Ο μιμητισμός των ΜΜΕ και το υπερ-συναίσθημα

Η απόσταση από τις διεισδύσεις, α λα «Κάμα Σούτρα», στη… φραπελιά και τις «διδαχές» στις μαγγανείες, τον κομπαγιαννιτισμό είναι ελαχίστη. Και το ρεκόρ αυτό το κατέκτησε η συντηρούμενη από τη φορολογική αφαίμαξη του κοινού ΕΡΤ!

Πιστή στον «επιμορφωτικό» της ρόλο η κρατική τηλοψία ανέθεσε ανεξελέγκτως, σε καλλιπάρειο, καλλίπυγο και ακκιζομένη κυρία, αμειβομένη διά δεκάδων χιλιάδων ευρώ κατά εκπομπή, να «διδάξει» από μικράς οθόνης και σε ώρες μεγίστης τηλεθέασης, τα μυστικά της μαγγανείας και του κομπογιαννιτισμού και να «υποδείξει» τα σχετικά ματζούνια που θεραπεύουν πάσα νόσο και πάσα… ανοησία!

Η Συντηρητική Παράταξη εν Ελλάδι, πλην ελαχίστων περιπτώσεων, δεν διακρίθηκε, πέρα από κάποια στερεότυπα, για την προσήλωσή της στον Πολιτισμό και τη λυτρωτική επίδρασή του στον Άνθρωπο, όμως, διακινήθηκε στα όρια της ευπρέπειας και της αντίληψης του Νοικοκύρη. Δεν ορθοτόμησε μεν, τον «λόγο της αληθείας», δεν περιφρόνησε, όμως, και τον «λόγο της ευπρέπειας».

Η «Νεοσυντηρητική Ομάδα», που διοικεί, κατ’ ανάθεση, από το νεοσυντηρητικής νοοτροπίας υπουργείο Τύπου, την ΕΡΤ, συνεπικουρούμενη και χρησιμοποιώντας, ως άλλοθι, την ομάδα της «αριστερής σπουδαρχίας» -η τελευταία αυτοπροβάλλεται ως η «κάτοχος της μοναδικής αλήθειας»- προφανώς αγνοεί ότι η δημοσιογραφία και δη η τηλεοπτική είναι πεδίο ηθικών επιλογών και ουχί ο καθρέπτης που αντικατροπτρίζει τα κατώτερα ένστικτα, τον μεσσιανισμό και τον μεσαιωνισμό στη σφαίρα της Επιστήμης.

Αγνοεί, επιπλέον, και τη θεμελιώδη αρχή που διέπει την από το κράτος επιδοτούμενη, αλλά αυτόνομη στη δράση της, «κρατική» τηλεόραση: στην εποχή της εικονικής ενημέρωσης δύο παράμετροι επιδρούν αποφασιστικά στις τηλεοπτικές κοινωνίες, ο μιμητισμός των ΜΜΕ και το υπερ-συναίσθημα.

Μιμητισμός, διδάσκει και το τελευταίο εγχειρίδιο περί δημοσιογραφίας είναι αυτός ο πυρετός που απλώνεται αιφνιδίως στα ΜΜΕ και τα ωθεί να σπεύσουν να καλύψουν ένα συμβάν -ό,τι κι αν είναι αυτό- με την πρόφαση ότι τα άλλα μέσα και ειδικά τα σοβαρά – στοιχείο που διεκδικεί η ΕΡΤ- του δίνουν μεγάλη σημασία.

Αυτή η παραληρηματική μίμηση, που ωθείται στα άκρα -προσθέτουν τα Εγχειρίδια περί δημοσιογραφίας στην εποχή της Εικόνας- λειτουργεί σαν χιονοστιβάδα, σαν ένα είδος αυτο-εθισμού: όσο περισσότερο μιλούν τα ΜΜΕ και μάλιστα τα «σοβαρά» όπως στην περίπτωση της… φραπελιάς η ΕΡΤ, για ένα θέμα, τόσο περισσότερο τα άλλα ΜΜΕ το θεωρούν σοβαρό, θεμελιακό και πρέπει να το καλύψουν ευρύτερα. Ευτυχώς για την περίπτωση του ματζουνίου που υπέδειξε η «διδάχος» της μεσημβρινής ζώνης της κρατικής τηλοψίας, τα άλλα τηλεοπτικά μέσα δεν παρασύρθηκαν να ωθήσουν τη χώρα στο έσχατο σημείο γελοιοποίησης και ευτελισμού της Επιστήμης.

Ακόμη και όσοι δεν τάσσονται υπέρ του αφορισμού για την τηλεόραση πως «όποιος ελέγχει την TV κρατά ένα μαστίγιο στο χέρι και κατευθύνει την κοινωνία» αποδέχονται ότι η επίδρασή της είναι καθοριστική και κάποιος πρέπει να κρατήσει τα ηνία.

Αναμφιβόλως και στα πλαίσια της παραδοσιακής αρχής της ελευθερίας του Τύπου, η κρατική παρέμβαση απορρίπτεται. Δεν απαλλάσσεται, όμως, της ευθύνης η εποπτεύουσα αρχή, για τα πρόσωπα που επιλέγει για τη διοίκησή της υπό την εποπτεία της ΕΡΤ.

Ενώ παραμένει δύσκολο να απαντηθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο του ερώτημα: Πού βρίσκεται η τηλεοπτική δημοσιογραφία σήμερα; Και μάλιστα αν ληφθούν υπόψη οι σημαντικές αλλαγές στον χώρο των ΜΜΕ, ως αποτέλεσμα της σύγκλισης των επικοινωνιών αλλά και των τεχνολογικών αλλαγών. Για τη χώρα μας και ειδικότερα την ΕΡΤ δεν τίθεται καν το ερώτημα αυτό.

Στην κρατική τηλοψία το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στις κρατικές παρεμβάσεις, αλλά κυρίως στη διαπλοκή που αναπτύσσεται μεταξύ της διοικήσεως, της κυβέρνησης και των κομματικών προθαλάμων, που επιβάλλουν την προνομιακή μεταχείριση των «κομματικών δημοσιογράφων», οι οποίοι στην πλειονότητά τους, εξασφαλίζουν σημαντική αργομισθία, χωρίς να προσφέρουν εργασία, επισείοντας το φόβητρο της κομματικής πατρωνίας, της οποίας είναι ευνοούμενοι!

Η κρατική τηλοψία, στη θέση της αντικειμενικής παρουσίασης των γεγονότων και των ειδήσεων, έχει εναρμονισθεί με την τηλεοπτική φόρμουλα της εμπορικής τηλεόρασης, του «μίνι δράματος». Το γεγονός έρχεται δεύτερο, εκείνο που έχει σημασία είναι η δράση, η σύγκρουση, η συναισθηματοποίηση που συγκινεί το πλήθος.

Συνελόντι ειπείν, κατά την ορολογία των διανοουμένων κάποιας άλλη εποχής, «στην Ελλάδα οι παρέες γράφουν ιστορία», η αξιοκρατία είναι άγνωστη στο λεξιλόγιο των κομμάτων εξουσίας, τα πάντα είναι θέμα διαπλοκής και αλληλοεξυπηρέτησης «ημετέρων» και «υμετέρων». Χωρίς, βεβαίως, να εξαιρείται και η καλλιπάρειος και καλλίπυγος εκδοχή ερμηνείας των καταστάσεων…