Τι κρύβει το «τσουνάμι» αραβικών πετροδολαρίων

Δεν είναι καθόλου τυχαίο, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, ότι η Dubai Financial, που έχει ήδη τον έλεγχο του ομίλου της Marfin, ο οποίος πλέον αθροίζει και τη δεύτερη μεγαλύτερη κυπριακή τράπεζα, τη Λαϊκή, εκδήλωσε την πρόθεσή της να συμμετάσχει στη μεγαλύτερη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της ιστορίας, ύψους 5 δισ. ευρώ, που ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει η Marfin.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα βρίσκονται σε εξέλιξη ραγδαίες, αν και όχι ιδιαίτερα προβεβλημένες, ανακατατάξεις, καθώς οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες ανησυχούν ιδιαίτερα για το δολάριο και διαφοροποιούν με προσεκτικά αλλά σταθερά βήματα τις διεθνείς τους επενδύσεις – κορυφαία εξέλιξη προς αυτήν την κατεύθυνση, η πρόσφατη απόφαση της Τεχεράνης να μετατρέψει σε ευρώ όλες τις διεθνείς επενδύσεις της.

Το ευρώ αποτελεί, βεβαίως, το νόμισμα πρώτης επιλογής για αυτά τα κεφάλαια, που προέρχονται κυρίως από τις αραβικές χώρες, «παρκάρουν» στο Ντουμπάι, που αποτελεί ζώνη ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων χωρίς ιδιαίτερους ελέγχους, και στη συνέχεια κατευθύνονται προς τις χώρες της Ευρωζώνης.

Από την άποψη αυτή, η Dubai Holding, που αποτελεί την κρατική εταιρεία-ομπρέλα για όλα τα κεφάλαια που διακινούνται μέσω των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό ότι έχει επιλέξει την Ελλάδα ως πύλη εισόδου προς τη ζώνη του ευρώ.

Οι θερμές σχέσεις της Ελλάδας με τον Αραβικό κόσμο, που επιβεβαιώθηκαν και στην πρόσφατη επίσκεψη του Κάρολου Παπούλια στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η σχετικά αναπτυγμένη εγχώρια τραπεζική αγορά, οι ευκαιρίες που προσφέρονται σε πολλούς επιχειρηματικούς τομείς, αλλά κυρίως η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη καθιστούν τη χώρα μας ιδανική πλατφόρμα για την τοποθέτηση των αραβικών κεφαλαίων που βλέπουν τη σταθερότητα του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος σαν «αντίδοτο» στην αστάθεια του δολαρίου.

Άλλωστε, τονίζουν οι ίδιοι τραπεζικοί παράγοντες, οι αμερικανικές αρχές, με την πρόσφατη άρνησή τους να επιτρέψουν την εξαγορά μεγάλων λιμανιών των ΗΠΑ από την κρατική Dubai Ports, «αδελφή» εταιρεία της Dubai Financial, έδωσαν στους Άραβες του Περσικού ένα σαφές μήνυμα: τα πετροδολάριά τους είναι ευπρόσδεκτα στις ΗΠΑ, όσο περιορίζονται σε ρόλο έμμεσου επενδυτή, μέσω αγοράς μετοχών, ομολόγων και ακινήτων, αλλά όχι και αν θέλουν να αποκτήσουν άμεση επιχειρηματική παρουσία στην αμερικανική αγορά.

Και αυτό διότι οι αμερικανικές αρχές αντιμετωπίζουν τους άραβες επιχειρηματίες ως δυνάμει απειλή για την ασφάλεια της Υπερδύναμης, κάτι που έρχεται σε προφανή αντίθεση με τη συστηματική προσπάθεια των πετρελαιοπαραγωγών αραβικών κρατών να διαφοροποιήσουν την επενδυτική τους στρατηγική. Σήμερα, όπως λέει χαρακτηριστικά έμπειρος τραπεζίτης, οι Άραβες δεν αρκούνται στις αποδόσεις των έμμεσων επενδύσεών τους στην αμερικανική αγορά, αλλά θέλουν να μεγιστοποιήσουν την απόδοση των πετροδολαρίων τους, αποκτώντας άμεση πρόσβαση στη διαχείριση των επιχειρήσεων στις οποίες αποκτούν συμμετοχή.

