Άλλαξε ο Μανωλιός…
Τελικά οι «αλλαγές» ήταν η ανακύκλωση κομματικών αξιωματούχων. Οι πολιτικές παραμένουν ίδιες, οπότε ελάχιστες και οι ελπίδες ότι μπορεί να ξεπεραστεί η κρίση.
Βεβαίως με αυτή του την «πρωτοβουλία» ο Γιώργος εμμέσως πλην σαφώς ομολογεί την αποτυχία των δικών του επιλογών.
Απέφυγε βέβαια την γκρίνια και την αμφισβήτηση που θα κυριαρχούσαν στη Σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου, ωστόσο θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι η κρίση θα ανακυκλωθεί μόλις κοπάσει ο θόρυβος για τις «αλλαγές», ενώ δίνουν και παίρνουν τα σενάρια ότι το συνέδριο θέσεων που προγραμματίζεται για την άνοιξη, θα μετατραπεί σε εκλογικό με την εκλογή νέων οργάνων και την επιβεβαίωση της εμπιστοσύνης προς τον ίδιο τον πρόεδρο.
Η γενική εκτίμηση που επικρατεί είναι ότι στόχος του προέδρου του ΠΑΣΟΚ είναι η διαχείριση της επόμενης ημέρας των εθνικών εκλογών…
Αιφνιδίασε ή… αιφνιδιάστηκε;
Υπό την πίεση του αρνητικού κλίματος των δημοσκοπήσεων και της έντονης γκρίνιας που άρχισε να λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, ο Γιώργος Παπανδρέου αποφάσισε να «αιφνιδιάσει», δρομολογώντας αλλαγές και ανακατατάξεις στη δομή και τη διάταξη του ΠΑΣΟΚ, επιχειρώντας ταυτόχρονα να το θέσει σε εκλογική ετοιμότητα, καθώς στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούν ότι είναι πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών και μάλιστα σύντομα.
Ο Γιώργος Παπανδρέου «πήρε τα μηνύματα» και τώρα «ετοιμάζεται για τις εκλογές», σημείωνε στενός συνεργάτης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, αποκωδικοποιώντας τρόπον τινά το γιατί ανέλαβε πρωτοβουλίες σε αυτήν τη συγκυρία ο κ. Παπανδρέου.
Πάντως το βλέμμα όλων των στελεχών και των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ είναι στραμμένο στην «επόμενη μέρα», δηλαδή στο τι άλλο θα πράξει, πώς θα κινηθεί και ποιες πολιτικές πρωτοβουλίες θα αναλάβει ο κ. Παπανδρέου. «Αν μείνουμε μόνο στην εσωτερική ανακύκλωση προσώπων, στις αναδιαρθρώσεις των οργάνων και τις οργανωτικές αλλαγές, τότε πολύ σύντομα θα εξανεμισθούν οι όποιες εντυπώσεις δημιουργήθηκαν και θα ξαναμπούμε σε τέλμα», υπογράμμιζαν έμπειρα στελέχη του ΠΑΣΟΚ.
Πάντως κάποια άλλα στελέχη του ΠΑΣΟΚ ήταν πιο συγκρατημένα και πιο προβληματισμένα, ακόμα και με τις αλλαγές αλλά και με ενδεχόμενες νέες πρωτοβουλίες, καθώς τόνιζαν ότι δεν είναι τόσο σίγουρο πως, παρά τις όποιες πρωτοβουλίες, η ΝΔ θα χάσει το πλεονέκτημα και πως ο Γ. Παπανδρέου θα μπορέσει να κερδίσει έδαφος έναντι του κ. Καραμανλή. Σημείωναν ακόμα ότι για την ώρα φαίνεται πως ο κ. Παπανδρέου δεν έχει ακόμα αποκτήσει πλεονέκτημα έναντι του πρωθυπουργού.
Τις σκέψεις για αλλαγές ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τις κυοφορούσε από καιρό, ο κύβος ερρίφθη ωστόσο από δύο γεγονότα: τις δημοτικές και τις νομαρχιακές εκλογές και τη συζήτηση (που ανακύκλωσε ταυτόχρονα μια έντονη εσωστρέφεια) για το άρθρο 16 και την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είχε από πολύ καιρό δεχθεί εισηγήσεις στενών του συνεργατών για αλλαγές σε βάθος, τόσο σε πρόσωπα όσο και στη δομή των οργάνων που ο ίδιος είχε δημιουργήσει. Διαπιστώνοντας ότι τα προβλήματα αντί να εξομαλυνθούν διευρύνονταν, με σύγχυση αρμοδιοτήτων, αλληλοεπικαλύψεις και διαγκωνισμούς στελεχών, ο κ. Παπανδρέου ικανοποίησε το αίτημα μόνο ως προς τη δομή των οργάνων.
