Επικαιρότητα

1 Το 2002 ο Τζορτζ Μπους είχε κατατάξει το Ιράκ, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα στον «άξονα του κακού», κατ’ αντιδιαστολήν βέβαια με τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την ΕΕ, που φυσικά κατά τη φαντασία του αποτελούσαν τον… «άξονα του καλού», καθώς αντιπροσώπευαν τις «αγαθοποιούς» δυνάμεις της Δύσης. Σήμερα, μετά από 5 χρόνια, τι βλέπουμε; Ο Μπους κατάφερε να καταστρέψει κυριολεκτικά το Ιράκ και να το μετατρέψει σε σωρούς θυμάτων και ερειπίων, χωρίς να βρεθούν ίχνη κακού στην πολύπαθη αυτή χώρα. Η Βόρεια Κορέα συνθηκολόγησε, δέχτηκε οικονομικά και πολιτικά ανταλλάγματα και σταμάτησε το πυρηνικό της πρόγραμμα. Έτσι ο «άξονας του κακού» διαλύθηκε και όρθιο παραμένει μόνο το Ιράν. Ο «άξονας του καλού» (ΗΠΑ, Βρετανία, ΕΕ) θριαμβεύει και συγκεντρώνει την προσοχή του στην καταστροφή του Ιράν. Θα είναι άραγε το Ιράν ο επόμενος στόχος για πολεμικές επιχειρήσεις του άξονα ΗΠΑ – Βρετανίας – ΕΕ; Βέβαια η καταστροφή και του Ιράν δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση. Μια στρατιωτική επιχείρηση εναντίον του παρουσιάζει άπειρες δυσκολίες που τα «κοράκια» της Ουάσινγκτον, του Λονδίνου και των Βρυξελλών τις έχουν κατανοήσει και δεν το διακινδυνεύουν. Το Ιράν με την οικονομική του δύναμη έχει καταστεί πλέον περιφερειακή δύναμη της περιοχής της Μέσης Ανατολής. Έτσι ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Γκέιτς, σε δηλώσεις του στον «Economist» στις 2 Φεβρουαρίου είπε ότι «οι ΗΠΑ δεν σχεδιάζουν πόλεμο με το Ιράν». Και ο «Economist» προσθέτει ότι «όταν ο Πρόεδρος έχει αποδυναμωθεί και απομονωθεί και ο στρατός έχει εγκλωβιστεί στο Ιράκ (και το Αφγανιστάν) το αμερικανικό Κογκρέσο, με δημοκρατική πλέον πλειοψηφία, και ο αμερικανικός λαός δεν έχουν ιδιαίτερη πολεμική διάθεση». Την ίδια εικόνα απροθυμίας παρουσιάζει και η Βρετανία, όπου ο «πιστός ακόλουθος» του Μπους στις τυχοδιωκτικές πολεμικές επιχειρήσεις, ο βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, μετά το φιάσκο του Ιράκ βρίσκεται στα πρόθυρα της αποπομπής του από την πολιτική σκηνή της χώρας του. Μοναδικό στήριγμα των ΗΠΑ απέμεινε η «πάντα υπάκουη» ΕΕ. Που το στρατηγείο της Ουάσινγκτον άσκησε αφόρητες πιέσεις για την εφαρμογή οικονομικών κυρώσεων εκ μέρους της ΕΕ εις βάρος του Ιράν. Και στις 12 Φεβρουαρίου το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ αποφάσισε να εφαρμόσει τις οικονομικές κυρώσεις εις βάρος του Ιράν, που αποφάσισε τον Δεκέμβριο του 2006 το ΣΑ του ΟΗΕ. Ενεργειακό πρόβλημα προβλέπουμε να αντιμετωπίσουν λίαν προσεχώς τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Εκτός εάν κρυφά σπάσουν το εμπάργκο εις βάρος του Ιράν.

2 Πάντως η ΕΕ, αν δεν ακολουθήσει τυφλή πολιτική στήριξης του αμερικανικού τυχοδιωκτισμού, μπορεί και να μετριάσει την αμερικανοϊρανική διένεξη για τα πυρηνικά και τον αγαπημένο της Πρόεδρο Μπους να ξελασπώσει. Οι δύο πρωταγωνιστές της κρίσης, Μπους και Αχμαντινετζάντ, αντιμετωπίζοντας εσωτερικές πιέσεις, έχουν μετριάσει τους επιθετικούς τόνους. Ο Μπους έχει απέναντί του τον αμερικανικό λαό και την πλειοψηφία των ΜΜΕ, που αντιτίθενται σε μια στρατιωτική επέμβαση στο Ιράν. Αλλά και ο Πρόεδρος του Ιράν αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της χώρας του σοβαρές αντιδράσεις, καθώς του καταλογίζουν μεγάλες ευθύνες ότι με τις εμπρηστικές δηλώσεις του προκάλεσε μεγάλη οξύτητα και δημιούργησε πρόβλημα με τις κυρώσεις του ΟΗΕ εις βάρος του Ιράν. Η αντιπολίτευση τού καταλογίζει έλλειψη διπλωματικότητας στην αντιμετώπιση του όλου προβλήματος. Ο Πρόεδρος Μπους φαίνεται ότι προσανατολίζεται στην ειρηνική διπλωματική λύση με τη συμβολή των συμμάχων των ΗΠΑ που διαφωνούν με τη στρατιωτική επέμβαση στο Ιράν. Τέτοιοι σύμμαχοι είναι τα κράτη-μέλη της ΕΕ, εξαιρουμένης φυσικά της Βρετανίας. Στην αντίπερα όχθη ο Πρόεδρος του Ιράν δείχνει διατεθειμένος να ακολουθήσει μια διαδικασία διεξόδου από το αδιέξοδο, αν εξασφαλίσει για τη χώρα του επαρκείς εγγυήσεις και ουσιαστικά ανταλλάγματα. Και μέσα στα πλαίσια αυτά το Ιράν φαίνεται πρόθυμο να συναινέσει σε αναστολή ή και τερματισμό ακόμη του πυρηνικού προγράμματός του, όπως έγινε με τη Βόρεια Κορέα. Βέβαια ο Αχμαντινετζάντ έχει και το πλεονέκτημα ότι ευνοείται στις τυχόν διαπραγματεύσεις από το γεγονός ότι ο Μπους έχει απέναντί του ένα δημοκρατικό (αντιπολιτευόμενο) Κογκρέσο. Ο ρόλος λοιπόν της ΕΕ για ειρηνική διευθέτηση της κρίσης μέσω διαπραγματεύσεων μπορεί να γίνει «πυροσβεστικός» και να ωφελήσει και τη διεθνή κοινότητα και τα αντιμαχόμενα μέρη. Και να αυξήσει και το διεθνές κύρος της ΕΕ ως παράγοντα ειρήνης. Πάντως όλα δείχνουν ότι η ηγεσία της ΕΕ θα ακολουθήσει την οδό των διαπραγματεύσεων. Η μετριοπάθεια ποτέ δεν έβλαψε. Εξυπακούεται ότι τα πάντα θα εξαρτηθούν από την αξιοπιστία των προτάσεων της ΕΕ και τον βαθμό αντικειμενικότητάς τους. Με τον τρόπο αυτόν μπορεί τα κράτη-μέλη της ΕΕ να μην αντιμετωπίσουν ενεργειακό πρόβλημα.