Πρώτα «κάηκε» η Πυροσβεστική και μετά η χώρα!

ΠΡΩΤΗ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ: η Πυροσβεστική δεν διαθέτει σχέδιο και εμπειρία για τις δασικές εκτάσεις. Η βασική ευθύνη που της αποδίδεται είναι ότι δεν στάθμισε επιτυχώς τις φονικές αναζωπυρώσεις από τις οποίες και προέκυψαν πύρινες τραγωδίες.

Η Αστυνομία, όπως πληροφορούμεθα, υποπτεύεται (και ερευνά) οργανωμένη δράση εμπρησμών και από τους αναρχικούς των Εξαρχείων.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ: παρατηρήθηκε απίστευτη έλλειψη σχεδίου στον κρίσιμο τομέα της πρόληψης. Απόδειξη οι περιπολίες (αποφασίσθηκαν από την Κυβερνητική Επιτροπή την Τρίτη) που αποσόβησαν εγκαίρως πολλές φωτιές στη χώρα.

Άλλη μια εβδομάδα βρέθηκε η χώρα σε πύρινο κλοιό και πολλές περιοχές της απειλήθηκαν, σπίτια κάηκαν, ενώ οι κάτοικοι έτρεχαν αλλόφρονες να σωθούν.

Στα πιο απρόσιτα σημεία, στα πιο παρθένα δάση, τις πιο επικίνδυνες μέρες του Ιουνίου και του Ιουλίου, με τις υψηλές θερμοκρασίες αλλά και τα τοπικά ρεύματα αέρα (έστω και ζεστού), ξαφνικά άρχιζε ο χορός της φωτιάς! Σ’ όλη τη χώρα τα πιο όμορφα δάση, οι πιο «ζωντανοί» σε χλωρίδα και πανίδα δρυμοί έγιναν στάχτες και αποκαΐδια. Τεράστια η καταστροφή…

Πάνω από 100-150 νέες φωτιές κάθε μέρα. Ένας εφιάλτης περίμενε κατοίκους, παραθεριστές ή τουρίστες κάθε ξημέρωμα. Θλίψη, αγανάκτηση, πανικός και απελπισία παντού… Η Ελλάδα εδώ και ενάμιση μήνα στις φλόγες. Μια πύρινη λαίλαπα απειλούσε τα πάντα.

Τι συμβαίνει όμως; Είναι δυνατόν τόσες φωτιές να… ανάβουν μόνες τους; Σίγουρα όχι. Άλλωστε ακόμα και οι επίσημες ανακοινώσεις των αρχών αναφέρουν ότι οι φωτιές οφείλονται σε εμπρησμούς. Πού είναι όμως οι εμπρηστές; Γιατί ακόμα δεν έχει συλληφθεί κανένας; Είναι δυνατόν να έχουν ξεσπάσει μέχρι στιγμής πάνω από 2.000 πυρκαγιές και να μην έχει συλληφθεί κανένας εμπρηστής; Αν και υπάρχουν συγκεκριμένες καταγγελίες που «φωτογραφίζουν» κάποιους που βάζουν τις φωτιές. Στην Κεφαλονιά -όπως ακούστηκε- και το λένε πολλοί κάτοικοι των καμένων περιοχών, η φωτιά ξεκίνησε από ένα χωριό όπου βοσκοί κάνουν κάθε χρόνο τα ίδια. Στους Μεταξάδες, όπως ανέφερε ο νομάρχης Μεσσηνίας, κ. Δράκος, επαναλήφθηκε αυτό που ζουν οι κάτοικοι κάθε χρόνο. Η φωτιά ανάβει δίπλα στην εκκλησία! Αφού αυτά είναι πράγματα που επαναλαμβάνονται, δεν μπορεί η Αστυνομία ή οποιοσδήποτε άλλος αρμόδιος να ελέγχει τους χώρους όλο το καλοκαίρι για να πιάσει επ’ αυτοφώρω τους εμπρηστές; Αλλά πέρα απ’ αυτό, είναι τόσο πολλές οι φωτιές, άρα και τόσο πολλοί οι εμπρηστές, που αν γινόταν σοβαρή προσπάθεια από τις Αρχές όλο και κάποιον θα έπιαναν.

θα έκαιγαν και το δάσος Συγγρού!

