Σε κίνδυνο η αγιότητα του Αγίου Όρους;
Δεν μου δόθηκε η ευκαιρία μέχρι τώρα να επισκεφθώ το Άγιο Όρος ή έστω να γνωριστώ και να συνομιλήσω με κάποιον από τους εκεί ασκητές. Πολλοί όμως φίλοι μου, που έτυχε να βρεθούν εκεί, μου έχουν μιλήσει για την ποιότητα, την αγιότητα και τη βαθιά πνευματική κατάρτιση και σοφία των μοναχών που εγκαταβιώνουν στις φτωχές και ρημαγμένες σκήτες, καλύβες και σπηλιές του μοναδικού στον κόσμο Αγίου Όρους. Έτσι με μεγάλη μου κατάπληξη είδα στα κανάλια τις σκηνές ξυλοδαρμού μεταξύ των μοναχών και τους τραυματισμούς και πληροφορήθηκα ότι στις 22 Δεκεμβρίου έφτασαν στις Καρυές άνδρες των ΜΑΤ για να επέμβουν σε περίπτωση πρόκλησης επεισοδίων μεταξύ των μοναχών που αρνούνται τη μετεξέλιξη του Αγίου Όρους σε «ασκητικό θέρετρο» και εκείνων που επιδιώκουν τον τάχα εκσυγχρονισμό της πνευματικής και ασκητικής ζωής στο «Όρος του Θεού». Έμεινα κατάπληκτος από τα γεγονότα αυτά που μαρτυρούν ότι η αγαθότητα, η πραότητα, η απάρνηση των εγκόσμιων, η αγιότητα και η σοφία των εκεί ασκητών άρχισαν να υποχωρούν, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο και την αγιότητα του μοναδικού φάρου της Ορθοδοξίας. Και σκέφτηκα ότι κάποιοι θέλουν να μεταδώσουν και στην αθωνική πολιτεία την αγριότητα και τη διαφθορά της παγκοσμιοποίησης. Είναι πολλοί που δεν ανέχονται να είναι αυτοί βουτηγμένοι στη διαφθορά και στη διαπλοκή και να υπάρχουν άλλοι που να πιστεύουν στις καθιερωμένες αξίες, να διαφυλάττουν άσπιλον και αμόλυντον την πίστη τους και να σέβονται την ιστορία και τις παραδόσεις τους.
Αυτή ακριβώς η προσπάθεια να μείνει το Άγιο Όρος άσπιλο και αμόλυντο και να διατηρήσει την καθαρότητα και αγιότητά του είναι που προσδίδει την ιδιαιτερότητα σε ό,τι αφορά την εκεί διαβίωση των μοναχών και προκαλεί την οξύτητα και την αντιπαράθεση μεταξύ των πιστών στις παραδόσεις και στις προαιώνιες αξίες της Ορθοδοξίας μοναχών και εκείνων που είναι έτοιμοι να υποκύψουν (ή υπέκυψαν ήδη) στα θέλγητρα της παγκοσμιοποίησης και της μετεξέλιξης της μοναστικής ζωής του Αγίου Όρους. Αυτή η ιδιαιτερότητα της ζωής στην αθωνική πολιτεία είναι που έχει προσδώσει σ’ αυτήν μια παγκόσμια μοναδικότητα. Τα δρώμενα στο Άγιο Όρος ενδιαφέρουν όλους τους λαούς της γης και από την άποψη αυτή αποτελούν θέμα διεθνούς ενδιαφέροντος. Έτσι εξηγείται και η παρέμβαση του Ορθόδοξου Πατριαρχείου της Μόσχας, που πρόλαβε και απέτρεψε ανεπιθύμητες εξελίξεις. Από την παγκοσμιοποιημένη πολιτική ηγεσία της Ελλάδος και την πνευματική ηγεσία της Ορθοδοξίας τι θα μπορούσαμε να περιμένουμε;
Πολλά σφάλματα διαπιστώνονται στον χειρισμό των θεμάτων που σχετίζονται με τη ζωή στο Άγιο Όρος. Και τα σφάλματα ξεκινούν από το Φανάρι και φτάνουν μέχρι την ελληνική κυβέρνηση. Το Φανάρι ίσως να επιδιώκει, με τη σύμφωνη γνώμη (ή την ανοχή) της ηγεσίας του Αγίου Όρους και τη βοήθεια της ελληνικής κυβέρνησης, να νοθεύσει τους κανόνες διαβίωσης των εκεί μοναχών και να τους σπρώξει σε μια ζωή με περισσότερα στοιχεία παγκοσμιοποίησης, με στόχο τη σύγκλιση και στις θρησκευτικές πεποιθήσεις μέσα στους κόλπους της ΕΕ. Πολλοί μοναχοί και κυρίως αυτοί που ανήκουν στη Μονή Εσφιγμένου, αλλά και πολλοί ασκητές που ζουν μεμονωμένοι σε καλύβες, σπηλιές και τρώγλες αντιδρούν σ’ αυτού του είδους τη μετεξέλιξη και δεν αναγνωρίζουν τον Οικουμενικό Πατριάρχη σαν πνευματικό τους ηγέτη ούτε και τον μνημονεύουν. Ο κ. Βαρθολομαίος αυτούς τους αρνητές της «κυριαρχίας» του θέλει να τους εκδιώξει από την αθωνική πολιτεία. Για να παρουσιάσει περισσότερα ερείσματα. Και εδώ είναι το μεγάλο σφάλμα που κινδυνεύει να θέσει εκτός ελέγχου τα δρώμενα στο Άγιο Όρος.
