Το Κόσοβο του Αυτοκράτορα
Ώστε έτσι λοιπόν. Ο Πρόεδρος Μπους ανακοίνωσε ότι ήρθε η ώρα να φθάσει το θέμα της ανεξαρτησίας του Κοσόβου στη λύση του. Με άλλα λόγια το Κόσοβο πρέπει να γίνει ανεξάρτητο ακόμη και χωρίς την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Τώρα που ο αυτοκράτορας αποφάνθηκε, υπάρχει άραγε νόημα περαιτέρω συζήτησης για το μέλλον της διαμφισβητούμενης σερβικής επαρχίας; Ε, ναι, και βέβαια υπάρχει.
«Αυτό που διακυβεύεται δεν είναι απλώς η παράνομη αρπαγή από τη Σερβία του λίκνου της εθνικής ιστορίας της και η ανταμοιβή της εκστρατείας βίας των τέως μελών του Ου Τσε Κα, με την οποία 200.000 Σέρβοι, Τσιγγάνοι, Τούρκοι και άλλες μη αλβανικές ομάδες εκδιώχθηκαν από την επαρχία, από το 1999. Υπάρχει επίσης το ερώτημα κατά πόσον ένα επικίνδυνο και διεθνώς άνομο κράτος, οι ΗΠΑ του Τζορτζ Μπους, έχει το δικαίωμα να σχεδιάζει τον χάρτη του κόσμου όπως του καπνίσει. Ο Μπους πιέζει για «ανεξαρτησία»στο Κόσοβο, αλλά η λέξη (ανεξαρτησία) πρέπει να μπει σε εισαγωγικά, γιατί το Κόσοβο που οι ΗΠΑ έχουν στον νου τους δεν θα είναι περισσότερο «ανεξάρτητο» από το Ιράκ ή το Αφγανιστάν. Και το κάνει όχι φυσικά από φροντίδα για τους αλβανούς Κοσοβάρους, ή από πάθος για την αυτοδιάθεση. Συγκρίνετε τη στάση της Ουάσινγκτον για το Κόσοβο με τη θέση της απέναντι στις διεκδικήσεις ανεξαρτησίας των φιλορωσικών αποσχιστικών επαρχιών της Γεωργίας και της Μολδαβίας, για τις οποίες (οι ΗΠΑ) κάθε τόσο αρνούνται κάθε συζήτηση. Ο Μπους πιέζει, γιατί αυτή είναι η τελευταία φάση αυτού που ονοματίστηκε «στρατηγική σύλληψη» της Δύσης – της καταστροφής της ανεξάρτητης και στρατιωτικά ισχυρής Γιουγκοσλαβίας και της αντικατάστασής της από μια σειρά από αδύνατα και διαιρεμένα προτεκτοράτα του ΝΑΤΟ και της Διεθνούς Τραπέζης.
Πολλοί θα υποστηρίξουν την ανεξαρτησία του Κοσόβου με την απλή λογική της αυτοδιάθεσης, αφού τα 90% των Κοσοβάρων επιθυμούν την απόσχιση από τη Σερβία. Αλλά η υπόθεση του Κοσόβου δεν είναι απλή. Με γνώση της πρόσφατης ιστορίας της περιοχής, τα μειονοτικά δικαιώματα του μη αλβανικού πληθυσμού πρέπει επίσης να αποτελέσουν βασική φροντίδα. Και η ετυμηγορία της Οργάνωσης Μειονοτικών Δικαιωμάτων, ότι «πουθενά δεν επικρατεί τέτοιο επίπεδο φόβου, σε τόσο πολλές μειονότητες, ότι θα υφίστανται κατατρεγμούς απλά και μόνο για το ποιοι είναι… (και ότι) πουθενά στην Ευρώπη δεν υπάρχει τόσο υψηλός κίνδυνος εθνοκάθαρσης -η ακόμα και γενοκτονίας- στο προσεχές μέλλον», κάθε άλλο παρά εμπνέει εμπιστοσύνη για τα μελλούμενα. Επιπλέον είναι δύσκολο να δεις πώς η δημιουργία ενός άλλου νέου κράτους στο Βαλκάνια δεν θα προκαλέσει μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση στην περιοχή: Θα ενθαρρυνθούν οι αλβανοί αποσχιστές τόσο στο Μαυροβούνιο όσο και στη Μακεδονία, όπου διεξάγονταν στρατιωτικές εχθροπραξίες όχι παλαιότερα από το 2001. Η Σερβία θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερο κατακερματισμό, καθώς Αλβανοί στα νότια της χώρας φιλοδοξούν να ενταχθούν σ’ ένα νέο Κόσοβο, ενώ οι αξιώσεις της Ουγγαρίας για αυτοδιάθεση της Βοϊβοδίνας είναι επίσης πιθανό να ενταθούν. Η Ουάσινγκτον κάθε άλλο παρά νοιάζεται γι’ αυτόν τον κατακερματισμό. Αντίθετα τον ενθαρρύνει. Η «απελευθέρωση» του Κοσόβου από τον άμεσο έλεγχο του Βελιγραδίου, που επιτεύχθηκε το 1999 με τους παράνομους βομβαρδισμούς της ακρωτηριασμένης Γιουγκοσλαβίας, έχει ήδη εξασφαλίσει πλούσια λεία για αμερικανικές εταιρείες, υπό τη μορφή της ιδιωτικοποίησης επιχειρήσεων κοινωνικής ιδιοκτησίας.
