Η αποτυχημένη πολίτικη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
Για την πορεία των ευρωεπιτοκίων προανήγγειλε την αύξησή τους κατά 0,25% (25 μονάδες βάσης) και διαβεβαίωσε ότι η ΕΚΤ θα προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα των τιμών. Μέσα από όσα δήλωσε κατά τη συνέντευξή του αυτήν ο κ. Γκαργκάνας προκύπτει ανάγλυφη η πολιτική της ΕΚΤ τουλάχιστον κατά τη φετινή χρονιά. Επόμενο είναι, ως εκ της θέσεώς του, ο κ. διοικητής της ΤτΕ να εκφράζει απόψεις της διοίκησης της ΕΚΤ. «Η μεν φωνή, φωνή Γκαργκάνα, οι δε απόψεις, απόψεις ΕΚΤ». Και αυτό είναι που προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα σε όσα ελέχθησαν. Αξίζει τον κόπο να δούμε πιο αναλυτικά τη συνέντευξη του κ. διοικητή.
Νομισματική πολιτική:
Η ΕΚΤ κρίνει ότι η σημερινή κατάσταση δικαιολογεί απόλυτα την ασκούμενη νομισματική πολιτική. Αυτό μας λέει ο κ. Γκαργκάνας και προσθέτει: «Η σημερινή κατάσταση βεβαίως απαιτεί στενή παρακολούθηση επειδή, μεταξύ άλλων, η προσφορά χρήματος και οι πιστώσεις συνεχίζουν να αυξάνονται ταχύτατα, η ρευστότητα ρέει άφθονη στην αγορά και η οικονομική ανάπτυξη είναι ισχυρή, ίσως πάνω από τις προβλέψεις μας. Υπό αυτές τις συνθήκες οι νομισματικές εξελίξεις θα πρέπει να παρακολουθούνται πολύ προσεκτικά». Στις επισημάνσεις αυτές έχουμε να παρατηρήσουμε:
α)Ενδεδειγμένη νομισματική πολιτική και άφθονη ρευστότητα ενέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο «ανάφλεξης». Η αυξημένη ρευστότητα ευνοείται και από τα χαμηλά ευρωεπιτόκια. Το μείγμα της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ είναι εκρηκτικό. Και για τον λόγο αυτόν ο κ. Γκαργκάνας συνιστά οι νομισματικές εξελίξεις να παρακολουθούνται πολύ προσεκτικά. Άρα η νομισματική πολιτική δεν είναι και τόσο ενδεδειγμένη. Απλώς ακροβατεί.
β)Ενδεδειγμένη είναι η νομισματική πολιτική μόνο για ορισμένους, προς χάριν των οποίων διατηρείται και η άφθονη ρευστότητα και τα χαμηλά επιτόκια. Αυτοί οι «ορισμένοι» είναι οι μεγαλοεπενδυτές που τζιράρουν στα χρηματιστήρια με δανεικά από τις τράπεζες χρήματα, οι αγοραστές μεγάλων επιχειρήσεων, κρατικών και ιδιωτικών, που τρέχουν στις τράπεζες για να εξασφαλίσουν τα χρήματα των εξαγορών και των συγχωνεύσεων. Και μάλιστα με χαμηλό επιτόκιο. Και τέλος ενδεδειγμένη είναι η σημερινή νομισματική πολιτική για τις τράπεζες που η άφθονη ρευστότητα τους εξασφαλίζει άνετη πιστωτική επέκταση και υψηλότατη κερδοφορία. Το σύστημα έχει δομηθεί κατά τρόπο που να προσφέρει στις μεγάλες τράπεζες «τζάμπα χρήμα».
γ)Για τους μικροαποταμιευτές και τους εργαζομένους η ασκούμενη από την ΕΚΤ νομισματική πολιτική είναι εξοντωτική. Οι μικροαποταμιευτές ελάχιστα απολαμβάνουν. Τα χρήματά τους δεν τα χρειάζονται οι τράπεζες. Έχουν άφθονη ρευστότητα από άλλες πηγές. Γιατί να πληρώσουν τόκους; Καθόσον αφορά τους εργαζομένους η άφθονη ρευστότητα χρήματος φαίνεται να έχει σχέση με το ύψος των αμοιβών εργασίας (μισθών, ημερομισθίων και συντάξεων). Η άφθονη ρευστότητα χρήματος για να μην έχει έντονο αντίκτυπο στις τιμές αγαθών και υπηρεσιών συνδυάζεται με τη στασιμότητα των αποδοχών.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξής του μας το λέει αυτό συγκαλυμμένα ο κ. Γκαργκάνας και επισημαίνει πως υπάρχει «κάποιος κίνδυνος όσον αφορά τη δυναμική των μισθών» και θεωρεί τη Γερμανία παράγοντα-κλειδί για τη συγκράτηση των μισθών σε μέτρια επίπεδα. Το σύστημα έχει ρίξει και τη συγκράτηση του πληθωρισμού και τη διατήρηση της άφθονης ρευστότητας στους ώμους των εργαζομένων. Να δούμε πόσο θα αντέξει αυτή η αντικοινωνική πολιτική της ΕΚΤ, που με ιδιαίτερη θερμότητα υποστηρίζεται και από τις κυβερνήσεις (σοσιαλιστικές και δεξιές). Και φυσικά και από τη μεγάλη εργοδοσία.