Όμως η πύρινη κόλαση στην Αττική δεν θα περιοριζόταν μόνο στην Πάρνηθα και την Πεντέλη, αφού οι εμπρηστές σχεδίαζαν να «χτυπήσουν» και μέσα στην Αθήνα! Την περασμένη Δευτέρα το βράδυ έγιναν 9 απόπειρες εμπρησμού στο Ρέμα του Χαλανδρίου που συνορεύει με το δάσος Συγγρού! Ευτυχώς υπάλληλοι των γύρω δήμων, μέλη των οικολογικών οργανώσεων και των ευαισθητοποιημένων πολιτών που περιπολούσαν εντόπισαν έγκαιρα τις εστίες και τις έσβησαν! Όλες οι απόπειρες έγιναν στο ρέμα μια και εκεί είναι πιο εύκολο να δυναμώσει η φωτιά και να επεκταθεί. Στην περιοχή Βριλησσίων, Μελισσίων και Πεντέλης μέσα σε έναν μήνα άναψαν 45 φωτιές! Ευτυχώς ο Σύνδεσμος Προστασίας και Ανάπτυξης Πεντελικού, έργο του δήμου Πεντέλης, αποδείχθηκε σωτήρια δύναμη πρόληψης. Όλα τα μέλη περιπολούν στις περιοχές αυτές τις «επικίνδυνες» μέρες και έτσι αποτράπηκαν εμπρησμοί και έσβησαν τις φωτιές πριν επεκταθούν. Μόνο μία φωτιά στη θέση Πάτημα στα Βριλήσσια ξέφυγε κι έκανε τη ζημιά της.

Σχέδιο αποσταθεροποίησης

Όλο και περισσότερο ενισχύεται η εκδοχή ότι βρισκόμαστε μπροστά σε σχέδιο αποσταθεροποίησης. Κάποιοι θέλουν να χειραγωγήσουν τις πολιτικές εξελίξεις. Και μέχρι στιγμής έχουν πετύχει να δημιουργήσουν κλίμα πανικού και απογοήτευσης. Άραγε η ΕΥΠ έχει πληροφορίες για το τι κρύβεται πίσω από τις φωτιές; Η Κρατική Ασφάλεια δεν έχει τη δική της πληροφόρηση; Θυμίζουμε ότι όταν και επί ΠΑΣΟΚ είχαμε τα ίδια, είχε ακουσθεί πως πίσω από τις φωτιές κρυβόταν η ΜΙΤ και έκαιγε τα δάση μας για να… διώξει τους τουρίστες από τη χώρα μας.

Αγνοούν τους δασικούς

Το γεγονός όμως ότι οι φωτιές, αν δεν αντιμετωπισθούν από την αρχή, στη συνέχεια δεν… σβήνουν με τίποτα, δικαιώνει εκείνους που υποστηρίζουν ότι η Πυροσβεστική έδειξε με τον τρόπο που χειρίστηκε τη λαίλαπα των φετινών «πυρκαγιών» πως δεν κατάφερε να αποκτήσει εμπειρία για την αντιμετώπιση της φωτιάς σε δασικές εκτάσεις. Μπορεί στις πόλεις να έχει πραγματικά τεράστια αποτελεσματικότητα και να κατορθώνει τα… ακατόρθωτα, αλλά στα δάση δεν μπορεί να αποδώσει ανάλογα.

Όπως υποστηρίζουν παράγοντες που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα, οι πυροσβέστες κάνουν το λάθος να μην αξιοποιούν την εμπειρία των δασικών. Κρατάνε στεγανά και τους έχουν σε… απόσταση για να μην… τους πάρουν τις θέσεις!

Έτσι φθάνουμε στο σημείο να βλέπουμε να καίγονται ολόκληρες περιοχές από λάθος ή έλλειψη εμπειρίας από τους πυροσβέστες. Γιατί αφήνουν τα δάση να καίγονται και περιμένουν τη φωτιά στον δρόμο!

Όταν όμως φθάσει εκεί, η φωτιά έχει αποκτήσει ένα τεράστιο θερμικό φορτίο, το οποίο δεν… αφήνει τίποτα να πλησιάσει, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί τις προϋποθέσεις, το πεδίο, για άμεση επέκτασή της.

