ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ της Χεζμπολάχ στον Λίβανο

Το αίτημα των διαδηλωτών αφορά τη δημιουργία νέας κυβέρνησης εθνικής ενότητας και την παραίτηση της τωρινής κυβέρνησης, που, ειδικά μετά την αποχώρηση των έξι υπουργών της Χεζμπολάχ αποτελείται από αμιγώς φιλοαμερικανούς και φιλοϊσραηλινούς πολιτικούς που στάθηκαν ανίκανοι να υπερασπίσουν τη χώρα από την επίθεση που δέχθηκε το καλοκαίρι.

Οι Λιβανέζοι κατέβηκαν στον δρόμο μετά το κάλεσμα της σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ και του δεύτερου αντιπολιτευόμενου κόμματος, του οποίου ηγείται η σημαίνουσα προσωπικότητα του Λιβάνου, ο στρατηγός Μισέλ Αούν. Η οργή των Λιβανέζων τροφοδοτήθηκε κατ’ αρχάς από την ολιγωρία που επέδειξε η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το Ισραήλ. Για να γίνει εμφανής η ανυποληψία της αρκεί να αναφερθεί ότι πολύ συχνά η κυβέρνηση του Σινιόρα χαρακτηρίζεται «κυβέρνηση του Φέλτμαν» από το όνομα του αμερικανού πρεσβευτή στη Βηρυτό. Και να σκεφθεί κανείς ότι σε αυτή τη χώρα ηττήθηκε για πρώτη φορά ο εβραϊκός στρατός στον πόλεμο των 34 ημερών, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να φύγει ηττημένος.

Πολίτες πολλών κατηγοριών

Το πρόβλημα αντιπροσωπευτικότητας όμως προϋπήρχε της ισραηλινής εισβολής και της ακραία φιλοαμερικανικής στροφής που ακολούθησε την επομένη η κυβέρνηση του Σινιόρα, καθώς ο Λίβανος (που χαρακτηρίστηκε υπόδειγμα δημοκρατίας από τον Τζορτζ Μπους τον Μάρτιο που μας πέρασε) είναι μάλλον η μοναδική στον κόσμο κοινοβουλευτική δημοκρατία όπου η ψήφος του κάθε πολίτη δεν έχει το ίδιο βάρος. Ακούγεται αστείο, αλλά είναι πραγματικό. Στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Ταΐφ του 1989 με την οποία έληξε ο εμφύλιος πόλεμος που ξεκίνησε το 1975, κατοχυρώθηκαν συνταγματικά οι έδρες που αναλογούν σε κάθε θρησκευτική ομάδα, έτσι ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο μια θρησκευτική ομάδα να αποκτήσει την πλήρη έλεγχο της Βουλής και να ξεκινήσουν εκ νέου διακρίσεις και μεροληπτικές πολιτικές. Με βάση λοιπόν το Σύνταγμα ο πρωθυπουργός του Λιβάνου πρέπει να είναι Σουνίτης, ο πρόεδρος Χριστιανός Μαρονίτης, ο εκπρόσωπος του Κοινοβουλίου σιίτης μουσουλμάνος, κ.λπ. Αυτό όμως είναι το λιγότερο. Το σημαντικότερο είναι πως η Βουλή των 128 εδρών θα απαρτίζεται από 64 μουσουλμάνους (εκ των οποίων οι 27 σουνίτες, 27 επιπλέον σιίτες, 8 Δρούζοι και 2 αλεβίτες) και 64 Χριστιανούς (εκ των οποίων 34 μαρονίτες, 14 ελληνορθόδοξοι, 8 ελληνοκαθολικοί, 5 ορθόδοξοι της Αρμενίας, 1 ορθόδοξος καθολικός, 1 προτεστάντης και 1 από τους υπόλοιπους Χριστιανούς).

Για να καθορισθούν δε οι αναλογίες χρησιμοποιήθηκαν τα συμπεράσματα μιας απογραφής που είχε γίνει τη δεκαετία του ’30!

Έκτοτε όμως έχουν γίνει σημαντικές πληθυσμιακές μεταβολές, με κοινό παρανομαστή τη μαζική φυγή από τον Λίβανο ευκατάστατων Χριστιανών και την πληθυσμιακή αύξηση των Σιιτών. Πολύ πιο σημαντικές όμως ήταν οι πολιτικές μεταβολές που συντελέστηκαν, καθώς η αμερικανική και ισραηλινή επιθετικότητα στην περιοχή όξυνε στο έπακρο τις αντιθέσεις, με αποτέλεσμα αυτοί που πραγματικά κρατούσαν τα κλειδιά του εύθραυστου (… αν όχι γελοίου) πολιτικού συστήματος – σουντόκου, και δεν υπάρχει αμφιβολία πως ήταν οι άνθρωποι των Αμερικανών και του Ισραήλ, να έχουν παραδοθεί στην ανυποληψία και τη χλεύη. Υπάρχει άλλωστε μεγαλύτερο όνειδος για ένα εθνικό στρατό από το να παραμένει λουφαγμένος, όσο η χώρα του μετατρέπεται σε αμμοχάλικα από ξένους εισβολείς και να βγαίνει στον δρόμο μόνο και μόνο για να στρώσει συρματόπλεγμα γύρω από τους διαδηλωτές που πλημμυρίζουν το κέντρο της Βηρυτού εδώ και μια εβδομάδα;