Πληθωρισμός:
Φόβους εκφράζει ο κ. Γκαργκάνας για τον πληθωρισμό και προβλέπει ότι θα σημειώσει άνοδο πάνω από το όριο του 2% κατά τη φετινή χρονιά. Και προσθέτει ότι η ΕΚΤ είναι αποφασισμένη να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών. Αυτήν τη φορά ο κ. Γκαργκάνας δεν απέδωσε τον κίνδυνο ανόδου του πληθωρισμού στις «αυξήσεις» των εργατικών αμοιβών. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να κάνει κάτι τέτοιο όταν είναι ηλίου φαεινότερο ότι η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ οδηγεί σε υπερβάλλουσα ρευστότητα και αυτή με τη σειρά της προκαλεί εξασθένηση της αγοραστικής δύναμης του ευρώ. Με τόσο άφθονη ρευστότητα χρήματος επόμενο είναι να τραβάει προς τα πάνω ο πληθωρισμός. Και συνεπώς είναι δικαιολογημένοι οι φόβοι του κ. διοικητή. Όμως έχω έντονες επιφυλάξεις καθόσον αφορά τη διαβεβαίωσή του ότι η ΕΚΤ θα λάβει μέτρα διασφάλισης της σταθερότητας των τιμών. Γιατί τόσα χρόνια δεν έλαβε κανένα μέτρο που αποτελεσματικά να διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών; Γιατί δεν μπόρεσε να συγκρατήσει την αγοραστική δύναμη του ευρώ στην εσωτερική αγορά της Ευρωζώνης; Το πρόβλημα του ευρώ δεν είναι ο πληθωρισμός. Με 2% ή και ελαφρώς παραπάνω ετήσιο πληθωρισμό δεν κινδυνεύει η νομισματική σταθερότητα. Εκείνο που μετράει είναι το επίπεδο τιμών, δηλαδή η ακρίβεια και η μείωση της αγοραστικής δύναμης του νομίσματος. Από την πλευρά αυτήν το ευρώ τείνει να καταστεί πληθωριστικό χρήμα καθώς καθημερινά φθίνει η αγοραστική του δύναμη. Δυστυχώς οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ προσπερνάνε με αδιαφορία το θέμα της ακρίβειας και της εξασθένισης της αγοραστικής δύναμης του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος.
Τους βολεύει να επικαλούνται μόνο τον πληθωρισμό, που ως οικονομικό μέγεθος δεν εκπροσωπεί τίποτε απολύτως. Απλώς είναι μια «εφεύρεση» εντελώς αυθαίρετη για να χρησιμοποιείται σαν χαλινάρι για τη μη αύξηση των εργατικών αμοιβών. Και αυτό το «τίποτα», το σύστημα και οι συνασπισμένες δυνάμεις που στηρίζουν το σύστημα το έχουν αναγάγει σε κυρίαρχο οικονομικό μέγεθος και σε βασικό στοιχείο της μακροοικονομικής σταθερότητας. Όσο οι τραπεζίτες της ΕΚΤ θα εθελοτυφλούν με το ύψος του πληθωρισμού της Ευρωζώνης και θα αδιαφορούν για την αγοραστική δύναμη του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, τόσο αυτό δεν θα μπορεί να αποκτήσει διεθνή ακτινοβολία, ώστε να καταστεί ισχυρό αποθεματικό χρήμα και πυλώνας στήριξης του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος. Είμαστε περίεργοι να δούμε πότε οι σοφοί τραπεζίτες της ΕΚΤ θα κατανοήσουν ότι το πρόβλημα που απασχολεί τους ευρωπαίους εργαζομένους είναι η ακρίβεια και η φθίνουσα αγοραστική δύναμη του ευρώ και όχι το όποιο ύψος του πληθωρισμού. Η ενασχόληση όμως με τα προβλήματα του λαού θεωρείται λαϊκισμός για τους ακριβοπληρωμένους μεγαλοτραπεζίτες!