Στην προσπάθεια εξωραϊσμού του φυσικού τοπίου της Χερσονήσου του Άθω κατέφτασαν και οι εργολάβοι. Τα κακοτράχαλα μονοπάτια μεταμορφώθηκαν σε σύγχρονους δρόμους, οι ξενώνες εκσυγχρονίστηκαν, τα κελιά έγιναν μοντέρνα διαμερίσματα με όλες τις ανέσεις, τα πατροπαράδοτα μέσα μεταφορά έδωσαν τη θέση τους στα ταξί, τα πούλμαν, τα μηχανάκια και τα φορτηγά. Το Άγιο Όρος εκσυγχρονίζεται, αποκτά ανέσεις, χάνει την ασκητική του μορφή και την ιδιαιτερότητά του, με χρηματοδότηση της ΕΕ. Γίνεται βορά στις ορέξεις των εργολάβων. Η πνευματική ηγεσία του Αγίου Όρους ανέχεται και τις παρεμβάσεις των διαφόρων παραγόντων του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και τα έργα εξωραϊσμού των «αναμορφωτών» εργολάβων. Γιατί άραγε; Όταν ο Πατριάρχης Αθηναγόρας άρχισε παρεμβάσεις, σταμάτησαν να τον αναγνωρίζουν ως πνευματικό τους ηγέτη και να τον μνημονεύουν. Και διατήρησαν τότε την αγιότητα και το αμόλυντο της ανόθευτης παρακαταθήκης. Τώρα όμως;..
Η ελληνική κυβέρνηση και ειδικά τα υπουργεία Εξωτερικών και Δημόσιας Τάξης, ίσως από σεβασμό προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με προθυμία ανέλαβαν να συνδράμουν την προσπάθεια «παγκοσμιοποίησης» του Αγίου Όρους, έστω και με την επέμβαση των ΜΑΤ! Οι ευθύνες της πολιτικής ηγεσίας των δύο αυτών υπουργείων θα ήταν τεράστιες, εάν με την επέμβαση της Αστυνομίας σημειώνονταν βιαιοπραγίες εις βάρος μοναχών. Και ο κ. Πολύδωρας θα γνωρίζει ασφαλώς ότι δεν είναι νόμιμη η επέμβαση της ΕΛΑΣ στην περιοχή της αθωνικής πολιτείας. Κατά πλάσμα δικαίου το έδαφός της θεωρείται κείμενο εκτός της ελληνικής επικράτειας. Και η ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών θα έπρεπε να σταθμίσει τη ζημιά από το γεγονός ότι η Τουρκία θα παρουσίαζε ότι στην Ελλάδα οι θρησκευτικές μειονότητες διώκονται με βίαια αστυνομικά μέσα. Πώς θα μπορούσε μετά η Ελλάδα να απαιτεί σεβασμό εκ μέρους της Τουρκίας στην εκεί ορθόδοξη μειονότητα; Έτσι οι εξελίξεις στα θέματα του Αγίου Όρους παρουσιάζουν θρησκευτικό αλλά και πολιτικό ενδιαφέρον. Και ο πρωθυπουργός, που έχει την ευθύνη των επιλογών των υπουργών του, πρέπει να καταστήσει σαφές σε ορισμένους θρησκευτικούς, πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες ότι δεν μπορούν να παίζουν «εν ου παικτοίς».