Μπους και Μπλερ: το δίδυμο της αποτυχίας

1 Σε προηγούμενο σημείωμα σας έλεγα για την έκθεση της Επιτροπής Μπέικερ για το Ιράκ. Την Τετάρτη 6/12/2006 ο επικεφαλής της επιτροπής και πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζέιμς Μπέικερ έδωσε στη δημοσιότητα το περιεχόμενο της έκθεσης και έτσι άρχισαν οι πιέσεις στον Πρόεδρο Μπους να πάρει πρωτοβουλία για την αλλαγή της πολιτικής των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και ειδικά στο Ιράκ. Στην έκθεσή της η επιτροπή σημειώνει ότι οι επιπτώσεις από την αποτυχία της Ουάσινγκτον στον χειρισμό των προβλημάτων της περιοχής αυτής θα είναι οδυνηρές για τα παγκόσμια συμφέροντά της. Και ζητάει από την κυβέρνηση να προσπαθήσει πιο σκληρά για την επίλυση αυτών των προβλημάτων. Ειδικά για το Ιράκ η έκθεση χαρακτηρίζει την εκεί κατάσταση σοβαρή και συνεχώς επιδεινούμενη για τις ΗΠΑ, όπως εξελίσσεται τώρα με τους χειρισμούς της αμερικανικής κυβέρνησης.

Διαβλέπει τον κίνδυνο να παρέμβουν, εμφανώς ή αφανώς, οι γειτονικές χώρες, η διαμάχη μεταξύ σουνιτών και σιιτών να ενταθεί και να οδηγήσει σε ανοιχτό και διαρκή εμφύλιο πόλεμο, ενώ η Αλ Κάιντα μπορεί να αποκτήσει κύρος μέσα από τις λαθεμένες επιλογές των ΗΠΑ και να ενταθεί η τρομοκρατική δραστηριότητα του Μπιν Λάντεν και της οργάνωσής του. Έτσι όμως το παγκόσμιο κύρος των ΗΠΑ και του Προέδρου θα συρρικνωθεί σε μεγάλο βαθμό. Η επιτροπή α) εισηγείται την έναρξη διαλόγου για την άμεση και ειλικρινή διευθέτηση όλων των προβλημάτων που έχουν σχέση με τη διένεξη μεταξύ Αράβων και Ισραήλ, με απευθείας διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ, τη Συρία, τον Λίβανο, την Παλαιστινιακή Αρχή, το Ιράν και τον Αραβικό Σύνδεσμο, ώστε οι αποφάσεις να γίνουν σεβαστές από όλα τα εμπλεκόμενα κράτη, β) εμμέσως υποδεικνύει την καταβολή προσπαθειών ώστε να αποφευχθεί η διαίρεση του Ιράκ και να ξαναδημιουργηθεί το ενιαίο κράτος, γ) προτείνει η αμερικανική βοήθεια στην κυβέρνηση του Ιράκ να εξαρτάται από συγκεκριμένες παραμέτρους, όπως για παράδειγμα τη συνταγματική αναθεώρηση, την τροποποίηση της νομοθεσίας, την προσφορά στους σουνίτες οπαδούς του Σαντάμ Χουσεΐν μεγαλύτερου ρόλου στη δημόσια ζωή της χώρας και, το σπουδαιότερο, δ) εισηγείται την απόσυρση των στρατευμάτων των ΗΠΑ από το Ιράκ μέχρι το τέλος του 2008, δηλαδή σε διάστημα δύο ετών, προφανώς για να μην εισπράξει η κυβέρνηση Μπους το τρομερό πολιτικό κόστος μιας εσπευσμένης αποχώρησης που θα ισοδυναμεί με κατάρρευση (νέο Βιετνάμ).

2 Η έκθεση της Επιτροπής Μπέικερ προκάλεσε τις ζωηρές αντιδράσεις σχεδόν ολόκληρου του πολιτικού κόσμου του Ισραήλ, καθώς καθιστά το κράτος αυτό μέρος του προβλήματος της Μέσης Ανατολής. Αντιθέτως, οι ηγεσίες των αραβικών κρατών δηλώνουν, ανεπισήμως βεβαίως, την ικανοποίησή τους και χαρακτηρίζουν την έκθεση αντικειμενική, γιατί αναγνωρίζει τη σπουδαιότητα της επίλυσης των διαφορών μεταξύ των αραβικών χωρών και του Ισραήλ. Στο εσωτερικό των ΗΠΑ οι περισσότεροι επικρίνουν την επιτροπή για το γεγονός ότι δεν συνιστά άμεση αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων και τα «γεράκια» έχουν στενοχωρηθεί, καθώς διαφωνούν με την αποχώρηση. Και συνιστούν στον Πρόεδρο Μπους να λάβει όλα τα μέτρα για τη νίκη των αμερικανικών δυνάμεων.

Έτσι ο Μπους βρίσκεται μπροστά σε συνδυασμένα πυρά, με τα στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος να είναι μοιρασμένα μεταξύ αποχώρησης και παραμονής. Η μεγαλύτερη αρετή της έκθεσης Μπέικερ είναι ασφαλώς το γεγονός ότι αναγνωρίζει πως οι ΗΠΑ αποτελούν μέρος του προβλήματος της Μ. Ανατολής. Βέβαια αυτό δεν το ομολογεί με σαφήνεια, όμως εμμέσως αφήνει να εννοηθεί από τους προσεκτικούς αναγνώστες της έκθεσης. Τη φρικτή κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και ειδικά στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν ασφαλώς τη δημιούργησε η αναίτια αμερικανοβρετανική εισβολή. Έτσι οι δύο αυτές χώρες είναι όχι απλώς μέρος του προβλήματος, αλλά με τις επιλογές της ηγεσίας του, δημιούργησαν το πρόβλημα. Ο Μπους και ο Μπλερ είναι αυτοί που προκάλεσαν τον αναβρασμό στην περιοχή αυτή. Γι’ αυτό και μόλις δημοσιοποιήθηκε η έκθεση Μπέικερ, ο Τόνι Μπλερ έσπευσε στην Ουάσινγκτον για να συζητήσει με τον Μπους τα επόμενα βήματα στο θέμα του Ιράκ. Φυσικά κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τις αποφάσεις του δίδυμου της αποτυχίας, αλλά πολύ σύντομα θα δούμε την κατεύθυνση που θα πάρει η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στα προβλήματα της Μ. Ανατολής.

Ο πανέξυπνος ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ο μόνος κερδισμένος. Στην αρχή ευθυγραμμίστηκε με την πολιτική του Μπους για «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» γιατί έτσι απέκτησε «νομιμοποίηση» της ρωσικής πολιτικής στο θέμα της Τσετσενίας, έσπρωξε τον Μπους να πέσει στην παγίδα της Μέσης Ανατολής και τώρα απολαμβάνει το «Βατερλώ» του Μπους και του Μπλερ. Οι χώρες της περιοχής αυτής απομακρύνθηκαν οριστικά από την επιρροή των ΗΠΑ, πλην φυσικά του Ισραήλ και του υποτακτικού βασιλικού καθεστώτος της Σαουδικής Αραβίας. Και όσο τα αμερικανικά και βρετανικά στρατεύματα εισβολής παραμένουν στο Ιράκ τόσο οι ΗΠΑ θα συσσωρεύουν ζημιές. Το λέει και η έκθεση της Επιτροπής Μπέικερ.