Το Ισραήλ στηρίζει Σινιόρα

Η υπάρχουσα πολιτική ισορροπία, λοιπόν, που απαγορεύει διά νόμου στις δυνάμεις της αντίστασης να κεφαλαιοποιήσουν πολιτικά το αυξανόμενο κύρος τους, πιο πολύ μοιάζει με ένα στρατιωτικό νόμο που φέρει συνταγματικό επίχρισμα και αθρόα φυσικά στηρίγματα από το εξωτερικό.

Στο πλάι της κυβέρνησης Σινιόρα στάθηκαν με δηλώσεις τους οι υπουργοί Εξωτερικών της Αγγλίας και της Γερμανίας (ο οποίος επισκέφθηκε μάλιστα τη Βηρυτό) από την Ευρώπη και από τον αραβικό κόσμο ο φιλοαμερικανός πρόεδρος της Αιγύπτου, Χόζνι Μουμπάρακ, και ο βασιλιάς Αμπντάλα της Σαουδικής Αραβίας, που αντικρίζει με διπλό τρόμο την άνοδο των δυνάμεων της αντίστασης στον Λίβανο: όχι μόνο λόγω της φιλοαμερικανικής τους στάσης, αλλά και λόγω της έχθρας προς τους σιιίτες, οι οποίοι τυχαίνει στο εσωτερικό της χώρας του να είναι εγκατεστημένοι εκεί όπου βρίσκονται τα σημαντικότερα πετρελαϊκά κοιτάσματα.

Στο πλευρό της κυβέρνησης Σινιόρα στάθηκε ακόμη και το Ισραήλ! Η απόφαση που έλαβε το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ την προηγούμενη Κυριακή, τρεις μέρες δηλαδή αφότου ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις στον Λίβανο, να αποχωρήσει από το συνοριακό Γκατζάρ, το τελευταίο χωριό όπου διατηρούσε στρατιωτικές δυνάμεις μετά την επίσημη αποχώρησή του, ερμηνεύθηκε ως νίκη της κυβέρνησης του Λιβάνου.

Στην πραγματικότητα ήταν μια παραχώρησή του προς την κυβέρνηση Σινιόρα, ανταποδίδοντάς της τις καλές υπηρεσίες που προσέφερε το καλοκαίρι προς το Ισραήλ, κρατώντας το στρατό μέσα στα στρατόπεδα. Η πάσα των Ισραηλινών προς την φιλοαμερικανική κυβέρνηση του Σινιόρα ήρθε μάλιστα σε μια στιγμή που οξύνονται οι αντιδράσεις των ευρωπαϊκών χωρών για τα αίσχη του εβραϊκού στρατού εις βάρος της πολυεθνικής δύναμης που εγκαταστάθηκε στον Λίβανο με βάση την απόφαση του ΟΗΕ.

Από την πρώτη μέρα που έφθασε η Unifil στον Λίβανο, κατήγγειλε τις χαμηλές πτήσεις των ισραηλινών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο του Λιβάνου, υποδεικνύοντας τους κινδύνους που δημιουργούνταν για την ασφάλεια των κυανόκρανων.

Στα τέλη μάλιστα του Οκτώβρη, λίγες μέρες αφότου το Βερολίνο ανέλαβε τη διοίκηση της δύναμης, γερμανικά πλοία που περιπολούσαν στα ανοιχτά του Λιβάνου δέχθηκαν προειδοποιητικά πυρά από ισραηλινά F 16 με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν έντονα διπλωματικά διαβήματα προς το Τελ Αβίβ. Αρχικά ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ και ηγέτης των Εργατικών, Αμίρ Πέρετζ, επιχείρησε να διαψεύσει τις καταγγελίες, στη συνέχεια όμως παραδέχτηκε το επεισόδιο.

Οι προκλήσεις του Ισραήλ προς την πολυεθνική δύναμη αποτέλεσαν θέμα συζήτησης μεταξύ επίσης του γάλλου υπουργού Εξωτερικών και της ισραηλινής ομολόγου του, κατά την επίσκεψη της τελευταίας στο Παρίσι την εβδομάδα που πέρασε.

Ο γάλλος υπουργός απαίτησε να διακοπούν οι πτήσεις ισραηλινών αεροσκαφών πάνω από τον νότιο Λίβανο, όπου έχουν στρατοπεδεύσει γάλλοι κυανόκρανοι, για να εισπράξει την απάντηση ότι οι πτήσεις θα συνεχιστούν, γιατί αποτελούν «αναγκαία πρόληψη ασφάλειας». Όσο για τα κυριαρχικά δικαιώματα του Λιβάνου αυτά πιθανά αποτελούν λεπτομέρειες για το κράτος-τρομοκράτη του Ισραήλ.