Ευνοείται η συγχώνευση ΔΟΛ – Πήγασου

Η συγκέντρωση Μέσων θα εξετάζεται στις επιμέρους αγορές όπου δραστηριοποιούνται τα Μέσα αλλά ο έλεγχος για την κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης δεν θα λαμβάνει υπ’ όψιν την ιδιοκτησία-έλεγχο των παραδοσιακών Μέσων, εφημερίδων και περιοδικών, ειδικά για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών ή ραδιοφωνικών σταθμών. Έτσι ανοίγει ο δρόμος για τη συγχώνευση ΔΟΛ – Πήγασου. Ως συγκέντρωση ελέγχου για το νομοσχέδιο ορίζεται «το ποσοστό επιρροής των Μέσων ενημέρωσης επί του κοινού, που προκύπτει από την ιδιοκτησία ή τη συμμετοχή σε μέσα ενημέρωση της αυτής ή της άλλης μορφής (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες, περιοδικά) στην επιμέρους αγορά όπου δραστηριοποιείται το μέσο ενημέρωσης (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες, περιοδικά)».

Στο 33% – 35% το ανώτατο όριο στην αγορά

Τη διαπίστωση της συγκέντρωσης αναλαμβάνει η Επιτροπή Ανταγωνισμού και «η κατοχή δεσπόζουσας θέσης στην αγορά» υπολογίζεται με ποσοστά σε επιμέρους αγορές. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Π», το ποσοστό που δεν αναγράφεται στο σχέδιο νόμου κυμαίνεται για κάθε Μέσο στο 33% με 35%, ενώ ο συνολικός έλεγχος σε όλες τις επιμέρους αγορές θα γίνεται επίσης με υπολογισμό ποσοστού με βάση έναν συγκεκριμένο τύπο.

Η κατοχή δεσπόζουσας θέσης στην αγορά υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ιδιοκτησίας σε κάθε κατηγορία Μέσου. Με κατοχή ποσοστού ιδιοκτησίας σε δύο αγορές αν δραστηριοποιείται σε δύο διαφορετικά μέσα ενημέρωσης της ίδιας εμβέλειας, σε τρεις αγορές αν δραστηριοποιείται σε τρία διαφορετικά μέσα ενημέρωσης της ίδιας εμβέλειας, σε τέσσερις αγορές αν δραστηριοποιείται σε τέσσερα διαφορετικά μέσα ενημέρωσης της ίδιας εμβέλειας. Πρακτικά ο νέος νόμος επιτρέπει τους ιδιοκτήτες να κατέχουν ποσοστά ελέγχου στο σύνολο των Μέσων, εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνο και τηλεόραση, και ο μόνος περιορισμός είναι το ποσοστό του μεριδίου τους για να ελεγχθούν ως προς την δεσπόζουσα θέση.

Το κριτήριο της δεσπόζουσας θέσης για την τηλεόραση και το ραδιόφωνο είναι η διαφημιστική δαπάνη σε 12μηνη βάση, για τις εφημερίδες και τα περιοδικά το άθροισμα της διαφήμισης και των πωλήσεων εντύπων τους. Αυτό που ο νόμος απαγορεύει είναι η κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης η οποία διαπιστώνεται από: τον έμμεσο ή άμεσο εξαναγκασμό για τον καθορισμό των τιμών αγοράς ή πώλησης, την εφαρμογή άνισων όρων ώστε να προκύπτει άνιση θέση στον ανταγωνισμό, την εξάρτηση συμβάσεων για πρόσθετες παροχές σε αντισυμβαλλόμενους, τον περιορισμό της παραγωγής, της κατανάλωσης ή της τεχνολογικής ανάπτυξης σε βάρος των καταναλωτών.

Η συγκέντρωση επιχειρήσεων απαγορεύεται και ελέγχεται ή τιμωρείται από την Εθνική Επιτροπή Ανταγωνισμού με βάση τον υπολογισμό συγκεκριμένου ποσού χιλιάδων ευρώ (αναμένεται να οριστεί από τους υπουργούς Επικρατείας και Οικονομίας μετά από πρόταση και των ιδιωτικών επιχειρήσεων ΜΜΕ) του συνολικού κύκλου εργασιών όλων των επιχειρήσεων για την εθνική αγορά και τη διεθνή αγορά.