Όπως, όμως, λένε αυτοί που γνωρίζουν πώς συμπεριφέρονται οι φωτιές στα δάση, για να σβήσει μια φωτιά πρέπει να την πατάς! Όχι να την περιμένεις. Ο ρόλος των εναέριων μέσων (αεροσκαφών και ελικοπτέρων) είναι επικουρικός. Τα εναέρια μέσα ελέγχουν και καθυστερούν τη φωτιά. Άλλωστε ακούμε πολλές φορές στα κανάλια να λένε ότι τα ελικόπτερα έριξαν επιβραδυντικό υγρό. Αυτό ακριβώς κάνουν. Καθυστερούν την εξέλιξη της φωτιάς, δεν τη σβήνουν. Τη φωτιά τη σβήνουν οι σκαπανείς, εκείνοι που μπαίνουν μέσα στο δάσος. Και με μηχανικά μέσα και οχήματα αποδυναμώνουν τις φλόγες μέχρι να σβήσουν.

Ένα ακόμα λάθος που κάνουν οι πυροσβέστες είναι ότι εγκαταλείπουν τα αποκαΐδια μόλις σβήσουν οι φωτιές. Όμως η φωτιά μπορεί να αναζωπυρωθεί και να γίνει χειρότερη. Όπως ακριβώς έγινε στην Πάρνηθα, στο Αίγιο και το Χιλιομόδι. Μέχρι να περάσουν 48 ώρες από την κατάσβεση της φωτιάς ο τόπος πρέπει να φυλάσσεται.

Ένα ακόμα σφάλμα που καταλογίζεται στους πυροσβέστες είναι το ότι δίνουν προτεραιότητα στο να μην καούν σπίτια. Αυτό είναι λάθος, γιατί -όπως επισημαίνεται- ο προσανατολισμός θα πρέπει να είναι να σωθεί πρώτα το δάσος και ύστερα όλα τα άλλα.

Πριν μερικές δεκαετίες που δεν είχαμε πυροσβεστικά αεροπλάνα πώς έσβηναν οι φωτιές; Απλώς, έσβηναν, γιατί εκείνοι που είχαν την ευθύνη αυτή είχαν εμπειρία και γνώση. Και μπορούσαν να «παλέψουν» την κάθε φωτιά σε δασικές εκτάσεις.

Όσον αφορά τα μέτρα πρόληψης των πυρκαγιών στα δάση, έμπειροι παράγοντες των δασοπυροσβεστών τόνιζαν πως θα πρέπει να γίνουν απαραίτητα τα εξής:

– Να υπάρχουν πυροσβεστικά οχήματα που να μπορούν να κινούνται σε δύσβατα εδάφη με μάνικες 100 και 300 μέτρων. Τα οχήματα αυτά σε περίπτωση φωτιάς δεν θα μετακινούνται για να πάνε να γεμίσουν με νερό, αλλά θα τροφοδοτούνται όπου βρίσκονται από άλλα υδροφόρα οχήματα των δήμων ή των νομαρχιών. Έτσι δεν θα χάνουν πολύτιμο χρόνο και θα μπορούν να… καθηλώσουν σε ένα σημείο τη φωτιά.

– Να γίνουν υδατοδεξαμενές μέσα στα δάση.

– Να γίνει καθαρισμός και αποψίλωση των δασών για να μην υπάρχουν ξερά κλαδιά και φύλλα που «αρπάζουν» εύκολα.

– Να γίνουν αντιπυρικές ζώνες στα δάση και να δημιουργηθούν νέοι αγροτικοί δρόμοι.

– Να διατεθούν περισσότερα χρήματα για την πρόληψη παρά για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών στα δάση. Γιατί μέχρι τώρα αν δίδεται ένα κεφάλαιο για την πρόληψη, για την καταστροφή δίδονται 10!

Όσον αφορά το θέμα των αδειών, το αποκαλύψαμε στο προηγούμενο φύλλο μας, θα πρέπει να πούμε πως όποιος πυροσβέστης δουλέψει ένα 24ωρο στις φωτιές παίρνει 24 ή 48 ώρες ρεπό, αν και πληρώνεται για τις παραπάνω ώρες εργασίας! Αποτέλεσμα να μην υπάρχει προσωπικό για τις βάρδιες.