Ο κ. Παπανδρέου, αυτήν τη φορά, μελέτησε τα δεδομένα και μοιράστηκε τις σκέψεις του με λίγους συνεργάτες του, κυρίως γιατί δεν ήθελε να διαρρεύσει τίποτα από όσα προετοίμαζε. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το θέμα το συζήτησε αναλυτικά με τη Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου την περασμένη Δευτέρα προκειμένου να της θέσει και το θέμα της αλλαγής της. Αναλυτική συζήτηση έκανε και με τον Νίκο Αθανασάκη. Ο κ. Παπανδρέου μοιράστηκε επίσης, σύμφωνα με τις πληροφορίες, τις σκέψεις του και ζήτησε τις απόψεις τους από στενούς του συνεργάτες.
Τρεις είναι οι στόχοι τους οποίους έθεσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με τον ανασχηματισμό που επισημοποιήθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο του κόμματος: Οι εθνικές εκλογές, η κοινοβουλευτική μάχη και η ανασυγκρότηση του κόμματος. Εξ ου και δημιούργησε ισάριθμα όργανα τα οποία -όπως ευελπιστεί- θα ανταποκριθούν στις ανάγκες των απαιτήσεων αυτών των στόχων.
– Η δημιουργία «σκιώδους κυβέρνησης» μέσω του Κοινοβουλευτικού Συμβουλίου. Το όργανο αυτό τύποις συνιστά τη μετονομασία του Συντονιστικού Οργάνου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, ωστόσο αναβαθμίζεται κατά πολύ, ενώ μειώνονται τα στελέχη που το απαρτίζουν. Θα είναι 12-13 και θα αντιστοιχηθούν όχι στους ΚΤΕ, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα, αλλά στα υπουργεία, συγχωνευμένα μάλιστα κατά την αντίληψη του κ. Παπανδρέου για την κυβέρνηση. Το Κοινοβουλευτικό Συμβούλιο, η «σκιώδης κυβέρνηση», θα αποτελέσει την «αιχμή του δόρατος» της αντιπολιτευτικής του τακτικής. Απλή όσο και άκρως απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύνθεση αυτού του οργάνου: Να υπάρχει ένα στέλεχος για κάθε τομέα ώστε να μην υπάρχουν αλληλοεπικαλύψεις και κόντρες, όπως είχαμε συχνά-πυκνά μέχρι τώρα μεταξύ του αρμόδιου συντονιστή και του «προϊσταμένου» του από το Πολιτικό Συμβούλιο. Έτσι, στο όργανο αυτό θα οριστούν αρμόδιοι κατά τομέα, κάποιοι εκ των οποίων (οι έξι) θα μετέχουν και στο Πολιτικό Συμβούλιο. Επικεφαλής θεσμικά τέθηκε ο γραμματέας της ΚΟ Δ. Ρέππας, ώστε με τον τρόπο αυτό να απεγκλωβιστεί κάπως ο Γ. Παπανδρέου, ο οποίος θα μετέχει σε όποια συνεδρίαση του οργάνου κρίνει σκόπιμο.
Το Πολιτικό Συμβούλιο θα ασχοληθεί πλέον πιο δραστικά με την ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ και τα οργανωτικά ζητήματα αλλά και την παραγωγή πολιτικής, προετοιμάζοντας το κόμμα για την επικείμενη εκλογική αναμέτρηση. Από τα 20 μέλη του τα 6 θα μετέχουν και στο Κοινοβουλευτικό Συμβούλιο. Πρόκειται για μια επαναφορά τρόπον τινά του Εκτελεστικού Γραφείου, το οποίο όταν το ΠΑΣΟΚ ήταν στην κυβέρνηση είχε θεσπίσει ασυμβίβαστο για κάποια από τα μέλη του τα οποία έπρεπε να επιλέξουν μεταξύ υπουργικού και κομματικού θώκου.
– Η Επιτροπή Προγράμματος του ΠΑΣΟΚ, η οποία θα πλαισιωθεί από στελέχη κύρους και με γνώση όπως προανήγγειλε ο ίδιος ο κ. Παπανδρέου. Στην Επιτροπή αυτή παραμένει επικεφαλής η κ. Άννα Διαμαντοπούλου, ωστόσο με προσωπική απόφαση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ θα πλαισιωθεί από την απερχόμενη γραμματέα του κόμματος κ. Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, η οποία θα αναλάβει την οργάνωση του προγραμματικού συνεδρίου με διαβουλεύσεις με την κομματική βάση και την κοινωνία, μέσω περιφερειακών συνδιασκέψεων. Στην επιτροπή αυτή θα μετάσχουν πολλά στελέχη από όλο το κομματικό φάσμα, ώστε να «δοθούν τίτλοι», όπως ανέφεραν κομματικά στελέχη, και να δοθεί «ρόλος σε όλους», εν όψει του «γενικού προσκλητηρίου» που απηύθυνε ο Γιώργος Παπανδρέου.
Σε ό,τι αφορά την επιλογή του Νίκου Αθανασάκη για τη θέση του γραμματέα, όπως λένε αρκετά στελέχη, φαίνεται ότι ήταν μονόδρομος, μια και στελέχη όπως ο Δ. Ρέππας, ο Θ. Τσούρας, ο Χ. Πολυζογώπουλος εμμέσως πλην σαφώς είχαν πολλούς ενδοιασμούς να αναλάβουν τέτοιου τύπου πόστο. Κατά πολλούς ο Ν. Αθανασάκης ήταν ο μόνος που συγκέντρωνε τα περισσότερα από τα χαρακτηριστικά που ήθελε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ: Έμπειρος, γνώστης προσώπων και πραγμάτων στο ΠΑΣΟΚ, χωρίς σκιές στην πολιτική του διαδρομή και κυρίως εχέμυθος.