Οι προϋποθέσεις για τις άδειες

Οι άδειες ιδιωτικών καναλιών διακρίνονται σε εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας. Μετά την έγκριση νέου χάρτη συχνοτήτων και μετά από απόφαση του υπουργού Επικρατείας καθορίζεται ο αριθμός των αδειών που θα προκηρυχθούν, η εμβέλειά τους, εθνική ή περιφερειακή, και το είδος του προγράμματος σε ενημερωτικό (γενικού ή θεματικού περιεχομένου) ή μη ενημερωτικό. Οι άδειες δίνονται από το ΕΣΡ και δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι ΑΕ, οι υπό σύσταση ΑΕ της ημεδαπής ή αλλοδαπής, ή κοινοπραξίες υπό συγχώνευση ΑΕ. Απαγορεύεται η συγκέντρωση περισσοτέρων του ενός ηλεκτρονικών Μέσων (ραδιόφωνο, τηλεόραση) της ίδιας μορφής και ως συγκέντρωση «νοείται ο έλεγχος περισσοτέρων του ενός ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης της αυτής μορφής». Επιτρέπεται ο έλεγχος ανεξάρτητα από ποσοστό ιδιοκτησίας σε ένα μόνο ηλεκτρονικό ΜΜΕ, ενώ επιτρέπεται η συμμετοχή του σε άλλη επιχείρηση τηλεόρασης ή ραδιοφώνου, όπως επίσης και η συμμετοχή σε άλλες επιχειρήσεις της ίδιας μορφής, αρκεί να μην υπάρχει έλεγχος. Καταργούνται στην ουσία οι περιορισμοί για τις συζύγους και τους συγγενείς μέχρι και τρίτου βαθμού, εκτός κι αν αποδειχθεί «αθέμιτη επιρροή» η οποία νοείται ως «παράβαση των κανόνων της πολυφωνίας, της αντικειμενικής και ίσης ενημέρωσης και του ανταγωνισμού». (Τόσο γενικόλογες αρχές που δεν αποδεικνύονται δηλαδή, εκτός αν η πολιτική εξουσία το θελήσει.) Οι περιορισμοί στον έλεγχο της ιδιοκτησίας δεν ισχύουν για τους ιδιοκτήτες μη ενημερωτικών Μέσων! Αυτό ήταν και το αίτημα των ιδιοκτητών των ηλεκτρονικών ΜΜΕ αλλά και των περιοδικών, το οποίο έγινε δεκτό. Ο μόνος περιορισμός είναι ότι θα καθορισθούν συγκεκριμένα ποσοστά στο σύνολο των αδειών που θα δοθούν πανελλαδικά, περιφερειακά για την τηλεόραση, στην Αττική, τη Θεσσαλονίκη και τους άλλους νομούς για το ραδιόφωνο.

Τα ενημερωτικά Μέσα διαχωρίζονται επίσης σε γενικού και θεματικού περιεχομένου. Ο νόμος ορίζει ελάχιστο καταβεβλημένο κεφάλαιο για όσους σταθμούς θα καταθέσουν αίτηση για άδεια λειτουργίας, ξεχωριστό για κάθε κατηγορία. Στα προτερήματα του νομοσχεδίου εντάσσεται η υποχρέωση για τις εταιρείες καναλιών και ραδιοφώνου να απασχολούν, ανάλογα με το είδος προγράμματος και την εμβέλεια τους, συγκεκριμένο αριθμό δημοσιογράφων και τεχνικού προσωπικού με σύμβαση εργασίας.

Καταργείται το τέλος χρήσης συχνότητας και αντικαθίσταται από «οικονομικό αντάλλαγμα» κάθε χρόνο υπέρ του ελληνικού Δημοσίου για τη χρήση συχνότητας. Το ποσό που επίσης είναι υπό διαπραγμάτευση θα είναι διαφορετικό για τους εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα και διαφορετικό για τους μη ενημερωτικούς.

Επίγεια ψηφιακή: Και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες στους εκδότες

Με την πρώτη παράγραφο του άρθρου 13 του νομοσχεδίου αποκαλύπτεται το κόλπο γκρόσο της κυβέρνησης για την ψηφιακή εποχή: «Η παροχή ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών, μέσω δικτύων ευρυεκπομπής, για τις οποίες απαιτείται συχνότητα που έχει χορηγηθεί για την εκπομπή ραδιοτηλεοπτικού σήματος, αποτελεί παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικών υπηρεσιών, κατά την έννοια του ν. 3431/2006». Με αυτήν τη διάταξη τα τηλεοπτικά κανάλια αναλογικής εκπομπής αποκτούν τον τίτλο και την ιδιοκτησία των «δικτύων» για τη νέα ψηφιακή εποχή.

