μπορώ να ξεκινήσω από το μηδέν και να κάνω άσχετα πράγματα. Έχω δουλέψει πολύ στη ζωή μου, δεν φοβάμαι τίποτα. Δεν μ ενδιαφέρει να κάνω σάτιρα, να χαϊδεύω και να κάνω νερόβραστα πράγματα. Και νομίζω ότι έχουν απογυμνωθεί πια όλα τα τσόκαρα αυτής της χώρας. Τα οποία με μέσο και με γλείψιμο σέρνονται στα κανάλια. Επειδή παίρνουν μια ώρα εκπομπής, υπάρχουν. Έχω να τους απαντήσω ότι εδώ και 25 χρόνια το κοινό πληρώνει εισιτήριο για να με δει. Ας πάνε και αυτοί. Έτσι μετριέται το πραγματικό. Δεν πρόκειται να αλλάξω γνώμη. Σωστά τα λέω τηλεκαημένα. Στη ζωή μου έχω μια εικόνα από τη Οδύσσεια. Δένομαι μόνος μου τα χέρια στο κατάρτι και δεν ακούω τις Σειρήνες. Βγαίνω εκεί που θέλω εγώ. Ξέρω πού πηγαίνω από έξι χρονών παιδί. Κανείς δεν θα μου αλλάξει γνώμη.