Έξαλλοι Χρυσοχοΐδης – Μιλένα
Έξαλλα κυριολεκτικά είναι τουλάχιστον δύο επώνυμα στελέχη που για διαφορετικούς λόγους δεν μετέχουν στο νέο Πολιτικό Συμβούλιο. Πρόκειται για τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη που αν και περιελήφθηκε στην πρόταση του Γ. Παπανδρέου δεν εξελέγη τελικά. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Χρυσοχοΐδης θεωρεί ότι στην κρίσιμη ψηφοφορία τον «πούλησαν και οι δύο πλευρές», δηλαδή και οι εκσυγχρονιστές και οι «Παπανδρεϊκοί». Σύμφωνα με κύκλους του ΠΑΣΟΚ, πολλά από τα παλιά στελέχη του Κινήματος «δεν ξέχασαν» ότι «φαγώθηκε» ο Κ. Λαλιώτης για τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, ενώ σύμφωνα πάντα με τους ίδιους κύκλους οι εκσυγχρονιστές «φοβούνται τα μπαλαντζαρίσματα και τις εσωκομματικές ισοροπίες» του κ. Χρυσοχοΐδη.
Η δεύτερη που είναι «έξαλλη» είναι η Μιλένα Αποστολάκη που ο κ. Παπανδρέου την έκοψε από την πρότασή του. «Ας τα βγάλει τώρα πέρα με τον Μπίστη», φέρεται να είπε η κ. Αποστολάκη σε φίλους της και έφυγε μάλιστα πολύ νωρίς από τη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου.
«Κόντυναν» Φώφη – Παπουτσής
Πάντως με βάση τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας, φαίνεται ότι έχουν υποχωρήσει οι ψήφοι του Χ. Παπουτσή και της Φ. Γεννηματά, που θεωρούνται δυναμικά στελέχη και με ερείσματα. Κάποιοι λένε μάλιστα ότι ο κ. Παπουτσής «έχασε» γιατί πολλοί του καταλογίζουν ότι επιχειρούσε να συγκροτήσει, έστω και αθόρυβα, προσωπικό μηχανισμό. Περίπου η ίδια εκτίμηση υπάρχει και για τη Φ. Γεννηματά.
Από τα νέα πρόσωπα που προτάθηκαν, πολύ καλά τα πήγε ο Πάνος Μπεγλίτης (στενός συνεργάτης για χρόνια του Γ. Παπανδρέου), ενώ η αρχική πρόταση του κ. Παπανδρέου διεμβολίστηκε σε τρία σημεία, καθώς δεν εξελέγησαν οι Μ. Χρυσοχοΐδης, Ε. Χριστοφιλοπούλου και Ρ. Σπυρόπουλος. Με βάση τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας για το νέο Πολιτικό Συμβούλιο, κατά σειρά ψήφων εξελέγησαν:Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου 164, Ε. Βενιζέλος 154, Πάνος Μπεγλίτης 150, Ά. Διαμαντοπούλου 125, Γιώργος Παναγιωτακόπουλος 114, Χ. Πολυζωγόπουλος 112, Θ . Πάγκαλος 109, Θ. Τσούρας 109, Κ. Σκανδαλίδης 107, Π. Ευθυμίου 106, Τόνια Αντωνίου 102, Χ. Παπουτσής 101. Ακολουθούν η Βάσω Παπανδρέου, ο Στέφανος Τζουμάκας και η Φώφη Γεννηματά με 100 ψήφους ο καθένας και έπονται οι Ν. Μπίστης και Μαριλένα Κοπά από 91 ψήφους, ακολουθεί ο Π. Κουκουλόπουλος με 84, η Συλβάνα Ράπτη με 83 και ο Ροβέρτος Σπυρόπουλος με 81.
Πάντως τη θέση του Ροβέρτου Σπυρόπουλου παίρνει λόγω ποσόστωσης η Μαρία Δαμανάκη με 68 ψήφους. Ακολουθούν οι Μ. Χρυσοχοΐδης με 76, Α. Κοτσακάς με 71, Ε. Χριστοφιλοπούλου με 45 και Τ. Μωροπούλου με 34.
Να σημειωθεί ότι από την αρχική πρόταση του Γ. Παπανδρέου δεν εκλέγονται τρεις, οι Μ. Χρυσοχοΐδης, Ε. Χριστοφιλοπούλου, Ρ. Σπυρόπουλος, ενώ εκλέγονται τρεις που δεν περιλαμβάνονταν στην πρόταση του Γ. Παπανδρέου: Σ. Τζουμάκας, Τ. Αντωνίου, Ν. Μπίστης.
Τέλος, ο Νίκος Αθανασάκης με ευρύτατη πλειοψηφία εξελέγη από το Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ νέος Γραμματέας του με ποσοστό 80,7%.