Οι άδειες επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης παραπέμπονται στο μέλλον μετά από έκδοση Προεδρικού Διατάγματος (άρθρο 13, παράγραφος 5), στο οποίο θα «καθορίζονται οι προϋποθέσεις συμμετοχής, τα κριτήρια και οι συντελεστές βαρύτητας αυτών, η διαδικασία, οι όροι της άδειας, οι υποχρεώσεις του αδειούχου, οι τεχνικές προδιαγραφές για τη λειτουργία του δικτύου, καθώς και η διαδικασία για κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια σχετικά με τη χορήγηση αδειών τηλεοπτικού προγράμματος και αδειών χρήσης συχνότητας για τη μετάδοση επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, ελεύθερης και συνδρομητικής λήψης, κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας»! Με λίγα λόγια και απλά, τα κανάλια πρέπει να εξασφαλίσουν τη «γενική άδεια» σύμφωνα με τον ν. 3431/2006 από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών με την απλή «δήλωση καταχώρισης» ότι ασκούν «ηλεκτρονικές επικοινωνίες» (άρθρο 13, παράγραφος 3). Έτσι στους ιδιώτες χορηγείται το προνόμιο να παρέχουν ηλεκτρονικές υπηρεσίες, όπως συμβαίνει τώρα με τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Με το άρθρο 14 ορίζεται ότι «οι νομίμως λειτουργούντες τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβέλειας ή οι αδειούχοι τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβέλειας, μετά την αδειοδότησή τους, έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να μεταδίδουν το αναλογικό τους πρόγραμμα με ψηφιακή τεχνολογία». Γι’ αυτό υπάρχει η προϋπόθεση να εκδοθεί απόφαση του υπουργού Επικρατείας με την οποία θα ορίζονται οι συχνότητες που απελευθερώνονται από την ψηφιακή εκπομπή και σε ποιες ακριβώς θα εκπέμπουν τα κανάλια το αναλογικό τους πρόγραμμα.

Η παράγραφος 8 του άρθρου 13 επιβεβαιώνει πλήρως την αποκάλυψη του «Π», ότι στη διάρκεια της μετάβασης στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση τα μεγάλα πανεθνικής εμβέλειας κανάλια υποχρεούνται να «ανεβάσουν» και τα σήματα των περιφερειακών καναλιών. Λέει συγκεκριμένα ο νόμος: «Ο πάροχος δικτύου ή/ και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών υποχρεούται κατά τη διάθεση του δικτύου ή κατά τη μεταφορά του σήματος σε δίκτυο να παρέχει τις υπηρεσίες του προς όλους ανεξαιρέτως τους αδειοδοτηθέντες παρόχους περιεχομένου επίγειας ψηφιακής ραδιοτηλεοπτικής εκπομπής ελεύθερης λήψης, μεταδίδοντας το περιεχόμενό τους αναλλοίωτα και ταυτόχρονα, ανάλογα με την εμβέλεια της άδειας που έχει χορηγηθεί στον πάροχο περιεχομένου», χωρίς να επιβάλλει «υποχρεώσεις που δεν έχουν σχέση με τις παρεχόμενες υπηρεσίες».

Όσοι δεν πάρουν άδεια παραδίδουν συχνότητες

Όσοι λάβουν άδεια από το ΕΣΡ αποκτούν και τη δυνατότητα να εκπέμψουν και ψηφιακά μέχρι να εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα που προβλέπεται από τη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 13 για την «αδειοδότηση της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης». Όσοι όμως «δεν αδειοδοτηθούν θα αποδώσουν τις αναλογικές τους συχνότητες και θα παύσουν να εκπέμπουν το αναλογικό τους πρόγραμμα ψηφιακά».

Οι αναλογικές και ψηφιακές συχνότητες καθορίζονται με κοινή απόφαση των υπουργών Μεταφορών και Επικρατείας μετά από γνώμη της ΕΕΤΤ.

Εξακολουθεί να εκπέμπει και η NetMed

Η NetMed θα εξακολουθήσει να μεταδίδει τα κανάλια FlimNet και Supersport με επίγεια ψηφιακή εκπομπή σε συχνότητα της ΕΡΤ, υπό προϋποθέσεις.

Σύμφωνα με την παράγραφο 7α του άρθρου 14, «οι φορείς παροχής συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών μπορούν μετά την έκδοση του Χάρτη Συχνοτήτων να μεταδίδουν συνδρομητικά το υφιστάμενο αναλογικό συνδρομητικό τους πρόγραμμα με επίγεια ψηφιακή εκπομπή σε τμήμα συχνότητας της ΕΡΤ στο οποίο μεταδίδεται σε αναλογική μορφή το πρόγραμμά τους, κατά το οριζόμενο στο άρθρο 14 του ν. 2328/1995, όπως ισχύει, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμφωνηθεί να απελευθερωθούν όσες ψηφιακές συχνότητες χρησιμοποιούνται για τη μετάδοση συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών με αναλογική μορφή».

Προβάδισμα και για εκπομπή σε κινητές συσκευές

Το νομοσχέδιο προβλέπει και τη μετάδοση συνδρομητικού προγράμματος μέσω ΕΡΤ και σε κινητές συσκευές: «Η ΕΡΤ ΑΕ μπορεί να προκηρύξει, κατά τις κείμενες διατάξεις, διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση συνδρομητικής υπηρεσίας μετάδοσης ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων σε κινητές συσκευές με ψηφιακή μέθοδο, μέσω συχνότητας DVB, από ραδιοτηλεοπτικές φορείς».