Εκείνο πάντως που τονίζουν όλοι είναι πως θα πρέπει να συνεργασθούν -επιτέλους- οι πυροσβέστες με τους δασικούς οι οποίοι έχουν τεράστια εμπειρία στις δασοπυροσβέσεις. Και θα πρέπει οι πυροσβέστες να σέβονται τις γνώσεις και την εμπειρία τους και να μην τους… αποπαίρνουν όταν πάνε να πουν τη γνώμη τους.

Τι λένε οι δασικοί

Σχετικά με το θέμα της καλύτερης οργάνωσης, της διαχείρισης των δασών και της πρόληψης των πυρκαγιών, οι Ενώσεις Δασολόγων, Δασικών Υπαλλήλων και Δασοφυλάκων έχουν υποβάλει μια σειρά προτάσεων οι οποίες θα πρέπει να εξετασθούν με πολλή προσοχή από την πολιτεία.

Συγκεκριμένα οι δασικοί προτείνουν:

– Την ανάληψη από έναν μόνο φορέα της πολιτικής ευθύνης για την ανάπτυξη, την προστασία και τη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, στον οποίο θα συμμετέχει και η Δασική Υπηρεσία με σαφή και διακεκριμένο ρόλο. Ο ενιαίος αυτός φορέας θα συμπεριλάβει τη Γενική Γραμματεία Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος (την ανασύσταση της οποίας και προτείνουμε) και κάθετη διάρθρωση στις Περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες.

Προϋπόθεση για τη ρύθμιση αυτή είναι η αναδιοργάνωση της Δασικής Υπηρεσίας, ως Υπηρεσίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος, με επανεξέταση των αρμοδιοτήτων της, όπως και των σχετικών αρμοδιοτήτων της αγροφυλακής, αλλά και της λειτουργίας των φορέων διαχείρισης που θεσμοθετήθηκαν αλλά ουσιαστικά παραμένουν ανενεργοί, προκαλώντας σύγχυση στην άσκηση αρμοδιοτήτων και διασπώντας τη δασική προστασία, στον βαθμό που οι αρμοδιότητές τους σχετίζονται με δασικά οικοσυστήματα.

– Την αναθεώρηση του επιχειρησιακού σχεδιασμού του Πυροσβεστικού Σώματος σε ό,τι αφορά τις δασικές πυρκαγιές, με βαρύτητα στην άμεση επέμβαση πριν η φωτιά πάρει διαστάσεις, με διασπορά των πυροσβεστικών μέσων μέσα στα δασικά οικοσυστήματα, με ανάπτυξη των δυνάμεων και των μέσων πολιτικής προστασίας στα δάση που κινδυνεύουν και με συνεργασία όλων των φορέων σε ισότιμη βάση, με βάση τα σχέδια αντιπυρικής προστασίας που θα συντάσσονται για κάθε δασαρχείο.

– Ενίσχυση όλων των υπηρεσιών Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος με τεχνικά μέσα, όπως π.χ. με οχήματα περιπολιών, μηχανήματα, εξοπλισμό για την αποτύπωση των εκτάσεων κ.λπ. και προώθηση προγραμμάτων εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων δασικού προσωπικού στα θέματα δασοπροστασίας.

– Την κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων εντός των δασών και δασικών εκτάσεων, αφού η μη υλοποίηση αμετάκλητων διοικητικών πράξεων κατεδάφισης ισοδυναμεί με παράνομη κατάργησή τους, πράγμα που συνιστά ποινικό και πειθαρχικό αδίκημα των υπευθύνων και θεσμοθέτηση της υποχρέωσης προσάρτησης στα συμβόλαια μεταβίβασης εκτάσεων εκτός σχεδίου, πιστοποιητικού ότι δεν είναι δασικού χαρακτήρα και δεν διεκδικούνται από το Ελληνικό Δημόσιο προς αποτροπή εξαπάτησης αθώων πολιτών και μερική εξουδετέρωση της καταπάτησης δημόσιας γης.

Αυτά είναι αναφέρουν οι δασικοί μερικά από τα μέτρα που αν υλοποιηθούν εκτιμούμε ότι θα αναπτερώσουν τις ελπίδες μας να σταματήσει η οικολογική καταστροφή της χώρας μας, να σταθεροποιηθούν οι κλιματικοί παράγοντες, να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία, τα πλημμυρικά φαινόμενα και η απώλεια εδαφών και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στο κράτος, η οποία, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, πλήττεται συστηματικά με τα φαινόμενα κακοδιοίκησης και την αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού.