Η ΑΛΒΑΝΙΚΗ ΠΛΗΓΗ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ
Το σχέδιο του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ, Μάρτι Αχτισάαρι, προσφέρει σχεδόν τα πάντα στους αλβανόφωνους Κοσοβάρους, οδηγώντας σε λύση σταδιακής (αλλά γρήγορης) δημιουργίας ενός νέου αλβανικού κράτους στην περιοχή. Αντιθέτως αφαιρεί οριστικά από τη σερβική επικράτεια το Κοσσυφοπέδιο και μεριμνά μόνο για τους σέρβους κατοίκους του, που θα έχουν ειδική σχέση με τη Σερβία. Όλο αυτό όμως το εξαιρετικά προνομιακό για τους Αλβανούς σχέδιο δεν ικανοποιεί τους εξτρεμιστές της πλήρους ανεξαρτησίας «εδώ και τώρα κράτος» που προβαίνουν και πάλι σε τρομοκρατικές ενέργειες σε βάρος όχι (ακόμα) Σέρβων που απέμειναν στην περιοχή (από 300.000 έχουν μείνει περί τις 50.000), αλλά της πολυεθνικής δύναμης που φροντίζει για τη διατήρηση της τάξης και της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή. Προφανώς πιστεύουν ότι έτσι θα ασκήσουν σημαντική πίεση στη διεθνή κοινή γνώμη, που θέλοντας να τους ξεφορτωθεί θα πει ας δώσουμε την πλήρη ανεξαρτησία να τελειώνουμε. ΄
Ίσως πράγματι να γίνει, ίσως όμως όχι.
Η περιοχή του Κοσόβου, όσο κι αν οι Αμερικανοί και ορισμένοι Ευρωπαίοι επιθυμούν την πολυδιάσπαση των Βαλκανίων για λόγους ευκολότερου και αμεσότερου ελέγχου των αδύναμων μικρών χωρών που θα προκύψουν, έχει πολλές πιθανότητες να μεταβληθεί σε παράγοντα πολλαπλής και ποικίλης αποσταθεροποίησης, αφού θα κυβερνάται περισσότερο από φατρίες και συμμορίες παρά από πολιτικά κόμματα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ και εκτιμήσεις του ευρωπαϊκού και αμερικανικού Τύπου, ενδέχεται σε μερικά χρόνια η Αλβανία να μοιάζει με Ελβετία μπροστά στο Κόσοβο, και τότε κανείς δεν θα μπορεί εύκολα να ελέγξει τα πράγματα. Μια εξέλιξη που φοβίζει πολλές ευρωπαϊκές χώρες είναι να λειτουργήσει η αρχή του «τοπικού ντόμινο» και παρά τις διαβεβαιώσεις ότι η λύση ανεξαρτησίας για το Κόσοβο δεν μπορεί να αποτελέσει μοντέλο για άλλες περιοχές, να ζητήσει και να πράξει το ίδιο το αλβανόφωνο τμήμα της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, με αποτέλεσμα να έχουμε τη διεκδίκηση ύπαρξης ενός τρίτου αλβανικού κράτους στην ευρύτερη περιοχή! Και τι μπορεί να πείσει τις γύρω χώρες ότι τα κράτη αυτά δεν θα αναζητήσουν σε λίγο καιρό (παρά τις περί του αντιθέτου σήμερα διακηρύξεις τους) κοινή μοίρα με βάση την εθνική καταγωγή των κατοίκων τους; Πόσο απίθανη (θα) είναι η δημιουργία ενός μεγάλου ενιαίου αλβανικού κράτους και τι αλήθεια θα μπορεί να την εμποδίσει; Ποιος θεσμός και ποιος διεθνής νόμος;
Η αμερικανική (και συμμαχική) ευφορία με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας αλλά και τη μείωση (ακόμα και εδαφικά) της Σερβίας δεν είναι πια τόσο μεγάλη, καθώς τα παλιά προβλήματα της Βαλκανικής γυρίζουν με νέα μορφή και δεν απασχολούν μόνο της χώρες της χερσονήσου αλλά ολόκληρη την Ευρώπη. Η ανεξαρτησία ή όχι του Κοσόβου δεν είναι τοπικό πρόβλημα ούτε μάχη ενός πείσματος μεταξύ ΗΠΑ και Σερβίας. Είναι ερώτημα σταθερότητας και ομαλής πορείας των βαλκανικών χωρών, είναι η άσκηση δημοκρατίας την οποία πρέπει να λύσει η Αλβανία και οι δορυφορικές της εκπροσωπήσεις ανά τα Βαλκάνια προκειμένου να δείξει αν έχει θέση στην Ευρώπη ή συνεχίζει να διατηρεί (με άλλη ταυτότητα) τα χαρακτηριστικά απομονωτισμού που είχε επί Ενβέρ Χότζα. Η επανεμφάνιση του «απελευθερωτικού» Ου Τσε Κα δεν είναι πρόκληση προς τους εναπομείναντες Σέρβους, αλλά προς τη διεθνή ειρηνευτική δύναμη της περιοχής και προς τον ίδιο τον ΟΗΕ.
Αν οι δυνάμεις που διέλυσαν τη Γιουγκοσλαβία, στο όνομα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιτρέψουν σήμερα που (υποτίθεται ότι) προστατεύονται τα δικαιώματα αυτά, στον «αντάρτικο στρατό» μιας μειονότητας να ασκήσει εξουσία επιβάλλοντας νόμο διά της τρομοκρατίας, θα έχουν αποτύχει πλήρως, ακόμα και στην τυπική διεκπεραίωση του σκοπού τους. Θα έχουν εκτεθεί ανεπανόρθωτα στα μάτια όλου του κόσμου ως δυνάμεις προνομιακής μεταχείρισης συγκεκριμένου πληθυσμού και χώρας προς εξυπηρέτηση αυστηρώς ιδίων συμφερόντων.
Οι εξελίξεις θα γράψουν την ιστορία. Στην περιοχή θα εξακολουθήσουν να ζουν οι ίδιοι λαοί που ζούσαν. Και ίσως με ευθύνη άλλων, προς λύπη των ίδιων των πληθυσμών θα αναγκαστούν για μια ακόμα φορά να λύσουν τα προβλήματα με τον τρόπο που καλά γνωρίζουν. Αλλά δεν αγαπά κανείς.