Η «φυλή των τηλεπαραθύρων»…

H διαπίστωση αυτή ενός από τους εγκυρότερους μελετητές των ΜΜΕ, του Serge Halimi, αποτυπώνει την ατμόσφαιρα και στα ημεδαπά μέσα ενημέρωσης, τα οποία διατείνονται ότι είναι αντιεξουσιαστικά, αλλά αυτό που στην πραγματικότητα κυριαρχεί είναι η δουλοπρεπής δημοσιογραφία, οι βιομηχανικοί και οικονομικοί, πολυεθνικοί και εγχώριοι όμιλοι, το μοντέλο της αγοράς, τα διαπλεκόμενα συμφέροντα…

Τι κι αν έχει θεσπισθεί και διακηρυχθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ότι «το καθήκον των ΜΜΕ είναι απέναντι στο κοινό, και όχι στα ιδιωτικά συμφέροντα των ιδιοκτητών τους. Στο κυνήγι της αλήθειας, τα ΜΜΕ πρέπει να είναι προετοιμασμένα να θυσιάσουν το δικό τους κέρδος, εάν κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο για το κοινό καλό. Τα ΜΜΕ δεν πρέπει να είναι ο σύμμαχος κάποιου συγκεκριμένου συμφέροντος, αλλά να είναι δίκαια και ελεύθερα και ακέραια στις τοποθετήσεις τους για τις δημόσιες υποθέσεις και για τα δημόσια πρόσωπα…».

Η «Συμμαχία των Προθύμων» τηλεσχολιαστών -οι τιμητικές εξαιρέσεις απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα- ενταγμένων κατά μείζονα λόγο στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των ιδιοκτητών των ΜΜΕ και κατά δεύτερο λόγο των κομματικών προθαλάμων, (που άλλωστε διεκπεραιώνουν τα συμφέροντα των πρώτων με αντάλλαγμα τη στήριξή τους στις κομματικές και κυβερνητικές μεταλλαγές, και βεβαίως το μέγιστο οικονομικό όφελος), τίθεται στη διάθεση των χειραγωγημένων «ειδήσεων» και των «κατασκευασμένων» ρεπορτάζ, τα οποία κατά κανόνα στηρίζονται σε «ανώνυμες πηγές» με επακόλουθο τη σύγχυση, τη συσκότιση και ουχί την αντικειμενική ενημέρωση!

Στην Ελλάδα, όπου οι δεοντολογικοί κανόνες είναι ανύπαρκτοι και η συνδικαλιστική ηγεσία των δημοσιογράφων έχει εγκολπωθεί τις «αρχές» του «επαγγελματικού συνδικαλισμού», εγγράφοντας υποθήκες στα κέντρα εξουσίας και παραμένοντας ασυγκίνητη αν κατά κανόνα η δημοσιογραφία προβολής αξιοποιείται μόνο για την καταστροφή υπολήψεων, η κατάσταση στον τομέα της ενημέρωσης καθίσταται αποπνικτική.

Τα κέντρα εξουσίας με τη σειρά τους θέτουν υπό την προστασία τους τη «Συμμαχία των Προθύμων» δημοσιογράφων και στην τήρηση μιας σιωπηράς συμφωνίας τα μεν δεν ενοχλούν τους δημοσιογράφους των δε! Τοιουτοτρόπως κατά την εναλλαγή των δύο κομμάτων στην εξουσία αξιοποιούνται οι υπηρεσίες των ημετέρων, διά δε τους «καθ’ ημών» εξασφαλίζεται μια πλουσιοπάροχος «αγραναύπαυση»…

Οι «κομματικοί δημοσιογράφοι» είναι είδος εν επαρκεία στη χώρα της «φαιδράς πορτοκαλέας».

Και όμως, όσο οι δημοσιογράφοι ενδίδουν στους στόχους των ποικιλώνυμων κέντρων εξουσίας, κομματικών και οικονομικών και εγκαταλείπουν τις αρχές της αντικειμενικής δημοσιογραφίας, οι κίνδυνοι για τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης μεγαλώνουν. Και η διαπλοκή, η προνομιακή δηλαδή μεταχείριση ανθεί.

Η παραδοσιακή υποχρέωση των ΜΜΕ και των δημοσιογράφων να είναι «επιθετικοί» σε κάθε μορφή εξουσίας ερμηνεύεται σε πολλές περιπτώσεις ως δικαίωμα στη χυδαιότητα, τη σκανδαλοθηρία και την αλαζονεία.

Η στατιστική των ειδήσεων στα ελληνικά ΜΜΕ αποκαλύπτει ότι η πλειοψηφία τους έχει προέλευση «γνωστές πηγές», οικονομικές και πολιτικές, δηλαδή άτομα που έχουν σχέση με θεσμικά όργανα, και τα οποία επιδιώκουν οι πληροφορίες που διοχετεύουν να μεταπλασθούν σε ειδήσεις! Η ερευνητική δημοσιογραφία απουσιάζει από το οπλοστάσιο των «δημοσιογράφων προβολής» και η φροντίδα των τελευταίων εξικνείται μέχρι του να πλαισιώνονται από «δημοσιογράφους δορυφόρους», οι οποίοι προθύμως προσφέρονται στην ενίσχυση του προφίλ των σταρ. Οι «παρεούλες των μπαρ» καθορίζουν, ως επί το πλείστον, τη σύνθεση των τηλεοπτικών πάνελ και των προσκεκλημένων σ’ αυτά «δημοσιογράφων σχολιαστών», οι οποίοι και προσφέρουν στην κοινή γνώμη την… παντογνωσία τους!

Στο παίγνιο αυτό καθοριστικός είναι ο ρόλος του υπουργείου Τύπου, των εκπροσώπων Τύπου των κομμάτων και βεβαίως των εκάστοτε κυβερνητικών εκπροσώπων.

Από «κοινού συμφέροντος ορμώμενα» τα κέντρα αυτά επιδιώκουν και κατορθώνουν να προωθούν σε θέσεις κλειδιά, ως προς την ενημέρωση, τους «ημετέρους δημοσιογράφους». Και κηρύσσουν αμείλικτο και ύπουλο πόλεμο στον ανεξάρτητο, κομματικών ή άλλων επιρροών, δημοσιογράφο.

Αδιαφορούν αν η εξαρτημένη αυτή «δημοσιογραφία» υποσκάπτει την αξιοπιστία των ΜΜΕ. Άλλωστε οι ιδιοκτήτες των μέσων ενημέρωσης, μάλλον, τη χρησιμοποιούν προς εξυπηρέτηση αλλότριων σκοπών, σε σημείο ώστε ομού με τον γνωστό άγγλο δημοσιογράφο, Carl Berntein, να διερωτάται κανείς, «αν οδηγούμαστε σ’ έναν πολιτισμό ηλιθίων, αφού σ’ αυτόν τον νέο κόσμο της γαργαλιστικής δημοσιογραφίας διδάσκουμε ότι τα ασήμαντα έχουν ενδιαφέρον, ότι τα πομπώδη και τα βλακώδη είναι πιο σημαντικά από τις πραγματικές ειδήσεις…».