Αυτή η ποιοτική διαφορά, που αποσκοπεί στην εξασφάλιση των μεγαλύτερων δυνατών αποδόσεων από τα πετροδολάρια, πριν από την εξάντληση των κοιτασμάτων πετρελαίου, ωθεί τα αραβικά κεφάλαια στην Ελλάδα, καθώς η χώρα μας προσφέρει μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες, χωρίς να «κλείνει» τον δρόμο των Αράβων προς τη συμμετοχή στο μάνατζμεντ, ή να περιορίζει με άλλους ελέγχους τις επιχειρηματικές τους επιλογές.

Με αυτά τα δεδομένα, η επένδυση των 5 δισ. ευρώ που σχεδιάζουν οι Άραβες στη Marfin, με εμφανή στόχο τη δημιουργία του μεγαλύτερου τραπεζικού ομίλου στην ευρύτερη περιοχή, δεν αποτελεί παρά μόνο την αρχή μιας μακράς πορείας για την ελληνική οικονομία, που αν αξιοποιήσει την επενδυτική «δίψα» των Αράβων μπορεί να αποκτήσει τις πολύτιμες εισροές κεφαλαίων που έλειπαν όλα τα τελευταία χρόνια, παρά την ένταξή μας στην Ευρωζώνη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει ενημερωθεί από τους άραβες επενδυτές και τους εν Ελλάδι εκπροσώπους τους για φιλόδοξα επενδυτικά σχέδια σε πολλούς ακόμη τομείς, όπως το real estate (κυρίως εξοχικές κατοικίες), ο τουρισμός, η Υγεία, οι τηλεπικοινωνίες, ακόμη και οι αερομεταφορές (πρόταση έχει ήδη υποβληθεί για την εξαγορά της Ολυμπιακής).

Πάντως, κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο κ. Αλογοσκούφης διεμήνυσε στον Ανδρέα Βγενόπουλο, στη συνάντησή τους την Πέμπτη, ότι δεν επιθυμεί η κυβέρνηση την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους Άραβες για τον ΟΤΕ, αφού επιδιώκεται μια συμφωνία με ευρωπαϊκή τηλεπικοινωνιακή εταιρεία.

Τραπεζική «μάχη»

Η είσοδος των αραβικών κεφαλαίων πυροδότησε και τον ανεξέλεγκτο πόλεμο Σάλλα – Βγενόπουλου που έχει ξεσπάσει στο τραπεζικό σύστημα, με έπαθλο για το νικητή την κατάληψη της δεύτερης, αν όχι και της πρώτης, θέσης στη λίστα των ελληνικών τραπεζών. Και, παρά τις δραματικές εξελίξεις των τελευταίων 24 ωρών, κανείς δεν μπορεί να στοιχηματίσει για το ποιος θα εξαγοράσει ποιον!

Η μονομαχία γίνεται με φόντο τρεις τράπεζες: Πειραιώς, Marfin Popular Bank και Κύπρου, τον έλεγχο των οποίων διεκδικούν οι δύο μονομάχοι με δημόσιες προσφορές εξαγοράς. Ούτε ο πιο έμπειρος νομικός, όμως, μπορεί να πει ποιες προσφορές ισχύουν, ενώ ούτε ο πιο διεισδυτικός χρηματιστηριακός αναλυτής μπορεί να προεξοφλήσει ποιοι μέτοχοι θα πουλήσουν σε ποιον.

Όπως τονίζουν οι γνώστες του τραπεζικού παρασκηνίου, οι δύο τραπεζίτες έχουν από καιρό «ψυχροπολεμικές σχέσεις», που εντάθηκαν ιδιαίτερα το καλοκαίρι, όταν η Marfin έκανε μια πρώτη κίνηση επιθετικής εξαγοράς της Πειραιώς, αγοράζοντας μετοχές της από το ΧΑ. Τότε οι δύο άνδρες είχαν συναντηθεί και συμφώνησαν μια εύθραυστη, όπως αποδεικνύεται, ανακωχή.

