Δεν δικαίωσαν την ελπίδα…
Η μακρά πορεία του ΣΥΝ και των ηγετών του στον χρόνο, αναμφιλέκτως, δεν δικαίωσε την ελπίδα! Οι ηγεσίες του, και δη οι κομμουνιστογενούς προέλευσης, δεν απηλλάγησαν από το «φάντασμα του ΚΚΕ», δεν κατόρθωσαν να χαράξουν αυτόνομη πορεία, είτε από τα παραδοσιακά κέντρα του «υπαρκτού σοσιαλισμού» είτε από την επιδερμική μεταπλασία του ευρωκομμουνισμού.
Οι πρώτες μεταπολιτευτικές ηγεσίες του (Μπάμπης Δρακόπουλος, Λεωνίδας Κύρκος, Γιάννης Μπανιάς) διακινήθηκαν στην αντι-ΚΚΕ οδό και ζητούσαν ικευτικώς κατανόηση από τους «συντρόφους της άλλης πλευράς», σε σημείο ώστε να προκαλείται σύγχυση και να νοθεύεται το πολιτικό τοπίο.
Το 1989 στον απόηχο των τότε συνταρακτικών γεγονότων υπό μια εξασθενισμένη βιολογικώς ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ο τότε ενιαίος ΣΥΝ, αδράζει την ευκαιρία και ευελπιστεί να συμμετάσχει στον διαμοιρασμό των ιματίων του Κινήματος, το οποίο θεωρεί ότι του… υπέκλεψε το ΕΑΜογενές εκλογικό σώμα!
Ο ΣΥΝ, με την ανάδειξη στην ηγεσία του της Μαρίας Δαμανάκη, εισέρχεται στον αστερισμό του καριερισμού επιφανών στελεχών του με επικεφαλής την ίδια την πρόεδρό του! Η πολιτική τακτική του ΣΥΝ οδηγεί τον σχηματισμό εκτός Βουλής και μετ’ ολίγον η ηγέτης του αλληθωρίζει προς τη βεβαιότητα της βουλευτικής της παρουσίας, η οποία εξασφαλίζεται με τη μετάστασή της στον στόχο των ανελέητων επιθέσεών της, είτε ως βουλευτού του ΚΚΕ είτε ως προέδρου του ΣΥΝ, το ΠΑΣΟΚ!
Η «μεσοβασιλεία Κωνσταντόπουλου» ναι μεν υποβοηθεί την επανάκαμψη του ΣΥΝ στο Κοινοβούλιο, αλλά, υπό την υπονόμευσιν του κομμουνιστογενούς «Αριστερού Ρεύματος», εκμηδενίζονται οι αμυδρές προσπάθειες για την ιδεολογική αποκάθαρση του ΣΥΝ και τον εκσυγχρονισμό του (προσπάθειες της ομάδας του Μιχάλη Παπαγιαννάκη) ως αυτόνομου χώρου της Δημοκρατικής Αριστεράς με ευρωπαϊκές προδιαγραφές.
Μετά την αποχώρηση Κωνσταντόπουλου, του μόνου μη κομμουνιστογενούς ηγέτη του, ο ΣΥΝ υπό την νέαν του ηγεσίαν, του Αλέκου Αλαβάνου, επανακάμπτει στην κομμουνιστογενή κοίτη του, αλλά σε ιμιτασιόν εκδοχή!
Η νυν ηγεσία του ΣΥΝ, «σαρξ εκ της σαρκός» του παραδοσιακού κομμουνιστικού κινήματος της χώρας, επιφέρει με την τακτική της και πάλι την ιδεολογική σύγχυση στις τάξεις του. Ο ΣΥΝ απογυμνούται τελείως από τις προοδευτικές πνευματικές δυνάμεις του τόπου, ενώ στην ατμόσφαιρα της Κουμουνδούρου πλανάται το ερώτημα: «Μεταξύ ορίτζιναλ κομμουνιστικής ιδεολογίας και πολιτικού χώρου (ΚΚΕ) προς τι η προτίμηση στην ιμιτασιόν εκδοχή του (ΣΥΝ);».
Οι ανανεωτικές δυνάμεις της ελληνικής Αριστεράς, λόγω των παλινωδιών της ηγεσίας του ΣΥΝ, αισθάνονται και πάλι ορφανές και εν όψει εκλογικής αναμέτρησης προβληματίζονται «ποτέραν των οδών τράπωνται»!
Στην πορεία των 39 χρόνων, υπό τις εκάστοτε επωνυμίες του, ο ΣΥΝ και οι ηγεσίες του, αν και κατά κόρον τονίζουν τη μαρξιστική παιδεία τους, δεν έλαβαν σοβαρά υπόψη τη «διδαχή» του Καρόλου Μαρξ:
«Οι άνθρωποι φτιάχνουν τη δική τους ιστορία, αλλά δεν την φτιάχνουν όπως ακριβώς τη θέλουν ούτε κάτω από τις περιστάσεις που επιλέγουν οι ίδιοι. Τη φτιάχνουν κάτω από τις περιστάσεις που αντιμετωπίζουν, που είναι δεδομένες και προέρχονται από το παρελθόν…».
Η μελέτη των ιδεολογιών, αποκαλύπτει -και είναι απορίας άξιο πως αυτό διαφεύγει από την αλαζονική παντογνωσία των ηγεσιών του ΣΥΝ-, διαγράφει τον ρόλο που διαδραματίζει η ανθρώπινη δράση στην επιλογή του μέλλοντός μας, αλλά και τους πολλαπλούς περιορισμούς μέσα στους οποίους λειτουργούν τέτοιες επιλογές.
Οι ηγεσίες του ΣΥΝ, δυστυχώς για την Ανανεωτική Αριστερά, δεν απομακρύνθηκαν από τη μονολιθική άποψη της ιδεολογίας που επικράτησε στον κόσμο του «υπαρκτού σοσιαλισμού».
Αγνόησαν το κυρίαρχο στοιχείο ότι «οι ιδεολογίες είναι οι διευθετήσεις της πολιτικής σκέψης, που ρίχνουν φως στις κεντρικές ιδέες, τις προφανείς υποθέσεις και τις μη δεδηλωμένες προκαταλήψεις, οι οποίες στη συνέχεια καθοδηγούν την πολιτική συμπεριφορά κάθε κομματικού οργανισμού».
Ακόμη διασκέλισαν την αρχή ότι «οι ιδεολογίες αποτελούν είδη πολιτικής σκέψης, που διαθέτουν και διαχέουν πολιτική επιρροή και προσφέρουν πλαίσια λήψης αποφάσεων, χωρίς τα οποία δεν μπορεί να υπάρξει πολιτική αποτελεσματική δράση».
Στο πλαίσιο της ιδεολογίας αναπτύσσεται η ευρηματική δημιουργικότητα.
Παράλληλα η ιδεολογία είναι απτή έκφανση της ζωτικότητας των κομματικών οργανισμών, η οποία επιτυγχάνεται από τον συνδυασμό διανοητικής κρίσης, συναισθηματικής ικανοποίησης και αισθητικής έλξης, που προσφέρει ποικιλία πιθανών επιλογών και μελλοντικών κοινωνικών εξελίξεων.
Ο ΣΥΝ με την απώθηση εκτός των κόλπων του των «δυνάμεων του πνεύματος» -λόγω της μονολιθικής ιδεολογικής του άποψης, προϊόν της κομμουνιστογενούς ηγεσίας του- οδεύει, αναποφεύκτως, στη συρρίκνωση και τον πολιτικό μαρασμό.