Φεύγουν οι καταθέτες από το… κελεπούρι του Αράπογλου

Ο διοικητής της Εθνικής Τάκης Αράπογλου διαβεβαίωνε πέρυσι, όταν είχε εξαπολύσει εκστρατεία προπαγάνδας υπέρ της παράλογα υπερτιμημένης εξαγοράς (η Finansbank αποκτήθηκε με τίμημα τριπλάσιο της λογιστικής της αξίας), ότι δεν θα υπάρξει εκροή καταθέσεων από τη Finansbank, καθώς πολλοί αναλυτές ανησυχούσαν για το ενδεχόμενο να ενεργοποιηθούν εθνικιστικά αντανακλαστικά των τούρκων καταθετών, αρκετοί από τους οποίους ήταν πιθανό ότι δεν θα επέλεγαν μια τράπεζα ελληνικών συμφερόντων για τις καταθέσεις τους.

Ουδείς γνωρίζει, προς το παρόν τουλάχιστον, αν η αποδυνάμωση της ήδη ασθενούς καταθετικής βάσης της Finansbank συνδέεται με εθνικιστικά αντανακλαστικά των τούρκων καταθετών. Γεγονός, πάντως, είναι ότι και στη λογιστική κατάσταση του πρώτου εξαμήνου της τουρκικής τράπεζας εμφανίζεται ανησυχητική κάμψη των καταθέσεων, η οποία συμπίπτει με τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την εξαγορά της από την Εθνική.

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ένωση Τουρκικών Τραπεζών (περιέργως, η ίδια η τουρκική τράπεζα δεν έχει δημοσιεύσει ακόμη στην ιστοσελίδα της τη λογιστική κατάσταση πρώτου εξαμήνου), η Finansbank είναι ουραγός στην κρίσιμης σημασίας κούρσα των τραπεζών της γειτονικής χώρας για ενίσχυση της καταθετικής τους βάσης:

1. Οι καταθέσεις των 13 μεγαλύτερων τραπεζών, στις οποίες περιλαμβάνεται και η Finansbank, αυξήθηκαν κατά 12% το πρώτο εξάμηνο. Μάλιστα, υγιείς τράπεζες, όπως η Akbank, που εξαγοράσθηκε πέρυσι από τη Citigroup, αύξησαν τις καταθέσεις τους με ρυθμούς ακόμη και διπλάσιους από τον μέσον όρο (23%, στην περίπτωση της Akbank).

2. Αντίθετα, την ίδια περίοδο η Finansbank είδε το ύψος των καταθέσεών της να υποχωρεί κατά 3,5%. Στους πρώτους έξι μήνες του 2006, δηλαδή πριν από την εξαγορά της από την Εθνική, η Finansbank αύξανε τις καταθέσεις της με ρυθμό που ξεπερνούσε το 15%, στοιχείο που δείχνει ενδεχομένως ότι οι τούρκοι καταθέτες δεν υποδέχθηκαν θετικά την είσοδο Ελλήνων στην τράπεζα.

Στις ανησυχίες για αναθέρμανση του τουρκικού οικονομικού εθνικισμού, τον οποίο μάλλον υποτίμησε ο κ. Αράπογλου, ήλθαν να προστεθούν οι πρόσφατες αποφάσεις των αρχών για «βέτο» στην εξαγορά τουρκικής τράπεζας από την Alpha Bank, αλλά και ο φόβος για αντίστοιχο «στοπ» σε εξαγορά ναυτιλιακής εταιρείας από τη Marfin Investment Group, ο οποίος υποχρέωσε την ελληνική εταιρεία να αποσύρει το ενδιαφέρον της. Στον τουρκικό Τύπο, μάλιστα, εμφανίζονται όλο και συχνότερα σχόλια που εκφράζουν έντονες ανησυχίες για τον κίνδυνο να πέσει σε χέρια ξένων το τραπεζικό σύστημα της χώρας.

Ανάπτυξη με δανεικά

Πάντως, η αδυναμία της Finansbank να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξή της με φθηνό χρήμα από τους καταθέτες φαίνεται ότι έχει επιδεινώσει ραγδαία τους δείκτες ρευστότητας της τράπεζας. Πολλοί επικριτές της εξαγοράς είχαν τονίσει πέρυσι ότι ουσιαστικά η Εθνική διέσωσε τη Finansbank, δίνοντας παράλληλα μια μεγάλη «ανάσα» στην οικονομική πολιτική του Ερντογάν, καθώς η τουρκική τράπεζα είχε εμφανές πρόβλημα ρευστότητας και προσέφευγε σε ακριβό δανεισμό από την Τουρκία και το εξωτερικό για να χρηματοδοτεί την επέκτασή της.

Στη λογιστική κατάσταση εξαμήνου τα δάνεια εμφανίζονται να ξεπερνούν κατά 19% τις καταθέσεις (λόγος δανείων προς καταθέσεις: 119%), ενώ στα τέλη του 2006 η σχέση δανείων/καταθέσεων ήταν στο 97,5%. Στο σύνολο των μεγάλων τραπεζών, ο λόγος δανείων προς καταθέσεις δεν ξεπερνούσε το 80%, γεγονός που αποδεικνύει ότι η Finansbank αναπτύσσει μεν με ταχύτερους ρυθμούς από τις άλλες τράπεζες το χαρτοφυλάκιο των χορηγήσεών της, αλλά με το υψηλό κόστος και τους κινδύνους που περικλείει ο δανεισμός της από τη διεθνή αγορά, αντί της φθηνής χρηματοδότησης από τους καταθέτες.

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό το στοιχείο μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνο στο νέο περιβάλλον πιστωτικής κρίσης που διαμορφώνεται διεθνώς, ενώ τονίζουν ότι τα πράγματα για τη Finansbank θα ήταν πολύ πιο δύσκολα, αν δεν έβγαινε στη διεθνή αγορά για δάνεια με τις «πλάτες» της Εθνικής Τράπεζας.