Σήμερα, όλα τα δεδομένα έχουν ανατραπεί, μετά την ανακοίνωση της Marfin ότι θα προχωρήσει στη μεγαλύτερη αύξηση κεφαλαίου της ιστορίας, ύψους 5 δισ. ευρώ, για να αξιοποιήσει κυρίως τα πετροδολάρια των συνεταίρων της από το Ντουμπάι. Με αυτά τα κεφάλαια, τώρα, η Marfin εκδηλώνει την πρόθεση να εξαγοράσει την Κύπρου και την Πειραιώς, ενώ ο Μ. Σάλλας έχει ήδη από αργά προχθές το βράδυ ανακοινώσει προσφορά εξαγοράς της Marfin.

Έτσι, οι κυπριακές και ελληνικές αρχές της Κεφαλαιαγοράς ανέστειλαν τη διαπραγμάτευση όλων των εμπλεκόμενων μετοχών και καλούνται τώρα να λύσουν το γόρδιο δεσμό και να αποφανθούν ποιες προσφορές είναι έγκυρες και μπορούν να αξιολογηθούν από τους μετόχους:

• Η Πειραιώς ανακοίνωσε ότι θα προτείνει ανταλλαγή μίας δικής της μετοχής με 5,70 μετοχές της Marfin Popular Bank, αποτιμώντας την τράπεζα του Ανδρέα Βγενόπουλου περίπου στη μισή από την τρέχουσα χρηματιστηριακή της αξία!

• Η Marfin με τη σειρά της προσφέρει 2,84 μετοχές της για κάθε μετοχή της Πειραιώς, αποτιμώντας την περίπου 25,5 ευρώ, δηλαδή ακριβώς όση είναι και η αξία της στο ΧΑ. Για την Τράπεζα Κύπρου η Marfin θέλει να προσφέρει 1,241 μετοχές της για κάθε μετοχή της Τράπεζας Κύπρου, όπου η Πειραιώς είναι βασικός μέτοχος με 8,2% του μετοχικού κεφαλαίου. Και αυτή η προσφορά είναι ίση με την τρέχουσα αξία των μετοχών της Τρ. Κύπρου.

Την Παρασκευή οι δύο τραπεζίτες διασταύρωσαν τα ξίφη τους με ανακοινώσεις. Ο Μ. Σάλλας απέκρουσε τις κατηγορίες Βγενόπουλου, ότι ανακοίνωσε την προσφορά του επειδή ενημερώθηκε νωρίτερα από τον ίδιο για την επικείμενη προσφορά της Marfin, λέγοντας ότι δεν υπήρχε καμία συγκεκριμένη πρόταση εξαγοράς, ούτε και γνωστοποιήθηκαν οι όροι της.

Μάλιστα, ο πρόεδρος της Πειραιώς συναντήθηκε εκτάκτως, κατόπιν δικού του αιτήματος, με τον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Αλογοσκούφη, ο οποίος απέφυγε να πάρει οποιαδήποτε θέση, παραπέμποντας στις αρμόδιες χρηματιστηριακές αρχές.

Το προβάδισμα στην αξιολόγηση των προσφορών έχουν οι κυπριακές αρχές, αφού στην Κύπρο εδρεύει η Marfin Popular Bank. Ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου της Κύπρου Άκης Κλεάνθους σε χθεσινές του δηλώσεις τόνισε ότι υπάρχει προθεσμία 12 ημερών προκειμένου να υποβληθούν ολοκληρωμένες προτάσεις, οι οποίες θα αξιολογηθούν από τους νομικούς για να κριθεί ποια έχει προηγηθεί και θα θεωρηθεί έγκυρη.

Έγκυροι παρατηρητές των χρηματιστηριακών εξελίξεων τονίζουν ότι, αν και είναι δύσκολο να ξεμπλέξει το νομικό «κουβάρι» που έχουν δημιουργήσει οι διαδοχικές προσφορές εξαγοράς εκατέρωθεν, η κεφαλαιακή δύναμη πυρός που διαθέτει η Marfin χάρη στους Άραβες της δίνει σε κάθε περίπτωση το προβάδισμα στην κούρσα για την πρώτη θέση του τραπεζικού συστήματος.