Ακόμα σημαντικότερο: Επέτρεψε την κατασκευή του στρατοπέδου Bondsteel, της μεγαλύτερης αμερικανικής βάσης μετά τον πόλεμο του Βιετνάμ, η οποία φρουρεί την οδό του διαβαλκανικού αγωγού Ambo και εγγυάται τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών της Κασπίας. Αυτό το στρατόπεδο, που περιλαμβάνει φυλακή, στην οποία εγκλείονταν οι κρατούμενοι κατά τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο, χαρακτηρίσθηκε από τον Αλβάρο Τζιλ Ρόμπλες, απεσταλμένο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, που το επισκέφθηκε το 2005, ως «μια μικρότερη έκδοση του Γκουαντανάμο». Για την εξασφάλιση της αμερικανικής ηγεμονίας στην περιοχή είναι απαραίτητη η μόνιμη απόσπαση του Κοσόβου από τη Σερβία – μια χώρα που, με τους ισχυρούς ιστορικούς δεσμούς της με τη Ρωσία, ουδέποτε θα είναι τόσο υπάκουη και υπηρετική όσο αξιώνει η αυτοκρατορία.
Από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η Ρωσία επέτρεψε στις ΗΠΑ να την περικυκλώσουν με στρατιωτικές βάσεις και, με επεμβάσεις τους στις εκλογικές διαδικασίες, να φέρνουν στην εξουσία υποτακτικές τους κυβερνήσεις. Αλλά οι καιροί αλλάζουν. Η απόπειρα των ΗΠΑ να μαγειρέψουν μιαν ακόμη «χρωματώνυμη» επανάσταση στη Λευκορωσία αποδείχθηκε πέρυσι θεαματικό μπούμερανγκ και -ενισχυμένη από το πετρελαϊκά έσοδα- μια ολοένα πιο θεληματική Ρωσία ορθώνεται εμπόδιο στην Drang nach Osten της αυτοκρατορίας (σ. μετ.: Επέκταση στην Ανατολή – χιτλερικό σύνθημα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου). Και την περασμένη βδομάδα, στη σύνοδο των G8, ο Πρόεδρος Πούτιν επανέλαβε τη στήριξή του στη Σερβία και την αντίθεσή του στην «ανεξαρτησία» του Κοσόβου. Ας ελπίσουμε ότι θα κρατήσει τον λόγο του. Για όσους πιστεύουν πως ο εκτροχιασμός του αμερικανικού οδοστρωτήρα είναι η μόνη ελπίδα της ανθρωπότητας για ειρήνη και πρόοδο είναι επιτακτική ανάγκη στο θέμα του Κοσόβου η ρωσική αρκούδα να ορθώσει το ανάστημά της».
Αυτά τα διαφωτιστικά -και αφυπνιστικά- για τα σχέδια μετατροπής των Βαλκανίων σε μικρά ανίσχυρα προτεκτοράτα της αυτοκρατορίας έγραψε, προς τιμήν του, ο Νιλ Κλάρκ στη «Γκάρντιαν», εφημερίδα της Βρετανίας, πρώτης διδάξασας και δορυφόρου της νέας αυτοκρατορίας. Για λόγους χώρου ίσως παρέλειψε τις διεκδικήσεις των Αλβανών (Τσάμηδων) στη Θεσπρωτία, τους «Αλύτρωτους Μακεδόνες», που με ενίσχυση της αμερικανικής πρεσβείας ταξίδεψαν στην Ουάσινγκτον και έγιναν δεκτοί στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και στο Κογκρέσο, και βέβαια την κυριαρχία του τουρκικού προξενείου στη Θράκη. Αυτές οι καμπάνες χτυπάνε για μας…
Για τη μετάφραση Μ. Σ.